Epigrammata
Martial
Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.
- Et stupet ad raptus Tyndaris ipsa tuos:
- Tu melior, quae deserto raptore redisti,
- Illa virum voluit nec repetita sequi.
- Ridet et Iliacos audit Menelaus amores:
- Absolvit Phrygium vestra rapina Parim.
- Accipient olim cum te loca laeta piorum,
- Non erit in Stygia notior umbra domo:
- Non aliena videt, sed amat Proserpina raptas:
- Iste tibi dominam conciliabit amor.
- Nummi cum tibi sint opesque tantae,
- Quantas civis habet, Paterne, rarus,
- Largiris nihil incubasque gazae,
- Ut magnus draco, quem canunt poetae
- Custodem Scythici fuisse luci.
- Sed causa, ut memoras et ipse iactas,
- Dirae filius est rapacitatis.
- Ecquid tu fatuos rudesque quaeris,
- Inludas quibus auferasque mentem?
- Huic semper vitio pater fuisti.
- Crine ruber, niger ore, brevis pede, lumine laesus,
- Rem magnam praestas, Zoile, si bonus es.
- Gratis qui dare vos iubet, puellae,
- Insulsissimus inprobissimusque est.
- Gratis ne date, basiate gratis.
- Hoc Aegle negat, hoc avara vendit.
- Sed vendat: bene basiare quantum est!
- Hoc vendit quoque nec levi rapina:
- Aut libram petit illa Cosmiani,
- Aut binos quater a nova moneta,
- Ne sint basia muta, ne maligna,
- Ne clusis aditum neget labellis.
- Humane tamen hoc facit, sed unum,
- Gratis quae dare basium recusat
- Gratis lingere non recusat, Aegle.
- Aegrotas uno decies aut saepius anno,
- Nec tibi, sed nobis hoc, Polycharme, nocet:
- Nam quotiens surgis, soteria poscis amicos.
- Sit pudor: aegrota iam, Polycharme, semel.
- Cur saepe sicci parva rura Nomenti
- Laremque villae sordidum petam, quaeris?
- Nec cogitandi, Sparse, nec quiescendi
- In urbe locus est pauperi. Negant vitam
- Ludi magistri mane, nocte pistores,
- Aerariorum marculi die toto;
- Hinc otiosus sordidam quatit mensam
- Neroniana nummularius massa,
- Illinc balucis malleator Hispanae
- Tritum nitenti fuste verberat saxum;
- Nec turba cessat entheata Bellonae,
- Nec fasciato naufragus loquax trunco,
- A matre doctus nec rogare Iudaeus,
- Nec sulphuratae lippus institor mercis.
- Numerare pigri damna quis potest somni?
- Dicet quot aera verberent manus urbis,
- Cum secta Colcho Luna vapulat rhombo.
- Tu, Sparse, nescis ista, nec potes scire,
- Petilianis delicatus in regnis,
- Cui plana summos despicit domus montis,
- Et rus in urbe est vinitorque Romanus
- Nec in Falerno colle maior autumnus,
- Intraque limen latus essedo cursus,
- Et in profundo somnus, et quies nullis
- Offensa linguis, nec dies nisi admissus.
- Nos transeuntis risus excitat turbae,
- Et ad cubilest Roma. Taedio fessis
- Dormire quotiens libuit, imus ad villam.
- Ancillariolum tua te vocat uxor, et ipsa
- Lecticariola est: estis, Alauda, pares.
- Tantum dat tibi Roma basiorum
- Post annos modo quindecim reverso,
- Quantum Lesbia non dedit Catullo.
- Te vicinia tota, te pilosus
- Hircoso premit osculo colonus;
- Hinc instat tibi textor, inde fullo,
- Hinc sutor modo pelle basiata,
- Hinc menti dominus periculosi,
- Hinc et dexiocholus, inde lippus,
- Fellatorque recensque cunnilingus.
- Iam tanti tibi non fuit redire.
- Martis alumne dies, roseam quo lampada primum
- Magnaque siderei vidimus ora dei,
- Si te rure coli viridisque pudebit ad aras,
- Qui fueras Latia cultus in urbe mihi:
- Da veniam, servire meis quod nolo Kalendis,
- Et qua sum genitus, vivere luce volo.
- Natali pallere suo, ne calda Sabello
- Desit; et ut liquidum potet Alauda merum,
- Turbida sollicito transmittere Caecuba sacco;
- Atque inter mensas ire, redire suas;
- Excipere hos illos, et tota surgere cena
- Marmora calcantem frigidiora gelu:
- Quae ratio est, haec sponte sua perferre patique,
- Quae te si iubeat rex dominusque, neges?
- Versus et breve vividumque carmen
- In te ne faciam, times, Ligurra,
- Et dignus cupis hoc metu videri.
- Sed frustra metuis cupisque frustra.
- In tauros Libyci ruunt leones,
- Non sunt papilionibus molesti.
- Quaeras, censeo, si legi laboras,
- Nigri fornicis ebrium poetam,
- Qui carbone rudi putrique creta
- Scribit carmina, quae legunt cacantes.
- Frons haec stigmate non meo notanda est.
- Antiqui rex magne poli mundique prioris,
- Sub quo pigra quies nec labor ullus erat,
- Nec regale nimis fulmen nec fulmine digni,
- Scissa nec ad Manes, sed sibi dives humus:
- Laetus ad haec facilisque veni sollemnia Prisci
- Gaudia: cum sacris te decet esse tuis.
- Tu reducem patriae sexta, pater optime, bruma
- Pacifici Latia reddis ab urbe Numae.
- Cernis, ut Ausonio similis tibi pompa macello
- Pendeat et quantus luxurietur honos?
- Quam non parca manus largaeque nomismata mensae,
- Quae, Saturne, tibi pernumerentur opes?
- Utque sit his pretium meritis et gratia maior,
- Et pater et frugi sic tua sacra colit.
- At tu sancte—tuo sic semper amere Decembri—
- Hos illi iubeas saepe redire dies.
- Uncto Corduba laetior Venafro,
- Histra nec minus absoluta testa,
- Albi quae superas oves Galaesi
- Nullo murice nec cruore mendax,
- Sed tinctis gregibus colore vivo:
- Dic vestro, rogo, sit pudor poetae,
- Nec gratis recitet meos libellos.
- Ferrem, si faceret bonus poeta,
- Cui possem dare mutuos dolores.
- Corrumpit sine talione caelebs,
- Caecus perdere non potest quod aufert:
- Nil est deterius latrone nudo:
- Nil securius est malo poeta.
- Vincentem roseos facieque comaque ministros
- Cinna cocum fecit. Cinna, gulosus homo es.
- Formosa Phyllis nocte cum mihi tota
- Se praestitisset omnibus modis largam,
- Et cogitarem mane quod darem munus,
- Utrumne Cosmi, Nicerotis an libram,
- An Baeticarum pondus acre lanarum,
- An de moneta Caesaris decem flavos:
- Amplexa collum basioque tam longo
- Blandita, quam sunt nuptiae columbarum,
- Rogare coepit Phyllis amphoram vini.
- Bis quinquagenis domus est tibi milibus empta,
- Vendere quam summa vel breviore cupis.
- Arte sed emptorem vafra corrumpis, Amoene,
- Et casa divitiis ambitiosa latet.
- Gemmantes prima fulgent testudine lecti,
- Et Maurusiaci pondera rara citri;
- Argentum atque aurum non simplex Delphica portat;
- Stant pueri, dominos quos precer esse meos.
- Deinde ducenta sonas, et ais non esse minoris.
- Instructam vili vendis, Amoene, domum.
- Maiae Mercurium creastis Idus,
- Augustis redit Idibus Diana,
- Octobres Maro consecravit Idus.
- Idus saepe colas et has et illas,
- Qui magni celebras Maronis Idus.
- Matutine cliens, urbis mihi causa relictae,
- Atria, si sapias, ambitiosa colas.
- Non sum ego causidicus, nec amaris litibus aptus,
- Sed piger et senior Pieridumque comes;
- Otia me somnusque iuvant, quae magna negavit
- Roma mihi: redeo, si vigilatur et hic.
- Sic tanquam tabulas scyphosque, Paule,
- Omnes archetypos habes amicos.
- Lintea ferret Apro vatius cum vernula nuper
- Et supra togulam lusca sederet anus
- Atque olei stillam daret enterocelicus unctor,
- Udorum tetricus censor et asper erat:
- Frangendos calices effundendumque Falernum
- Clamabat, biberet quod modo lotus eques.
- A sene sed postquam patruo venere trecenta,
- Sobrius a thermis nescit abire domum.
- O quantum diatreta valent et quinque comati!
- Tunc, cum pauper erat, non sitiebat Aper.
- Nil non, Lygde, mihi negas roganti:
- At quondam mihi, Lygde, nil negabas.
- Iugera mercatus prope busta latentis agelli
- Et male compactae culmina fulta casae,
- Deseris urbanas, tua praedia, Pannyche, lites
- Parvaque, sed tritae praemia certa togae.
- Frumentum, milium tisanamque fabamque solebas
- Vendere pragmaticus, nunc emis agricola.
- Heredem tibi me, Catulle, dicis.
- Non credam, nisi legero, Catulle.
- Dum tibi Niliacus portat crystalla cataplus,
- Accipe de circo pocula Flaminio.
- Hi magis audaces, an sunt qui talia mittunt
- Munera? Sed gemmis vilibus usus inest:
- Nullum sollicitant haec, Flacce, toreumata furem,
- Et nimium calidis non vitiantur aquis.
- Quid, quod securo potat conviva ministro,
- Et casum tremulae non timuere manus?
- Hoc quoque non nihil est, quod propinabis in istis,
- Frangendus fuerit si tibi, Flacce, calix.
- Festinat Polytimus ad puellas;