Epigrammata
Martial
Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.
- Indulgent patientiam flagello,
- Mordent aurea quod lupata cervi,
- Quod frenis Libyci domantur ursi
- Et, quantum Calydon tulisse fertur,
- Paret purpureis aper capistris,
- Turpes esseda quod trahunt visontes
- Et molles dare iussa quod choreas
- Nigro belua non negat magistro:
- Quis spectacula non putet deorum?
- Haec transit tamen, ut minora, quisquis
- Venatus humiles videt leonum,
- Quos velox leporum timor fatigat.
- Dimittunt, repetunt, amantque captos,
- Et securior est in ore praeda,
- Laxos cui dare perviosque rictus
- Gaudent et timidos tenere dentes,
- Mollem frangere dum pudet rapinam,
- Stratis cum modo venerint iuvencis.
- Haec clementia non paratur arte,
- Sed norunt cui+ serviant leones.
- In Nomentanis, Ovidi, quod nascitur arvis,
- Accepit quotiens tempora longa, merum
- Exuit annosa mores nomenque senecta:
- Et quidquid voluit, testa vocatur anus.
- Interponis aquam subinde, Rufe,
- Et si cogeris a sodale, raram
- Diluti bibis unciam Falerni.
- Numquid pollicita est tibi beatam
- Noctem Naevia sobriasque mavis
- Certae nequitias fututionis?
- Suspiras, retices, gemis: negavit.
- Crebros ergo licet bibas trientes
- Et durum iugules mero dolorem.
- Quid parcis tibi, Rufe? dormiendum est.
- Saepe mihi dicis, Luci carissime Iuli,
- 'Scribe aliquid magnum: desidiosus homo es.'
- Otia da nobis, sed qualia fecerat olim
- Maecenas Flacco Vergilioque suo:
- Condere victuras temptem per saecula curas
- Et nomen flammis eripuisse meum.
- In steriles nolunt campos iuga ferre iuvenci:
- Pingue solum lassat, sed iuvat ipse labor.
- Est tibi—sitque precor multos crescatque per annos—
- Pulchra quidem, verum transtiberina domus:
- At mea Vipsanas spectant cenacula laurus,
- Factus in hac ego sum iam regione senex.
- Migrandum est, ut mane domi te, Galle, salutem:
- Est tanti, vel si longius illa foret.
- Sed tibi non multum est, unum si praesto togatum:
- Multum est hunc unum si mihi, Galle, nego.
- Ipse salutabo decuma te saepius hora:
- Mane tibi pro me dicet havere liber.
- Issa est passere nequior Catulli,
- Issa est purior osculo columbae,
- Issa est blandior omnibus puellis,
- Issa est carior Indicis lapillis,
- Issa est deliciae catella Publi.
- Hanc tu, si queritur, loqui putabis;
- Sentit tristitiamque gaudiumque.
- Collo nixa cubat capitque somnos,
- Ut suspiria nulla sentiantur;
- Et desiderio coacta ventris
- Gutta pallia non fefellit ulla,
- Sed blando pede suscitat toroque
- Deponi monet et rogat levari.
- Castae tantus inest pudor catellae,
- Ignorat Venerem; nec invenimus
- Dignum tam tenera virum puella.
- Hanc ne lux rapiat suprema totam,
- Picta Publius exprimit tabella,
- In qua tam similem videbis Issam,
- Ut sit tam similis sibi nec ipsa.
- Issam denique pone cum tabella:
- Aut utramque putabis esse veram,
- Aut utramque putabis esse pictam.
- Scribere me quereris, Velox, epigrammata longa.
- Ipse nihil scribis: tu breviora facis.
- Cum tibi sit sophiae par fama et cura deorum,
- Ingenio pietas nec minor ipsa suo:
- Ignorat meritis dare munera, qui tibi librum
- Et qui miratur, Regule, tura dari.
- Cum te non nossem, dominum regemque vocabam:
- Nunc bene te novi: iam mihi Priscus eris.
- Quaecumque lusi iuvenis et puer quondam
- Apinasque nostras, quas nec ipse iam novi,
- Male conlocare si bonas voles horas
- Et invidebis otio tuo, lector,
- A Valeriano Pollio petes Quinto,
- Per quem perire non licet meis nugis.
- Hos tibi vicinos, Faustine, Telesphorus hortos
- Faenius et breve rus udaque prata tenet.
- Condidit hic natae cineres nomenque sacravit
- Quod legis Antullae, dignior ipse legi.
- Ad Stygias aequum fuerat pater isset ut umbras:
- Quod quia non licuit, vivat, ut ossa colat.
- Quaedam me cupit—invide, Procille!—
- Loto candidior puella cycno,
- Argento, nive, lilio, ligustro.