Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. nec sine luce genus (quamquam fortuna parentum
  2. artior expensis [*]()): etenim te divite ritu
    3. [*](tenores Dom.: leones Vollmer: labores, lepores, etc. edd. )[*](auctor Poni.: utor M. )[*](Munichiae Pol.: moniciae M: Monichiae Heinsius: Monychiae Postgate. )[*](vacans famaeque Baehrens: vetas famaeque M: nefas famaque Phillimore: vetus Poni. )[*](ille M: illa Postgate. )[*](praestabat Klter: prestat sed M: praestant se Vollmer. )[*](senis s: gregis M, Klotz, Vollmer: regis Pylii conj. Postgate. )[*](specieque utraque Poni.: speciemque utroque M, Vollmer, Klotz. )[*](expensis Avantius: extensis M. )
  3. ponere purpureos Infantia legit [*]() amictus
  4. stirpis honore datos et nobile pectoris aurum.
  5. protinus exorto dextrum risere sorores
  6. Aonides, puerique chelyn summisit et ora
  7. imbuit amne sacro iam tum mihi blandus Apollo.
  8. nec simplex patriae decus, et natalis origo
  9. pendet ab [*]() ambiguo geminae certamine terrae.
  10. te de gente suum Latiis ascita colonis
  11. Graia refert Hyele,[*]() gravidus [*]() qua puppe magister
  12. excidit et mediis miser evigilavit in undis;
  13. maior at inde suum longo probat ordine vitae
  14. Parthenope ---[*]() Maeoniden aliaeque aliis natalibus urbes
  15. diripiunt cunctaeque probant; non omnibus ille
  16. verus, alit victos immanis gloria falsi.
  17. atque ibi dum profers annos vitamque sanitas,
  18. protinus ad patrii raperis certamina lustri
  19. vix implenda viris, laudum festinus et audax [*]()
  20. ingenii, stupuit primaeva ad carmina plebes
  21. Euboea et natis te monstravere parentes.
  22. inde frequens pugnae nulloque ingloria sacro
  23. vox tua: non totiens victorem Castora gyro
  24. nec fratrem caestu virides plausere [*]() Therapnae.
    25. [*](legit M: adegit Dom. )[*]( ab Barth: et M. )[*](Hyele Heinsius: sele M: Velie s . )[*](gravidus Ellis: gravis M: Graius s. )[*](Lacuna recognized here by Markland, as there is no mention of Parthenope; no lacuna in MSS. )[*](festinus et audax Lipsius: festina sed ut dux M. )[*](plausere Doni.: clausero M. )
  25. sin [*]() pronum vicisse domi: quid Achaea mereri
  26. praemia nunc ramis Phoebi nunc gramine Lernae
  27. nunc Athamantea protectum tempora pinu,
  28. cum totiens lassata tamen nusquam avia frondes
  29. abstulit aut alium tetigit Victoria crinem?
  30. Hinc tibi vota patrum credi generosaque pubes
  31. te monitore regi, mores et faeta priorum
  32. discere, quis casus Troiae, quam tardus Ulixes,
  33. quantus equos pugnasque virum decurrere versu
  34. Maeonides quantumque pios ditarit agrestes
  35. Aseraeus Siculusque senex, qua lege recurrat
  36. Pindarieae vox flexa lyrae volucrumque precator
  37. Ibyeus [*]() et tetricis Alcman cantatus Amyclis
  38. Stesichorusque ferox saltusque ingressa viriles
  39. non formidata temeraria Leueade [*]() Sappho,
  40. quosque alios dignata chelys. tu pandere doctus
  41. carmina Battiadae latebrasque Lycophronis arti [*]()
  42. Sophronaque implicitum tenuisque arcana Corinnae.
  43. sed quid parva loquor? tu par adsuetus Homero
  44. ferre iugum senosque pedes aequare solutis
  45. versibus et numquam passu breviore relinqui,
  46. quid mirum, patria si te petiere relicta,
  47. quos Lucanus ager, rigidi quos iugera Dauni,
  48. quos Veneri plorata domus neglectaque tellus
    49. [*](sin M: sit Doni. )[*](Ibycus Pol.: Obsicus M. )[*](Leucade Pol. (from some commentator unknown): calchide M. )[*](arti Baehrens: ari M: atri s. parsley at Nemea, the pine-branch at Isthmus (Athamas was the father of Palaemon, who with his mother Ino was worshipped there; Lerna is in the neighbourhood of Nemea). some robbers who had ill-treated him. )
  49. Alcidae vel quos e vertice Surrentino
  50. mittit Tyrrheni speculatrix virgo profundi,
  51. quos propiore sinu lituo remoque notatus
  52. collis et Ausonii pridem laris hospita Cyme
  53. quosque Dicarchei portus Baianaque mittunt
  54. litora, qua mediis alte permixtus [*]() anhelat
  55. ignis aquis et operta domos incendia servant?
  56. sic ad Avernales scopulos et opaca Sibyllae
  57. antra rogaturae veniebant undique gentes;
  58. illa minas divum Parcarumque acta canebat
  59. quamvis decepto vates non irrita Phoebo.
  60. mox et Romuleam stirpem proceresque futuros
  61. instruis inque patrum vestigia ducere perstas.
  62. sub te Dardanius facis explorator opertae,
  63. qui Diomedei celat penetralia furti,
  64. crevit et inde sacrum didicit puer; arma probator [*]()
  65. monstrasti Saliis [*]() praesagumque aethera certi [*]()
  66. auguribus; cui Chalcidicum fas volvere carmen,
  67. cur Phrygii lateat coma flaminis, et tua multum
  68. verbera succincti formidavere Luperci.
    69. [*](permixtus s: permissus M. )[*](probator Ellis: probatur M: probatus Vollmer: probatis Baehrens. )[*](monstrasti Saliis Lipsius: monstrastis aliis M. )[*](certi Vollmer: certis M. Surrentum with the promontory of Minerva, Cape Misenum. chose to ask (i.e., as many years as there were grains in a handful of dust). )
  69. Et nunc ex illo forsan grege gentibus alter
  70. iura dat Eois, alter compescit Hiberas,
  71. alter Achaemenium secludit Zeugmate Persen,
  72. hi dites Asiae populos, hi Pontica frenant,
  73. hi fora pacificis emendant fascibus, illi
  74. castra pia statione tenent: tu laudis origo.
  75. non tibi certassent iuvenilia fingere corda
  76. Nestor et indomiti Phoenix moderator alumni
  77. quique tubas acres lituosque audire volentem
  78. Aeciden alio frangebat carmine Chiron.
  79. Talia dum celebras, subitam civilis Erinys
  80. Tarpeio de monte facem Phlegraeaque movit
  81. proelia, sacrilegis lucent Capitolia taedis,[*]()
  82. et Senonum furias Latiae sumpsere cohortes,
  83. vix requies flammae necdum rogus ille deorum
  84. siderat, excisis cum tu solacia templis
  85. impiger et multum facibus velocior ipsis
  86. conciliis ore pio captivaque fulmina defies,
  87. mirantur Latii proceres ultorque deorum
  88. Caesar, et e medio divum pater annuit igni.
  89. iamque et flere pio Vesuvina incendia cantu
  90. mens erat et gemitum patriis impendere damnis,
  91. cum pater exemptum terris ad sidera montem
  92. sustulit et late miseras deiecit in urbes.
  93. Me quoque vocales lucos Boeotaque [*]() tempe
    94. [*](taedis s: rhedis M. )[*](Boeotaque Baehrens: biota- or luotaque M: Inoaque etc. edd. )
  94. pulsantem, cum stirpe tua descendere dixi,
  95. admisere deae: nec enim mihi sidera tantum
  96. aequoraque et terras, quae mos debere parenti,
  97. sed decus hoc quodcumque lyrae primusque dedisti
  98. non vulgare loqui et famam sperare sepulcro.
  99. qualis cras. Latios quotiens ego carmine patres
  100. mulcerem felixque tui spectator adesses
  101. muneris! heu quali confusus gaudia fletu
  102. vota piosque metus inter laetumque pudorem!
  103. quam tuus ille dies. quam non mihi gloria maior!
  104. talis Olympiaca iuvenem cum spectat harena
  105. qui genuit, plus ipse ferit, plus corde sub alto
  106. caeditur; attendunt cunei, spectatur Achaeis [*]()
  107. ille magis, crebro dum lumina pulveris haustu
  108. obruit et prensa vovet exspirare corona.
  109. ei mihi quod tantum patrias ego vertice frondes
  110. solaque Chalcidicae Cerealia dona coronae
  111. te sub teste tuli! qualem te Dardanus Albae
  112. vix cepisset ager, si per me serta tulisses
  113. Caesarea donata manu! quod subdere robur
  114. illa dies, quantum potuit dempsisse senectae!
  115. nam quod me mixta quercus non pressit oliva,
  116. et fugit speratus honos: quam [*]() dulce parentis
  117. invia [*]() Tarpei caperes! te nostra magistro
  118. Thebais urgebat priscorum exordia vatum;
  119. tu cantus stimulare meos, tu pandere facta
    120. [*](Achaeis Imhof: achates M: Acestes Dom. )[*](quam Baehrens: qua M. )[*](invia Ellis: invida M. Naples; for "patrias" cf. note on iv. 8. 45. not joined to the olive-wreath of the Alban contest, see note )
  120. heroum bellique modos positusque locorum
  121. monstrabas. labat incerto mihi limite cursus
  122. te sine et orbatae caligant vela carinae.
  123. nec solum larga memet pietate fovebas:
  124. talis et in thalamos, una tibi cognita taeda
  125. conubia, unus amor. certe seiungere matrem
  126. iam gelidis nequeo bustis: te sentit habetque,
  127. te videt et tumulos ortuque obituque salutat,
  128. ut Pharios aliae ficta pietate dolores
  129. Mygdoniosque colunt et non sua funera plorant.
  130. Quid referam expositos servato pondere mores?
  131. quae pietas, quam vile lucrum, quae cura pudoris,
  132. quantus amor recti? rursumque, ubi dulce remitti,
  133. gratia quae dictis? animo quam nulla senectus?
  134. his tibi pro meritis famam laudesque benignas
  135. iudex [*]() cura deum nulloque e vulnere tristem
  136. concessit, raperis. genitor, non indigus aevi,
  137. non nimius, trinisque decem quinquennia lustris
  138. iuncta ferens, sed me pietas numerare dolorque
  139. non sinit, o Pylias aevi transcendere metas
  140. et Teucros aequare senes, o digne videre
  141. me similem! sed nec leti tibi ianua tristis:
  142. quippe leves causae, nec segnis labe senili
  143. exitus instanti praemisit membra sepulcro,
  144. sed te torpor iners et mors imitata quietem
  145. explicuit falsoque tulit sub Tartara somno,
  146. quos ego tunc gemitus.—comitum manus anxia
  147. vidit, vidit et exemplum genetrix gavisaque novit—
    148. [*](iudex M: vindex Aldine. )
  148. quae lamenta tuli! veniam concedite, manes,
  149. fas dixisse, pater: non tu mihi plura dedisses.
  150. felix ille patrem vacuis circumdedit ulnis:
  151. vellet et Elysia quamvis in sede locatum
  152. abripere et Danaas iterum portare per umbras;
  153. temptantem et vivos molitum in Tartara gressus
  154. detulit infernae vates longaeva Dianae;
  155. sic chelyn Odrysiam pigro transmisit Averno
  156. causa minor, sic Thessalicis Admetus in oris:
  157. si lux [*]() una retro Phylaceida rettulit umbram,
  158. cur nihil exoret, genitor, chelys aut tua manes
  159. aut mea? fas mihi sic patrios contingere vultus,
  160. fas iunxisse manus, et lex quaecumque sequatur.
  161. At vos, umbrarum reges Ennaeaque [*]() Iuno,
  162. si laudanda precor, taedas auferte comasque
  163. Eumenidum; nullo sonet asper ianitor ore,
  164. Centauros Hydraeque greges Scyllaeaque monstra
  165. aversae celent valles, umbramque senilem
  166. invitet ripis, discussa plebe, supremus
  167. vector et in media componat molliter alga.
  168. ite, pii manes Graiumque examina vatum,
  169. inlustremque animam Lethaeis spargite sertis
  170. et monstrate nemus, quo nulla inrupit Erinys.
  171. in quo falsa dies caeloque simillimus aer.
  172. inde tamen venias, melior qua porta malignum
  173. cornea vincit ebur, somnique in imagine monstra,
    174. [*](si lux Heinsius: silua M: sic lux Vollmer. Lacuna before this line acc. to Postgate. )[*](Ennaeaque Gronovius: aecneaque D: Aetnaeaque Pol. the darkness of the night when the Greeks took Troy; he embraced his phantom in the underworld. )
  174. quae solitus, sic sacra Numae ritusque colendos
  175. mitis Aricino dictabat nympha sub antro,
  176. Scipio sic plenos Latio Iove ducere somnos
  177. creditur Ausoniis, sic [*]() non sine Apolline Sylla
  1. Crimine quo merui, iuvenis placidissime divum,
  2. quove errore miser, donis ut solus egerem,
  3. Somne, tuis? tacet omne pecus volucresque feraeque
  4. et simulant fessos curvata cacumina somnos,
  5. nec trucibus fluviis idem sonus; occidit horror
  6. aequoris, et terris maria adclinata quiescunt.
  7. septima iam rediens Phoebe mihi respicit aegras
  8. stare genas; totidem Oetaeae Paphiaeque revisunt [*]()
  9. lampades et totiens nostros Tithonia questus
  10. praeterit et gelido spargit miserata flagello.
  11. unde ego sufficiam? non si mihi lumina mille,
  12. quae sacer alterna tantum statione tenebat
  13. Argus et haud umquam vigilabat corpore toto.
  14. at nunc heu! si aliquis longa sub nocte puellae
  15. brachia nexa tenens ultro te, Somne. repellit,
  16. inde veni nec te totas infundere pennas
  17. luminibus compello meis—hoc turba precetur
  18. laetior—: extremo me tange cacumine virgae,
  19. sufficit, aut leviter suspenso poplite transi.
    20. [*](sic Sudhaus: nec M. )[*](revisunt Poni.: revisent M: renident Baehrens. )
  1. Me miserum! neque enim verbis solemnibus ulla
  2. incipiam nunc [*]() Castaliae vocalibus undis
  3. invisus Phoeboque gravis, quae vestra, sorores,
  4. orgia, Pieriae, quas incestavimus aras?
  5. dicite, post poenam liceat commissa fateri.
  6. numquid inaccesso posui vestigia lueo?
  7. num vetito de fonte bibi? quae culpa, quis error
  8. quem luimus tantus [*]()? morientibus ecce lacertis
  9. viscera nostra tenens animamque avellitur infans,
  10. non de stirpe quidem nec qui mea nomina ferret
  11. oraque; non fueram genitor, sed cernite fletus
  12. liventesque genas et credite planetibus orbi:
  13. orbus ego. huc patres et aperto pectore matres
  14. conveniant; cineremque oculis et crimina ferto,
  15. si qua sub uberibus plenis ad funera natos
  16. ipsa gradu labente tulit madidumque cecidit
  17. pectus et ardentes restinxit lacte favillas.[*]()
  18. quisquis adhuc tenerae signatum flore iuventae
  19. immersit cineri iuvenem primaque iacentis
  20. serpere crudeles vidit lanugine flammas,
  21. adsit et alterno mecum clamore fatiscat:
  22. vincetur lacrimis, et te, Natura, pudebit.
  23. tanta mihi feritas, tanta est insania luctus,
  24. hoc quoque cum nitor ter [*]() dena luce peracta
  25. adclinis tumulo et planctus [*]() in carmina verto
    26. [*](nunc Seriverius: nec M. )[*](tantus Pol.: tantis M. )[*](favillas Dom.: papillas M. )[*](nitor ter Gronovius: ni ter M. )[*](tumulo et planctus Krohn: tumul nctus M. )
  26. discordesque modos et [*]() singultantia verba [*]()
  27. molior: orsa lyrae vis [*]() est atque ira tacendi
  28. impatiens, sed nec solitae mihi vertice laurus
  29. nec fronti vittatus honos, en taxea marcet
  30. silva comis, hilaresque hederas plorata cupressus
  31. excludit ramis; nec eburno pollice chordas
  32. pulso, sed incertam digitis errantibus amens
  33. scindo chelyn. iuvat heu, iuvat inlaudabile carmen
  34. fundere et incompte miserum nudare [*]() dolorem,
  35. sic merui? sic me cantuque habituque nefastum
  36. aspiciant superi? pudeat Thebasque novumque
  37. Aeaciden? nil iam placidum manabit ab ore?
  38. ille ego qui—quotiens!—blande matrumque patrumque
  39. vulnera, qui viduos potui mulcere dolores,
  40. ille ego lugentum mitis solator, acerbis
  41. auditus tumulis et descendentibus umbris,
  42. deficio medieasque manus fomentaque quaero
  43. vulneribus, sed summa, meis. nunc tempus, amici,
  44. quorum ego manantes oculos et saucia tersi
  45. pectora: reddite opem. saevas exsolvite grates.
  46. nimirum cum vestra modis ego funera maestis [*]()
  47. increpitans: ‘qui damna doles aliena, repone
  48. infelix lacrimas et tristia carmina serva.’
  49. verum erat: absumptae vires et copia fandi
  50. nulla mihi, dignumque nihil mens fulmine tanto
  51. repperit: inferior vox omnis et omnia sordent
    52. [*](modos et s: m M. )[*](verba M: acerba Phillimore. )[*](lyrae vis Krohn: ly . . M: lyra vox Davies. Most edd. punctuate after molior: Phillimore lyra: satis est. )[*](nudare Markland: laudare M. )[*]( vestra modis maestis Klotz (but in his edition he follows M): vestra domus maestus M. Baehrens recognized lacuna after 46, so all edd. )
  52. verba, ignosce, puer: tu me caligine maesta
  53. obruis. a! durus,[*]() viso si vulnere carae
  54. coniugis invenit caneret quod Thracius Orpheus
  55. dulce sibi, si busta Lini complexus Apollo
  56. non tacuit, nimius fortasse avidusque doloris
  57. dicor et in lacrimis iustum excessisse pudorem?
  58. quisnam autem gemitus lamentaque nostra reprendis 2?
  59. o nimium felix, nimium crudelis et expers
  60. imperii, Fortuna, tui, qui dicere legem
  61. fletibus aut fines audet censere dolendi!
  62. incitat heu! planctus: potius fugientia ripas
  63. flumina detineas rapidis aut ignibus obstes,
  64. quam miseros lugere vetes. tamen ille severus,
  65. quisquis is est, nostrae cognoscat vulnera causae.
  66. Non ego mercatus Pharia de puppe loquaces
  67. delicias [*]() doctumque sui convicia Nili
  68. infantem, lingua nimium [*]() salibusque protervum,
  69. dilexi: meus ille, meus. tellure cadentem
  70. aspexi atque unctum genitali carmine fovi
  71. poscentemque novas tremulis ululatibus auras
  72. inserui vitae, quid plus tribuere parentes?
  73. quin alios ortus libertatemque sub ipsis
  74. uberibus tibi. parve, dedi, cum [*]() munera nostra
  75. rideres ingratus adhuc properaverit ille,
  76. sed merito properabat, amor, ne perderet ullum
  77. libertas tam parva diem. nonne horridus inde [*]()
  78. invidia superos iniustaque Tartara pulsem?
    79. [*](durus Pol.: duro M. )[*](reprendis Pol. . rependis M, Pol. (from P). )[*](delicias Auantius: aedituas M. )[*](nimium Markland: sumam M: eximium Waller. )[*](cum Pol.: heu M. )[*](ullum, inde Baehrens: ora. M. )
  79. nonne gemam te, care puer? quo sospite natos
  80. non cupii, primo genitum quem protinus ortu
  81. implicui fixique [*]() mihi, cui verba sonosque
  82. monstravi questusque et vulnera caeca resolvi,[*]()
  83. reptantemque solo demissus ad oscula nostra
  84. erexi, blandoque sinu iam iamque cadentes [*]()
  85. exsopire [*]() genas dulcesque accersere somnos.
  86. cui nomen vox prima meum ludusque tenebo
  87. risus, et a nostro veniebant gaudia vultu.
  1. lumina: Nestorei mitis prudentia Crispi
  2. et Fabius Veiento—potentem signat utrumque
  3. purpura, ter memores implerunt nomine fastos—
  4. et prope Caesareae confinis Acilius aulae.