Silvae
Statius, P. Papinius (Publius Papinius)
Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.
- arma Cleonaeusque acies impelleret arcus,
- pugnante Alcide tamen et Telamona timebant.
- disce, puer,—nec enim externo monitore petendus
- virtutis tibi pulcher amor: cognata ministret
- laus animos, aliis Decii reducesque Camilli
- monstrentur—tu disce patrem, quantusque negantem
- fluctibus occiduis fesso usque [*]() Hyperione Thylen
- intrant mandata gerens quantusque potentis
- mille urbes Asiae sortito rexerit anno,
- imperium mulcente toga. bibe talia pronis
- auribus, haec certent tibi conciliare propinqui,
- haec iterent comites praecepta senesque paterni.
- Iamque alio moliris iter nec deside passu
- ire paras; nondum validae tibi signa iuventae
- inrepsere genis, et adhuc tenor integer aevi.
- nec genitor iuxta; fatis namque haustus iniquis
- occidit et geminam prolem sine praeside linquens.
- nec saltem teneris ostrum puerile lacertis
- exuit albentique umeros induxit amictu,
- quem non corrupit pubes effrena novaeque [*](fesso usque Vollmer: fessusque M: fessoque Dom.: fessoque Hyperioni Imhof. Hercules (slayer of the Nemean lion near Cleonae). The reference is to the previous sack of Troy, in which Hercules took part. returned from exile to defeat the Gauls. )
- libertas properata togae! ceu nescia falcis
- silva comas tollit fructumque exspirat in umbras.
- at tibi Pieriae tenero sub pectore curae
- et pudor et docti legem sibi dicere mores;
- tunc hilaris probitas et frons tranquilla nitorque
- luxuriae confine tenens pietasque per omnes
- dispensata modos; aequaevo cedere fratri
- mirarique patrem miseraeque ignoscere matri,
- admonuit fortuna domus, tibine illa nefanda
- pocula letalesque manu componere sucos
- evaluit, qui voce potes praevertere morsus
- serpentum atque omnes vultu placare novercas?
- infestare libet manes meritoque precatu
- pacem auferre rogis; sed te. puer optime, cerno
- flectentem visus [*]() et talia dicta parantem:
- ‘parce, precor, cineri: fatum illud et ira nocentum
- Parcarum crimenque dei, mortalia quisquis
- pectora sero videt nec primo in limine sistit
- conatus scelerum atque animos infanda parantes.
- excidat illa dies aevo nec postera credant
- saecula! nos certe taceamus et obruta multa
- nocte tegi propriae patiamur crimina gentis.
- exegit poenas, hominum cui cura suorum,
- quo Pietas auctore redit terrasque revisit,
- quem timet omne nefas, satis haec lacrimandaque nobis
- ultio, quin saevas utinam exorare liceret [*](visus Postgate: iustis M. )
- Eumenidas timidaeque avertere Cerberon umbrae
- immemoremque tuis citius dare manibus amnem.’
- Macte animo, iuvenis! sed crescunt crimina matris,
- nec tantum pietas, sed protinus ardua virtus
- affectata tibi. nuper cum forte sodalis
- immeritae falso palleret crimine famae
- erigeretque forum succinctaque iudice multo
- surgeret et castum vibraret Iulia fulmen:
- tu. quamquam non ante forum legesque severas
- passus, sed tacita studiorum occultus in umbra,
- defensare metus adversaque tela subisti
- pellere, inermis adhuc et tiro. paventis amici,
- haud umquam tales aspexit Romulus annos
- Dardaniusque senex medii bellare togata
- strage fori. stupuere patres temptamina tanta
- conatusque tuos, nec te reus ipse timebat.[*]()
- par vigor et membris, promptaeque ad fortia vires
- sufficiunt animo atque ingentia iussa sequuntur
- ipse ego te nuper Tiberino in litore vidi,
- qua Tyrrhena vadis Laurentibus aestuat unda,
- tendentem cursus vexantemque ilia nuda
- calce ferocis equi, vultu dextraque minacem:
- —si qua fides dictis, stupui armatumque [*]() putavi—:
- Gaetulo sic pulcher equo Troianaque quassans
- tela novercales ibat venator in agros [*](nec te reus ipse timebat M: some edd. mark a lacuna after reus: de te, pro te edd., nec tunc Leo: se tenebat conj. Pliillimore. )[*](armatumque M: Martemque Markland. be dealt with under the Lex Iulia de maritandis ordinibus. (" nec reus ipse= et ipse is qui non erat reus "). I do not, )
- Ascanius miseramque patri flagrabat Elissam;
- Troilus haud aliter gyro leviore minantes
- eludebat equos aut quem de turribus altis
- Arcadas Ogygio versantem in pulvere metas
- spectabant Tyriae non torvo lumine matres.
- Ergo age iam [*]() magno—ducis indulgentia pulsat
- certaque dat votis hilaris vestigia frater—
- surge animo et fortes castrorum concipe curas,
- monstrabunt acies Mavors Actaeaque virgo,
- flectere Castor equos, umeris quatere arma Quirinus,
- qui tibi tam tenero permisit plaudere collo
- nubigenas clipeos intactaque caedibus arma.
- Quasnam igitur terras, quem Caesaris ibis in orbem?
- Arctoosne amnes et Rheni fracta natabis
- flumina an aestiferis Libyae sudabis in arvis?
- an iuga Pannoniae mutatoresque domorum
- Sauromatas quaties? an te septenus habebit
- Hister et umbroso circumflua coniuge Peuce?
- an Solymum cinerem palmetaque capta subibis
- non sibi felices silvas portentis Idymes?
- quod si te magno tellus frenata parenti
- accipiat, quantum ferus exsultabit Araxes!
- quanta Caledonios attollet gloria campos!
- cum tibi longaevus referet trucis incola terrae:
- ‘hic suetus dare iura parens, hoc caespite turmas [*](iam Phillimore: nam M; punctuation Vollmer's. )
- adfari; late [*]() speculas [*]() castellaque longe
- —aspicis?—ille dedit cinxitque haec moenia fossa;
- belligeris haec dona deis, haec tela dicavit
- —cernis adhuc titulos—; hunc ipse vocantibus armis
- induit, hunc regi rapuit thoraca Britanno.’
- qualiter in Teucros victricia bella paranti
- ignotum Pyrrho Phoenix narrabat Achillem.
- Felix, qui viridi fidens, Optate, iuventa
- durabis quaecumque vias vallumque subibis,
- forsan et ipse latus—sic numina principis adsint—
- cinctus et unanimi comes indefessus amici,