Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. ut vel Apelleo vultus signata colore,
  2. Phidiaca vel nata manu reddare dolenti.
  3. sic auferre rogis umbram conatur et ingens
  4. certamen cum Morte gerit curasque fatigat
  5. artificum inque omni te quaerit amare metallo.
  6. sed mortalis honos, agilis quem dextra laborat.
  7. nos tibi. laudati iuvenis rarissima coniunx,
  8. longa nec obscurum finem latura perenni
  9. temptamus dare iusta lyra. modo dexter Apollo
  10. quique venit iuncto mihi semper Apolline Caesar
  11. annuat: haud alio melius condere sepulcro.
  12. Sera quidem tanto struitur medicina dolori,
  13. altera cum volucris Phoebi rota torqueat annum;
  14. sed cum plaga recens et adhuc in vulnere primo
  15. nigra [*]() domus, miseram quis tunc [*]() accessus ad aurem
  16. coniugis orbati? tunc flere et scindere vestes
  17. et famulos lassare greges et vincere planctus
  18. Fataque et iniustos rabidis pulsare querelis
  19. caelicolas solamen erat. licet ipse levandos
  20. [*](nigra M: aegra Heinsius. )[*](miseram quis tunc Phillimore: quaestu miseramque M: questu miseram qui Macnaghten: quis tum miserandam Adrian. )
  21. ad gemitus silvis comitatus et amnibus Orpheus
  22. adforet atque omnis pariter matertera vatem,
  23. omnis Apollineus tegeret Bacchique sacerdos:
  24. nil cantus, nil fila deis pallentis A verni
  25. Eumenidumque audita comis mulcere valerent:
  26. tantus in attonito regnabat pectore luctus!
  27. nunc etiam ad planctus refugit iam plana cicatrix,
  28. dum canimus, gravibusque oculis uxorius instat
  29. imber, habentne pios etiamnum haec lumina fletus?
  30. mira fides! citius genetrix Sipyleia fertur [*]()
  31. exhausisse genas, citius Tithonida maesti
  32. deficient rores aut exsatiata fatiscet
  33. mater Achilleis hiemes adfrangere bustis.
  34. macte animi! notat ista deus, qui flectit habenas
  35. orbis et humanos propior Iove digerit actus,
  36. maerentemque videt: lectique arcana ministri!
  37. hinc etiam documenta capit, quod diligis umbram
  38. et colis exsequias. hic est castissimus ardor,
  39. hic amor a domino meritus censore probari.
  40. Nec mirum, si vos collato pectore mixtos
  41. iunxit inabrupta Concordia longa catena,
  42. illa quidem nuptumque prior taedasque marito
  43. passa alio, sed te ceu virginitate iugatum
  44. visceribus totis animaque amplexa fovebat;
  45. qualiter aequaevo sociatam palmite vitem
  46. ulmus amat miscetque nemus ditemque precatur
  47. autumnum et caris gaudet redimita racemis.
  48. [*](Sipyleia fertur s: si pelea fertur Mi Sipylea feretur Heinsius. )
  49. laudantur proavis seu [*]() pulchrae munere formae,
  50. quae morum caruere bonis, falsoque [*]() potentes
  51. laudis egent verae: tibi quamquam et origo niteret
  52. et felix species multumque optanda maritis,
  53. ex te maior honos, unum novisse cubile,
  54. unum secretis agitare sub ossibus ignem,
  55. illum nec Phrygius vitiasset raptor amorem
  56. Dulichiive proci nec qui fraternus adulter
  57. casta Mycenaeo conubia polluit auro.
  58. si Babylonos opes, Lydae si pondera gazae
  59. Indorumque dares Serumque Arabumque potentes
  60. divitias, mallet eum paupertate pudiea
  61. intemerata mori vitamque rependere famae,
  62. nec frons triste rigens nimiusque in moribus horror,
  63. sed simplex hilarisque fides et mixta pudori
  64. gratia, quod si anceps metus ad maiora vocasset,
  65. illa vel armiferas pro coniuge laeta catervas
  66. fulmineosque ignes mediique pericula ponti
  67. exciperet, melius, quod non adversa probarunt,
  68. quae tibi cura tori. quantus pro coniuge pallor!
  69. sed meliore via dextros tua vota marito
  70. promeruere deos. dum nocte dieque fatigas
  71. numina, dum cunctis supplex advolveris aris
  72. et mitem genium domini praesentis adoras.
  73. audita es. venitque gradu Fortuna benigne
  74. vidit quippe pii iuvenis navamque quietem
  75. intactamque fidem succinctaque pectora curis
  76. et vigiles sensus et digna evolvere tantas
  77. [*](proavis seu s: proavi seu M (Imhof keeps this and reads munera); proavis aut Heinsius. )[*](falsoque M: falsaeque Heinsius. )
  78. sobria corda vices, vidit, qui cuncta suorum
  79. novit et inspectis ambit latus omne ministris.
  80. nec mirum: videt ille ortus obitusque, quid auster,[*]()
  81. quid boreas hibernus agat, ferrique togaeque [*]()
  82. consilia atque ipsam mentem probat, ille subactis [*]()
  83. molem immensam umeris et vix tractabile pondus [*]()
  84. imposuit—nec enim numerosior altera sacra
  85. cura domo—. magnum late dimittere in orbem
  86. Romulei mandata ducis viresque modosque
  87. imperii tractare manu; quae laurus ab arcto,
  88. quid vagus Euphrates,quid ripa binominis Histri,
  89. quid Rheni vexilla ferant, quantum ultimus orbis
  90. cesserit et refugo circumsona gurgite Thyle—
  91. omnia nam laetas pila attollentia frondes,
  92. nullaque famosa signatur lancea penna—
  93. praeterea, fidos dominus si dividat enses,
  94. pandere quis centum valeat frenare, maniplos
  95. inter missus eques,[*]() quis praecepisse cohorti,
  96. quem deceat clari praestantior ordo tribuni,
  97. quisnam frenigerae signum dare dignior alae;
  98. mille etiam praenosse vices, an merserit agros
  99. [*](auster s: arctos M. )[*](togaeque Poni.: rotagae M. )[*](subactis Arantius: iubatis M: probatis Krohn. )[*](pondus Arantius: tempus M. Phillimore suspects damage to archetype at the ends of these four lines. )[*](maniplos intermissus eques M: maniplis intermixtus equos Salmasius: maniplo intermissus eques Medvig. )
  100. Nilus, an imbrifero Libye sudaverit austro;
  101. cunctaque si numerem, non plura interprete virga
  102. nuntiat ex celsis ales Tegeaticus astris
  103. quaeque cadit liquidas Iunonia virgo per auras
  104. et picturato pluviam ligat aera gyro
  105. quaeque tuas laurus volucri, Germanice, cursu
  106. Fama vehit praegressa diem tardumque sub astris