Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. Arcada et in medio linquit Thaumantida caelo.
  2. Qualem te superi, Priscilla, hominesque benigno
  3. aspexere die, cum primum ingentibus actis
  4. admotus coniunx! vicisti gaudia paene [*]()
  5. ipsius, effuso dum pectore prona sacratos
  6. ante pedes avide domini tam magna merentis
  7. volvens. Aonio non sic in vertice gaudet,
  8. quam pater arcani praefecit hiatibus antri
  9. Delius, aut primi cui ius venerabile thyrsi
  10. Bacchus et attonitae tribuit vexilla catervae.
  11. nec tamen hinc mutata quies probitasve secundis
  12. intumuit: tenor idem animo moresque modesti
  13. fortuna crescente manent, fovet anxia curas
  14. coniugis hortaturque simul flectitque labores.
  15. ipsa dapes modicas et sobria pocula tradit,
  16. exemplumque ad erile monet; velut Apula coniunx
  17. agricolae parci vel sole infecta Sabina,
  18. quae videt emeriti iam prospectantibus astris
  19. tempus adesse viri, propere mensasque torosque
  20. instruit exspectatque sonum redeuntis aratri.
  21. parva loquor, tecum gelidas comes illa per arctos
  22. Sarmaticasque hiemes Histrumque et pallida Rheni
    23. [*](paene Burmann: cene M, certe Markland. )
  23. frigora, tecum omnes animo durata per aestus
  24. et, si castra darent, vellet gestare pharetras,
  25. vellet Amazonia latus intercludere pelta;
  26. dum te pulverea bellorum nube [*]() videret
  27. Caesarei prope fulmen equi divinaque tela
  28. vibrantem et magnae sparsum sudoribus hastae.
  29. Hactenus alma chelys. tempus nunc ponere frondes,
  30. Phoebe, tuas maestaque comam damnare cupresso.
  31. quisnam impacata consanguinitate ligavit
  32. Fortunam Invidiamque deus? quis iussit iniquas
  33. aeternum bellare deas? nullamne notabit
  34. illa domum, torvo quam non haec lumine Agat
  35. protinus et saeva proturbet gaudia dextra?
  36. florebant hilares inconcussique penates:
  37. nil maestum, quid enim, quamvis infida levisque,
  38. Caesare tam dextro posset Fortuna timeri?
  39. invenere viam liventia Fata, piumque
  40. intravit vis saeva larem, sic plena maligno
  41. adflantur vineta noto. sic alta senescit
  42. imbre seges nimio, rapidae sic obvia puppi
  43. invidet et velis adnubilat aura secundis,
  44. carpitur eximium Fato Priscilla decorem;
  45. qualiter alta comam silvarum gloria pinus
  46. seu Iovis igne malo seu iam radice soluta
  47. deficit et nulli spoliata remurmurat aurae,
  48. quid probitas aut casta fides, quid numina prosunt
  49. culta deum? furvae miseram circum undique leti
  50. vallavere plagae, tenduntur dura sororum
  51. licia et exacti superest pars ultima fili.
    52. [*](pulverea b. nube M: pulvereum Baehrens: in nube edd. )
  52. nil famuli coetus, nil ars operosa medentum
  53. auxiliata malis: comites tamen undique ficto
  54. spem simulant vultu, flentem notat illa maritum,
  55. ille modo infernae nequiquam flumina Lethes
  56. incorrupta rogat, nunc anxius omnibus aris
  57. inlacrimat signatque fores et pectore terget
  58. limina; nunc magni vocat exorabile numen
  59. Caesaris, heu durus fati tenor! estne quod illi
  60. non liceat? quantae poterant mortalibus annis
  61. accessisse morae, si tu, pater, omne teneres
  62. arbitrium? caeco gemeret Mors elusa barathro
  63. longius et vacuae posuissent stamina Parcae.
  64. Iamque cadunt vultus oculisque novissimus error
  65. obtunsaeque aures, nisi cum vox sola mariti
  66. noscitur; illum unum media de morte reversa
  67. mens videt, illum aegris circumdat fortiter ulnis
  68. immotas obversa genas, nec sole supremo
  69. lumina, sed dulci mavult satiare marito.
  70. tum sic unanimum moriens solatur amantem:
  71. ‘pars animae victura meae, cui linquere possim
  72. o utinam, quos dura mihi rapit Atropos, annos:
  73. parce, precor, lacrimis, saevo ne concute planctu
  74. pectora, nec crucia fugientem coniugis umbram.
  75. linquo equidem thalamos, salvo tamen ordine mortis,[*]()
  76. quod prior: exegi longa potiora senecta
  77. tempora; vidi omni pridem te flore nitentem,
  78. vidi altae propius propiusque accedere dextrae,
  79. non in te fatis, non iam caelestibus ullis
    80. [*](mortis s: mostis M: mestos Pol. (marg. note in Ex. Cors.): noctis Ed. Prin.: maestos Phillimore. )
  80. arbitrium: mecum ista fero. tu limite coepto
  81. tende libens sacrumque latus geniumque potentem
  82. inrequietus ama, nunc, quod cupis ipse iuberi,
  83. da Capitolinis aeternum sedibus aurum,
  84. quo niteat sacri centeno pondere vultus
  85. Caesaris et propriae signet cultricis amorem
  86. sic ego nec Furias nec deteriora videbo
  87. Tartara et Elysias felix admittar in oras.’
  88. haec dicit labens sociosque amplectitur artus
  89. haerentemque animam non tristis in ora mariti
  90. transtulit et cara pressit sua lumina dextra.
  91. At iuvenis magno flammatus pectora luctu
  92. nunc implet saevo viduos clamore penates,
  93. nunc ferrum laxare cupit, nunc ardua tendit
  94. in loca—vix retinent comites—. nunc ore ligato
  95. incubat amissae mersumque in corde dolorem
  96. saevus agit, qualis conspecta coniuge segnis [*]()
  97. Odrysius vates positis ad Strymona plectris
  98. obstupuit tristemque rogum sine carmine flevit,
  99. ille etiam erecte [*]() rupisset tempora vitae.
  100. ne tu Tartareum chaos incomitata subires,
  101. sed prohibet mens fida ducis mirandaque sacris
  102. imperiis et maior amor.Quis carmine digno