Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. dum canimus, gravibusque oculis uxorius instat
  2. imber, habentne pios etiamnum haec lumina fletus?
  3. mira fides! citius genetrix Sipyleia fertur [*]()
  4. exhausisse genas, citius Tithonida maesti
  5. deficient rores aut exsatiata fatiscet
  6. mater Achilleis hiemes adfrangere bustis.
  7. macte animi! notat ista deus, qui flectit habenas
  8. orbis et humanos propior Iove digerit actus,
  9. maerentemque videt: lectique arcana ministri!
  10. hinc etiam documenta capit, quod diligis umbram
  11. et colis exsequias. hic est castissimus ardor,
  12. hic amor a domino meritus censore probari.
  13. Nec mirum, si vos collato pectore mixtos
  14. iunxit inabrupta Concordia longa catena,
  15. illa quidem nuptumque prior taedasque marito
  16. passa alio, sed te ceu virginitate iugatum
  17. visceribus totis animaque amplexa fovebat;
  18. qualiter aequaevo sociatam palmite vitem
  19. ulmus amat miscetque nemus ditemque precatur
  20. autumnum et caris gaudet redimita racemis.
    21. [*](Sipyleia fertur s: si pelea fertur Mi Sipylea feretur Heinsius. )
  21. laudantur proavis seu [*]() pulchrae munere formae,
  22. quae morum caruere bonis, falsoque [*]() potentes
  23. laudis egent verae: tibi quamquam et origo niteret
  24. et felix species multumque optanda maritis,
  25. ex te maior honos, unum novisse cubile,
  26. unum secretis agitare sub ossibus ignem,
  27. illum nec Phrygius vitiasset raptor amorem
  28. Dulichiive proci nec qui fraternus adulter
  29. casta Mycenaeo conubia polluit auro.
  30. si Babylonos opes, Lydae si pondera gazae
  31. Indorumque dares Serumque Arabumque potentes
  32. divitias, mallet eum paupertate pudiea
  33. intemerata mori vitamque rependere famae,
  34. nec frons triste rigens nimiusque in moribus horror,
  35. sed simplex hilarisque fides et mixta pudori
  36. gratia, quod si anceps metus ad maiora vocasset,
  37. illa vel armiferas pro coniuge laeta catervas
  38. fulmineosque ignes mediique pericula ponti
  39. exciperet, melius, quod non adversa probarunt,
  40. quae tibi cura tori. quantus pro coniuge pallor!
  41. sed meliore via dextros tua vota marito
  42. promeruere deos. dum nocte dieque fatigas
  43. numina, dum cunctis supplex advolveris aris
  44. et mitem genium domini praesentis adoras.
  45. audita es. venitque gradu Fortuna benigne
  46. vidit quippe pii iuvenis navamque quietem
  47. intactamque fidem succinctaque pectora curis
  48. et vigiles sensus et digna evolvere tantas
    49. [*](proavis seu s: proavi seu M (Imhof keeps this and reads munera); proavis aut Heinsius. )[*](falsoque M: falsaeque Heinsius. )
  49. sobria corda vices, vidit, qui cuncta suorum
  50. novit et inspectis ambit latus omne ministris.
  51. nec mirum: videt ille ortus obitusque, quid auster,[*]()
  52. quid boreas hibernus agat, ferrique togaeque [*]()
  53. consilia atque ipsam mentem probat, ille subactis [*]()
  54. molem immensam umeris et vix tractabile pondus [*]()
  55. imposuit—nec enim numerosior altera sacra
  56. cura domo—. magnum late dimittere in orbem
  57. Romulei mandata ducis viresque modosque
  58. imperii tractare manu; quae laurus ab arcto,
  59. quid vagus Euphrates,quid ripa binominis Histri,
  60. quid Rheni vexilla ferant, quantum ultimus orbis
  61. cesserit et refugo circumsona gurgite Thyle—
  62. omnia nam laetas pila attollentia frondes,
  63. nullaque famosa signatur lancea penna—
  64. praeterea, fidos dominus si dividat enses,
  65. pandere quis centum valeat frenare, maniplos
  66. inter missus eques,[*]() quis praecepisse cohorti,
  67. quem deceat clari praestantior ordo tribuni,
  68. quisnam frenigerae signum dare dignior alae;
  69. mille etiam praenosse vices, an merserit agros
    70. [*](auster s: arctos M. )[*](togaeque Poni.: rotagae M. )[*](subactis Arantius: iubatis M: probatis Krohn. )[*](pondus Arantius: tempus M. Phillimore suspects damage to archetype at the ends of these four lines. )[*](maniplos intermissus eques M: maniplis intermixtus equos Salmasius: maniplo intermissus eques Medvig. )
  70. Nilus, an imbrifero Libye sudaverit austro;
  71. cunctaque si numerem, non plura interprete virga
  72. nuntiat ex celsis ales Tegeaticus astris
  73. quaeque cadit liquidas Iunonia virgo per auras
  74. et picturato pluviam ligat aera gyro
  75. quaeque tuas laurus volucri, Germanice, cursu
  76. Fama vehit praegressa diem tardumque sub astris
  77. Arcada et in medio linquit Thaumantida caelo.
  78. Qualem te superi, Priscilla, hominesque benigno
  79. aspexere die, cum primum ingentibus actis
  80. admotus coniunx! vicisti gaudia paene [*]()
  81. ipsius, effuso dum pectore prona sacratos
  82. ante pedes avide domini tam magna merentis
  83. volvens. Aonio non sic in vertice gaudet,
  84. quam pater arcani praefecit hiatibus antri
  85. Delius, aut primi cui ius venerabile thyrsi
  86. Bacchus et attonitae tribuit vexilla catervae.
  87. nec tamen hinc mutata quies probitasve secundis
  88. intumuit: tenor idem animo moresque modesti
  89. fortuna crescente manent, fovet anxia curas
  90. coniugis hortaturque simul flectitque labores.
  91. ipsa dapes modicas et sobria pocula tradit,
  92. exemplumque ad erile monet; velut Apula coniunx
  93. agricolae parci vel sole infecta Sabina,
  94. quae videt emeriti iam prospectantibus astris
  95. tempus adesse viri, propere mensasque torosque
  96. instruit exspectatque sonum redeuntis aratri.
  97. parva loquor, tecum gelidas comes illa per arctos
  98. Sarmaticasque hiemes Histrumque et pallida Rheni
    99. [*](paene Burmann: cene M, certe Markland. )
  99. frigora, tecum omnes animo durata per aestus
  100. et, si castra darent, vellet gestare pharetras,
  101. vellet Amazonia latus intercludere pelta;
  102. dum te pulverea bellorum nube [*]() videret
  103. Caesarei prope fulmen equi divinaque tela
  104. vibrantem et magnae sparsum sudoribus hastae.
  105. Hactenus alma chelys. tempus nunc ponere frondes,
  106. Phoebe, tuas maestaque comam damnare cupresso.
  107. quisnam impacata consanguinitate ligavit
  108. Fortunam Invidiamque deus? quis iussit iniquas
  109. aeternum bellare deas? nullamne notabit
  110. illa domum, torvo quam non haec lumine Agat
  111. protinus et saeva proturbet gaudia dextra?
  112. florebant hilares inconcussique penates:
  113. nil maestum, quid enim, quamvis infida levisque,
  114. Caesare tam dextro posset Fortuna timeri?
  115. invenere viam liventia Fata, piumque
  116. intravit vis saeva larem, sic plena maligno
  117. adflantur vineta noto. sic alta senescit
  118. imbre seges nimio, rapidae sic obvia puppi