Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. qui magnum Aenean Laurentibus intulit arvis,
  2. Alcinoique dapes mansuro carmine monstrat,
  3. aequore qui multo reducem consumpsit Ulixem:
  4. ast ego. cui sacrae Caesar nova gaudia cenae
  5. nunc primum dominoque dedit consurgere mensa,
  6. qua celebrem mea vota lyra. quas solvere grates
  7. sufficiam? non, si pariter mihi vertice Iacto
  8. nectat odoratas et Smyrna et Mantua lauros,
  9. digna loquar, mediis videor discumbere in astris
    10. [*](dux Markland: rex M. triumphs that he might have celebrated, cf. iv. 3. 159. the title of Germanicus, and later on. probably in 86, had the months September and October called Germanicus and Domitianus (Suet. Dom. 13). )
  10. cum Iove et Iliaca porrectum sumere dextra
  11. immortale merum! steriles transmisimus annos:
  12. haec aevi mihi prima dies, hic limina vitae,
  13. tene ego. regnator terrarum orbisque subacti
  14. magne parens, te. spes hominum, te, cura deorum,
  15. cerno iacens? datur haec iuxta, datur ora tueri
  16. vina inter mensaeque et non adsurgere fas est?
  17. Tectum augustum, ingens, non centum insigne columnis,
  18. sed quantae superos caelumque Atlante remisso
  19. sustentare queant. stupet hoc vicina Tonantis
  20. regia, teque pari laetantur sede locatum
  21. numina, nec magnum properes escendere caelum 1;
  22. tanta patet moles effusaeque impetus aulae
  23. liberior campo [*]() multumque amplexus operti
  24. aetheros et tantum domino minor: ille penates
  25. implet et ingenti genio iuvat, aemulus illic
  26. mons Libys Iliacusque nitens et [*]() multa Syene
  27. et Chios et glaucae certantia Doridi saxa
  28. Lunaque portandis tantum suffecta columnis.
  29. longa supra species: fessis vix culmina prendas
  30. visibus auratique putes laquearia caeli.
  31. hic eum Romuleos proceres trabeataque Caesar
  32. agmina mille simul iussit discumbere mensis,
  33. ipsa sinus accincta Ceres Bacchusque laborat
    34. [*](nec magnum properes escendere caelum Gronovivs: excedere M: ne in m. pr. excedere c. Lundstroem. )[*](campo Pol.: campi M. )[*](Iliacusque nitens et. I hare filled the lacuna of the MSS. thus: Iliacusque nitet multa M, Nilaea Syene Slater, cumulata conj. Phillimore; others in various ways. magnum caelum. i.e. Olympus (22). Some edd. take nec properes " as " do not hasten. )
  34. sufficere, aetherii felix sic orbita fluxit
  35. Triptolemi; sic vitifero [*]() sub palmite nudos
  36. umbravit colles et sobria rura Lyaeus.
  37. Sed mihi non epulas Indisque innixa columnis
  38. robora Maurorum famulasque ex ordine turmas,
  39. ipsum, ipsum cupido tantum spectare vaeavit
  40. tranquillam vultus et maiestate serena
  41. mulcentem radios summittentemque modeste
  42. fortunae vexilla suae; tamen ore nitebat
  43. dissimulatus honos, talem quoque barbarus hostis
  44. posset et ignotae conspectum agnoscere gentes.
  45. non aliter gelida Rhodopes in valle recumbit
  46. dimissis Gradivus equis; sic lubrica ponit
  47. membra Therapnaea resolutus gymnade Pollux,
  48. sic iacet ad Gangen Indis ululantibus Euhan,
  49. sic gravis Alcides post horrida iussa reversus
  50. gaudebat strato latus adclinare leoni,
  51. parva loquor necdum aequo tuos, Germanice, vultus:
  52. talis, ubi Oceani finem mensasque revisit
  53. Aethiopum sacro diffusus nectare vultus
  54. dux superum secreta iubet dare carmina Musas
  55. et Pallenaeos Phoebum laudare triumphos.
  56. Di tibi—namque animas saepe exaudire minores
  57. dicuntur—patriae bis terque exire senectae
  58. annuerint fines! rata numina miseris astris,
    59. [*](vitifero M: uvifero Krohn. cultivate the grape. in India, for which see the Dionysiaca of Nonnus. usually called Phlegra. )
  59. templaque des habitesque domos! saepe annua pandas
  60. limina, saepe novo Ianum lictore salutes,
  61. saepe coronatis iteres quinquennia lustris!
  62. qua mihi felices epulas mensaeque dedisti
  63. sacra tuae. talis longo post tempore venit
  64. lux mihi. Troianae qualis sub collibus Albae,
  65. cum modo Germanas acies modo Daca sonantem
  66. proelia Palladio tua me manus induit auro.
  1. Quis duri silicis gravisque ferri
  2. immanis sonus aequori propinquum
  3. saxosae latus Appiae replevit?
  4. certe non Libycae sonant catervae
  5. nec dux advena peierante bello
  6. Campanos quatit inquietus agros,
  7. nec frangit vada montibusque caesis
  8. inducit Nero sordidas paludes,
  9. sed qui limina bellicosa Iani
  10. iustis legibus et foro coronat,
  11. qui castae Cereri diu negata
  12. reddit iugera sobriasque terras,
  13. qui fortem vetat interire sexum
  14. et censor prohibet mares adultos
  15. pulchrae supplicium timere formae,
  16. qui reddit Capitolio Tonantem
  17. et Pacem propria domo reponit,
  18. qui genti patriae futura semper
  19. sancit lumina [*]() Flaviumque caelum 2:
  20. hic segnis [*]() populi vias gravatus [*]()
  21. et campos iter omne detinentes
  22. longos eximit ambitus novoque
  23. iniectu solidat graves harenas
  24. gaudens Euboicae domum Sibyllae
  25. Ganranosque sinus et aestuantes
  26. septem montibus admovere Baias.
  27. Hic quondam piger axe vectus uno
  28. nutabat cruce pendula viator
  29. sorbebatque rotas maligna tellus,
  30. et plebs in mediis Latina campis
  31. horrebat mala navigationis;
  32. nec cursus agiles, sed impeditum
  33. tardabant iter orbitae tacentes,[*]()
  34. dum pondus nimium querens sub alta
  35. repit languida quadrupes statera.
    36. [*](lumina M: limina s, numina Buecheler. )[*](caelum Turnebus: calvum M, cultum, culmen, clivum, clavum (J. Ph. 13) edd. )[*](segnis s: senis M: caenis Gronorius. )[*](gravatus Heinsius: gravatas M. )[*](tacentes M: tenaces Davies. )
  36. at nunc, quae solidum diem terebat,
  37. horarum via facta vix duarum,
  38. non tensae volucrum per astra pennae
  39. nec velocius ibitis, carinae.
  40. Hic primus labor incohare sulcos
  41. et rescindere limites et alto
  42. egestu penitus cavare terras;
  43. mox haustas aliter replere fossas
  44. et summo gremium parare dorso,
  45. ne nutent sola, ne maligna sedes
  46. det pressis dubium cubile saxis;
  47. tunc umbonibus hinc et hinc coactis
  48. et crebris iter alligare gomphis.
  49. o quantae pariter manus laborant!
  50. hi caedunt nemus exuuntque montes,
  51. hi ferro scopulos trabesque levant;
  52. illi saxa ligant opusque texunt