Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

nunc iter optandosque sinus comes ire moraris?
heu ubi nota fides totque explorata per usus,
qua veteres Latias Graias heroidas aequas?
isset ad Iliacas—quid enim deferret amantes?—
Penelope gavisa domos, si passus Ulixes:
questa est Aegiale, questa est Meliboea relinqui,
et quam—quam saevi!—[*]() fecerunt maenada planctus.
nec minor his tu nosse Iidem vitamque maritis
dedere, sic certe cineres umbramque priorem
quaeris adhuc, sic exsequias amplexa canori
coniugis ingentes iterasti pectore planctus,
iam mea. nec pietas alia est tibi curaque natae,
sic et mater amas, sic numquam corde recedit
nata tuo, fixamque animi penetralibus imis
nocte dieque tenes, non sic Trachinia [*]() nidos
Alcyone, vernos non sic Philomela penates
circuit amplectens animamque in pignora transfert.
te [*]() nunc illa tenet, viduo quod sola cubili
otia iam pulchrae terit infecunda iuventae.
sed venient, plenis venient conubia taedis.
sic certe formaeque bonis animique meretur;
sive chelyn complexa petit seu voce paterna

[*](quamquam saevi M: quam—quam saevi—Pol. )

[*](Trachinia s: intracia M. )

[*](te Phillimore: et M, heu Dom. )

discendum Musis sonat et mea carmina flectit,
candida seu molli diducit brachia motu:
ingenium probitas artemque modestia vincit,
nonne leves pueros, non te, Cytherea, pudebit
hoc cessare decus? nec tantum Roma iugales
conciliare toros festasque accendere taedas
fertilis: et nostra generi tellure dabuntur,
non adeo Vesuvinus apex et flammea diri
montis hiems trepidas exhausit civibus urbes:
stant populisque vigent, hinc auspice condita Phoebo
tecta Dicarchei portusque et litora mundi
hospita: at hinc magnae tractus imitantia Romae
quae Capys advectis implevit moenia Teucris,
nostra quoque et propriis tenuis nec rara colonis
Parthenope, cui mite solum trans aequora vectae
ipse Dionaea [*]() monstravit Apollo columba.
Has ego te sedes—nam nec mihi barbara Thrace
nec Libye natale solum—transferre laboro,
quas et mollis hiems et frigida temperat aestas,
quas imbelle fretum torpentibus adluit undis,
pax secura locis et desidis otia vitae
et numquam turbata quies somnique peracti.
nulla foro rabies aut strictae in iurgia leges:
morum iura viris solum et sine fascibus aequum,
quid nunc magnificas species cultusque locorum
templaque et innumeris spatia interstincta columnis,
et geminam molem nudi tectique theatri

[*](Dionea columba Pol.: Dioneae columbae .M. )

et Capitolinis quinquennia proxima lustris,
quid laudem litus [*]() libertatemque Menandri,
quam Romanus honos et Graia licentia miscent?
nec desunt variae circa oblectamina vitae:
sive vaporiferas blandissima litora, Baias,
enthea fatidicae seu visere tecta Sibyllae
dulce sit Iliacoque iugum memorabile remo,
seu tibi Bacchei vineta madentia Gauri
Teleboumque domos, trepidis ubi dulcia nautis
lumina noctivagae tollit Pharus aemula lunae,
caraque non molli iuga Surrentina Lyaeo,
quae meus ante alios habitator Pollius auget,
Aenarumque [*]() lacus medicos Stabiasque renatas:
mille tibi nostrae referam telluris amores?
sed satis, hoc, coniunx, satis est dixisse: creavit
me tibi. me socium longos adstrinxit in annos,
nonne haec amborum genetrix altrixque videri
digna? sed ingratus qui plura adnecto tuisque
moribus indubito: venies, carissima coniunx.
praeveniesque etiam; sine me tibi ductor aquarum
Thybris et armiferi sordebunt tecta Quirini.

[*](litus M: lusus, risus, lites, ritus edd. )

[*](Aenarumque Vollmer: Denarumque .V: Aenariaeque Dom.: Inarimesque Unger. )

Inveni librum. Marcelle carissime, quem pietati tuae dedicarem. Reor equidem aliter quam invocato numine maximi imperatoris nullum opusculum meum coepisse: sed hic liber tres habet . . [*]() se quam quod quarta ad honorem tuum pertinet. Primo autem septimum decimum Germanici nostri consulatum adoravi: secundo gratias egi sacratissimis eius epulis honoratus: tertio viam Domitianam miratus sum, qua gravissimam harenarum moram exemit. Cuius beneficio tu quoque maturius epistolam meam accipies, quam tibi in hoc libro a Neapoli scribo. Proximum est lyricum carmen ad Septimium Severum, iuvenem, uti scis. inter ornatissimos secundi ordinis, tuum quidem et condiscipulum, sed mihi citra [*]() hoc quoque ius artissime carum. Nam Vindicis nostri Herculem Epitrapezion secundum honorem, quem de me et de ipsis studiis meretur. [*](Lacuna recognized by Hahn. though none in MSS.: se quam quod M Pot. (from P): sequitur s. inserting quae after quarta: nisi quod quarta etc. s. sed nec hic aliter res habet se quam quod etc. Phillimore. Vollmer would fili the lacuna thas: (libellos in honorem eius. tum demum secuntur eelogae ad amicos: vides igitur te magis honorari non (potuis)se) quam quod etc.) [*]( citra Nohl: contra M.)

imputare etiam tibi possum. Maximum Vibium et dignitatis et eloquentiae nomine a nobis diligi satis eram testatus epistola. quam ad illum de editione Thebaidos meae publicavi; sed nunc quoque eum reverti maturius ex Dalmatia rogo. Iuncta est egloga ad municipem meum Iulium Menecratem, splendidum iuvenem et Pollii mei generum, cui gratulor quod Neapolim nostram numero liberorum honestaverit. Plotio Grypo, maioris gradus iuveni, dignius opusculum reddam, sed interim hendecasyllabos, quos Saturnalibus una risimus, huic volumini inserui. Quare ergo plura in quarto silvarum quam in prioribus? ne se putent aliquid egisse, qui reprehenderunt, ut audio, quod hoc stili genus edidissem. Primum supervacuum est dissuadere rem factam; deinde multa ex illis iam domino Caesari dederam, et quanto hoc plus est quam edere? exercere autem ioco non licet? secreto inquit. Sed et sphaeromachias spectamus et palaris lusio admittit. Novissime: quisquis ex meis invitus aliquid legit, statim se profitetur [*]() adversum. Ita, quare consilio eius accedam? In summam, nempe ego sum qui traducor; taceat et gaudeat. Hunc tamen librum [*](profitetur Vahlen and the Aldine: profiteatur M. )

tu, Marcelle, defendes, et si videtur,[*]() hactenus, sin minus, reprehendemur. Vale.

Laeta bis octonis accedit purpura factis
Caesaris insignemque aperit Germanicus annum
atque oritur eum sole novo, cum grandibus astris
clarius ipse nitens et primo maior Eoo.
exsultent leges Latiae. gaudete curules,
et septemgemino iactantior aethera pulset
Roma iugo. plusque ante alias Evandrius arces
collis ovet: subiere novi Palatia fasces,
et requiem bissenus [*]() honos precibusque receptis
curia Caesareum gaudet vicisse pudorem.
ipse etiam immensi reparator maximus aevi
attollit vultus et utroque a limine grates
Ianus agit, quem tu vicina Pace ligatum

[*](defendes, et, si videtur etc., M: defendes; haec, si videtur etc. conj. Phillimore: sed, si videtur etc. Vollmer, who transposes hunc defendes to between hactenus and sin minus. )

[*](bissenus Stangius: bissextus M. )

omnia iussisti componere bella novique
in leges iurare fori, levat ecce supinas
hinc atque inde manus geminaque haec voce profatur:
‘Salve, magne parens mundi, qui saecula mecum
instaurare paras, talem te cernere semper
mense meo tua Roma cupit; sic tempora nasci,
sic annos intrare decet, da gaudia fastis
continua: hos umeros multo sinus ambiat ostro
et properata tuae manibus praetexta Minervae,
aspicis ut templis alius nitor, altior aris [*]()
ignis et ipsa meae tepeant tibi sidera brumae?
moribus atque tuis gaudent turmaeque tribusque
purpureique patres, lucemque a consule ducit
omnis honos? quid tale. precor, prior annus habebat:
dic age, Roma potens, et mecum, longa Vetustas,
dinumera fastos nec parva exempla recense,
sed quae sola meus dignetur vincere Caesar.
ter Latio deciesque tulit labentibus annis
Augustus fasces, sed coepit sero mereri:
tu iuvenis praegressus avos. et quanta recusas,
quanta vetas! flectere tamen precibusque senatus
promittes hunc saepe diem. manet insuper ordo
longior, et totidem felix tibi Roma curules
terque quaterque dabit, mecum altera saecula condes,
et tibi longaevi renovabitur ara parentis 2:
mille tropaea feres, tantum permitte [*]() triumphos:

[*](aris M: astris Ml in marg. Pol. notes that P has both readings. )

[*](parentis M: Tarenti Turnebus. )

[*](permitte s: promitte M. )

restat Baetra novis, restat Babylona tributis
frenari; nondum gremio Iovis Indica laurus,
nondum Arabes Seresque rogant, nondum omnis honorem
annus habet, cupiuntque decem tua nomina menses.’
Sic Ianus clausoque libens se poste recepit,
tune omnes patuere dei laetoque dederunt
signa polo. longamque tibi. dux [*]() magne, iuventam
annuit atque suos promisit Iuppiter annos.

Regia Sidoniae convivia laudat Elissac.