Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. cumque procul nitidis genitor cessaret ab astris,
  2. fluctivagus volucrem comebat Persea Dictys.
  3. quid referam altricum victas pietate parentes?
  4. quid te post cineres deceptaque funera matris
  5. tutius Inoo reptantem pectore, Baeche?
  6. iam secura patris Tuscis regnabat in undis
  7. Ilia. portantem lassabat Romulus Accam.
  8. vidi ego transertos alieno in robore ramos
  9. altius ire suis. et te iam fecerat illi
  10. mens animusque patrem, necdum moresve decorve:
  11. tu tamen et iunctas [*]() etiam nunc murmure voces
  12. vagitumque rudem fletusque infantis amabas.
  13. Ille, velut primos exspiraturus ad austros
  14. mollibus in pratis alte flos improbus exstat,
  15. sic tener ante diem vultu gressuque superbo
  16. vicerat aequales multumque reliquerat annos,
  17. sive catenatis curvatus membra palaestris
  18. staret: Amyclaea conceptum matre putares,
  19. Oebaliden illo praeceps mutaret Apollo,
  20. Alcides pensaret Hylan: seu Graius [*]() amictu
  21. Attica facundi decurreret orsa Menandri:
  22. laudaret gavisa sonum crinemque decorum
  23. fregisset rosea lasciva Thalia corona;
  24. Maeonium sive ille senem Troiaeque labores
  25. diceret aut casus tarde remeantis Ulixis:
  26. ipse pater sensus, ipsi stupuere magistri,
  27. scilicet infausta Lachesis cunabula dextra
  28. attigit, et gremio puerum complexa fovebat
  29. Invidia: illa genas et adultum comere crinem,
  30. haec monstrare artes et verba infigere, quae nunc
  31. plangimus. Herculeos annis aequare labores
    32. [*](iunctas M2: vinctas M: truncas Bachrens. )[*]( Graius s: gratus M. her father Amulius, but became the wife of the river-god. Acca was the nurse of Romulus. )
  32. coeperat adsurgens, sed adhuc infantia iuxta;
  33. iam tamen et validi gressus mensuraque maior
  34. cultibus et visae puero decrescere vestes,
  35. cum tibi quas vestes, quae non gestamina mitis
  36. festinabat erus! brevibus non stringere [*]() laenis
  37. pectora et angustante alas [*]() artare lacerna;
  38. enormes non ille sinus, sed semper ad annos
  39. texta legens modo puniceo velabat amictu,
  40. nunc herbas imitante sinu, nunc dulce rubenti
  41. murice, nunc vivis digitos incendere gemmis
  42. gaudebat: non turba comes, non munera cessant:
  43. sola verecundo deerat praetexta decori.
  44. Haec fortuna domus, subitas inimica levavit
  45. Parca manus, quo, diva, feros gravis exseris ungues?
  46. non te forma movet, non te lacrimabilis aetas?
  47. hunc nec saeva viro potuisset carpere Procne,
  48. nec fera crudeles Colchis durasset in iras,
  49. editus Aeolia nec si foret iste Creusa:
  50. torvus ab hoc Athamas insanos flecteret arcus,
  51. hunc quamquam Hectoreos cineres Troiamque perosus
  52. turribus e Phrygiis flesset missurus Ulixes
  53. septima lux, et iam frigentia lumina torpent,
  54. iam complexa manu crinem tenet infera Iuno.
    55. [*](non stringere Postgate: constringere M. )[*](angustante alas Postgate: angusta telas M. )
  55. ille tamen, Parcis fragiles urgentibus annos,
  56. te vultu moriente videt linguaque cadente
  57. murmurat: in te omnes vacui iam pectoris efflat
  58. reliquias., solum meminit solumque vocantem
  59. exaudit tibique ora movet, tibi verba relinquit
  60. et prohibet gemitus consolaturque dolentem.
  61. gratum est, Fata. tamen, quod non mors lenta iacentis
  62. exedit puerile decus, manesque subivit
  63. integer et nullo temeratus corpora damno,
  64. qualis erat.Quid ego exsequias et prodiga flammis
  65. dona loquar maestoque ardentia funera luxu?
  66. quod tibi purpureo tristis rogus aggere crevit.
  67. quod Cilicum flores, quod munera graminis Indi,
  68. quodque Arabes Phariique Palaestinique [*]() liquores
  69. arsuram lavere comam? cupit omnia ferre
  70. prodigus et totos Melior succendere census,
  71. desertas exosus opes: sed non capit ignis
  72. invidus, atque artae desunt in munera flammae.
  73. horror habet sensus, qualem te funere summo
  74. atque rogum iuxta, Melior placidissime quondam,
  75. extimui! tune ille hilaris comisque videri?
  76. unde animi saevaeque manus et barbarus horror,
  77. dum modo fusus humi lucem aversaris iniquam,
  78. nunc torvus pariter vestes et pectora rumpis
  79. dilectosque premis visus et frigida lambis
  80. oscula? erant illic genitor materque iacentis
  81. maesta, sed attoniti te spectavere parentes.
  82. quid mirum .' plebs cuncta nefas et praevia flerunt
  83. agmina, Flaminio quae limite Molvius agger
    84. [*](Palaestinique Selden: palam est vidique M. )
  84. transvehit, immeritus flammis dum tristibus infans
  85. traditur, et gemitum formaque aevoque [*]() meretur:
  86. talis in Isthmiaeos probatus ab aequore portus
  87. naufragus imposita iacuit sub matre Palaemon;
  88. sic et in anguiferae ludentem gramine Lernae
  89. rescissum squamis avidus bibit ignis [*]() Ophelten.
  90. Pone metus Letique minas desiste vereri:
  91. illum nec temo latrabit Cerberus ore,
  92. nulla soror flammis, nulla adsurgentibus hydris
  93. terrebit; quin ipse avidae trux navita cumbae
  94. interius steriles ripas et adusta subibit
  95. litora, ne puero dura ascendisse facultas.
  96. Quid mihi gaudenti proles Cyllenia virga
  97. nuntiat? estne aliquid tam saevo in tempore laetum?
  98. noverat effigies generosique ardua Blaesi
  99. ora puer, dum saepe domi nova serta ligantem
  100. te videt et similes tergentem pectore ceras,
  101. hunc ubi Lethaei lustrantem gurgitis oras
  102. Ausonios inter proceres seriemque Quirini
  103. adgnovit, timide primum vestigia iungit
  104. accessu tacito summosque lacessit amictus,
  105. inde magis sequitur; neque enim magis ille trahentem
  106. spernit et ignota credit de stirpe nepotum.
  107. mox ubi delicias et rari pignus amici
  108. sensit et amissi puerum solacia Blaesi,
  109. tollit humo magnaque ligat cervice diuque
    110. [*](aevoque Gulielmus: ac voce M. )[*](ignis Koestlin: anguis M. )
  110. ipse manu gaudens vehit et, quae munera mollis
  111. Elysii, steriles ramos mutasque volucres
  112. porgit et obtunso pallentes germine flores.
  113. nec prohibet meminisse tui, sed pectora blandus
  114. miscet et alternum pueri partitur amorem.
  115. Hic finis rapto, quin tu iam vulnera sedas
  116. et tollis mersum luctu caput? omnia functa
  117. aut moritura vides: obeunt noctesque diesque
  118. astraque, nec solidis prodest sua machina terris,
  119. nam populus mortale genus plebisque caducae
  120. quis fleat interitus? hos bella, hos aequora poscunt;
  121. his amor exitio, furor his et saeva cupido,
  122. ut sileain morbos; hos ora rigentia Brumae,
  123. illos implacido letalis Sirius igni,
  124. hos manet imbrifero pallens Autumnus hiatu.
  125. quicquid init ortus, finem timet, ibimus omnes,
  126. ibimus: immensis urnam quatit Aeacus umbris,
  127. ast hic quem gemimus. felix hominesque deosque
  128. et dubius casus et caecae lubrica vitae
  129. effugit, immunis fatis, non ille rogavit,
  130. non timuit meruitve [*]() mori: nos anxia plebes,
  131. nos miseri, quibus unde dies suprema, quis aevi
  132. exitus, incertum, quibus instet fulmen ab astris,
  133. quae nubes fatale sonet, nil flecteris istis?
  134. sed flectere libens, ades huc emissus ab atro
  135. limine, cui soli cuncta impetrare facultas.
  136. Glaucia 2—insontes animas nec portitor arcet
  137. nec durae comes ille ferae—: tu pectora mulce,
    138. [*](meruitve M: renuitve Heinsius. )[*](Glaucia M: Glaucia si Macnaghten. Glaucia nam s. = Hydra, as in Virg. Aen. vi. 287: Vollmer makes Cerberus the beast, and the comrade a figure found on a wall-painting by the side of Cerberus, and described Lucan, Phars. vi. 702; cf. Sil. It. Pun. xiii. 587. )
  138. tu prohibe manare genas noctesque beatas
  139. dulcibus alloquiis et vivis vultibus imple,
  140. et periisse nega. desolatamque sororem,
  141. qui potes, et miseros perge insinuare parentes.
  1. Est inter notos Sirenum nomine muros
  2. saxaque Tyrrhenae templis onerata Minervae
  3. celsa Dicarchei speculatrix villa profundi,
  4. qua Bromio dilectus ager. collesque per altos
  5. uritur et prelis non invidet uva Falernis.
  6. huc me post patrii laetum quinquennia lustri,
  7. cum stadio iam pigra quies canusque sederet
  8. pulvis ad Ambracias conversa gymnade frondes,
  9. trans gentile fretum placidi facundia Polli
  10. detulit et nitidae iuvenilis gratia Pollae.
  11. flectere iam cupidum gressus, qua limite noto
  12. Appia longarum teritur regina viarum.
  13. Sed iuvere morae, placido lunata recessi!
  14. hinc atque hinc curvas perrumpunt aequora rupes,
  15. dat natura locum montique intervenit unum [*]()
  16. litus et in terras scopulis pendentibus exit.
  17. gratia prima loci, gemina testudine fumant
  18. balnea, et e terris occurrit dulcis amaro
  19. nympha mari. levis hic Phorci chorus udaque crines
  20. Cymodoce viridisque cupit Galatea lavari.
  21. ante domum tumidae moderator caerulus undae
  22. excubat, innocui custos laris: huius amico
  23. spumant templa salo. felicia rura tuetur
  24. Alcides; gaudet gemino sub numine portus:
  25. hic servat terras, hic saevis fluctibus obstat.
  26. mira quies pelagi: ponunt hic lassa furorem
  27. aequora, et insani spirant clementius austri,
  28. hic praeceps minus audet hiems, nulloque tumultu
  29. stagna modesta iacent dominique imitantia mores.
  30. Inde per obliquas erepit porticus arces,
  31. urbis opus, longoque domat saxa aspera dorso,
  32. qua prius obscuro permixti pulvere soles
  33. et feritas inamoena viae, nunc ire voluptas:
  34. qualis, si subeas Ephyres Baccheidos altum
  35. culmen, ab Inoo fert semita tecta Lechaeo. [*]()
    36. [*](unum M (Krohn; cf. Suet. Tib. 40): udum, imum, uncum edd. )[*](Lechaeo Dom.: lyceo M: Lyaeo s. the Bacchiadae, ancient rulers of Corinth. gulf, associated with the worship of Ino and Palaemon )
  36. Non, mihi si cunctos Helicon indulgeat amnes
  37. et superet Pimplea sitim largeque volantis
  38. ungula sedet equi reseretque arcana pudicos
  39. Phemonoe fontes vel quos meus auspice Phoebo
  40. altius immersa turbavit Pollius urna,
  41. innumeras valeam species cultusque locorum
  42. Pieriis aequare modis, vix ordine longo
  43. suffecere oculi, vix, dum per singula ducor,
  44. suffecere gradus, quae rerum turba! locine
  45. ingenium an domini mirer prius? haec domus ortus
  46. aspicit et Phoebi tenerum iubar; illa cadentem
  47. detinet exactamque negat dimittere lucem,
  48. cum iam fessa dies et in aequora montis opaci
  49. umbra cadit vitreoque natant praetoria ponto,
  50. haec pelagi clamore fremunt, haec tecta sonoros
  51. ignorant fluctus terraeque silentia malunt.
  52. his favit natura locis, hic victa colenti
  53. cessit et ignotos docilis mansuevit in usus.
  54. mons erat hic, ubi plana vides; et lustra fuerunt,
  55. quae nunc tecta subis; ubi nunc nemora ardua cernis,
  56. hic nec terra fuit: domuit possessor, et illum
  57. formantem rupes expugnantemque secuta
  58. gaudet humus, nunc cerne iugum discentia saxa
  59. intrantesque domos iussumque recedere montem,
  60. iam Methymnaei vatis manus et chelys una
  61. Thebais et Getici cedat tibi gloria plectri:
  62. et tu saxa moves, et te nemora alta sequuntur.
  63. Quid referam veteres ceraeque aerisque figuras,
  64. si quid Apellei gaudent animasse colores,
  65. si quid adhuc vacua, tamen admirabile, Pisa
  66. Phidiacae rasere manus, quod ab arte Myronis
  67. aut Polycliteo iussum est quod vivere caelo,
  68. aeraque ab Isthmiacis auro potiora favillis,
  69. ora ducum ac vatum sapientumque ora priorum,
  70. quos tibi cura sequi, quos toto pectore sentis,
  71. expers curarum atque animum virtute quieta
  72. compositus semperque tuus? quid mille revolvam
  73. culmina visendique vices? sua cuique voluptas
  74. atque omni proprium thalamo mare, transque iacentem
  75. Nerea diversis servit sua terra fenestris: