Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. indulsit Natura sibi. nemora alta citatis
  2. incubuere vadis: fallax responsat imago
  3. frondibus, et longas eadem fugit umbra per undas,
  4. ipse Anien—miranda fides—infraque superque
    5. [*](So lacuna in MSS. after this line. It was first recognized by Schwartz, though the text was doubted by Dom.: Phillimore can j. telam for tecum (iii. 1. 117). )[*](ante Bursian: arte M. )
  5. saxeus [*]() hic tumidam rabiem spumosaque ponit
  6. murmura, ceu placidi veritus turbare Vopisci
  7. Pieriosque dies et habentes carmina somnos,
  8. litus utrumque domi, nec te mitissimus amnis
  9. dividit, alternas servant, praetoria ripas,
  10. non externa sibi fluviumve obstare [*]() queruntur.
  11. Sestiacos nunc Fama sinus pelagusque natatum
  12. iactet et audaci victos delphinas ephebo!
  13. hic aeterna quies, nullis hic iura procellis,
  14. numquam fervor aquis, datur hic transmittere visus
  15. et voces et paene manus, sic Chalcida fluetus
  16. expellunt reflui. sic dissociata profundo
  17. Bruttia Sicanium circumspicit ora Pelorum.
  18. Quid primum mediumve canam, quo fine quiescam?
  19. auratasne trabes an Mauros undique postes
  20. an picturata lucentia marmora vena
  21. mirer. an emissas per cuncta cubilia nymphas?
  22. huc oculis, huc mente trahor. venerabile dicam
  23. lucorum senium? te, quae vada fluminis infra
  24. cernis, an ad silvas quae respicis, aula, tacentis,
  25. qua tibi tota quies offensaque turbine nullo
  26. nox silet et teneros invitant [*]() murmura somnos?
  27. an quae graminea suscepta crepidine fumant
  28. balnea et impositum ripis algentibus ignem?
  29. duaque vaporiferis iunctus fornacibus amnis
  30. ridet anhelantes vicino flumine nymphas?
  31. Vidi artes veterumque manus variisque metalla
    32. [*](saxeus spumosa M: Slater conj. spumeus saxosa. )[*](fluviumve obstare Pol.: fluviorum optare M. )[*](teneros invitant Lemaire: nigros imitantia (or potis. mutantia) M: pigros Peyraredus: mutantia Postgate. )
  32. viva modis, labor est auri memorare figuras
  33. aut ebur aut dignas digitis contingere gemmas,
  34. quicquid et argento primum, vel in aere minori
  35. lusit et enormes manus est experta colossos.
  36. cum vagor aspectu visusque per omnia duco,
  37. calcabam necopinus opes. nam splendor ab alto
  38. defluus et nitidum referentes aera testae
  39. monstravere solum, varias ubi picta per artes
  40. gaudet humus superatque novis asarota figuris:
  41. expavere gradus.Quid nunc iungentia [*]() mirer
  42. aut quid partitis distantia tecta trichoris?
  43. quid te, quae mediis servata penatibus arbor
  44. tecta per et postes liquidas emergis in auras,
  45. quo non sub domino saevas passura bipennes?
  46. et nunc ignaro forsan vel lubrica Nais
  47. vel non abruptos tibi debet [*]() Hamadryas annos.
  48. Quid referam alternas gemino super aggere mensas
  49. albentesque lacus altosque in gurgite fontes
  50. teque, per obliquum penitus quae laberis amnem,
  51. Marcia, et audaci transcurris flumina plumbo?
  52. an solum Ioniis sub fluctibus Elidis amnem
  53. dulcis ad Aetnaeos deducat semita portus?
  54. illic ipse antris Anien et [*]() fonte relicto
    55. [*](iungentia Dum.: ingencia M. )[*](debet Heinsius: demet M. )[*](illic Krohn, Anien et Pol.: illis ipse antris anienem M. )
  55. nocte sub arcana [*]() glaucos exutus amictus
  56. huc illuc fragili prosternit pectora musco,
  57. aut ingens in stagna cadit vitreasque natatu
  58. plaudit aquas, illa recubat Tiburnus in umbra,
  59. illic sulpureos cupit Albula mergere crines:
  60. haec domus Egeriae nemoralem abiungere Phoeben
  61. et Dryadum viduare choris algentia possit
  62. Taygeta et silvis accersere Pana Lycaeis.
  63. quod ni templa darent alias Tirynthia sortes,
  64. et Praenestinae poterant migrare sorores.
  65. quid hi fera Alcinoi laudem pomaria vosque,
  66. qui numquam vacui proditis in aethera, rami?
  67. cedant Telegoni, cedant Laurentia Turni
  68. iugera Lucrinaeque domus litusque cruenti
  69. Antiphatae, cedant vitreae iuga perfida Circes
  70. Dulichiis ululata lupis arcemque superbae
  71. Anxuris et sedes. Phrygio quas mitis alumno
  72. debet anus; cedant,quae te iam solibus artis
  73. Antia [*]() nimbosa revocabunt litora bruma
  74. Scilicet hic illi meditantur pondera mores,
  75. hic premitur fecunda quies virtusque serena
  76. fronte gravis sanusque nitor luxuque carentes
  77. deliciae, quas ipse suis digressus Athenis
  78. mallet deserto senior Gargettius horto:
    79. [*](nocte sub arcana s: nocte sub arcano m, artano M, noctis ubi arcano Phillimore. )[*](Antia Markland: avia .V: obvia Postgate. )
  79. haec per et Aegaeas hiemes Hyadumque nivosum
  80. sidus et Oleniis dignum petiisse sub astris,
  81. si Maleae credenda ratis Siculosque per aestus
  82. sit via: cur oculis sordet vicina voluptas?
  83. hic tua Tiburtes Faunos chelys et iuvat ipsum
  84. Alciden dictumque lyra maiore Catillum,
  85. seu tibi Pindaricis animus contendere plectris
  86. sive chelyn tollas heroa ad robora sive
  87. liventem satiram nigra rubigine turbes [*]()
  88. seu tua non alia splendescat epistola cura.
  89. Digne Midae Croesique bonis et Perside gaza,
  90. macte bonis animi, cuius stagnantia rura
  91. debuit et flavis Hermus transcurrere ripis
  92. et limo splendente Tagus! sic docta frequentes
  93. otia, sic omni detectus pectora nube
  94. finem Nestoreae precor egrediare senectae.
  1. Estis, io, superi, nec inexorabile Clotho
  2. volvit opus, videt alma pios Astraea Iovique
    3. [*](turbes M: vibres Seriverius. storms; Aege, daughter of Olenus, was changed into a goat. was one of the founders of Tibur. )
  3. conciliata redit dubitataque sidera cernit
  4. Gallicus, es caelo. dive. es,[*]() Germanice. cordi
  5. —quis neget?—: erubuit tanto spoliare ministro
  6. imperium Fortuna tuum. stat proxima cervix
  7. ponderis immensi damnosaque fila senectae
  8. exuit atque alios melior revirescit in annos,
  9. ergo alacres, quae signa colunt urbana, cohortes
  10. inque sinum quae saepe tuum fora turbida questum
  11. confugiunt, leges urbesque ubicumque togatae.
  12. quae tua longinquis implorant iura querelis,
  13. certent laetitia, nosterque ex ordine collis
  14. confremat et sileant peioris murmura famae!
  15. quippe manet longumque aevo redeunte manebit.
  16. quem penes intrepidae mitis custodia Romae,
  17. nec tantum induerint fatis nova saecula crimen
  18. aut instaurati peccaverit ara Tarenti.
  19. Ast ego nec Phoebum, quamquam mihi surda sine illo
  20. plectra, nec Aonias decima cum Pallade divas
  21. aut mitem Tegeac Dircesve hortabor alumnum:
  22. ipse veni viresque novas animumque ministra.
  23. qui [*]() caneris; docto nec enim sine numine tantus
  24. Ausoniae decora ampla togae centumque dedisti
  25. iudicium mentemque viris, licet enthea vatis
    26. [*](es s: et M: dive es Pol.: dives M: dis es Dom.: Diti es Postgate. )[*](qui Pol. (from P): quis M. )
  26. excludat Pimplea sitim nec conscia detur
  27. Pirene: largos potius mihi gurges in haustus.
  28. qui rapitur de fonte tuo, seu plana solutis
  29. quom struis orsa modis seu quom tibi dulcis in artem
  30. frangitur et nostras curat facundia leges.
  31. quare age, si Cereri sua dona merumque Lyaeo
  32. reddimus et dives praedae tamen accipit omni
  33. exuvias Diana tholo captivaque tela
  34. Bellipotens: nec tu. quando tibi, Gallice, maius
  35. eloquium, fandique opibus sublimis abundas.
  36. sperne coli tenuiore lyra. vaga cingitur astris
  37. luna. et in oceanum rivi cecidere minores.
  38. Quae tibi sollicitus persolvit praemia morum
  39. Urbis amor! quae tum patrumque equitumque notavi
  40. lumina et ignarae plebis lugere potentes?
  41. non labente Numa timuit sic Curia felix
  42. Pompeio nec celsus eques nec femina Bruto.
  43. hoc illud: tristes invitum audire catenas,
  44. parcere verberibus nec qua iubet alta potestas
  45. ire, sed armatas multum sibi demere vires
  46. dignarique manus humiles et verba precantum,
  47. reddere iura foro nec proturbare curules
  48. et ferrum mulcere toga. sic itur in alta
  49. pectora, sic mixto reverentia Adit amori.
  50. ipsa etiam cunctos gravis inclementia fati
  51. terruit et subiti praeceps iuvenile pericli,
  52. nil cunctante malo. non illud culpa senectae
  53. —quippe ea bissenis vixdum orsa excedere lustris—,
  54. sed labor intendens animique in membra vigentis
  55. imperium vigilesque suo pro Caesare curae,
  56. dulce opus. hinc fessos penitus subrepsit in artus
  57. insidiosa quies et pigra oblivio vitae.
  58. Tunc deus. Alpini qui iuxta culmina dorsi
  59. signat Apollineos sancto cognomine lucos,
  60. respicit heu tanti pridem [*]() securus alumni.
  61. praecidensque [*]() moras: ‘nunc mecum, Epidauria proles,
  62. hinc" ait "i [*]() gaudens: datur—aggredienda facultas!—
  63. ingentem recreare virum, teneamus adorti
  64. tendentes [*]() iam fila colos: ne fulminis atri
  65. sit metus: has ultro laudabit Iuppiter artes.
  66. nam neque plebeiam aut dextro sine numine cretam
  67. servo animam, atque adeo breviter, dum tecta subimus.
  68. expediam. genus ipse suis permissaque retro
  69. nobilitas: nec origo latet, sed luce sequente
  70. vincitur et magno gaudet cessisse nepoti.
  71. prima togae virtus illi quoque: clarus et ingens
  72. eloquio; mox innumeris exercita castris
  73. occiduas primasque domos et sole sub omni
  74. permeruit iurata manus nec in otia pacis
  75. permissum laxare animos ferrumque recingi.
  76. hunc Galatea vigens ausa est incessere bello
  77. —me quoque—perque novem timuit Pamphylia messes
  78. Pannoniusque ferox arcuque horrenda fugaci
    79. [*](pridem Dom.: precidem M. )[*](praecidens Housman: progressus M: praegressus s. )[*](ait, i Bursian: alti M. )[*](tendentes Markland: tendatis M. )
  79. Armenia et patiens Latii iam pontis Araxes.
  80. quid geminos fasces magnaeque iterata revolvam
  81. iura Asiae? velit illa quidem ter habere quaterque
  82. hunc sibi. sed revocant fasti maiorque curulis
  83. nec promissa semel. Libyci quid mira tributi
  84. obsequia et missum media de pace triumphum
  85. laudem et opes quantas nec qui mandaverat ausus
  86. exspectare fuit? gaudet Trasimennus et Alpes [*]()
  87. Cannensesque animae; primusque insigne tributum
  88. ipse palam lacera [*]() poscebat Regulus umbra,
  89. non vacat Arctoas acies Rhenumque rebellem
  90. captivaeque preces Veledae et, quae maxima nuper
  91. gloria, depositam Dacis pereuntibus Urbem
  92. pandere, cum tanti lectus rectoris habenas,
  93. Gallice, Fortuna non admirante subisti.
  94. Hunc igitur, si digna loquor, rapiemus iniquo,
  95. nate. Ioui. rogat hoc Latiae pater inclitus urbis
  96. et meruit: neque enim frustra mihi nuper honora
  97. carmina patricio pueri sonuistis in ostro,
  98. si qua salutifero gemini Chironis in antro
  99. herba, tholo quodcumque tibi Troiana recondit
  100. Pergamus aut medicis felix Epidaurus harenis
  101. educat, Idaea profert quam Creta sub umbra
  102. dictamni florentis opem. quoque anguis abundat
    103. [*](After this line M has attollam cantu gaudet Thrasymennus et Alpes, obviously an interpolation, though carious edd, try to fit it into the text. See In trod. )[*](lacera Pot.: laeta M. Pol.'s reading was taken by him from P. (Staatsrecht, i. 384 n.l, who quotes Cic. De leg. agr. ii. 34. 93, and Plautus. Epid. i. 1. 25. to prove that the praetor in Rome only had two lictors (cf, bissenos fasces, of the consulship, Silv. i. 2. 174). )
  103. spumatu: iungam ipse manus atque omne benignum [*]()
  104. virus, odoriferis Arabum quod doctus in arvis
  105. aut Amphrysiaco pastor de gramine carpsi.’[*]()