Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. omina, iam festa fervet domus utraque pompa.
  2. fronde virent postes, effulgent compita flammis,
  3. et pars immensae gaudet celeberrima Romae.
    4. [*](Parnase sonas Doni.: Parnasis honos M: Parnasis hiems Schwartz. which Bacchus is always connected; there was a tradition that he wore it for sorrow after the death of Ariadne (Theon on Aratus, Phaen. 71). )
  4. omnis honos, cuncti veniunt ad limina fasces,
  5. omnis plebeio teritur praetexta tumultu:
  6. hinc eques, hinc iuvenum coetu [*]() stola mixta laborat.
  7. felices utrosque vocant, sed in agmine, plures
  8. invidere viro. iamdudum poste reclinis
  9. quaerit Hymen thalamis intactum dicere carmen,
  10. quo vatem mulcere queat, dat Iuno verenda
  11. vincula et insignit gemina [*]() Concordia taeda.
  12. hic fuit ille dies: noctem canat ipse maritus!
  13. quantum nosse licet, sic victa sopore doloso
  14. Martia fluminea posuit latus Ilia ripa;
  15. non talis niveos tinxit [*]() Lavinia vultus,
  16. cum Turno spectante rubet: non Claudia talis
  17. respexit populos mota iam virgo carina.
  18. Nunc opus. Aonidum comites tripodumque ministri,
  19. diversis certare modis: eat enthea vittis
  20. atque hederis redimita cohors, ut pollet ovanti
  21. quisque lyra. sed praecipui, qui nobile gressu
  22. extremo fraudatis opus. date carmina festis
  23. digna toris, hunc ipse Coo plaudente Philetas
  24. Callimachusque senex Umbroque Propertius antro
  25. ambissent laudare diem, nec tristis in ipsis
  26. Naso Tomis divesque foco lucente Tibullus.
  27. Me certe non unus amor simplexque canendi
    28. [*](iuvenum coetu Bernartius: iuvenum questus hasta (hasta crased by Ml): in iuvenumque aestu Postgate, hic iuvenum vestis Pilis, cf. Phillimore, Pref, to Silvae, p. xx. )[*](insignit gemina Phillimore: insigni geminat M. )[*](tinxit Guyet: strinxit M. )
  28. causa trahit: tecum similes iunctaeque Camenae,
  29. Stella, mihi, multumque pares bacchamur ad aras
  30. et sociam doctis haurimus ab amnibus undam;
  31. at te nascentem gremio mea prima recepit
  32. Parthenope, dulcisque solo tu gloria nostro
  33. reptasti. nitidum consurgat ad aethera tellus
  34. Eubois et pulchra tumeat Sebethos alumna;
  35. nec sibi sulpureis Lucrinae Naides antris
  36. nec Pompeiani placeant magis otia Sarni.
  37. Heia age, praeclaros Latio properate nepotes,
  38. qui leges, qui castra regant,[*]() qui carmina ludant.
  39. acceleret partu decimum bona Cynthia mensem,
  40. sed parcat Lucina precor: tuque ipse parenti
  41. parce, puer, ne mollem uterum, ne stantia laedas
  42. pectora; cumque tuos tacito natura recessu
  43. formarit vultus, multum de patre decoris,
  44. plus de matre feras, at tu, pulcherrima forma
  45. Italidum, tandem merito possessa marito,
  46. vincla diu quaesita fove: sic damna decoris
  47. nulla tibi; longae [*]() viridis sic flore iuventae
  48. perdurent vultus,-tardeque haec forma senescat.
    49. [*](regant Pol.: legant M. )[*](longae s: longe M. See Slater's note, ad loc. Sebethos was the name of a small stream flowing past Naples. )
  1. Cernere facundi Tibur glaciale Vopisci
  2. si quis et inserto geminos Aniene penates
  3. aut potuit sociae commercia noscere ripae
  4. certantesque sibi dominum defendere villas,
  5. illum nec calido latravit Sirius astro,
  6. nec gravis aspexit Nemeae frondentis alumnus:
  7. talis hiems tectis, frangunt sic improba solem
  8. frigora, Pisaeumque domus non aestuat annum.
  9. Ipsa manu tenera tecum scripsisse Voluptas [*]()
  10. tunc Venus Idaliis unxit fastigia sucis
  11. permulsitque comis blandumque reliquit honorem
  12. sedibus, et volucres vetuit discedere natos.
  13. O longum memoranda dies! quae mente reporto
  14. gaudia, quam lassos per tot miracula visus!
  15. ingenium quam mite solo! quae forma beatis
  16. ante [*]() manus artemque locis! non largius usquam
  17. indulsit Natura sibi. nemora alta citatis
  18. incubuere vadis: fallax responsat imago
  19. frondibus, et longas eadem fugit umbra per undas,
  20. ipse Anien—miranda fides—infraque superque
    21. [*](So lacuna in MSS. after this line. It was first recognized by Schwartz, though the text was doubted by Dom.: Phillimore can j. telam for tecum (iii. 1. 117). )[*](ante Bursian: arte M. )
  21. saxeus [*]() hic tumidam rabiem spumosaque ponit
  22. murmura, ceu placidi veritus turbare Vopisci
  23. Pieriosque dies et habentes carmina somnos,
  24. litus utrumque domi, nec te mitissimus amnis
  25. dividit, alternas servant, praetoria ripas,
  26. non externa sibi fluviumve obstare [*]() queruntur.
  27. Sestiacos nunc Fama sinus pelagusque natatum
  28. iactet et audaci victos delphinas ephebo!
  29. hic aeterna quies, nullis hic iura procellis,
  30. numquam fervor aquis, datur hic transmittere visus
  31. et voces et paene manus, sic Chalcida fluetus
  32. expellunt reflui. sic dissociata profundo
  33. Bruttia Sicanium circumspicit ora Pelorum.
  34. Quid primum mediumve canam, quo fine quiescam?
  35. auratasne trabes an Mauros undique postes
  36. an picturata lucentia marmora vena
  37. mirer. an emissas per cuncta cubilia nymphas?
  38. huc oculis, huc mente trahor. venerabile dicam
  39. lucorum senium? te, quae vada fluminis infra
  40. cernis, an ad silvas quae respicis, aula, tacentis,
  41. qua tibi tota quies offensaque turbine nullo
  42. nox silet et teneros invitant [*]() murmura somnos?
  43. an quae graminea suscepta crepidine fumant
  44. balnea et impositum ripis algentibus ignem?
  45. duaque vaporiferis iunctus fornacibus amnis
  46. ridet anhelantes vicino flumine nymphas?
  47. Vidi artes veterumque manus variisque metalla
    48. [*](saxeus spumosa M: Slater conj. spumeus saxosa. )[*](fluviumve obstare Pol.: fluviorum optare M. )[*](teneros invitant Lemaire: nigros imitantia (or potis. mutantia) M: pigros Peyraredus: mutantia Postgate. )
  48. viva modis, labor est auri memorare figuras
  49. aut ebur aut dignas digitis contingere gemmas,
  50. quicquid et argento primum, vel in aere minori
  51. lusit et enormes manus est experta colossos.
  52. cum vagor aspectu visusque per omnia duco,
  53. calcabam necopinus opes. nam splendor ab alto
  54. defluus et nitidum referentes aera testae
  55. monstravere solum, varias ubi picta per artes
  56. gaudet humus superatque novis asarota figuris:
  57. expavere gradus.Quid nunc iungentia [*]() mirer
  58. aut quid partitis distantia tecta trichoris?
  59. quid te, quae mediis servata penatibus arbor
  60. tecta per et postes liquidas emergis in auras,
  61. quo non sub domino saevas passura bipennes?
  62. et nunc ignaro forsan vel lubrica Nais
  63. vel non abruptos tibi debet [*]() Hamadryas annos.
  64. Quid referam alternas gemino super aggere mensas
  65. albentesque lacus altosque in gurgite fontes
  66. teque, per obliquum penitus quae laberis amnem,
  67. Marcia, et audaci transcurris flumina plumbo?
  68. an solum Ioniis sub fluctibus Elidis amnem
  69. dulcis ad Aetnaeos deducat semita portus?
  70. illic ipse antris Anien et [*]() fonte relicto
    71. [*](iungentia Dum.: ingencia M. )[*](debet Heinsius: demet M. )[*](illic Krohn, Anien et Pol.: illis ipse antris anienem M. )
  71. nocte sub arcana [*]() glaucos exutus amictus
  72. huc illuc fragili prosternit pectora musco,
  73. aut ingens in stagna cadit vitreasque natatu
  74. plaudit aquas, illa recubat Tiburnus in umbra,
  75. illic sulpureos cupit Albula mergere crines:
  76. haec domus Egeriae nemoralem abiungere Phoeben
  77. et Dryadum viduare choris algentia possit
  78. Taygeta et silvis accersere Pana Lycaeis.
  79. quod ni templa darent alias Tirynthia sortes,
  80. et Praenestinae poterant migrare sorores.
  81. quid hi fera Alcinoi laudem pomaria vosque,
  82. qui numquam vacui proditis in aethera, rami?
  83. cedant Telegoni, cedant Laurentia Turni
  84. iugera Lucrinaeque domus litusque cruenti
  85. Antiphatae, cedant vitreae iuga perfida Circes
  86. Dulichiis ululata lupis arcemque superbae
  87. Anxuris et sedes. Phrygio quas mitis alumno
  88. debet anus; cedant,quae te iam solibus artis
  89. Antia [*]() nimbosa revocabunt litora bruma
  90. Scilicet hic illi meditantur pondera mores,
  91. hic premitur fecunda quies virtusque serena
  92. fronte gravis sanusque nitor luxuque carentes
  93. deliciae, quas ipse suis digressus Athenis
  94. mallet deserto senior Gargettius horto:
    95. [*](nocte sub arcana s: nocte sub arcano m, artano M, noctis ubi arcano Phillimore. )[*](Antia Markland: avia .V: obvia Postgate. )
  95. haec per et Aegaeas hiemes Hyadumque nivosum
  96. sidus et Oleniis dignum petiisse sub astris,
  97. si Maleae credenda ratis Siculosque per aestus
  98. sit via: cur oculis sordet vicina voluptas?
  99. hic tua Tiburtes Faunos chelys et iuvat ipsum
  100. Alciden dictumque lyra maiore Catillum,
  101. seu tibi Pindaricis animus contendere plectris
  102. sive chelyn tollas heroa ad robora sive
  103. liventem satiram nigra rubigine turbes [*]()
  104. seu tua non alia splendescat epistola cura.
  105. Digne Midae Croesique bonis et Perside gaza,
  106. macte bonis animi, cuius stagnantia rura
  107. debuit et flavis Hermus transcurrere ripis
  108. et limo splendente Tagus! sic docta frequentes
  109. otia, sic omni detectus pectora nube
  110. finem Nestoreae precor egrediare senectae.
  1. Estis, io, superi, nec inexorabile Clotho
  2. volvit opus, videt alma pios Astraea Iovique
    3. [*](turbes M: vibres Seriverius. storms; Aege, daughter of Olenus, was changed into a goat. was one of the founders of Tibur. )
  3. conciliata redit dubitataque sidera cernit
  4. Gallicus, es caelo. dive. es,[*]() Germanice. cordi
  5. —quis neget?—: erubuit tanto spoliare ministro
  6. imperium Fortuna tuum. stat proxima cervix
  7. ponderis immensi damnosaque fila senectae
  8. exuit atque alios melior revirescit in annos,
  9. ergo alacres, quae signa colunt urbana, cohortes
  10. inque sinum quae saepe tuum fora turbida questum
  11. confugiunt, leges urbesque ubicumque togatae.
  12. quae tua longinquis implorant iura querelis,
  13. certent laetitia, nosterque ex ordine collis
  14. confremat et sileant peioris murmura famae!
  15. quippe manet longumque aevo redeunte manebit.
  16. quem penes intrepidae mitis custodia Romae,
  17. nec tantum induerint fatis nova saecula crimen
  18. aut instaurati peccaverit ara Tarenti.
  19. Ast ego nec Phoebum, quamquam mihi surda sine illo
  20. plectra, nec Aonias decima cum Pallade divas
  21. aut mitem Tegeac Dircesve hortabor alumnum:
  22. ipse veni viresque novas animumque ministra.
  23. qui [*]() caneris; docto nec enim sine numine tantus
  24. Ausoniae decora ampla togae centumque dedisti
  25. iudicium mentemque viris, licet enthea vatis
    26. [*](es s: et M: dive es Pol.: dives M: dis es Dom.: Diti es Postgate. )[*](qui Pol. (from P): quis M. )
  26. excludat Pimplea sitim nec conscia detur
  27. Pirene: largos potius mihi gurges in haustus.
  28. qui rapitur de fonte tuo, seu plana solutis
  29. quom struis orsa modis seu quom tibi dulcis in artem
  30. frangitur et nostras curat facundia leges.
  31. quare age, si Cereri sua dona merumque Lyaeo
  32. reddimus et dives praedae tamen accipit omni
  33. exuvias Diana tholo captivaque tela
  34. Bellipotens: nec tu. quando tibi, Gallice, maius
  35. eloquium, fandique opibus sublimis abundas.
  36. sperne coli tenuiore lyra. vaga cingitur astris
  37. luna. et in oceanum rivi cecidere minores.
  38. Quae tibi sollicitus persolvit praemia morum
  39. Urbis amor! quae tum patrumque equitumque notavi
  40. lumina et ignarae plebis lugere potentes?
  41. non labente Numa timuit sic Curia felix
  42. Pompeio nec celsus eques nec femina Bruto.
  43. hoc illud: tristes invitum audire catenas,
  44. parcere verberibus nec qua iubet alta potestas
  45. ire, sed armatas multum sibi demere vires
  46. dignarique manus humiles et verba precantum,
  47. reddere iura foro nec proturbare curules
  48. et ferrum mulcere toga. sic itur in alta
  49. pectora, sic mixto reverentia Adit amori.
  50. ipsa etiam cunctos gravis inclementia fati
  51. terruit et subiti praeceps iuvenile pericli,
  52. nil cunctante malo. non illud culpa senectae
  53. —quippe ea bissenis vixdum orsa excedere lustris—,
  54. sed labor intendens animique in membra vigentis
  55. imperium vigilesque suo pro Caesare curae,
  56. dulce opus. hinc fessos penitus subrepsit in artus
  57. insidiosa quies et pigra oblivio vitae.