Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. quod nisi me longis placasset Iuno querelis,
  2. falsus huic pennas et cornua sumeret aethrae
  3. rector, in hanc vero [*]() cecidisset Iuppiter auro.
    4. [*](Daphne, si in Baehrens: dafnes in M, Daphne, sin Phill. )[*](vero M: verso Herzoy, alio, fulvo, pluvio Markland, iterum Burmann. )
  4. sed dabitur iuveni, cui tu, mea summa potestas,
  5. nate. cupis, thalami quamvis iuga ferre secundi
  6. saepe neget maerens, ipsam iam cedere sensi
  7. inque vicem tepuisse viro.’Sic fata levavit
  8. sidereos artus thalamique egressa superbum
  9. limen Amyclaeos ad frena citavit olores.
  10. iungit Amor laetamque vehens per nubila matrem
  11. geminato temone sedet, iam Thybridis arces
  12. Iliaeae: pandit nitidos domus alta penates
  13. claraque gaudentes plauserunt limina cygni.
  14. digna deae sedes, nitidis nec sordet ab astris.
  15. hic Libycus Phrygiusque silex, hic dura Laconum
  16. saxa virent. hic flexus onyx et concolor alto
  17. vena mari rupesque nitent. quis purpura saepe
  18. Oebalis et Tyrii moderator livet aeni.
  19. pendent innumeris fastigia nixa columnis,
  20. robora Dalmatico lucent satiata metallo.
  21. excludunt radios silvis demissa vetustis
  22. frigora, perspicui vivunt in marmore fontes.
  23. nec servat natura vices: hic Sirius alget,
  24. bruma tepet versumque domus sibi temperat annum.
  25. Exsultat visu tectisque potentis alumnae
  26. non secus alma Venus, quam si Paphon aequore ab alto
  27. Idaliasque domos Erycinaque templa subiret.
  28. tunc ipsam solo reclinem adfata cubili:
  29. ‘Quonam hic usque sopor vacuique modestia lecti,
  30. o mihi Laurentes inter dilecta puellas?
  31. quis morum fideique modus? numquamne virili
  32. summittere iugo? veniet iam tristior aetas.
  33. exerce formam et fugientibus utere donis,
  34. non ideo tibi tale decus vultusque superbos
  35. meque dedi, viduos ut transmittare per annos
  36. ceu non cara mihi. satis o nimiumque priores
  37. despexisse procos, etenim hic tibi sanguine toto
  38. deditus unam omnes inter miratur amatque
  39. nec formae nec stirpis egens, nam docta per urbem
  40. carmina qui iuvenes, quae non didicere puellae?
  41. hunc et bissenos—sic indulgentia pergat
  42. praesidis Ausonii—cernes attollere fasces
  43. ante diem; certe iam nunc Cybeleia movit
  44. limina et Euboicae carmen legit ille Sibyllae,
  45. iamque parens Latius, cuius praenoscere mentem
  46. fas mihi, purpureos habitus iuvenique curule
  47. indulgebit ebur Dacasque—haec [*]() gloria maior—
  48. exuvias laurosque dabit celebrare recentes.
  49. ergo age, iunge toros atque otia deme iuventae,
  50. quas ego non gentes, quae non face corda iugavi 2?
  51. alituum pecudumque mihi durique ferarum
    52. [*](haec Otto et M. )[*](iugavi Dom.: iugali M. Some edd, support MSS. here, and explain by ellipse. )
  52. non renuere greges, ipsum in conubia terrae
  53. aethera, eum pluviis rarescunt nubila, solvo,
  54. sic rerum series mundique revertitur aetas,
  55. unde novum Troiae decus ardentumque deorum
  56. raptorem, Phrygio si non ego iuncta marito,
  57. Lydius unde meos iterasset Thybris Iulos?
  58. quis septemgeminae posuisset moenia Romae
  59. imperii Latiale caput, nisi Dardana furto
  60. cepisset Martem, nec me prohibente, sacerdos?’
  61. His mulcet dictis tacitaeque [*]() inspirat honorem [*]()
  62. conubii, redeunt animo iam dona precesque
  63. et lacrimae vigilesque viri prope limina questus,
  64. Asteris et vatis totam cantata per urbem,
  65. Asteris ante dapes, nocte Asteris, Asteris ortu,
  66. quantum non clamatus Hylas, iamque aspera coepit
  67. flectere corda libens et iam sibi dura videri.
  68. Macte toris. Latios inter placidissime vates,
  69. quod durum permensus iter coeptique labores [*]()
  70. prendisti portus, nitidae [*]() sic transfuga Pisae
  71. amnis in externos longe flammatus amores
  72. flumina demerso trahit intemerata canali.
  73. donec Sicanios tandem prolatus anhelo
    74. [*](tacitaeque Vollmer: tacitoque M. )[*](honorem M: amorem s. )[*](labores Maenaghten: laboris M. )[*](nitidae s: nitiade M: viduae Pii HI i more: tumidae Dom. )
  74. ore bibat fontes; miratur dulcia Nais
  75. oscula nec credit pelago venisse maritum.
  76. Quis tibi tunc alacri caelestum in munere claro,
  77. Stella, dies, quanto salierunt pectora voto,
  78. dulcia cum dominae dexter conubia vultus
  79. adnuit! ire polo nitidosque errare per axes
  80. visus. Amyclaeis minus exsultavit harenis
  81. pastor ad Idaeas Helena veniente carinas;
  82. Thessala nec talem viderunt Pelea Tempe,
  83. cum Thetin Haemoniis Chiron accedere terris
  84. erecto prospexit equo. quam longa morantur
  85. sidera! quam segnis votis Aurora mariti!
  86. At procul ut Stellae thalamos sensere parari
  87. Letous vatum pater et Semeleius Euhan,
  88. hic movet Ortygia, movet hic rapida agmina Nysa.
  89. huic Lycii montes gelidaeque umbracula Thymbrae
  90. et Parnase, sonas 1; illi Pangaea resultant
  91. Ismaraque et quondam genialis litora Naxi.
  92. tunc caras iniere fores comitique canoro
  93. hic chelyn, hic flavam maculoso nebrida tergo,
  94. hic thyrsos, hic plectra ferunt; hic enthea lauro
  95. tempora, Minoa crinem premit ille corona.
  96. Vixdum emissa dies, et iam socialia praesto
  97. omina, iam festa fervet domus utraque pompa.
  98. fronde virent postes, effulgent compita flammis,
  99. et pars immensae gaudet celeberrima Romae.
    100. [*](Parnase sonas Doni.: Parnasis honos M: Parnasis hiems Schwartz. which Bacchus is always connected; there was a tradition that he wore it for sorrow after the death of Ariadne (Theon on Aratus, Phaen. 71). )
  100. omnis honos, cuncti veniunt ad limina fasces,
  101. omnis plebeio teritur praetexta tumultu:
  102. hinc eques, hinc iuvenum coetu [*]() stola mixta laborat.
  103. felices utrosque vocant, sed in agmine, plures
  104. invidere viro. iamdudum poste reclinis
  105. quaerit Hymen thalamis intactum dicere carmen,
  106. quo vatem mulcere queat, dat Iuno verenda
  107. vincula et insignit gemina [*]() Concordia taeda.
  108. hic fuit ille dies: noctem canat ipse maritus!
  109. quantum nosse licet, sic victa sopore doloso
  110. Martia fluminea posuit latus Ilia ripa;
  111. non talis niveos tinxit [*]() Lavinia vultus,
  112. cum Turno spectante rubet: non Claudia talis
  113. respexit populos mota iam virgo carina.
  114. Nunc opus. Aonidum comites tripodumque ministri,
  115. diversis certare modis: eat enthea vittis
  116. atque hederis redimita cohors, ut pollet ovanti
  117. quisque lyra. sed praecipui, qui nobile gressu
  118. extremo fraudatis opus. date carmina festis
  119. digna toris, hunc ipse Coo plaudente Philetas
  120. Callimachusque senex Umbroque Propertius antro
  121. ambissent laudare diem, nec tristis in ipsis
  122. Naso Tomis divesque foco lucente Tibullus.
  123. Me certe non unus amor simplexque canendi
    124. [*](iuvenum coetu Bernartius: iuvenum questus hasta (hasta crased by Ml): in iuvenumque aestu Postgate, hic iuvenum vestis Pilis, cf. Phillimore, Pref, to Silvae, p. xx. )[*](insignit gemina Phillimore: insigni geminat M. )[*](tinxit Guyet: strinxit M. )
  124. causa trahit: tecum similes iunctaeque Camenae,
  125. Stella, mihi, multumque pares bacchamur ad aras
  126. et sociam doctis haurimus ab amnibus undam;
  127. at te nascentem gremio mea prima recepit
  128. Parthenope, dulcisque solo tu gloria nostro
  129. reptasti. nitidum consurgat ad aethera tellus
  130. Eubois et pulchra tumeat Sebethos alumna;
  131. nec sibi sulpureis Lucrinae Naides antris
  132. nec Pompeiani placeant magis otia Sarni.
  133. Heia age, praeclaros Latio properate nepotes,
  134. qui leges, qui castra regant,[*]() qui carmina ludant.
  135. acceleret partu decimum bona Cynthia mensem,
  136. sed parcat Lucina precor: tuque ipse parenti
  137. parce, puer, ne mollem uterum, ne stantia laedas
  138. pectora; cumque tuos tacito natura recessu
  139. formarit vultus, multum de patre decoris,
  140. plus de matre feras, at tu, pulcherrima forma
  141. Italidum, tandem merito possessa marito,
  142. vincla diu quaesita fove: sic damna decoris
  143. nulla tibi; longae [*]() viridis sic flore iuventae
  144. perdurent vultus,-tardeque haec forma senescat.
    145. [*](regant Pol.: legant M. )[*](longae s: longe M. See Slater's note, ad loc. Sebethos was the name of a small stream flowing past Naples. )
  1. Cernere facundi Tibur glaciale Vopisci
  2. si quis et inserto geminos Aniene penates
  3. aut potuit sociae commercia noscere ripae
  4. certantesque sibi dominum defendere villas,
  5. illum nec calido latravit Sirius astro,
  6. nec gravis aspexit Nemeae frondentis alumnus:
  7. talis hiems tectis, frangunt sic improba solem
  8. frigora, Pisaeumque domus non aestuat annum.
  9. Ipsa manu tenera tecum scripsisse Voluptas [*]()
  10. tunc Venus Idaliis unxit fastigia sucis
  11. permulsitque comis blandumque reliquit honorem
  12. sedibus, et volucres vetuit discedere natos.
  13. O longum memoranda dies! quae mente reporto
  14. gaudia, quam lassos per tot miracula visus!
  15. ingenium quam mite solo! quae forma beatis
  16. ante [*]() manus artemque locis! non largius usquam
  17. indulsit Natura sibi. nemora alta citatis
  18. incubuere vadis: fallax responsat imago
  19. frondibus, et longas eadem fugit umbra per undas,
  20. ipse Anien—miranda fides—infraque superque
    21. [*](So lacuna in MSS. after this line. It was first recognized by Schwartz, though the text was doubted by Dom.: Phillimore can j. telam for tecum (iii. 1. 117). )[*](ante Bursian: arte M. )
  21. saxeus [*]() hic tumidam rabiem spumosaque ponit
  22. murmura, ceu placidi veritus turbare Vopisci
  23. Pieriosque dies et habentes carmina somnos,
  24. litus utrumque domi, nec te mitissimus amnis
  25. dividit, alternas servant, praetoria ripas,
  26. non externa sibi fluviumve obstare [*]() queruntur.
  27. Sestiacos nunc Fama sinus pelagusque natatum
  28. iactet et audaci victos delphinas ephebo!
  29. hic aeterna quies, nullis hic iura procellis,
  30. numquam fervor aquis, datur hic transmittere visus
  31. et voces et paene manus, sic Chalcida fluetus
  32. expellunt reflui. sic dissociata profundo
  33. Bruttia Sicanium circumspicit ora Pelorum.
  34. Quid primum mediumve canam, quo fine quiescam?
  35. auratasne trabes an Mauros undique postes
  36. an picturata lucentia marmora vena
  37. mirer. an emissas per cuncta cubilia nymphas?
  38. huc oculis, huc mente trahor. venerabile dicam
  39. lucorum senium? te, quae vada fluminis infra
  40. cernis, an ad silvas quae respicis, aula, tacentis,
  41. qua tibi tota quies offensaque turbine nullo
  42. nox silet et teneros invitant [*]() murmura somnos?
  43. an quae graminea suscepta crepidine fumant
  44. balnea et impositum ripis algentibus ignem?
  45. duaque vaporiferis iunctus fornacibus amnis
  46. ridet anhelantes vicino flumine nymphas?
  47. Vidi artes veterumque manus variisque metalla
    48. [*](saxeus spumosa M: Slater conj. spumeus saxosa. )[*](fluviumve obstare Pol.: fluviorum optare M. )[*](teneros invitant Lemaire: nigros imitantia (or potis. mutantia) M: pigros Peyraredus: mutantia Postgate. )
  48. viva modis, labor est auri memorare figuras
  49. aut ebur aut dignas digitis contingere gemmas,
  50. quicquid et argento primum, vel in aere minori
  51. lusit et enormes manus est experta colossos.
  52. cum vagor aspectu visusque per omnia duco,
  53. calcabam necopinus opes. nam splendor ab alto
  54. defluus et nitidum referentes aera testae
  55. monstravere solum, varias ubi picta per artes
  56. gaudet humus superatque novis asarota figuris:
  57. expavere gradus.Quid nunc iungentia [*]() mirer
  58. aut quid partitis distantia tecta trichoris?
  59. quid te, quae mediis servata penatibus arbor
  60. tecta per et postes liquidas emergis in auras,
  61. quo non sub domino saevas passura bipennes?
  62. et nunc ignaro forsan vel lubrica Nais
  63. vel non abruptos tibi debet [*]() Hamadryas annos.
  64. Quid referam alternas gemino super aggere mensas
  65. albentesque lacus altosque in gurgite fontes
  66. teque, per obliquum penitus quae laberis amnem,
  67. Marcia, et audaci transcurris flumina plumbo?
  68. an solum Ioniis sub fluctibus Elidis amnem
  69. dulcis ad Aetnaeos deducat semita portus?
  70. illic ipse antris Anien et [*]() fonte relicto
    71. [*](iungentia Dum.: ingencia M. )[*](debet Heinsius: demet M. )[*](illic Krohn, Anien et Pol.: illis ipse antris anienem M. )
  71. nocte sub arcana [*]() glaucos exutus amictus
  72. huc illuc fragili prosternit pectora musco,
  73. aut ingens in stagna cadit vitreasque natatu
  74. plaudit aquas, illa recubat Tiburnus in umbra,
  75. illic sulpureos cupit Albula mergere crines:
  76. haec domus Egeriae nemoralem abiungere Phoeben
  77. et Dryadum viduare choris algentia possit
  78. Taygeta et silvis accersere Pana Lycaeis.
  79. quod ni templa darent alias Tirynthia sortes,
  80. et Praenestinae poterant migrare sorores.
  81. quid hi fera Alcinoi laudem pomaria vosque,
  82. qui numquam vacui proditis in aethera, rami?
  83. cedant Telegoni, cedant Laurentia Turni
  84. iugera Lucrinaeque domus litusque cruenti
  85. Antiphatae, cedant vitreae iuga perfida Circes
  86. Dulichiis ululata lupis arcemque superbae
  87. Anxuris et sedes. Phrygio quas mitis alumno
  88. debet anus; cedant,quae te iam solibus artis
  89. Antia [*]() nimbosa revocabunt litora bruma
  90. Scilicet hic illi meditantur pondera mores,
  91. hic premitur fecunda quies virtusque serena
  92. fronte gravis sanusque nitor luxuque carentes
  93. deliciae, quas ipse suis digressus Athenis
  94. mallet deserto senior Gargettius horto:
    95. [*](nocte sub arcana s: nocte sub arcano m, artano M, noctis ubi arcano Phillimore. )[*](Antia Markland: avia .V: obvia Postgate. )
  95. haec per et Aegaeas hiemes Hyadumque nivosum
  96. sidus et Oleniis dignum petiisse sub astris,