Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. it fragor et magnae vincit [*]() vaga murmura Romae.
    2. [*](et quis s: et qui M. et cui s: it, cui Phill. )[*](tanto s: toto M )[*]( Martis Gronovius: montis M (from 59). )[*](vincit Heinsius: fingit M, frangit conj. Phill. )
  2. Ipse loci custos, cuius sacrata vorago
  3. famosique lacus nomen memorabile servant,
  4. innumeros aeris sonitus et verbere crudo
  5. ut sensit mugire forum, movet horrida sancto
  6. ora situ meritaque caput venerabile quercu.
  7. ac primum ingentes habitus lucemque coruscam
  8. expavit maioris equi terque ardua mersit
  9. colla lacu trepidans, laetus mox praeside viso:
  10. ‘salve, magnorum proles genitorque deorum,
  11. auditum longe numen mihi! nunc mea felix,
  12. nunc veneranda palus, cum te prope nosse tuumque
  13. immortale iubar vicina sede tueri
  14. concessum, semel auctor ego inventorque salutis
  15. Romuleae: tu bella Iovis, tu proelia Rheni,
  16. tu civile nefas, tu tardum in foedera montem
  17. longo Marte domas. quod si te nostra tulissent
  18. saecula, temptasses me non audente profundo
  19. ire lacu. sed Roma tuas tenuisset habenas.’
  20. Cedat equus, Latiae qui contra templa Diones
  21. Caesarei stat sede fori—quem traderis ausus
  22. Pellaeo, Lysippe. duci, mox Caesaris ora
  23. mirata cervice tulit—vix lumine fesso
  24. explores, quam longus in hunc despectus ab illo.
  25. quis rudis usque adeo, qui non, ut viderit ambos,
  26. tantum dicat equos quantum distare regentes?
  27. Non hoc imbriferas hiemes opus aut Iovis ignem
  28. tergeminum, Aeolii non agmina carceris horret
  29. annorumve moras: stabit, dum terra polusque,
  30. dum Romana dies. huc et sub nocte silenti,
  31. cum superis terrena placent, tua turba relicto
  32. labetur caelo miscebitque oscula iuxta,
  33. ibit in amplexus natus fraterque paterque
  34. et soror: una locum cervix dabit omnibus astris.
  35. Utere perpetuum populi magnique senatus
  36. munere. Apelleae cuperent te scribere cerac
  37. optassetque novo similem te ponere templo
  38. Atticus Elei senior Iovis, et tua mitis
  39. ora Tarans, tua sidereas imitantia flammas
  40. lumina contempto mallet Rhodos aspera Phoebo,
  41. certus ames terras et quae tibi templa dicamus,
  42. ipse colas; nec te caeli iuvet aula, tuosque
  43. laetus huic dono videas dare tura nepotes.
  1. Unde sacro Latii sonuerunt carmine montes?
  2. cui, Paean, nova plectra moves umeroque comanti
  3. facundum suspendio ebur? procul ecce canoro
  4. demigrant Helicone deae quatiuntque novena
  5. lampade solemnem thalamis coeuntibus ignem
  6. et de Pieriis vocalem fontibus undam,
  7. quas inter vultu petulans Elegea propinquat
  8. celsior adsueto divasque hortatur et ambit
  9. alternum fultura [*]() pedem decimamque videri
  10. se cupit et medias fallit permixta sorores.
  11. ipsa manu nuptam genetrix Aeneia duxit
  12. lumina demissam et dulci probitate rubentem,
  13. ipsa toros et sacra parat cinctuque [*]() Latino
  14. dissimulata deam crinem vultusque genasque
  15. temperat atque nova gestit minor ire marita.
  16. Nosco diem causasque sacri: te concinit iste—
  17. pande fores!—te. Stella, chorus; tibi Phoebus et Euhan
  18. et de Maenalia volucer Tegeaticus umbra
  19. serta ferunt, nec blandus Amor nec Gratia cessat
  20. amplexum niveos optatae coniugis artus
  21. floribus innumeris et olenti spargere nimbo.
  22. tu modo fronte rosas, violis modo lilia mixta
  23. excipis et dominae niveis a vultibus obstas.
  24. Ergo dies aderat Parcarum conditus albo
  25. vellere, quo Stellae Violentillaeque professus
  26. ciamaretur hymen, cedant curaeque metusque,
  27. cessent mendaces obliqui carminis astus,
    28. [*](fultura s: futura M. factura m, furata Sandstroem. )[*](cinctuque Barthius: coetuque M. cestuque Phill. )
  28. Fama tace: subiit leges et frena momordit
  29. ille solutus amor: consumpta est fabula vulgi
  30. et narrata diu viderunt oscula cives.
  31. tu tamen attonitus, quamvis data copia tantae
  32. noctis, adhuc optas permissaque numine dextro
  33. vota paves, pone, o dulcis, suspiria, vates,
  34. pone: tua est. licet expositum per limen aperto
  35. ire, redire gradu: iam nusquam ianitor aut lex
  36. aut pudor, amplexu tandem satiare petito—
  37. contigit!—et duras pariter reminiscere noctes.
  38. Digna quidem merces, et si tibi Iuno labores
  39. Herculeos, Stygiis et si concurrere monstris
  40. Fata darent, si Cyaneos raperere per aestus.
  41. hanc propter tanti Pisaea lege trementem
  42. currere et Oenomai fremitus audire sequentis,
  43. nec si Dardania pastor temerarius Ida
  44. sedisses. haec dona forent, nec si alma per auras
  45. te potius prensum aveheret [*]() Tithonia biga.
  46. Sed quae causa toros inopinaque gaudia vati
  47. attulit? hic mecum, dum fervent agmine postes
  48. atriaque et multa pulsantur limina virga,
  49. hic. Erato iocunda, doce. vacat apta movere
  50. colloquia et docti norunt audire penates.
  51. Forte, serenati qua stat plaga lactea caeli,
  52. alma Venus thalamo pulsa modo nocte iacebat
  53. amplexu duro Getici resoluta mariti.
    54. [*](prensum Parrhasius, aveheret Baehrens: prensa veheret, M. Oenomaus, were challenged by him to a chariot-race, on condition of forfeiting their lives if they were beaten. )
  54. fulcra torosque deae tenerum premit agmen Amorum;
  55. signa petunt qua ferre faces, quae pectora figi
  56. imperet; an terris saevire an malit in undis,
  57. an miscere deos an adhuc vexare Tonantem.
  58. ipsi animus nondum nec cordi fixa voluntas,
  59. fessa iacet stratis, ubi quondam conscia culpae
  60. Lemnia deprenso repserunt vincula lecto.
  61. hic puer e turba volucrum, cui plurimus ignis
  62. ore manuque levi numquam frustrata sagitta,
  63. agmine de medio tenera sic dulce profatur
  64. voce—pharetrati pressere silentia fratres.
  65. ‘Scis ut, mater," ait " nulla mihi dextera segnis
  66. militia; quemcumque hominum divumque dedisti,
  67. uritur, at quondam lacrimis et supplice dextra
  68. et votis precibusque virum concede moveri,
  69. o genetrix: duro nec enim ex adamante creati,
  70. sed tua turba sumus, clarus de gente Latina
  71. est iuvenis, quem patriciis maioribus ortum
  72. nobilitas gavisa tulit praesagaque formae
  73. protinus c nostro posuit cognomina caelo,
  74. hunc egomet tota quondam—tibi dulce—pharetra
  75. improbus et densa trepidantem cuspide fixi.
  76. quamvis Ausoniis multum gener ille petitus
  77. matribus, edomui victum dominaeque potentis
  78. ferre iugum et longos iussi sperare per annos,
  79. ast illam summa leviter—sic namque iubebas—
  80. lampade parcentes et inerti strinximus arcu.
  81. ex illo quantos iuvenis premat anxius ignes,
  82. testis ego attonitus, quantum me nocte dieque
  83. urgentem ferat, haud ulli vehementior umquam
  84. incubui, genetrix, iterataque vulnera fodi.
  85. vidi ego et immiti cupidum decurrere campo
  86. Hippomenes, nec sic meta pallebat in ipsa;
  87. vidi et Abydeni iuvenis certantia remis
  88. bracchia laudavique manus et saepe natanti
  89. praeluxi: minor ille calor, quo saeva tepebant
  90. aequora: tu veteres, iuvenis, transgressus amores,
  91. ipse ego te tantos stupui durasse per aestus
  92. firmavique animos blandisque madentia plumis
  93. lumina detersi. quotiens mihi questus Apollo,
  94. sic vatem maerere suum! iam, mater, amatos
  95. indulge thalamos, noster comes ille piusque
  96. signifer; armiferos poterat memorare labores
  97. claraque facta virum et torrentes sanguine campos,
  98. sed tibi plectra dedit mitisque incedere vates
  99. maluit et nostra laurum subtexere myrto.
  100. hic iuvenum lapsus suaque aut externa revolvit
  101. vulnera; pro! quanta est Paphii reverentia, mater,
  102. numinis: hic nostrae deflevit fata columbae.’
  103. Finierat 1; tenera matris cervice pependit
  104. blandus et admotis tepefecit pectora pennis,
  105. illa refert vultu non aspernata rogari:
  106. ‘grande quidem rarumque viris, quos ipsa probavi.
  107. Pierius votum iuvenis cupit, hanc ego formae
  108. egregium mirata decus, cui gloria patrum
  109. et generis certabat honos, tellure cadentem
  110. excepi fovique sinu nec colla genasque
    111. [*](finierat s: emis erat M. finis erat Pol. defeated in a race. death of a dove (a bird sacred to Venus): the parallel of )
  111. contere nec pingui crinem deducere amomo
  112. cessavit mea, nate, manus, mihi dulcis imago
  113. prosiluit. celsae procul aspice frontis honores
  114. suggestumque comae. Latias metire quid ultra
  115. emineat matres: quantum Latonia nymphas
  116. virgo premit quantumque egomet Nereidas exsto.
  117. haec et caeruleis mecum consurgere digna
  118. fluctibus et nostra potuit considere concha;
  119. et si flammigeras potuisset scandere sedes
  120. hasque intrare domos, ipsi erraretis, Amores.
  121. huic quamvis census dederim largita beatos,
  122. vincit opes animo, querimur iam Seras avaros
  123. angustum spoliare nemus Clymenaeaque deesse
  124. germina nec virides satis inlacrimare sorores,
  125. vellera Sidonio iam pauca rubescere tabo
  126. raraque longaevis nivibus crystalla gelari.
  127. huic Hermum fulvoque Tagum decurrere limo,
  128. —nec satis ad cultus—huic Inda monilia Glaucum
  129. Proteaque atque omnem Nereida quaerere iussi,
  130. hanc si Thessalicos vidisses, Phoebe, per agros
  131. erraret secura Daphne, si in [*]() litore Naxi
  132. Theseum iuxta foret haec conspecta cubile,
  133. Gnosida desertam profugus liquisset et Euhan.
  134. quod nisi me longis placasset Iuno querelis,
  135. falsus huic pennas et cornua sumeret aethrae
  136. rector, in hanc vero [*]() cecidisset Iuppiter auro.
    137. [*](Daphne, si in Baehrens: dafnes in M, Daphne, sin Phill. )[*](vero M: verso Herzoy, alio, fulvo, pluvio Markland, iterum Burmann. )
  137. sed dabitur iuveni, cui tu, mea summa potestas,
  138. nate. cupis, thalami quamvis iuga ferre secundi
  139. saepe neget maerens, ipsam iam cedere sensi
  140. inque vicem tepuisse viro.’Sic fata levavit
  141. sidereos artus thalamique egressa superbum
  142. limen Amyclaeos ad frena citavit olores.
  143. iungit Amor laetamque vehens per nubila matrem
  144. geminato temone sedet, iam Thybridis arces
  145. Iliaeae: pandit nitidos domus alta penates
  146. claraque gaudentes plauserunt limina cygni.
  147. digna deae sedes, nitidis nec sordet ab astris.
  148. hic Libycus Phrygiusque silex, hic dura Laconum
  149. saxa virent. hic flexus onyx et concolor alto
  150. vena mari rupesque nitent. quis purpura saepe
  151. Oebalis et Tyrii moderator livet aeni.
  152. pendent innumeris fastigia nixa columnis,
  153. robora Dalmatico lucent satiata metallo.
  154. excludunt radios silvis demissa vetustis
  155. frigora, perspicui vivunt in marmore fontes.
  156. nec servat natura vices: hic Sirius alget,
  157. bruma tepet versumque domus sibi temperat annum.
  158. Exsultat visu tectisque potentis alumnae
  159. non secus alma Venus, quam si Paphon aequore ab alto
  160. Idaliasque domos Erycinaque templa subiret.
  161. tunc ipsam solo reclinem adfata cubili:
  162. ‘Quonam hic usque sopor vacuique modestia lecti,
  163. o mihi Laurentes inter dilecta puellas?
  164. quis morum fideique modus? numquamne virili
  165. summittere iugo? veniet iam tristior aetas.
  166. exerce formam et fugientibus utere donis,
  167. non ideo tibi tale decus vultusque superbos
  168. meque dedi, viduos ut transmittare per annos
  169. ceu non cara mihi. satis o nimiumque priores
  170. despexisse procos, etenim hic tibi sanguine toto
  171. deditus unam omnes inter miratur amatque
  172. nec formae nec stirpis egens, nam docta per urbem
  173. carmina qui iuvenes, quae non didicere puellae?
  174. hunc et bissenos—sic indulgentia pergat
  175. praesidis Ausonii—cernes attollere fasces
  176. ante diem; certe iam nunc Cybeleia movit
  177. limina et Euboicae carmen legit ille Sibyllae,
  178. iamque parens Latius, cuius praenoscere mentem
  179. fas mihi, purpureos habitus iuvenique curule
  180. indulgebit ebur Dacasque—haec [*]() gloria maior—
  181. exuvias laurosque dabit celebrare recentes.
  182. ergo age, iunge toros atque otia deme iuventae,
  183. quas ego non gentes, quae non face corda iugavi 2?
  184. alituum pecudumque mihi durique ferarum
    185. [*](haec Otto et M. )[*](iugavi Dom.: iugali M. Some edd, support MSS. here, and explain by ellipse. )
  185. non renuere greges, ipsum in conubia terrae
  186. aethera, eum pluviis rarescunt nubila, solvo,
  187. sic rerum series mundique revertitur aetas,
  188. unde novum Troiae decus ardentumque deorum
  189. raptorem, Phrygio si non ego iuncta marito,
  190. Lydius unde meos iterasset Thybris Iulos?
  191. quis septemgeminae posuisset moenia Romae
  192. imperii Latiale caput, nisi Dardana furto
  193. cepisset Martem, nec me prohibente, sacerdos?’
  194. His mulcet dictis tacitaeque [*]() inspirat honorem [*]()
  195. conubii, redeunt animo iam dona precesque
  196. et lacrimae vigilesque viri prope limina questus,
  197. Asteris et vatis totam cantata per urbem,
  198. Asteris ante dapes, nocte Asteris, Asteris ortu,
  199. quantum non clamatus Hylas, iamque aspera coepit
  200. flectere corda libens et iam sibi dura videri.
  201. Macte toris. Latios inter placidissime vates,
  202. quod durum permensus iter coeptique labores [*]()
  203. prendisti portus, nitidae [*]() sic transfuga Pisae
  204. amnis in externos longe flammatus amores
  205. flumina demerso trahit intemerata canali.
  206. donec Sicanios tandem prolatus anhelo
    207. [*](tacitaeque Vollmer: tacitoque M. )[*](honorem M: amorem s. )[*](labores Maenaghten: laboris M. )[*](nitidae s: nitiade M: viduae Pii HI i more: tumidae Dom. )
  207. ore bibat fontes; miratur dulcia Nais
  208. oscula nec credit pelago venisse maritum.
  209. Quis tibi tunc alacri caelestum in munere claro,
  210. Stella, dies, quanto salierunt pectora voto,
  211. dulcia cum dominae dexter conubia vultus
  212. adnuit! ire polo nitidosque errare per axes
  213. visus. Amyclaeis minus exsultavit harenis
  214. pastor ad Idaeas Helena veniente carinas;
  215. Thessala nec talem viderunt Pelea Tempe,
  216. cum Thetin Haemoniis Chiron accedere terris
  217. erecto prospexit equo. quam longa morantur
  218. sidera! quam segnis votis Aurora mariti!
  219. At procul ut Stellae thalamos sensere parari
  220. Letous vatum pater et Semeleius Euhan,
  221. hic movet Ortygia, movet hic rapida agmina Nysa.
  222. huic Lycii montes gelidaeque umbracula Thymbrae
  223. et Parnase, sonas 1; illi Pangaea resultant
  224. Ismaraque et quondam genialis litora Naxi.
  225. tunc caras iniere fores comitique canoro
  226. hic chelyn, hic flavam maculoso nebrida tergo,
  227. hic thyrsos, hic plectra ferunt; hic enthea lauro
  228. tempora, Minoa crinem premit ille corona.
  229. Vixdum emissa dies, et iam socialia praesto
  230. omina, iam festa fervet domus utraque pompa.
  231. fronde virent postes, effulgent compita flammis,
  232. et pars immensae gaudet celeberrima Romae.
    233. [*](Parnase sonas Doni.: Parnasis honos M: Parnasis hiems Schwartz. which Bacchus is always connected; there was a tradition that he wore it for sorrow after the death of Ariadne (Theon on Aratus, Phaen. 71). )
  233. omnis honos, cuncti veniunt ad limina fasces,
  234. omnis plebeio teritur praetexta tumultu:
  235. hinc eques, hinc iuvenum coetu [*]() stola mixta laborat.
  236. felices utrosque vocant, sed in agmine, plures
  237. invidere viro. iamdudum poste reclinis
  238. quaerit Hymen thalamis intactum dicere carmen,
  239. quo vatem mulcere queat, dat Iuno verenda
  240. vincula et insignit gemina [*]() Concordia taeda.
  241. hic fuit ille dies: noctem canat ipse maritus!
  242. quantum nosse licet, sic victa sopore doloso
  243. Martia fluminea posuit latus Ilia ripa;
  244. non talis niveos tinxit [*]() Lavinia vultus,
  245. cum Turno spectante rubet: non Claudia talis
  246. respexit populos mota iam virgo carina.
  247. Nunc opus. Aonidum comites tripodumque ministri,
  248. diversis certare modis: eat enthea vittis
  249. atque hederis redimita cohors, ut pollet ovanti
  250. quisque lyra. sed praecipui, qui nobile gressu
  251. extremo fraudatis opus. date carmina festis
  252. digna toris, hunc ipse Coo plaudente Philetas
  253. Callimachusque senex Umbroque Propertius antro
  254. ambissent laudare diem, nec tristis in ipsis
  255. Naso Tomis divesque foco lucente Tibullus.
  256. Me certe non unus amor simplexque canendi
    257. [*](iuvenum coetu Bernartius: iuvenum questus hasta (hasta crased by Ml): in iuvenumque aestu Postgate, hic iuvenum vestis Pilis, cf. Phillimore, Pref, to Silvae, p. xx. )[*](insignit gemina Phillimore: insigni geminat M. )[*](tinxit Guyet: strinxit M. )
  257. causa trahit: tecum similes iunctaeque Camenae,
  258. Stella, mihi, multumque pares bacchamur ad aras
  259. et sociam doctis haurimus ab amnibus undam;
  260. at te nascentem gremio mea prima recepit
  261. Parthenope, dulcisque solo tu gloria nostro
  262. reptasti. nitidum consurgat ad aethera tellus
  263. Eubois et pulchra tumeat Sebethos alumna;
  264. nec sibi sulpureis Lucrinae Naides antris
  265. nec Pompeiani placeant magis otia Sarni.
  266. Heia age, praeclaros Latio properate nepotes,
  267. qui leges, qui castra regant,[*]() qui carmina ludant.
  268. acceleret partu decimum bona Cynthia mensem,
  269. sed parcat Lucina precor: tuque ipse parenti
  270. parce, puer, ne mollem uterum, ne stantia laedas
  271. pectora; cumque tuos tacito natura recessu
  272. formarit vultus, multum de patre decoris,
  273. plus de matre feras, at tu, pulcherrima forma
  274. Italidum, tandem merito possessa marito,
  275. vincla diu quaesita fove: sic damna decoris
  276. nulla tibi; longae [*]() viridis sic flore iuventae
  277. perdurent vultus,-tardeque haec forma senescat.
    278. [*](regant Pol.: legant M. )[*](longae s: longe M. See Slater's note, ad loc. Sebethos was the name of a small stream flowing past Naples. )
  1. Cernere facundi Tibur glaciale Vopisci
  2. si quis et inserto geminos Aniene penates
  3. aut potuit sociae commercia noscere ripae
  4. certantesque sibi dominum defendere villas,
  5. illum nec calido latravit Sirius astro,
  6. nec gravis aspexit Nemeae frondentis alumnus:
  7. talis hiems tectis, frangunt sic improba solem
  8. frigora, Pisaeumque domus non aestuat annum.
  9. Ipsa manu tenera tecum scripsisse Voluptas [*]()
  10. tunc Venus Idaliis unxit fastigia sucis
  11. permulsitque comis blandumque reliquit honorem
  12. sedibus, et volucres vetuit discedere natos.
  13. O longum memoranda dies! quae mente reporto
  14. gaudia, quam lassos per tot miracula visus!
  15. ingenium quam mite solo! quae forma beatis
  16. ante [*]() manus artemque locis! non largius usquam
  17. indulsit Natura sibi. nemora alta citatis
  18. incubuere vadis: fallax responsat imago
  19. frondibus, et longas eadem fugit umbra per undas,
  20. ipse Anien—miranda fides—infraque superque
    21. [*](So lacuna in MSS. after this line. It was first recognized by Schwartz, though the text was doubted by Dom.: Phillimore can j. telam for tecum (iii. 1. 117). )[*](ante Bursian: arte M. )
  21. saxeus [*]() hic tumidam rabiem spumosaque ponit
  22. murmura, ceu placidi veritus turbare Vopisci
  23. Pieriosque dies et habentes carmina somnos,
  24. litus utrumque domi, nec te mitissimus amnis
  25. dividit, alternas servant, praetoria ripas,
  26. non externa sibi fluviumve obstare [*]() queruntur.
  27. Sestiacos nunc Fama sinus pelagusque natatum
  28. iactet et audaci victos delphinas ephebo!
  29. hic aeterna quies, nullis hic iura procellis,
  30. numquam fervor aquis, datur hic transmittere visus
  31. et voces et paene manus, sic Chalcida fluetus
  32. expellunt reflui. sic dissociata profundo
  33. Bruttia Sicanium circumspicit ora Pelorum.
  34. Quid primum mediumve canam, quo fine quiescam?
  35. auratasne trabes an Mauros undique postes
  36. an picturata lucentia marmora vena
  37. mirer. an emissas per cuncta cubilia nymphas?
  38. huc oculis, huc mente trahor. venerabile dicam
  39. lucorum senium? te, quae vada fluminis infra
  40. cernis, an ad silvas quae respicis, aula, tacentis,
  41. qua tibi tota quies offensaque turbine nullo
  42. nox silet et teneros invitant [*]() murmura somnos?
  43. an quae graminea suscepta crepidine fumant
  44. balnea et impositum ripis algentibus ignem?
  45. duaque vaporiferis iunctus fornacibus amnis
  46. ridet anhelantes vicino flumine nymphas?
  47. Vidi artes veterumque manus variisque metalla
    48. [*](saxeus spumosa M: Slater conj. spumeus saxosa. )[*](fluviumve obstare Pol.: fluviorum optare M. )[*](teneros invitant Lemaire: nigros imitantia (or potis. mutantia) M: pigros Peyraredus: mutantia Postgate. )
  48. viva modis, labor est auri memorare figuras
  49. aut ebur aut dignas digitis contingere gemmas,
  50. quicquid et argento primum, vel in aere minori
  51. lusit et enormes manus est experta colossos.
  52. cum vagor aspectu visusque per omnia duco,
  53. calcabam necopinus opes. nam splendor ab alto
  54. defluus et nitidum referentes aera testae
  55. monstravere solum, varias ubi picta per artes
  56. gaudet humus superatque novis asarota figuris:
  57. expavere gradus.Quid nunc iungentia [*]() mirer
  58. aut quid partitis distantia tecta trichoris?
  59. quid te, quae mediis servata penatibus arbor
  60. tecta per et postes liquidas emergis in auras,
  61. quo non sub domino saevas passura bipennes?
  62. et nunc ignaro forsan vel lubrica Nais
  63. vel non abruptos tibi debet [*]() Hamadryas annos.
  64. Quid referam alternas gemino super aggere mensas
  65. albentesque lacus altosque in gurgite fontes
  66. teque, per obliquum penitus quae laberis amnem,
  67. Marcia, et audaci transcurris flumina plumbo?
  68. an solum Ioniis sub fluctibus Elidis amnem
  69. dulcis ad Aetnaeos deducat semita portus?
  70. illic ipse antris Anien et [*]() fonte relicto
    71. [*](iungentia Dum.: ingencia M. )[*](debet Heinsius: demet M. )[*](illic Krohn, Anien et Pol.: illis ipse antris anienem M. )
  71. nocte sub arcana [*]() glaucos exutus amictus
  72. huc illuc fragili prosternit pectora musco,
  73. aut ingens in stagna cadit vitreasque natatu
  74. plaudit aquas, illa recubat Tiburnus in umbra,
  75. illic sulpureos cupit Albula mergere crines:
  76. haec domus Egeriae nemoralem abiungere Phoeben
  77. et Dryadum viduare choris algentia possit
  78. Taygeta et silvis accersere Pana Lycaeis.
  79. quod ni templa darent alias Tirynthia sortes,
  80. et Praenestinae poterant migrare sorores.
  81. quid hi fera Alcinoi laudem pomaria vosque,
  82. qui numquam vacui proditis in aethera, rami?
  83. cedant Telegoni, cedant Laurentia Turni
  84. iugera Lucrinaeque domus litusque cruenti
  85. Antiphatae, cedant vitreae iuga perfida Circes
  86. Dulichiis ululata lupis arcemque superbae
  87. Anxuris et sedes. Phrygio quas mitis alumno
  88. debet anus; cedant,quae te iam solibus artis
  89. Antia [*]() nimbosa revocabunt litora bruma
  90. Scilicet hic illi meditantur pondera mores,
  91. hic premitur fecunda quies virtusque serena
  92. fronte gravis sanusque nitor luxuque carentes
  93. deliciae, quas ipse suis digressus Athenis
  94. mallet deserto senior Gargettius horto:
    95. [*](nocte sub arcana s: nocte sub arcano m, artano M, noctis ubi arcano Phillimore. )[*](Antia Markland: avia .V: obvia Postgate. )
  95. haec per et Aegaeas hiemes Hyadumque nivosum
  96. sidus et Oleniis dignum petiisse sub astris,
  97. si Maleae credenda ratis Siculosque per aestus
  98. sit via: cur oculis sordet vicina voluptas?
  99. hic tua Tiburtes Faunos chelys et iuvat ipsum
  100. Alciden dictumque lyra maiore Catillum,
  101. seu tibi Pindaricis animus contendere plectris
  102. sive chelyn tollas heroa ad robora sive
  103. liventem satiram nigra rubigine turbes [*]()
  104. seu tua non alia splendescat epistola cura.
  105. Digne Midae Croesique bonis et Perside gaza,
  106. macte bonis animi, cuius stagnantia rura
  107. debuit et flavis Hermus transcurrere ripis
  108. et limo splendente Tagus! sic docta frequentes
  109. otia, sic omni detectus pectora nube
  110. finem Nestoreae precor egrediare senectae.
  1. Estis, io, superi, nec inexorabile Clotho
  2. volvit opus, videt alma pios Astraea Iovique
    3. [*](turbes M: vibres Seriverius. storms; Aege, daughter of Olenus, was changed into a goat. was one of the founders of Tibur. )
  3. conciliata redit dubitataque sidera cernit
  4. Gallicus, es caelo. dive. es,[*]() Germanice. cordi
  5. —quis neget?—: erubuit tanto spoliare ministro
  6. imperium Fortuna tuum. stat proxima cervix
  7. ponderis immensi damnosaque fila senectae
  8. exuit atque alios melior revirescit in annos,
  9. ergo alacres, quae signa colunt urbana, cohortes
  10. inque sinum quae saepe tuum fora turbida questum
  11. confugiunt, leges urbesque ubicumque togatae.
  12. quae tua longinquis implorant iura querelis,
  13. certent laetitia, nosterque ex ordine collis
  14. confremat et sileant peioris murmura famae!
  15. quippe manet longumque aevo redeunte manebit.
  16. quem penes intrepidae mitis custodia Romae,
  17. nec tantum induerint fatis nova saecula crimen
  18. aut instaurati peccaverit ara Tarenti.
  19. Ast ego nec Phoebum, quamquam mihi surda sine illo
  20. plectra, nec Aonias decima cum Pallade divas
  21. aut mitem Tegeac Dircesve hortabor alumnum:
  22. ipse veni viresque novas animumque ministra.
  23. qui [*]() caneris; docto nec enim sine numine tantus
  24. Ausoniae decora ampla togae centumque dedisti
  25. iudicium mentemque viris, licet enthea vatis
    26. [*](es s: et M: dive es Pol.: dives M: dis es Dom.: Diti es Postgate. )[*](qui Pol. (from P): quis M. )
  26. excludat Pimplea sitim nec conscia detur
  27. Pirene: largos potius mihi gurges in haustus.
  28. qui rapitur de fonte tuo, seu plana solutis
  29. quom struis orsa modis seu quom tibi dulcis in artem
  30. frangitur et nostras curat facundia leges.
  31. quare age, si Cereri sua dona merumque Lyaeo
  32. reddimus et dives praedae tamen accipit omni
  33. exuvias Diana tholo captivaque tela
  34. Bellipotens: nec tu. quando tibi, Gallice, maius
  35. eloquium, fandique opibus sublimis abundas.
  36. sperne coli tenuiore lyra. vaga cingitur astris
  37. luna. et in oceanum rivi cecidere minores.
  38. Quae tibi sollicitus persolvit praemia morum
  39. Urbis amor! quae tum patrumque equitumque notavi
  40. lumina et ignarae plebis lugere potentes?
  41. non labente Numa timuit sic Curia felix
  42. Pompeio nec celsus eques nec femina Bruto.
  43. hoc illud: tristes invitum audire catenas,
  44. parcere verberibus nec qua iubet alta potestas
  45. ire, sed armatas multum sibi demere vires
  46. dignarique manus humiles et verba precantum,
  47. reddere iura foro nec proturbare curules
  48. et ferrum mulcere toga. sic itur in alta
  49. pectora, sic mixto reverentia Adit amori.
  50. ipsa etiam cunctos gravis inclementia fati
  51. terruit et subiti praeceps iuvenile pericli,
  52. nil cunctante malo. non illud culpa senectae
  53. —quippe ea bissenis vixdum orsa excedere lustris—,
  54. sed labor intendens animique in membra vigentis
  55. imperium vigilesque suo pro Caesare curae,
  56. dulce opus. hinc fessos penitus subrepsit in artus
  57. insidiosa quies et pigra oblivio vitae.
  58. Tunc deus. Alpini qui iuxta culmina dorsi
  59. signat Apollineos sancto cognomine lucos,
  60. respicit heu tanti pridem [*]() securus alumni.
  61. praecidensque [*]() moras: ‘nunc mecum, Epidauria proles,
  62. hinc" ait "i [*]() gaudens: datur—aggredienda facultas!—
  63. ingentem recreare virum, teneamus adorti
  64. tendentes [*]() iam fila colos: ne fulminis atri
  65. sit metus: has ultro laudabit Iuppiter artes.
  66. nam neque plebeiam aut dextro sine numine cretam
  67. servo animam, atque adeo breviter, dum tecta subimus.
  68. expediam. genus ipse suis permissaque retro
  69. nobilitas: nec origo latet, sed luce sequente
  70. vincitur et magno gaudet cessisse nepoti.
  71. prima togae virtus illi quoque: clarus et ingens
  72. eloquio; mox innumeris exercita castris
  73. occiduas primasque domos et sole sub omni
  74. permeruit iurata manus nec in otia pacis
  75. permissum laxare animos ferrumque recingi.
  76. hunc Galatea vigens ausa est incessere bello
  77. —me quoque—perque novem timuit Pamphylia messes
  78. Pannoniusque ferox arcuque horrenda fugaci
    79. [*](pridem Dom.: precidem M. )[*](praecidens Housman: progressus M: praegressus s. )[*](ait, i Bursian: alti M. )[*](tendentes Markland: tendatis M. )
  79. Armenia et patiens Latii iam pontis Araxes.