Thebais

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volumes 1-2. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. arbor et instabili procumbens pondere curvas
  2. raptat aquas, remique eadunt in peetus inanes.
  3. nos quoque per rupes murorumque aggere ab omni,
  4. dum labor ille viris fretaque indignantur et austros,
  5. desuper invalidis fluitantia tela lacertis —
  6. quid non ausa manus? — Telamona et Pelea eontra
  7. spargimus, et nostro petitur Tirynthius areu.
  8. illi — quippe simul bello pelagoque laborant —
  9. pars clipeis munire ratem, pars aequora fundo
  10. egerere; ast alii pugnant, sed inertia motu
  11. corpora, suspensaeque carent conamine vires,
  12. instamus iaetu telorum, et ferrea nimbis
  13. certat hiemps, vastaeque sudes fractique molares
  14. spieulaque et multa erinitum missile flamma
  15. nune pelago, nune puppe cadunt, dat operta fragorem
  16. pinus, et abiunetis regemunt tabulata cavernis,
  17. talis Hyperborea viridis nive verberat agros
  18. Iuppiter; obruitur eampis genus omne ferarum,
  19. deprensaeque cadunt volucres, et messis amaro
  20. strata gelu, fragor inde iugis, inde amnibus irae.
  21. ut vero elisit nubes Iove tortus ab alto
  22. ignis et ingentes patuere in fulmine nautae,
  23. deriguere animi, manibusque horrore remissis
  24. arma aliena eadunt, rediit in pectora sexus.
    25. v.2.p.32
  25. cernimus Aeacidas murisque immane minantem
  26. Ancaeum et longa pellentem cuspide rupes
  27. Iphiton; attonito manifestus in agmine supra est
  28. Amphitryoniades puppemque alternus utrimque
  29. ingravat et medias ardet descendere in undas,
  30. at levis et miserae nondum mihi notus Iason
  31. transtra per et remos impressaque terga virorum
  32. nunc magnum Oeniden, nunc ille hortatibus Idan
  33. et Talaum et cana rorantem aspargine ponti
  34. Tyndariden iterans gelidique in nube parentis
  35. vela laborantem[*]() Calain subnectere malo
  36. voce manuque rogat; quatiunt impulsibus illi
  37. nunc freta, nunc muros, sed nec spumantia cedunt
  38. aequora, et incussae redeunt a turribus hastae,
  39. ipse graves fluctus clavumque audire negantem
  40. lassat agens Tiphys palletque et plurima mutat
  41. imperia ac laevas dextrasque obtorquet in undas
  42. proram navifragis avidam concurrere saxis,
  43. donec ab extremae cuneo ratis Aesone natus
  44. Palladios oleae, Mopsi gestamina, ramos
  45. extulit et socium turba prohibente poposcit
  46. foedera; praecipites vocem involvere procellae,
  47. tunc modus armorum, pariterque exhausta quierunt
  48. flamina, confusoque dies respexit Olympo.
  49. quinquaginta illi, trabibus de more revinetis,
  50. eminus abrupto quatiunt nova litora saltu,
  51. magnorum decora alta patrum, iam fronte sereni
  52. noscendique habitu, postquam tumor [*]() iraque cessit
    53. [*](laborantem Pω: laboranti Bentley. )[*](tumor Bentley: timor Pω. )
    v.2.p.34
  53. vultibus, arcana sic fama erumpere porta
  54. caelicolas, si quando domos litusque rubentum
  55. Aethiopum et mensas amor est intrare [*]() minores;
  56. dant Fluvii Montesque locum, tum Terra superbit
  57. gressibus et paulum respirat caelifer Atlans.
  58. Hic et ab adserto nuper Marathone superbum
  59. Thesea et Ismarios, Aquilonia pignora, fratres,
  60. utraque quis rutila stridebant tempora pinna,
  61. cernimus, hic Phoebo non indignante priorem
  62. Admetum et durae similem nihil Orphea Thracae,
  63. tunc prolem Calydone satam generumque profundi
  64. Nereos. ambiguo visus errore lacessunt
  65. Oebalidae gemini; chlamys huic, chlamys ardet et illi,
  66. ambo hastile gerunt, umeros exsertus uterque,
  67. nudus uterque genas, simili coma fulgurat astro.
  68. audet iter magnique sequens vestigia mutat
  69. Herculis et tarda quamvis se mole ferentem
  70. vix cursu tener aequat Hylas Lernaeaque tollens
  71. arma sub ingenti gaudet sudare pharetra.
  72. Ergo iterum Venus et tacitis corda aspera flammis
  73. Lemniadum pertemptat Amor. tunc regia Iuno
  74. arma habitusque virum pulchraeque insignia gentis
  75. mentibus insinuat, certatimque ordine cunctae
  76. hospitibus patuere fores; tunc primus in aris
  77. ignis, et infandis venere oblivia curis;
  78. tunc epulae felixque sopor noctesque quietae,
    79. [*](intrare Pω: iterare Schrader, cf. Laclantius frequenter epulatur Jupiter frequenter eos revisunt. )
    v.2.p.36
  79. nec superum sine mente, reor, placuere fatentes.
  80. forsitan et nostrae fatum excusabile culpae
  81. noscere cura, duces, cineres furiasque meorum
  82. testor: ut externas non sponte aut crimine taedas
  83. attigerim — scit cura deum — etsi blandus Iason
  84. virginibus dare vincla novis: sua iura cruentum
  85. Phasin habent; alios, Colchi, generatis amores,
  86. iamque exuta gelu tepuerunt sidera longis
  87. solibus, et velox in terga revolvitur annus.
  88. iam nova progenies partusque in vota soluti,
  89. et non speratis clamatur Lemnos alumnis.
  90. nec non ipsa tamen thalami monimenta coacti
  91. enitor geminos, duroque sub hospite mater
  92. nomen avi renovo; nec quae fortuna relictis
  93. nosse datur, iam plena quater quinquennia pergunt,
  94. si modo fata sinunt aluitque rogata Lycaste.
  95. Detumuere animi-maris, et clementior Auster
  96. vela vocat: ratis ipsa moram portusque quietos
  97. odit et adversi [*]() tendit retinacula saxi.
  98. inde fugam Minyae, sociosque appellat Iason
  99. efferus, o utinam iam tunc mea litora rectis
  100. praetervectus aquis, cui non sua pignora cordi,
  101. non promissa fides; certe stat fama remotis
  102. gentibus: aequorei redierunt vellera Phrixi.
  103. ut stata lux pelago venturumque aethera sensit
  104. Tiphys et occidui rubuere cubilia Phoebi,
    105. [*](adversi P: adsueti ω: asserti D. )
    v.2.p.38
  105. heu iterum gemitus, iterumque novissima nox est.
  106. vix reserata dies, et iam rate celsus Iason
  107. ire iubet, primoque ferit dux verbere pontum.
  108. illos e seopulis et summo vertice montis
  109. spumea porreeti dirimentes terga profundi
  110. prosequimur visu, donec lassavit euntes
  111. lux oculos longumque polo contexere visa est
  112. aequor et extremi pressit freta margine caeli.
  113. Fama subit portus, vectum trans alta Thoanta
  114. fraterna regnare Chio, mihi erimina nulla,
  115. et vacuos arsisse rogos; fremit impia plebes,
  116. sontibus accensae stimulis facinusque reposeunt.
  117. quin etiam occultae vulgo increbrescere voces:
  118. ‘solane fida suis, nos autem in funera laetae 1?
  119. non deus haec latumque? quid imperat urbe nefanda?’
  120. talibus exanimis dictis — et triste propinquat
  121. supplicium, nec regna iuvant — vaga litora furtim
  122. incomitata sequor funestaque moenia linquo,
  123. qua fuga nota patris; sed non iterum obvius Euhan,
  124. nam me praedonum manus hue adpulsa tacentem [*]()
  125. abripit et vestras famulam transmittit in oras.’
  126. Talia Lernaeis iterat dum regibus exsul
  127. Lemnias et longa solatur damna querella,
  128. immemor absentis — sic di suasistis! — alumni,
  129. ille graves oeulos languentiaque ora comanti
    130. [*](laetae Pω: Garrod conj. nostra autem in funera laeta est? )[*](tacentem Pω: iacentem latentem edd.: lieentum Garrod. )
    v.2.p.40
  130. mergit humo, fessusque diu puerilibus actis
  131. labitur in somnos, prensa manus haeret in herba.
  132. Interea campis, nemoris sacer horror Achaei,
  133. terrigena exoritur serpens, tractuque soluto
  134. immanem sese vehit ac post terga relinquit,
  135. livida fax oculis, tumidi stat in ore veneni
  136. spuma virens, ter lingua vibrat, terna agmina adunci
  137. dentis, et auratac crudelis gloria fronti
  138. prominet. Inachii [*]() sanctum dixere Tonanti
  139. agricolae, cui cura loci et silvestribus aris
  140. pauper honos; nunc ille dei circumdare templa
  141. orbe vago labens, miserae nunc robora silvae
  142. atterit et vastas tenuat complexibus ornos;
  143. saepe super fluvios geminae iacet aggere ripae
  144. continuus, squamisque incisus adaestuat amnis,
  145. sed nunc, Ogygii iussis quando omnis anhelat
  146. terra dei trepidaeque latent in pulvere Nymphae,
  147. saevior anfractu laterum sinuosa retorquens
  148. terga solo siccique nocens furit igne veneni,
  149. stagna per arentesque lacus fontesque repressos
  150. volvitur et vacuis fluviorum in vallibus errat,
  151. incensusque siti [*]() liquidum nunc aera lambit
  152. ore supinato, nunc arva gementia radens
  153. pronus adhaeret humo, si quid viridantia sudent
  154. gramina; percussae calidis adflatibus herbae,
  155. qua tulit ora, cadunt, moriturque ad sibila campus:
  156. quantus ab Arctois discriminat aethera plaustris
  157. Anguis et usque Notos alienumque exit in orbem;
    158. [*](Inachii Mueller: Inachio Pω. )[*](incensusque siti Schrader: incertusque sui Pω. )
    v.2.p.42
  158. quantus et ille sacri spiris intorta movebat
  159. cornua Parnassi, donec tibi, Delie, fixus
  160. vexit harundineam centeno volnere silvam.
  161. Quis tibi, parve, deus tam magni pondera fati
  162. sorte dedit? tune hoc vix prima ad limina vitae
  163. hoste iaces? an ut inde sacer per saecula Grais
  164. gentibus et tanto dignus morerere sepulcro?
  165. occidis extremae destrictus verbere caudae
  166. ignaro serpente puer, fugit ilicet artus
  167. somnus, et in solam patuerunt lumina mortem.
  168. cum tamen attonito moriens vagitus in auras
  169. excidit et ruptis immutuit ore querellis,
  170. qualia non totas peragunt insomnia voces,
  171. audiit Hypsipyle, facilemque negantia cursum
  172. exanimis genua aegra rapit; iam certa malorum
  173. mentis ab augurio sparsoque per omnia visu
  174. lustrat humum quaerens et nota vocabula parvo
  175. nequiquam ingeminans: nusquam ille, et prata recentes
  176. amisere notas, viridi piger accubat hostis
  177. collectus gyro spatiosaque iugera complet,
  178. sic etiam obliqua cervicem expostus in alvo.
  179. horruit infelix visu longoque profundum
  180. incendit clamore nemus; nec territus ille,
  181. sed iacet; Argolicas ululatus flebilis aures
  182. impulit; extemplo monitu ducis advolat ardens
  183. Arcas eques causamque refert, tunc squamea demum
  184. torvus ad armorum radios fremitumque virorum
  185. colla movet: rapit ingenti conamine saxum,
    186. v.2.p.44
  186. quo discretus ager, vacuasque impellit in auras
  187. arduus Hippomedon, quo turbine bellica quondam
  188. librati saliunt portarum in claustra molares.
  189. cassa ducis virtus: iam mollia colla refusus
  190. in tergum serpens venientem evaserat [*]() ictum,
  191. dat sonitum tellus, nemorumque per avia densi
  192. dissultant nexus.at non mea vulnera clamat
  193. et trabe fraxinea Capaneus subit obvius ‘umquam
  194. effugies, seu tu pavidi ferus incola luci,
  195. sive deis, utinamque deis, concessa voluptas,
  196. non, si consertum super haec mihi membra Giganta
  197. subveheres.’ volat hasta tremens et hiantia monstri
  198. ora subit linguaeque secat fera vinela trisulcae,
  199. perque iubas stantes capitisque insigne corusci
  200. emicat, et nigri sanie perfusa cerebri
  201. Agitur alta [*]() solo. longus vix tota peregit [*]()
  202. membra dolor, rapido celer ille volumine telum
  203. circuit avulsumque ferens in opaca refugit
  204. templa dei; hic magno tellurem pondere mensus
  205. implorantem animam dominis adsibilat aris.
  206. illum et cognatae stagna indignantia Lernae,
  207. floribus et vernis adsuetae spargere Nymphae,
  208. et Nemees reptatus ager, lucosque per omnis
  209. silvicolae fracta gemuistis harundine, Fauni,
  210. ipse etiam e summa iam tela poposcerat aethra
  211. Iuppiter, et dudum nimbique hiemesque coibant,
    212. [*](evaserat Barth (from a MS.), Buehrens: exhauserat Pω. )[*](alta ω: hasta P: aeta Heinsius. )[*](peregit Pω: peredit Lachmann. )
    v.2.p.46
  212. ni minor ira deo gravioraque tela mereri
  213. servatus Capaneus; moti tamen aura cucurrit
  214. fulminis et summas libavit vertice cristas.
  215. Iamque pererratis infelix Lemnia campis,
  216. liber ut angue locus, modico super aggere longe
  217. pallida sanguineis infectas roribus herbas
  218. prospicit, huc magno cursum rapit effera luctu
  219. agnoscitque nefas, terraeque inlisa nocenti
  220. fulminis in morem non verba in funere primo,
  221. non lacrimas habet: ingeminat misera oscula tantum
  222. incumbens animaeque fugam per membra tepentem
  223. quaerit hians, non ora loco, non pectora restant,
  224. rapta cutis, tenuia ossa patent nexusque madentes
  225. sanguinis imbre novi, totumque in vulnere corpus,
  226. ac velut aligerae sedem fetusque parentis
  227. cum piger umbrosa populatus in ilice serpens,
  228. illa redit querulaeque domus mirata quietem
  229. iam stupet [*]() impendens advectosque horrida maesto
  230. excutit ore cibos, cum solus in arbore paret
  231. sanguis et errantes per capta cubilia plumae.
  232. Ut laceros artus gremio miseranda recepit
  233. intexitque comis, tandem laxata dolori [*]()
  234. vox invenit iter, gemitusque in verba soluti:
  235. ‘o mihi desertae natorum dulcis imago,
  236. Archemore, o rerum et patriae solamen ademptae
  237. servitiique decus, qui te, mea gaudia, sontes
  238. exstinxere dei, modo quem digressa reliqui
  239. lascivum et prono vexantem gramina cursu?
  240. heu ubi siderei vultus? ubi verba ligatis
    241. [*](iam stupet P: stat super ω. )[*](dolori Bentley, Heinsius: dolore Pω. )
    v.2.p.48
  241. imperfecta sonis risusque et murmura soli
  242. intellecta mihi? quotiens tibi Lemnon et Argo [*]()
  243. sueta loqui et longa somnum suadere querella!
  244. sic equidem luctus solabar et ubera parvo
  245. iam materna dabam, cui nunc venit inritus orbae
  246. lactis et infelix in vulnera liquitur imber.
  247. nosco deos: o dura mei praesagia somni
  248. nocturnique metus, et numquam impune per umbras
  249. attonitae mihi visa venus! quos arguo divos?
  250. ipsa ego te — quid enim timeam moritura fateri? —
  251. exposui fatis, quae mentem insania traxit?
  252. tantane me tantae tenuere oblivia curae?
  253. dum patrios casus famaeque exorsa retracto
  254. ambitiosa meae — pietas haec magna fidesque
  255. ! — cxsolvi tibi, Lemne, nefas; ubi letifer anguis,
  256. ferte, duces, meriti si qua est mihi gratia duri,
  257. si quis honos dictis, aut vos exstinguite ferro,
  258. ne tristes dominos orbamque inimica revisam
  259. Eurydicen, quamquam haud illi mea cura dolendo
  260. cesserit, hocne ferens onus inlaetabile matris
  261. transfundam gremio? quae me prius ima sub umbras
  262. mergat humus?’ simul haec terraque et sanguine voltum
  263. sordida magnorum circa vestigia regum
  264. vertitur, et tacite maerentibus imputat undas.
  265. Et iam sacrifici subitus per tecta Lycurgi
  266. nuntius implerat lacrimis ipsumque domumque,
  267. ipsum adventantem Persei vertice sancto
    268. [*](Argo Gronovius: Argos Pω. )
    v.2.p.50
  268. montis, ubi averso dederat prosecta Tonanti,
  269. et caput iratis rediens quassabat ab extis,
  270. hic sese Argolicis immunem servat ab armis
  271. haud animi vacuus, sed templa araeque tenebant,
  272. necdum etiam responsa deum monitusque vetusti
  273. exciderant voxque ex adytis accepta profundis:
  274. prima, Lycurge, dabis Dircaeo funera bello.
  275. id cavet, et maestus vicini pulvere Martis
  276. angitur ad lituos periturisque invidet armis.
  277. Ecce — fides superum! — laceras comitata Thoantis
  278. advehit exsequias, contra subit obvia mater,
  279. femineos coetus plangentiaque agmina ducens,
  280. at non magnanimo pietas ignava Lycurgo:
  281. fortior ille malis, lacrimasque insana resorbet
  282. ira patris, longo rapit arva morantia passu
  283. vociferans: ‘illa autem ubinam, cui parva cruoris
  284. laetave damna mei? vivitne? impellite raptam,
  285. ferte citi comites; faxo omnis fabula Lemni
  286. et pater et tumidae generis mendacia sacri
  287. exciderint.’ ibat letumque inferre parabat
  288. ense furens rapto; venienti Oeneius heros
  289. impiger obiecta proturbat pectora parma,
  290. ac simul infrendens: ‘siste hunc, vesanc, furorem,
  291. quisquis es!’ et pariter Capaneus acerque reducto
  292. adfuit Hippomedon rectoque Erymanthius ense,
  293. ac iuvenem multo praestringunt lumine; at inde
    294. v.2.p.52
  294. agrestum pro rege manus, quos inter Adrastus
  295. mitius et sociae veritus commercia vittae [*]()
  296. Amphiaraus ait: ‘ne, quaeso! absistite ferro,
  297. unus avum sanguis, neve indulgete furori,
  298. tuque prior.’ sed non sedato pectore Tydeus
  299. subicit: ‘anne ducem servatricemque cohortis
  300. Inachiac ingratis coram tot milibus ausus [*]()
  301. mactare in tumulos — quanti pro funeris ultor! —
  302. cui regnum genitorque Thoas et lucidus Euhan
  303. stirpis avus? timidone parum, quod gentibus actis
  304. undique in arma tuis inter rapida agmina pacem
  305. solus habes? habeasque, et te victoria Graium
  306. inveniat tumulis etiamnum haec fata gementem,’
  307. Dixerat, et tandem cunctante modestior ira
  308. ille refert: ‘equidem non vos ad moenia Thebes
  309. rebar, at [*]() hostiles huc advenisse catervas,
  310. pergite in exscidium, socii si tanta voluptas
  311. sanguinis, imbuite arma domi, atque haec inrita dudum
  312. templa Iovis — quid enim haud licitum? — ferat impius ignis,
  313. si vilem, tanti premerent cum pectora luctus,
  314. in famulam ius esse ratus dominoque ducique,
  315. sed videt haec, videt ille deum regnator, et ausis
  316. sera quidem, manet ira tamen.’ sic fatus, et arces
  317. respicit, atque illic alio certamine belli
  318. tecta fremunt; volucres equitum praeverterat alas
    319. [*](vittae BQ2: vitae PDNQ. )[*](ausus P: audes ω: ausis Kohbmann. )[*](at Barth: et Pω. )
    v.2.p.54
  319. Fama recens, geminos alis amplexa [*]() tumultus:
  320. illi ad fata rapi atque illi iam occumbere leto,
  321. sic meritam Hypsipylen iterant, creduntque, nec irae
  322. fit mora, iamque faces et tela penatibus instant,
  323. vertere regna fremunt raptumque auferre Lycurgum
  324. cum Iove cumque aris; resonant ululatibus aedes
  325. femineis, versusque dolor dat terga timori,
  326. Alipedum curru sed enim sublimis Adrastus
  327. secum ante ora virum fremibunda Thoantida portans
  328. it medius turmis, et parcite, parcite! clamat,
  329. ‘nil actum saeve, meritus nec tale Lyeurgus
  330. excidium, gratique inventrix fluminis ecce 2!’
  331. sic ubi diversis maria evertere procellis
  332. hinc Boreas Furiisque, illinc niger imbribus Auster,
  333. pulsa dies regnantque hiemes, venit aequoris alti
  334. rex sublimis equis, geminusque ad spumea Triton
  335. frena natalis late pelago dat signa cadenti,
  336. et iam plana Thetis, montesque et litora crescunt.
  337. Quis superum tanto solatus funera voto
  338. pensavit lacrimas inopinaque gaudia maestae
  339. rettulit Hypsipylae? tu gentis conditor, Euhan,
  340. qui geminos iuvenes Lemni de litore vectos
  341. intuleras Nemeac mirandaque fata parabas.
  342. causa viae genetrix, nec inhospita tecta Lycurgi
  343. praebuerant aditus, et protinus ille tyranno
  344. nuntius exstinctae miserando vulnere prolis.
    345. [*](alis amplexa Pω: agilis complexa Lachmann: aulis Garrod, who brackets volucres recens as a parenthesis. Certainly the repetition of alas alis is odd, but a characteristic of Statius. )[*](ecce Pω: haec est Phillimore. )
    v.2.p.56
  345. ergo adsunt comites — pro fors et caeca futuri
  346. mens hominum! — regique favent; sed Lemnos ad aures
  347. ut primum dictusque Thoas, per tela manusque
  348. inruerant, matremque avidis complexibus ambo
  349. diripiunt flentes alternaque pectora mutant.
  350. illa velut rupes immoto saxea visu
  351. haeret et expertis non audet credere divis.
  352. ut vero et vultus et signa Argoa relictis
  353. ensibus atque umeris amborum intextus Iason,
  354. cesserunt luctus, turbataque munere tanto
  355. conruit, atque alio maduerunt lumina fletu.
  356. addita signa polo, laetoque ululante tumultu
  357. tergaque et aera dei motas crepuere per auras.
  358. Tunc pius Oeclides, ut prima silentia volgi
  359. mollior ira dedit placidasque accessus ad aures:
  360. ‘audite, o ductor Nemeae lectique potentes
  361. Inachidae, quae certus agi manifestat Apollo.
  362. iste quidem Argolicis haud olim indebitus armis
  363. luctus adest, recto descendunt limite Parcae:
  364. et sitis interitu fluviorum et letifer anguis,
  365. et puer, heu nostri signatus nomine fati,
  366. Archemorus, cuncta haec superum demissa suprema
  367. mente fluunt, differte animos festinaque tela
  368. ponite; mansuris donandus honoribus infans,
  369. et meruit; det pulchra suis libamina virtus
  370. manibus, atque utinam plures innectere pergas,
    371. v.2.p.58
  371. Phoebe, moras, semperque novis bellare vetemur
  372. casibus, et semper Thebe funesta recedas!
  373. at vos magnorum transgressi fata parentum
  374. felices, longum quibus hinc per saecula nomen,
  375. dum Lernaea palus et dum pater Inachus ibit,
  376. dum Nemea tremulas campis iaculabitur umbras,
  377. ne fletu violate sacrum, ne plangite divos:
  378. nam deus iste, deus, Pyliae nec fata senectae
  379. maluerit, Phrygiis aut degere longius annis.’
  380. fmierat, caeloque cavam nox induit umbram.
    v.2.p.60
  1. Nuntia multivago Danaas perlabitur urbes
  2. Fama gradu, sancire novo sollemnia busto
  3. Inachidas ludumque super, quo Martia bellis
  4. praesudare paret seseque accendere virtus.
  5. Graium ex more decus: primus Pisaea per arva
  6. hunc pius Alcides Pelopi certavit honorem
  7. pulvereumque fera crinem detersit oliva:
  8. proxima vipereo celebratur[*]() libera nexu
  9. Phocis, Apollineae bellum puerile pharetrae;
  10. mox circum tristes servata Palaemonis aras
  11. nigra superstitio, quotiens animosa resumit
  12. Leucothea gemitus et amica ad litora festa
  13. tempestate venit: planctu conclamat uterque
  14. Isthmos. Echioniae responsant flebile Thebae,
  15. et nunc eximii regum, quibus Argos alumnis
  16. conexum caelo, quorumque ingentia tellus
  17. Aonis et Tyriae suspirant nomina matres,
  18. concurrunt nudasque movent in proelia vires:
  19. ceu primum ausurae trans alta ignota biremes,
  20. seu Tyrrhenam hiemem, seu stagna Aegaea lacessant,
  21. tranquillo prius arma lacu clavumque levesque
  22. explorant remos atque ipsa pericula discunt;
    23. [*](celebratur P: celebravit ω. )
    v.2.p.62
  23. at cum experta cohors, tune pontum inrumpere fretae
  24. longius ereptasque oculis non quaerere terras.
  25. Clara laboriferos caelo Tithonia currus
  26. extulerat vigilesque deae pallentis habenas
  27. et Nox et cornu fugiebat Somnus inani;
  28. iam plangore viae, gemitu iam regia mugit
  29. flebilis, acceptos longe nemora avia frangunt
  30. multiplicantque sonos, sedet ipse exutus honoro
  31. vittarum nexu genitor squalentiaque ora
  32. sparsus et incultam ferali pulvere barbam,
  33. asperior contra planctusque egressa viriles
  34. exemplo famulas premit hortaturque volentes
  35. orba parens, lacerasque super prorumpere [*]() nati
  36. relliquias ardet totiensque avolsa refertur,
  37. arcet et ipse pater, mox ut maerentia dignis
  38. vultibus Inachii penetrarunt limina reges,
  39. ceu nova tunc clades et primo saueius infans
  40. vulnere letalisve inrumperet atria serpens,
  41. sic alium ex alio quamquam lassata fragorem
  42. pectora congeminant, integratoque resultant
  43. accensae clamore fores; sensere Pelasgi
  44. invidiam et lacrimis excusant crimen obortis.
  45. Ipse, datum quotiens intereisoque tumultu
  46. conticuit stupefacta domus, solatur Adrastus
  47. adloquiis genitorem ultro, nune fata recensens
  48. resque hominum duras et inexorabile pensum,
  49. nune aliam prolem mansuraque numine dextro
  50. pignora, nondum orsis modus, et lamenta redibant.
    51. [*](prorumpere P: procumbere ω. )
    v.2.p.64
  51. ille quoque adfatus non mollius audit amicos,
  52. quam trucis Ionii rabies clamantia ponto
  53. vota virum aut tenues curant vaga fulmina nimbos.
  54. Tristibus interea ramis teneraque cupresso
  55. damnatus flammae torus et puerile feretrum
  56. texitur: ima virent agresti stramina cultu;
  57. proxima gramineis operosior area sertis,
  58. et picturatus morituris floribus agger;
  59. tertius adsurgens Arabum strue tollitur ordo
  60. Eoas complexus opes incanaque glebis
  61. tura et ab antiquo durantia cinnama Belo.
  62. summa crepant auro, Tyrioque attollitur ostro
  63. molle supercilium, teretes hoc undique gemmae
  64. inradiant, medio Linus intertextus acantho
  65. letiferique canes: opus admirabile semper
  66. oderat atque oculos flectebat ab omine mater,
  67. arma etiam et veterum exuvias circumdat avorum
  68. gloria mixta malis adflictaeque ambitus aulae,
  69. ceu grande exsequiis onus atque immensa ferantur
  70. membra rogo, sed cassa tamen sterilisque dolentes
  71. fama iuvat, parvique augescunt funere manes,
  72. inde ingens lacrimis honor et miseranda voluptas,
  73. muneraque in cineres annis graviora feruntur —
  74. namque illi et pharetras brevioraque tela dicarat
  75. festinus voti pater insontesque sagittas;
  76. iam tunc et nota stabuli de gente probatos
  77. in nomen pascebat equos — cinctusque sonantes
    78. v.2.p.66
  78. armaque maiores exspectatura lacertos.
  79. spes avidae! quas non in nomen credula vestes
  80. urgebat studio cultusque insignia regni
  81. purpureos sceptrumque minus? cuncta ignibus atris
  82. damnat atrox suaque ipse parens gestamina ferri,
  83. si damnis rabidum queat exsaturare dolorem. [*]()
  84. Parte alia gnari monitis exercitus instat
  85. auguris aeriam truncis nemorumque ruina,
  86. montis opus, [*]() cumulare pyram, quae crimina caesi
  87. anguis et infausti cremet atra piacula belli,
  88. his labor accisam Nemeen umbrosaque tempe
  89. praecipitare solo lucosque ostendere Phoebo,
  90. sternitur extemplo veteres incaedua ferro
  91. silva comas, largae qua non opulentior umbrae
  92. Argolicos inter saltusque educta Lycaeos
  93. extulerat super astra caput: stat sacra senectae
  94. numine, nec solos hominum transgressa veterno
  95. fertur avos, Nymphas etiam mutasse superstes
  96. Faunorumque greges, aderat miserabile luco
  97. exscidium: fugere ferae, nidosque tepentes
  98. absiliunt — metus urget — aves; cadit ardua fagus,
  99. Chaoniumque nemus brumaeque inlaesa cupressus,
  100. procumbunt piceae, flammis alimenta supremis,
  101. ornique iliceaeque trabes metuendaque suco
  102. taxus et infandos belli potura cruores
    103. [*](Lines 79-83 are missing in PBL (added in margin of B), bid are found in DKNS. They are usually bracketed by edd. as spurious.)[*]( opus Weber: onus Pω. )
    v.2.p.68
  103. fraxinus atque situ non expugnabile robur.
  104. hinc audax abies et odoro vulnere pinus
  105. scinditur, adclinant intonsa cacumina terrae
  106. alnus amica fretis nec inhospita vitibus ulmus.
  107. dat gemitum tellus: non sic eversa feruntur
  108. Ismara, cum fracto Boreas caput extulit antro,
  109. non grassante noto citius nocturna peregit
  110. flamma nemus; linquunt flentes dilecta locorum
  111. otia cana Pales Silvanusque arbiter umbrae
  112. semideumque pecus, migrantibus adgemit illis
  113. silva, nec amplexae dimittunt robora Nymphae.
  114. ut cum possessas avidis victoribus arces
  115. dux raptare dedit, vix signa audita, nec urbem
  116. invenias; ducunt sternuntque abiguntque feruntque
  117. immodici, minor ille fragor, quo bella gerebant.
  118. Iamque pari cumulo geminas hanc tristibus umbris,
  119. ast illam superis aequus labor auxerat aras,
  120. cum signum luctus cornu grave mugit adunco
  121. tibia, cui teneros suetum producere[*]() manes
  122. lege Phrygum maesta. Pelopem monstrasse ferebant
  123. exsequiale sacrum carmenque minoribus umbris
  124. utile, quo geminis Niobe consumpta pharetris
  125. squalida bissenas Sipylon deduxerat urnas.
  126. Portant inferias arsuraque fercula primi
  127. Graiorum, titulisque pios testantur honores
  128. gentis quisque suae; longo post tempore surgit
  129. colla super iuvenum — numero dux legerat omni —
    130. [*](Servius on Aen. v. 138 quotes solitum deducere. h i.e., because it "dares" the deep, when turned into ships. c Italian rustic deities. )
    v.2.p.70
  130. ipse fero clamore torus, cinxere Lycurgum
  131. Leni a ei proceres, genetricem mollior ambit
  132. turba, nec Hypsipyle raro subit agmine; valiant
  133. Inachidae memores, sustentant livida nati
  134. bracchia et inventae concedunt plangere matri.
  135. Illic infaustos ut primum egressa penates
  136. Eurydice, nudo vocem de pectore rumpit
  137. planctuque et longis praefata ululatibus infit:
  138. ‘non hoc Argolidum coetu circumdata matrum
  139. speravi te, nate, sequi, nec talia demens
  140. fingebam votis annorum elementa tuorum,
  141. nil saevum reputans; etenim his in finibus aevi
  142. unde ego bella tibi Thebasque ignara timerem?
  143. cui superum nostro committere sanguine pugnas
  144. dulce? quis hoc armis vovit scelus? at tua nondum,
  145. Cadme, domus, nullus Tyrio grege plangitur infans,
  146. primitias egomet lacrimarum et caedis acerbae
  147. ante tubas ferrumque tuli, dum deside cura
  148. credo sinus fidos altricis et ubera mando,
  149. quidni ego? narrabat servatum fraude parentem
  150. insontesque manus, en! quam ferale putemus
  151. abiurasse sacrum et Lemni gentilibus unam
  152. inmunem furiis, haec illa — et creditis ausae [*]()! —
  153. haec pietate potens solis abiecit in arvis
  154. non regem dominumve, alienos impia partus,
  155. hoc tantum, silvaeque infamis tramite liquit,
  156. quem non anguis atrox — quid enim hac opus, ei mihi, leti
  157. mole fuit? — tantum caeli violentior aura
    158. [*](haec illa et ausae Pω: illa est ausa L, ausae (with ausa est written over) Q, various conj. by edd., but the reading of MSS. seems satisfactory. )
    v.2.p.72
  158. impulsaeque noto frondes eassusque valeret
  159. exanimare timor, nec vos incessere luctu
  160. orba aveo, [*]() fixum matri immotumque manebat
  161. hac altrice nefas; atquin et blandus ad illam,
  162. nate, magis, solam nosse atque audire vocantem,
  163. ignarusque mei: nulla ex te gaudia matri,
  164. illa tuos questus lacrimososque impia risus
  165. audiit et vocis decerpsit murmura primae.
  166. illa tibi genetrix semper, dum vita manebat,
  167. nune ego. sed miserae mihi nec punire potestas
  168. sic meritam! quid dona, duces, quid inania fertis
  169. iusta rogis? illam — nil poscunt amplius umbrae, —
  170. illam, oro, cineri simul excisaeque parenti
  171. reddite, quaeso, duces, per ego haec primordia belli,
  172. cui peperi; sic aequa gemant mihi funera matres
  173. Oxygiae.’ sternit crines iteratque precando:
  174. ‘reddite, nec vero crudelem avidamque vocate
  175. sanguinis: oceumbam pariter, dum vulnere iusto
  176. exsaturata oculos, unum impellamur in ignem.’
  177. talia vociferans alia de parte gementem
  178. Hypsipylen — neque enim illa comas nec pectora servat —
  179. agnovit longe, et socium indignata dolorem:
  180. ‘hoc saltem, o proceres, tuque o, cui pignora nostri
  181. proturbata tori, prohibete, auferte supremis
  182. invisam exsequiis. quid se funesta parenti
  183. miscet et in nostris spectatur et ipsa ruinis?’
    184. [*]()[*](aveo Mueller: habeo P (with h erased); habeo ω, which Klotz would defend by parallel of Varro, R. R. i. 1. 2, ut id mihi habeam curare roges.)[*](There is some confusion in the msh. here; the reading in the text is that of P, except that P omits auferte (l 181) and reads invitam (l. 182). The other MSS. read pignore nostro partus honos prohibete nefas auferte (nefas om. in QN), cf. ii. 172, xii. 84. Also, l. 182 quid ω: quia P. funesta ω: fecisse P. L. 183 omits et. After l. 183 come two lines but only in DQNS (ait atque D, dixitque also in B. marg.)
  184. cui luget complexa suos? dixitque repente
  185. concidit, abruptisque obmutuit ore querelis.
    186. v.2.p.74
  186. sic ait abruptisque immutuit ore querellis:
  187. non secus ac primo fraudatum lacte iuvencum,
  188. cui trepidae vires et solus ab ubere sanguis,
  189. seu fera seu duras avexit pastor ad aras;
  190. nunc vallem spoliata parens, nunc flumina questu,
  191. nunc armenta movet vacuosque interrogat agros;
  192. tunc piget ire domum, maestoque novissima campo
  193. exit et oppositas impasta avertitur herbas.
  194. At genitor sceptrique decus cultusque Tonantis
  195. inicit ipse rogis, tergoque et pectore fusam
  196. caesariem ferro minuit sectisque iacentis
  197. obnubit tenuia ora comis, ac talia fletu
  198. verba pio miscens: ‘alio tibi, perfide, pacto,
  199. Iuppiter, hunc crinem voti reus ante dicaram,
  200. si pariter virides nati libare dedisses
  201. ad tua templa genas, sed non ratus ore sacerdos,
  202. damnataeque preces: ferat haec, quae dignior, umbra.’
  203. iam face subiecta primis in frondibus ignis
  204. exclamat, [*]() labor insanos arcere parentes.
  205. Stant iussi Danaum atque obtentis eminus armis
  206. prospectu visus interclusere nefasto.
  207. ditantur flammae; non umquam opulentior illic
  208. ante cinis: crepitant gemmae, atque immane liquescit
  209. argentum, et pictis exsudat vestibus aurum;
    210. [*](exclamat Pω: exclamant Baehrens, i.e. parentes.)
    v.2.p.76
  210. nec non Assyriis pinguescunt robora sucis,
  211. pallentique croco strident ardentia [*]() mella,
  212. spumantesque mero paterae verguntur et atri
  213. sanguinis et rapti gratissima cymbia lactis,
  214. tunc septem numero turmas — centenus ubique
  215. surgit eques — versis ducunt insignibus ipsi
  216. Graiugenae reges, lustrantque ex more sinistro
  217. orbe rogum et stantes inclinant pulvere flammas,
  218. ter curvos egere sinus, inlisaque telis
  219. tela sonant, quater horrendum pepulere fragorem
  220. arma, quater mollem famularum bracchia planctum,
  221. semianimas alter pecudes spumantiaque ignis
  222. accipit armenta; hic luctus abolere noviqvie
  223. funeris auspicium vates, quamquam omina sentit
  224. vera, iubet: dextri gyro et vibrantibus hastis
  225. hac redeunt, raptumque suis libamen ab armis
  226. quisque iacit, seu frena libet seu cingula flammis
  227. mergere seu iaculum summae seu cassidis umbram,
  228. multa gemunt extra raucis concentibus agri,
  229. et lituis aures circum pulsantur acutis.
  230. ferretur clamore nemus: sic Martia vellunt
  231. signa tubae, nondum ira calet, nec sanguine ferrum
  232. inrubuit, primus bellorum comitur ille
  233. vultus, honoris opus 2: stat adhuc incertus in alta
  234. nube, quibus sese Mavors indulgeat armis. [*]()
    235. [*]( ardentia Pω: armentia Ni, tymetia N marg., whence Garrod conj. hymetia (with ard written over) as reading of archetype.)[*]( honoris opus B3Q: horrisono K (not scanning).)[*]( Lines 227-233 are only found in Q, the margin of B by a late hand, and K, and are probably spurious.)
    v.2.p.78
  235. Finis erat, lassusque putres iam Mulciber ibat
  236. in cineres; instant flammis multoque soporant
  237. imbre rogum, posito donec cum sole labores
  238. exhausti; seris vix cessit cura tenebris,
  239. roscida iam novies caelo dimiserat astra
  240. Lucifer et totidem Lunae pracvenerat ignes
  241. mutato nocturnus equo, nec conscia fallit
  242. sidera et alterno deprenditur unus in ortu;
  243. mirum, opus adcelerasse manus1: stat saxea moles,
  244. templum ingens cineri, rerumque effictus in illa
  245. ordo docet casus: fessis hic flumina monstrat
  246. Hypsipyle Danais, hic reptat flebilis infans,
  247. hic iacet, extremum tumuli circum asperat orbem
  248. squameus; exspectes morientis ab ore cruenta
  249. sibila, marmorea sic volvitur anguis in hasta.
  250. Iamque avidum pugnas visendi vulgus inermes
  251. fama vocat; cunctis arvis ac moenibus adsunt
  252. exciti; illi etiam, quis belli incognitus horror,
  253. quos effeta domi, quos prima reliquerat aetas,
  254. conveniunt: non aut Ephyraeo in litore tanta
  255. umquam aut Oenomai fremuerunt agmina circo.
  256. Collibus incurvis viridique obsessa corona
  257. vallis in amplexu nemorum sedet; hispida circum
  258. stant iuga, et obiectus geminis umbonibus agger
  259. campum exire vetat, longo quem tramite planum
  260. gramineae frontes [*]() sinuataque caespite vivo
  261. mollia non subitis augent fastigia clivis.
    262. [*](adcelerasse manus Pω: adcelerante manu D.)[*](frontes P: frondes ω.)
    v.2.p.80
  262. illic conferti, iam sole rubentibus arvis,
  263. bellatrix sedere cohors; ibi corpore mixto
  264. metiri numerum vultusque habitusque suorum
  265. dulce viris, tantique iuvat fiducia belli.
  266. centum ibi nigrantes, armenti robora, tauros
  267. lenta mole trahunt; idem numerusque colorque
  268. matribus et nondum lunatis fronte iuvencis.
  269. Exin magnanimum series antiqua parentum
  270. invenitur, miris in vultum animata figuris.
  271. primus anhelantem duro Tirynthius angens
  272. pectoris attritu sua frangit in ossa leonem,
  273. haud illum impavidi, quamvis et in aere suumque
  274. Inachidae videre decus, pater ordine iuncto
  275. laevus harundinae recubans super aggere ripae
  276. cernitur emissaeque indulgens Inachus urnae.
  277. Io post tergum, iam prona dolorque parentis,
  278. spectat inocciduis stellatum visibus Argum.
  279. ast illam melior Phariis erexerat arvis
  280. Iuppiter atque hospes iam tunc Aurora colebat.
  281. Tantalus inde parens, non qui fallentibus undis
  282. imminet aut refugae sterilem rapit aera silvae,
  283. sed pius et magni vehitur conviva Tonantis.
  284. parte alia victor curru Neptunia tendit
  285. lora Pelops, prensatque rotas auriga natantes
  286. Myrtilos et volucri iam iamque relinquitur axe.
  287. et gravis Acrisius speciesque horrenda Coroebi
  288. et Danae culpata sinus, et in amne reperto
    289. v.2.p.82
  289. tristis Amymone, parvoque Alcmena superbit
  290. Hercule, tergemina crinem circumdata luna.
  291. iungunt discordes inimica in foedera dextras
  292. Belidae fratres; sed vultu mitior adstat
  293. Aegyptus, Danai manifestum adgnoscere ficto
  294. ore notas pacisque malae noctisque futurae,
  295. mille dehinc species, tandem satiata voluptas
  296. praestantesque viros vocat ad sua praemia virtus.
  297. Primus sudor equis, dic inclyta, Phoebe, regentum
  298. nomina, dic ipsos; neque enim generosior umquam
  299. alipedum conlata acies, ceu praepete cursu
  300. confligant densae volucres aut litore in uno
  301. Aeolus insanis statuat certamina ventis.
  302. Ducitur ante omnis rutilae manifestus Arion
  303. igne iubae. Neptunus equo, si certa priorum
  304. fama, pater; primus teneri[*]() laesisse lupatis
  305. ora et litoreo domitasse in pulvere fertur,
  306. verberibus parcens; etenim insatiatus eundi
  307. ardor et hiberno par inconstantia ponto.
  308. saepe per Ionium Libycumque natantibus ire
  309. interiunctus equis omnesque adsuerat in oras
  310. caeruleum deferre patrem; stupuere relicta
  311. Nubila, certantes Eurique Notique sequuntur.
  312. nec minor in terris bella Eurysthea gerentem
  313. Amphitryoniaden alto per gramina sulco
  314. duxerat, illi etiam ferus indocilisque teneri,
  315. mox divum dono regis dignatus Adrasti
  316. imperia et multum mediis mansueverat annis.
  317. tunc rector genero Polynici indulget agendum
    318. [*](teneri Garrod: teneris Pω.)
    v.2.p.84
  318. multa monens, ubi fervor equo, qua suetus ab arte
  319. mulceri, ne saeva manus, ne liber habenis
  320. impetus, ‘urge alios" inquit "stimulisque minisque;
  321. ille ibit, minus ipse voles.’ sic ignea lora
  322. cum daret et rapido Sol natum imponeret axi,
  323. gaudentem lacrimans astra insidiosa docebat
  324. nolentesque teri zonas mediamque polorum
  325. temperiem: pius ille quidem et formidine cauta,
  326. sed iuvenem durae prohibebant discere Parcae.
  327. Oebalios sublimis agit, spes proxima palmae,
  328. Amphiaraus equos; tua furto lapsa propago,
  329. Cyllare, dum Scythici diversus ad ostia Ponti
  330. Castor Amyclaeas remo permutat habenas.
  331. ipse habitu niveus, nivei dant colla iugales,
  332. concolor est albis et cassis et infula cristis,
  333. quin et Thessalicis felix Admetus ab oris
  334. vix steriles compescit equas; Centaurica dicunt
  335. semina (credo, adeo sexum indignantur, et omnis
  336. in vires adducta venus); noctemque diemque
  337. adsimulant, maculis internigrantibus albae:
  338. tantus uterque color, credi nec degener illo
  339. de grege, Castaliae stupuit qui sibila cannae
  340. laetus et audito contempsit Apolline pasci.
  341. ecce et Iasonidae iuvenes, nova gloria matris
  342. Hypsipyles, subiere iugo, quo vectus uterque,
  343. nomen avo gentile Thoas atque omine dictus
  344. Euneos Argoo. geminis eadem omnia: vultus,
    345. v.2.p.86
  345. currus, equi, vestes, par et concordia votis,
  346. vincere vel solo cupiunt a fratcre relinqui.
  347. it Chromis Hippodamusque, alter satus Hercule magno,
  348. alter ab Oenomao: dubites, uter effera presset
  349. frena magis. Getici pecus hic Diomedis, at ille
  350. Pisaei iuga patris habet, crudelibus ambo
  351. exuviis diroque imbuti sanguine currus.
  352. metarum instar erant [*]() hinc nudo robore quercus,
  353. olim omnis exuta comas, hinc saxeus umbo,
  354. arbiter agricolis; finem iacet inter utrumque,
  355. quale quater iaculo spatium, ter harundine vincas.
  356. Interea cantu Musarum nobile muleens
  357. concilium citharaeque manus insertus Apollo
  358. Parnassi summo spectabat ab aethere terras;
  359. orsa deum — nam saepe Iovem Phlegramque suique
  360. anguis opus fratrumque pius cantarat honores —
  361. tunc aperit, quis fulmen agat, quis sidera ducat
  362. spiritus, unde animi fluviis, quae pabula ventis,
  363. quo fonte immensum vivat [*]() mare, quae via solis
  364. praecipitet noctem, quae porrigat, imane tellus
  365. an media et rursus mundo succincta latenti.
  366. finis erat, differt avidas audire sorores,
  367. dumque chelyn lauro textumque inlustre coronae
  368. subligat et picto discingit pectora limbo,
  369. haud procul Herculeam Nemcen clamore reductus
  370. aspicit atque illic ingens certaminis instar
    371. [*](erant Slater: erat Pω.)[*](vivat ω: bibat P, immensum quo fonte bibat conj. Phillimore.)
    v.2.p.88
  371. quadriiugi. noscit cunctos, et forte propinquo
  372. constiterant Admetus et Amphiaraus in arvo.
  373. tunc secum: ‘quisnam iste duos,[*]() fidissima Phoebi
  374. nomina, commisit deus in discrimina reges?
  375. ambo pii cariquc ambo; nequeam ipse priorem
  376. dicere. Peliacis hic cum famularer in arvis —
  377. sic Iovis imperia et nigrae voluere Sorores —
  378. tura dabat famulo nec me sentire minorem
  379. ausus; at hic tripodum comes et pius artis alumnus
  380. aetheriae. potior meritis tamen ille, sed huius
  381. extrema iam fila colu; datur ordo senectae
  382. Admeto serumque mori; tibi nulla supersunt
  383. gaudia, nam Thebae iuxta et tenebrosa vorago.
  384. scis miser, et nostrae pridem cecinere volucres.’
  385. dixit, et os fletu paene inviolabile tinctus
  386. extemplo Nemeen radiante per aera saltu
  387. ocior et patrio venit igne suisque sagittis,
  388. ipse olim in terris, caelo vestigia durant,
  389. claraque per zephyros etiamnum semita lucet.
  390. Et iam sortitus Prothous versarat aena
  391. casside, iamque locus cuique est et liminis ordo.
  392. terrarum decora ampla viri, decora aequa iugales,
  393. divum utrumque genus, stant uno margine clausi
  394. spesque audaxque una metus et fiducia pallens.
  395. nil fixum cordi: pugnant exire .paventque,
  396. concurrit summos animosum frigus in artus.
    397. [*](duos ω: duo P (cf. Klotz ad loc. and Housman. Manil. i. 792).)
    v.2.p.90
  397. qui dominis, idem ardor equis; face lumina surgunt,
  398. ora sonant morsu, spumisque et sanguine ferrum
  399. uritur, impulsi nequeunt obsistere postes
  400. claustraque, compressae transfumat anhelitus irae.
  401. stare adeo miserum est, pereunt vestigia mille
  402. ante fugam, absentemque ferit gravis ungula campum,
  403. circumstant fidi, nexusque et torta iubarum
  404. expediunt firmantque animos et plurima monstrant.
  405. insonuit contra Tyrrhenum murmur, et omnes
  406. exsiluere loco. quae tantum carbasa ponto,
  407. quae bello sic tela volant, quae nubila caelo?
  408. amnibus hibernis minor est, minor impetus igni,
  409. tardius astra cadunt, glomerantur tardius imbres,
  410. tardius e summo decurrunt flumina monte.
  411. Emissos videre atque agnovere Pelasgi.
  412. et iam rapti oculis, iam caeco pulvere mixti
  413. una in nube latent, vultusque umbrante tumultu
  414. vix inter sese clamore et nomine noscunt.
  415. evolvere globum, et spatio quo quisque valebat
  416. diducti: delet sulcos iterata priores
  417. orbita, nunc avidi prono iuga pectore tangunt,
  418. nunc pugnante genu et pressis duplicantur habenis.
  419. colla toris crinita tument, stantesque repectit
  420. aura iubas, bibit albentes humus arida nimbos,
  421. fit sonus humanisque pedum tenuisque rotarum.
  422. nulla manu requies, densis insibilat aer
  423. verberibus; gelida non crebrior exsilit Arcto
  424. grando, nec Olentis manant tot cornibus imbres.
    425. v.2.p.92
  425. Senserat adductis alium praesagus Arion
  426. stare ducem loris, dirumque expaverat insons
  427. Oedipodioniden; iam illinc a limine discors
  428. iratusque oneri solito[*]() truculentior ardet.
  429. Inachidae credunt accensum laudibus; ille
  430. aurigam fugit, aurigae furiale minatur
  431. efferus, et campo dominum circumspicit omni.
  432. ante tamen cunctos sequitur longeque secundus
  433. Amphiaraus agit, quem Thessalus aequat eundo
  434. Admetus: iuxta gemini, nunc Euneos ante
  435. et nunc ante Thoas, cedunt vincuntque, nec umquam
  436. ambitiosa pios conlidit gloria fratres.
  437. postremum discrimen erant Chromis asper et asper
  438. Hippodamus, non arte rudes, sed mole tenentur
  439. cornipedum; prior Hippodamus fert ora sequentum,
  440. fert gemitus multaque umeros incenditur aura.
  441. speravit flexae circum compendia metae
  442. interius ductis Phoebeius augur habenis
  443. anticipasse viam; nec non et Thessalus heros
  444. spe propiore calet, dum non cohibente magistro
  445. spargitur in gyros dexterque exerrat Arion.
  446. iam prior Oeclides et iam non tertius ibat
  447. Admetus, laxo cum tandem ambo [*]() orbe reductus
  448. aequoreus sonipes premit evaditque parumper
  449. gavisos; subit astra fragor, caelumque tremiscit,
  450. omniaque excusso patuere sedilia vulgo,
  451. sed nec lora regit nec verbera pallidus audet
  452. Labdacides: lassa veluti ratione magister
    453. [*](solito PS: insolito ω.)[*](ambo Alton (CI. Quart, xvii. 175): ab Pω: ex or et ab late MSS.: Klotz conj. ambage.)
    v.2.p.94
  453. in fluctus, in saxa ruit nec iam amplius astra
  454. respicit et victam proiecit casibus artem.
  455. Rursus praecipites in recta ac devia campi
  456. obliquant tenduntque vias, iterum axibus axes
  457. inflicti, radiisque rotae; pax nulla fidesque:
  458. bella geri ferro levius, bella horrida credas;
  459. is furor in laudes, trepidant mortemque minantur,
  460. multaque transversis praestringitur ungula campis,
  461. nec iam sufficiunt stimuli, non verbera, voce
  462. nominibusque dent Pholoen Admetus et Irin
  463. fumantemque Thoen, rapidum Danaeius augur
  464. Ascheton increpitans meritumque voeabula Cygnum,
  465. audit et Herculeum Strymon Chromin, Euneon audit
  466. igneus Acthion; tardumque Cydona lacessit
  467. Hippodamus, variumque Thoas rogat ire Podarcen.
  468. solus Echionides errante silentia curru
  469. maesta tenet trepidaque timet se voce fateri.
  470. vixdum coeptus equis labor, et iam pulvere quarto
  471. campum ineunt, iamque et tepidis sudoribus artus
  472. effeti, et crassum rapit eiectatque vaporem
  473. cornipedum flammata sitis, nec iam integer illis
  474. impetus, et longi suspendunt ilia flatus,
  475. hic anceps Fortuna diu decernere primum
  476. ausa venit, ruit, Haemonium dum fervidus instat
  477. Admetum superare, Thoas, nec pertulit [*]() ullam
  478. frater opem. velit ille quidem, sed Martius ante
  479. obstitit Hippodamus mediasque immisit habenas.
  480. mox Chromis Hippodamum metae interioris ad orbem
  481. viribus Herculeis et toto robore patris
  482. axe tenet prenso, luctantur abire iugales
    483. [*](pertulit Baehrens: praetulit Pω.)
    v.2.p.96
  483. nequiquam frenosque et colla rigentia tendunt.
  484. ut Siculas si quando rates tenet aestus et ingens
  485. auster agit, medio stant vela tumentia ponto.
  486. tunc ipsum fracto curru deturbat, et isset
  487. ante Chromis; sed Thraces equi ut videre iacentem
  488. Hippodamum, redit illa fames, iamiamque trementem
  489. partiti furiis, ni frena ipsosque frementes
  490. oblitus palmae retro Tirynthius heros
  491. torsisset victusque et conlaudatus abisset.
  492. At tibi promissos iamdudum Phoebus honores,
  493. Amphiarae, cupit, tandem ratus apta favori
  494. tempora pulverei venit in spatia horrida circi,
  495. cum iam in fine viae, et summum victoria nutat;
  496. anguicomam monstri effigiem, saevissima visu
  497. ora, movet sive ille Erebo seu finxit in astus[*]()
  498. temporis, innumera certe formidine cultum
  499. tollit in astra nefas, non illud ianitor atrae
  500. impavidus Lethes, non ipsae horrore sine alto
  501. Eumenides vidisse queant, turbasset euntes
  502. Solis equos Martisque iugum, nam flavus Arion
  503. ut vidit, saliere iubae, atque erectus in armos
  504. stat sociumque iugi comitesque utrimque laboris
  505. secum alte suspendit equos, ruit ilicet exsul
  506. Aonius nexusque diu per terga volutus
  507. exuit; abripitur longe moderamine liber
  508. currus; at hunc putri praeter tellure iacentem
    509. [*](astus P: astu ω.)
    v.2.p.98
  509. Taenarii currus et Thessalus axis et heros
  510. Lemnius obliqua, quantum vitare dabatur,
  511. transabiere fuga. tandem caligine mersum
  512. erigit adcursu comitum caput aegraque tollit
  513. membra solo, et socero redit haud speratus Adrasto.
  514. Quis mortis, Thebane, locus, nisi dura negasset
  515. Tisiphone, quantum poteras dimittere bellum?
  516. te Thebc fraterque palam, te plangeret Argos,
  517. te Nemee, tibi Lerna comas Larissaque supplex
  518. poneret, Archemori maior colerere sepulcro.
  519. Tum vero Occlides, quamquam iam certa sequenti
  520. praemia, cum vacuus domino prior iret [*]() Arion,
  521. ardet adhuc cupiens vel inanem vincere currum.
  522. dat vires refovetque deus; volat ocior euro,
  523. ceu modo carceribus dimissus in arva solutis,
  524. verberibusque iubas et terga lacessit habenis
  525. increpitans Caerumque levem Cygnumque nivalem.
  526. nunc saltem, dum nemo prior, rapit igneus orbes
  527. axis, et effusae longe sparguntur harenae,
  528. dat gemitum tellus et iam tunc saeva minatur.
  529. forsitan et victo prior isset Arion e Cygnus,
  530. sed vetat aequorcus vinci pater: hinc vice iusta
  531. gloria mansit equo, cessit victoria vati.
  532. huic pretium palmae gemini cratera ferebant
  533. Herculeum iuvenes: illum Tirynthius olim
  534. ferre manu sola spumantemque ore supino
  535. vertere, seu monstri victor seu Marte, solebat.
    536. [*](prior iret Mueller: praeiret Pw: domitore praeiret Unger, cf, ii. 551.)
    v.2.p.100
  536. Centauros habet arte truces aurumque figuris
  537. terribile: hic mixta Lapitharum caede rotantur
  538. saxa, faces aliique iterum crateres, ubique
  539. ingentes morientum irae; tenet ipse furentem
  540. Hylaeum et torta molitur robora barba,
  541. at tibi Maeonio fertur circumflua limbo
  542. pro meritis, Admete, chlamys repetitaque multo
  543. murice: Phrixei natat hic contemptor ephebus
  544. aequoris et picta tralucet eaerulus unda;
  545. in latus ire manus [*]() mutaturusque videtur
  546. bracchia, nec siceum speres in stamine crinem;
  547. contra autem frustra sedet anxia turre suprema
  548. Sestias in speculis, moritur prope conscius ignis,
  549. has Adrastus opes dono victoribus ire
  550. imperat; at generum famula solatur Achaea.
  551. Sollicitat tunc ampla viros ad praemia cursu
  552. praeceleres: agile studium et tenuissima virtus,
  553. pacis opus, cum sacra vocant, nec inutile bellis
  554. subsidium, si dextra neget, prior omnibus Idas,
  555. nuper Olympiacis umbratus tempora ramis,
  556. prosilit; excipiunt plausu Pisaea iuventus
  557. Eleaeque manus, sequitur Sicyonius Alcon,
  558. et bis in Isthmiaca victor clamatus harena
  559. Phaedimus, alipedumque fugam praegressus equorum
  560. ante Dymas, sed tunc aevo tardante secutus,
  561. multi et, quos varii tacet ignorantia vulgi,
  562. hinc atque hinc subiere, sed Arcada Parthenopaeum
    563. [*](manus Pω (i.e. videntur): manu Markland.)
    v.2.p.102
  563. appellant densique cient vaga murmura circi,
  564. nota parens cursu; quis Maenaliac Atalantes
  565. nesciat egregium decus et vestigia cunctis
  566. indeprensa procis? onerat celeberrima natum
  567. mater, et ipse procul fama iam notus inermes
  568. narratur cervas pedes inter aperta Lycaei
  569. tollere et emissum cursu deprendere telum,
  570. tandem exspectatus volucri super agmina saltu
  571. emicat et torto chlamydem diffibulat auro.
  572. effulsere artus, membrorumque omnis aperta est
  573. laetitia, insignes umeri, nec pectora nudis
  574. deteriora genis, latuitque in corpore vultus.[*]()
  575. ipse tamen formae laudem aspernatur et arcet
  576. mirantes; tunc Palladios non inscius haustus
  577. incubuit pinguique cutem fuscatur olivo.
  578. hoc Idas, hoc more Dymas aliique nitescunt.
  579. sic ubi tranquillo perlucent sidera ponto
  580. vibraturque fretis caeli stellantis imago,
  581. omnia clara nitent, sed clarior omnia supra
  582. Hesperos exercet radios, quantusque per altum
  583. aethera, caeruleis tantus monstratur in undis,
  584. proximus et forma nec multum segnior Idas
  585. cursibus atque aevo iuxta prior; attamen illi
  586. iam tenuem pingues florem induxere palaestrae,
  587. deserpitque genis nec se lanugo fatetur
  588. intonsae sub nube comae, tunc rite citatos
  589. explorant acuuntque gradus, variasque per artes
  590. exstimulant docto languentia membra tumultu:
  591. poplite nunc sidunt flexo, nunc lubrica forti
    592. [*](latuitque in corpore vultus P (con: from aluitque in corpore virtus): patuitque (valuitque Klotz) in corpore virtus Peyrared.)
    v.2.p.104
  592. pectora confidunt plausu, nunc ignea tollunt
  593. crura brevemque fugam necopino fine reponunt.
  594. Ut ruit atque aequum submisit regula limen,
  595. corripuere leves spatium, campoque refulsit
  596. nuda cohors: volucres isdem modo tardius arvis
  597. isse videntur equi; credas e plebe Cydonum
  598. Parthorumque fuga totidem exsiluisse sagittas,
  599. non aliter celeres Hyrcana per avia cervi,
  600. cum procul impasti fremitum accepere leonis
  601. sive putant, rapit attonitos fuga caeca metusque
  602. congregat, et longum dant cornua mixta fragorem.
  603. effugit hic oculos rapida puer ocior aura
  604. Maenalius, quem deinde gradu premit horridus Idas
  605. inspiratque umero, flatuque et pectoris umbra
  606. terga premit, post ambiguo discrimine tendunt
  607. Phaedimus atque Dymas, illis celer imminet Alcon.
  608. flavus ab intonso pendebat vertice crinis
  609. Arcados; hoc primis Triviae pascebat ab annis
  610. munus et, Ogygio victor cum Marte redisset,
  611. nequiquam patriis audax promiserat aris.
  612. tunc liber nexu lateque in terga solutus
  613. occursu zephyri retro fugit [*]() et simul ipsum
  614. impedit infestoque volans obtenditur [*]() Idae.
  615. inde dolum iuvenis fraudique adcommoda sensit
  616. tempora; iam finem iuxta, dum limina victor
  617. Parthenopaeus init, correpto crine reductum
  618. occupat, et longae [*]() primus ferit ostia portae.
    619. [*](fugit Pω: fluit Bentley.)[*](obtenditur B: ostenditur Pω.)[*](longae ω: longe PN.)
    v.2.p.106
  619. Arcades arma fremunt, armis defendere regem,
  620. ni raptum decus et meriti reddantur honores,
  621. contendunt totoque parant descendere circo.
  622. sunt et quis Idae placeat dolus, ipse regesta
  623. Parthenopaeus humo vultumque oculosque madentes
  624. obruit, accessit lacrimarum gratia formae,
  625. pectora nunc maerens, nunc ora indigna cruento
  626. ungue secat meritamque comam, furit undique clamor
  627. dissonus, ambiguumque senis cunctatur Adrasti
  628. consilium, tandem ipse refert: ‘compescite litem,
  629. o pueri! virtus iterum temptanda; sed ite
  630. limite non uno, latus hoc conceditur Idae,
  631. tu diversa tene, fraus cursibus omnis abesto.’
  632. Audierant, dictoque manent, mox numina supplex
  633. affatu tacito iuvenis Tegeaeus odorat:
  634. ‘diva potens nemorum, tibi enim hic, tibi crinis honori
  635. debitus, eque tuo venit haec iniuria voto,
  636. si bene quid genetrix, si quid venatibus ipse
  637. promerui, ne, quaeso, sinas hoc omine Thebas
  638. ire nec Arcadiae tantum meruisse pudorem.’
  639. auditum manifesta fides: vix campus euntem
  640. sentit, et exilis plantis intervenit aer,
  641. raraque [*]() non fracto vestigia pulvere pendent.
  642. inrumpit clamore fores, clamore recurrit
  643. ante ducem prensaque fovet suspiria palma,
  644. finiti cursus, operumque insignia praesto.
  645. Arcas equum dono, clipeum gerit improbus Idas,
  646. cetera plebs Lyciis vadit contenta pharetris.
  647. Tunc vocat, emisso si quis decernere disco
    648. [*](raraque P: rasaque . Helusius: raptaque Garrod.)
    v.2.p.108
  648. impiger et vires velit ostentare superbas.
  649. it iussus Pterelas. et aenae lubrica massae
  650. pondera vix toto curvatus corpore iuxta
  651. deicit; inspectant taciti expenduntque laborem
  652. Inachidae. mox turba ruunt, duo gentis Achaeae,
  653. tres Ephyreiadae, Pisa satus unus, Acarnan
  654. septimus; et plures agitabat gloria, ni se
  655. arduus Hippomedon cavea stimulante tulisset
  656. in medios, lateque ferens sub pectore dextro
  657. orbem alium: ‘hunc potius, iuvenes, qui moenia saxis
  658. frangere, qui Tyrias deiectum vaditis arces,
  659. hunc rapite: ast illud cui non iaculabile dextrae
  660. pondus?’ et abreptum nullo conamine iecit
  661. in latus, absistunt procul attonitique fatentur
  662. cedere; vix unus Phlegyas acerque Menestheus —
  663. hos etiam pudor et magni tenuere parentes —
  664. promisere manum; concessit cetera pubes
  665. sponte et adorato rediit ingloria disco.
  666. (malis Bistoniis clipeus Mavortis in arvis
  667. luce mala Pangaea ferit solemque refulgens
  668. territat incussaque dei grave mugit ab hasta.
  669. Pisaeus Phlegyas opus incohat et simul omnes
  670. abstulit in se oculos: ea viso[*]() corpore virtus
  671. promissa, ac primum terra discumque manumque
  672. asperat, excusso mox circum pulvere versat,
  673. quod latus in digitos, mediae quod certius ulnae
  674. conveniat, non artis egens: hic semper amori
    675. [*](ea viso P: exhausto w: ex viso Baehrens.)
    v.2.p.110
  675. ludus erat, patriae non tantum ubi laudis obiret
  676. sacra, sed alternis Alpheon utrumque solebat
  677. metari ripis et, qua latissima distant,