Epistulae

Seneca, Lucius Annaeus

Seneca, Lucius Annaeus, ca. 4 B.C.-65 A.D, creator; Gummere, Richard M. (Richard Mott), 1883-, editor

Utrum laudati an laudantis ? " Utriusque, Meum, qui laudor; quia natura me [*](natura me later MSS.; naturam mea BA.) amantem omnium genuit, et bene fecisse gaudeo, et gratos me invenisse virtutum interpretes laetor; hoc plurium [*](plurium later MSS.; plurimum BA.) bonum est, quod grati sunt, sed et meum. Ita enim animo conpositus sum, ut [*](ut later MSS.; et BA.) aliorum bonum meum iudicem, utique eorum, quibus ipse [*](ipse or istius later MSS.; iste BA.) sum boni causa.

Est istud laudantium bonum, virtute enim geritur; omnis autem virtutis actio bonum est. Hoc contingere illis non potuisset, nisi ego talis essem. Itaque utriusque bonum est merito laudari, tam mehercules quam bene iudicasse iudicantis bonum est et eius, secundum quem iudicatum est. Numquid dubitas, quin iustitia et habentis bonum sit et autem sit eius, cui debitum solvit ? Merentem laudare iustitia est; ergo utriusque bonum est.

Cavillatoribus istis abunde responderimus. [*](responderimus Pincianus; respondebimus BA.) Sed non debet hoc nobis esse propositum arguta disserere et philosophiam in has angustias ex sua maiestate detrahere; quanto satius est ire aperta [*](aperta later MSS.; aperte BA1.) via et recta quam sibi ipsum flexus disponere, quos cum magna

v3.p.180
molestia debeas relegere ? Neque enim quicquam aliud istae disputationes sunt quam inter se perite captantium lusus.

Dic potius, quam naturale sit in inmensum mentem suam extendere. Magna et generosa res est humanus animus: nullos sibi poni nisi communes et cum deo terminos patitur. Primum humilem non accipit patriam, Ephesum aut Alexandriam aut si quod est etiamnunc frequentius accolis [*](accolis Pincianus; oculis BA; incolis or occulis later MSS.) laetiusve tectis [*](laetiusve tectis Windhaus; laetius vectis BA.) solum; patria est illi quodcumque suprema et universa circuitu suo cingit, hoc omne convexum, intra quod iacent maria cum terris, intra quod aer humanis divina secernens etiam [*](etiam Pincianus; iam BA.) coniungit, in quo [*](quo Schweighaeuser; quod BA.) disposita tot lumina [*](lumina Haase; numina BA.) in actus suos excubant.

Deinde artam aetatem sibi dari non sinit: " omnes," inquit, " anni [*](anni Pinc.; ante BA.) mei sunt. Nullum saeculum magnis ingeniis clusum est, nullum non cogitationi pervium tempus. Cum venerit dies ille, qui mixtum hoc divini humanique secernat, corpus [*](corpus Pinc.; tempus BA.) hic, ubi inveni, relinquam, ipse me dis [*](diis later MSS.; diei BA.) reddam. Nec nunc sine illis sum, sed gravi terrenoque detineor."