Institutio Oratoria

Quintilian

Quintilian. Institutio Oratoria, Volume 1-4. Butler, Harold Edgeworth, editor. Cambridge, Mass; London: Harvard University Press, William Heinemann Ltd., 1920-1922.

at enim simile est illi

habeo ius
,
non habes,
occidisti
,
recte occidi.
non nego, sed nec haec res status facit. non enim sunt hae propositiones (alioqui causa non explicabitur), sed, cum suis rationibus.
scelus commisit Horatius, sororem enim occidit. non commisit, debuit enim occidere eam, quae hostis mortem maerebat.
quaestio , an haec iusta causa; ita qualitas.

et similiter in translatione,

non habes ius abdicandi, quia ignominioso non est actio. habeo ius, quia abdicatio actio non est.
quaeritur , quid sit actio: finiemus
non licet abdicare filium
syllogismo. item cetera per omnes et rationales et legales status.

nec ignoro fuisse quosdam, qui translationem in rationali quoque genere ponerent hoc nodo,

hominem occidi, iussus ab imperatore. dona templi cogenti tyranno dedi. deserui tempestatibus, luminibus, valetudine impeditus.
id est, non per me stetit, sed per illud. A quibus etiam liberius dissentio.

non enim actio transfertur sed causa facti, quod accidit paene in omni

v1-3 p.450
defensione. deinde is, qui tali utitur patrocinio, non recedit a forma qualitatis, dicit enim, se culpa vacare; ut magis qualitatis duplex ratio facienda sit, altera qua et factum defenditur, altera qua tantum reus.

credendum est igitur his, quorum auctoritatem secutus est Cicero, tria esse, quae in omni disputatione quaerantur, an sit, quid sit, quale sit? quod ipsa nobis etiam natura praescribit. nam primum oportet subesse aliquid, de quo ambigitur; quod, quid sit et quale sit, certe non potest aestimari, nisi prius esse constiterit, ideoque ea prima quaestio.