Naturalis Historia

Pliny, the Elder

Pliny, the Elder, creator; Mayhoff, Karl Friedrich Theodor, 1841-1914, editor

His initiis coepit[*](coepit—p. 382, 2 quam ni- mi[am] om.F.) auctoritas in tantum amorem[*](amorem B2in ras. om.dh.)

elata[*](elata B2ad marg. om.B1dh. polycratil a.), ut Polycrati Samio[*](famio B (B)S. seuero (uero a) samio Lav. samio seuero G.), insularum ac litorum tyranno, felicitatis suae, quam nimiam[*](ni- miū a.) fatebatur[*](patebatur Fa.) etiam[*](etiam om.L. esse v.a.G.) ipse qui felix erat[*](qui felix erat om.Lv.a. J.), satis piamenti in unius gemmae voluntario[*](uolumtario B.) damno videretur[*](uidere a.), si[*](sic Fa.) cum Fortunae volubilitate[*](nobilitate a.) paria fecisset [*](feciff& BS. faceret rv.), planeque[*](plana- que a.) ab invidia eius abunde se redimi[*](se redimi om.a. ) putaret, si hoc unum doluisset, adsiduo[*](adfiduo (aff- B2v) ll.v(J). -duo ergo B.) gaudio lassus[*](laffuf BFdhB. luxus rv.). ergo[*](ergo BFdJ. ego a. eo Lv. del. B. dist. J.) provectus [*](prouectus ll.B(S). profe- v(Dal.).) navigio[*](a nauigio Lv.a.B. a nauio a.) in altum anulum mersit.[*](Herodot. III 41. 42. Val. Max. VI 9 ext. 5.—cfr. Plin. XXXIII 27. Solin. 33, 18.) at ilium[*](alium B1a. alueum L.) piscis, eximia magnitudine regi[*](remi B.) natus[*](natur F. donatus D.), escae vice raptum, ut faceret ostentum, in culina[*](culinam dhv.a.S.) domino[*](domino BS. -mini dhv. -mi Fa. -mus L.) rursus Fortunae insidiantis manu reddidit. sardonychem eam gemmam[*](gemmam eā a.) fuisse constat, ostenduntque Romae, si credimus, in Concordiae delubro cornu aureo[*](auro B1. -reus L.) Augustae[*](augustae ll.v(J). -ti dhH.) dono inclusam et novissimum prope locum praelatis[*](praelatif multif B. tot praelatis rv.) multis optinentem.— [*](Solin. 5, 25.—6: (cfr. Plutarch. Pericl. 1 extr.).) Post hunc anulum regis alterius[*](regif alte- riuf in BS. regia rv.) in fama est gemma[*](gemma BhS. -mmę dav. -mme r.), Pyrrhi illius, qui adversus Romanos bellum gessit. namque habuisse dicitur[*](dicitur BS. traditur rv.) achaten, in qua novem Musae et Apollo citharam[*](cythara B.) tenens spectarentur, non arte, sed naturae sponte ita discurrentibus maculis, ut Musis quoque singulis sua[*](sua ll.v(S). om.dH.) redderentur insignia. nec deinde alia[*](alias a.), quae tradatur[*](edatur L. dantur a.) magnopere, gemmarum claritas exstat apud auctores,
praeterquam Ismenian choraulen[*](coraulen B1. choraulem adv.a.S.) multis fulgentibusque uti solitum, comitante fabula vanitatem eius: indicato in Cypro sex[*](rex dh. rege Brot.) aureis[*](aureif BLS. -reis denariis rv. -reos denarios c pro dhBrot.) smaragdo, ubi erat[*](ubi erat BS. in qua (quo C) fuerat (-rit F) rv.) scalpta[*](fcvlpta B2Ldv.a.S.) Amymone[*](maymone B1. -on B2.), iussisse[*](uffiffe B1.) numerari et, cum duo relati essent[*](effent BS. essent inminuto (-nito F) pretio (praetio F. praecio La) rv.), male[*](male me Lav.a.H.), Hercules[*](hercules Fdhv. -lis a. -le rS.), factum[*](factum BS. curatum rv.) dixisse, multum enim detractum[*](detractum erat dv.a.G.) gemmae dignitati[*](dignitate B1.). hic videtur instituisse, ut omnes musicae artis[*](artef B.) hac quoque ostentatione censerentur[*](censentur Fa.), veluti Dionysodorus , aequalis eius et aemulus[*](et aemulus Ldhv. em- a. et aemuliis (-lii F1) F.om.B.), ut sic quoque non[*](non ego. om. ll.v. (an inpar?).) par videretur qui tertius[*](tertius qui dhv.a.S. dist. ego.) eodem tempore inter musicos fuit: Nicomachus[*](nicomechuf B. nidiomachus F.in a lac. usque ad apparet (v. 16).) enim[*](enim BS. om. rv.) multas tantum habuisse gemmas traditur , sed nulla peritia electas.

[*](cfr. Plin. infra § 64. VII 125.—Suet. Aug. 50.) Et[*](et ego. f& B (littera s ex electas iterata). sed dhv(S). om. rG(D). dist. G.) forte[*](forte BFG(S). fore L. forte dhv(Dal.).) quadam[*](quadam om.L.) his exemplis initio voluminis oblatis adversus istos, qui sibi hac[*](hac BS. hoc FD. hanc Ldhv.) ostentatione[*](ostentationem Ldhv.a.S.) adrogant, ut palam sit eos tibicinum gloria tumere[*](dist. ego. (post tumere tacite sutpplendum fere est nunc adicio).): Polycratis gemma, quae demonstratur, intacta inlibataque est[*](an est delendum (ut sint ablat. abs.)?); Ismeniae[*](ismeniae (-ni F. -nis dh) aetate (-te et L)—16 annos FLdhv. om.B.) aetate multos post annos apparet scalpi etiam smaragdos solitos. confirmat hanc[*](hunc B.) eandem opinionem edictum Alexandri Magni, quo vetuit in hac[*](hac BLS. om. rv.) gemma ab alio se[*](ab alio fe BS. se ab alio (lio F) rv.) scalpi quam ab[*](ab BD. a rv. cfr. § 108. 42 al.) Pyrgotele

[*](et p. 384, 1 purgotele B. pyrro a.), non dubie[*](dubio B1.) clarissimo artis eius. post eum Apollonides [*](apollonidef B2Lv. -llides a. apollin- (app- F) r.) et Cronius in gloria fuere quique divi Augusti imaginem[*](image B.) simillime[*](fimillime BLS. -ilem r v.) expressit, qua postea principes[*](prin- cipif B.) signant[*](signant FdhaBrot. -abant Lv. finant B.), Dioscurides[*](dio- fcuridef (dyo- a) B1aS. -corides B2Lv.inFdhlac. usque ad signauit (v. 5).).[*](Val. Max. VIII 14, 4. Plutarch. Mar. 10 p. 411.—cfr. Val. Max. III 2, 6. Liv. epit. 48.) Sulla[*](fylla B1av.a.Brot.) dictator traditione lugurthae semper signavit. est[*](est—intercatiensem (catienfem B.sed cfr. III 26) BFdhB. est et inter auctores catiensem rv.) apud auctores et Intercatiensem illum, cuius patrem Scipio Aemilianus ex provocatione[*](exero uocatione B.) interfecerat, pugnae[*](illo n??? a. sigillo ac L.) effigie[*](effigie (-gief B) eiuf ego cumB. eius (eū a) effigie (-giae F) rv.) eius signasse[*](signasset a. -sse ut L.), volgato[*](uvlgato B2. -tof a.) Stilonis Praeconini sale[*](praecontini sale Fhv.a.B. -tinif a.om.L.), quidnam[*](quidnam fuisse (-ff& B) BFhv. om. r.) fuisse facturum[*](facturum BS. -rum eum G. acturum eum Fdhv(Brot.). om. r.), si Scipio a[*](a om.Fa.) patre eius interemptus fuisset[*](fuiffet BS. esset rv.).[*](Suet. Aug. 50.—(cfr. Seneca epist. 114, 6). Suet. Aug. 50.) divus Augustus inter initia sphinge[*](spinge a.) signavit. duas in matris anulis eas[*](eaf BFhJ. eā a. iam Lv. om.dBrot. et eas coni. J.) indiscretae similitudinis [*](ab fefe B.) invenerat. altera per bella civilia absente ipso[*](eo (pro ipso) dv.a.S.) signavere amici[*](amici—15 erat om.a.) epistulas et edicta[*](et dicta F. edi- L.), quae[*](quae Ldv. qua B. que Fh.) ratio temporum[*](tempore B.) nomine eius reddi postulabat, non inficeto[*](infaceto dv.a.J. ficeto B1. fac- B2.) lepore accipientium, aenigmata adferre eam sphingem[*](fpingem B.). quippe etiam[*](quin etiam Lv.a.S.) Maecenatis rana[*](rana Fdhv. -nam L.om.B.) per collationes pecuniarum in magno terrore erat. Augustus postea[*](posted augustus a.) ad[*](ad om.a.) devitanda[*](deuitanda BLav. euit- G. fuliamda F. 17 magni om.B.) convicia sphingis Alexandri Magni imagine[*](imaginem Bh.) signavit.

[*]((cfr. Plin. XXXVI 113).) Gemmas[*](gemmis Fa.) plures primus omnium Romae habuit[*](habuit romae dhv.a.S.)— quod[*](quod—dacty- liothecam B (recte hoc loco posita propter vv. peregrino nomine); in rv (margini olim adscripta) inserta stunt ante primus, non ante priuignus.) peregrino appellant nomine dactyliothecam—privignus Sullae Scaurus, diuque nulla alia fuit, done Pompeius Magnus eam[*](eam Ldhv(D). ea Fa.om.BS.), quae Mithridatis[*](mithri- datis dhv. mitri- FLa. milithri- B.) regis fuerat, inter dona in Capitolio dicaret[*](dicant B.), ut[*](ut uarro —p. 387, 13 eadem uictoria om.a.) Varro[*](M. Varro v.a.S.) aliique[*](aliique Bv. alique F. et aliqui L.) aetatis eius[*](eiusdem aetatis FLv.a.S.) auctores confirmant, multum praelata[*](praelata BFD (cfr. U 815). -ti L1. -tam L2dhv.) Scauri. hoc exemplo Caesar dictator sex dactyliothecas[*](dactylo- theca Bv. a. G.) in aede Veneris Genetricis consecravit, Marcellus Octavia genitus unam[*](unam—9 apollinif BD. in palatini (-na cella dh) apollinis aede (Lv. om.Fdh. cella H Brot.)unam rdhv.) in aede Palatini Apollinis.

[*](cfr. Plin. XXXIII 148. XXXIV 14. 12. XXXV 24.) Victoria tamen illa Pompei primum ad margaritas gemmasque mores inclinavit, sicut L. Scipionis[*](pifonif B.) et Cn. Manli[*](manlii B2dv.a.S. mallii L.) ad caelatum argentum et[*](et del. H.) vestes Attalicas[*](adtalicas F. & Bv(S). om.FH. ac L.) et triclinia aerata, sicut[*](sicut— pictas om.L1.) L. Mummi[*](mumii B.) ad Corinthia et tabulas pictas.