Naturalis Historia

Pliny, the Elder

Pliny, the Elder, creator; Mayhoff, Karl Friedrich Theodor, 1841-1914, editor

[*]((4–7) Ar. ib. 612b 31–34. Ael. III 5 med. 44.) Ab iis[*](ab iis (his G) v. ab is F2D. auis F1R. aues Eudz) columbarum maxime[*](gesta maxime va.G) spectantur simili ratione mores. inest[*](inest ego (et dist.). inde sed ll.v. iidem sed Ber. uitae sed Rh. (spectatur .. induere. et Müller em. II p. 7)) pudicitia illis plurima[*](plurima ego. prima ll.v. cfr. VIII 212) et neutri nota adulteria. coniugi[*](coniugii F2va.S. -gri F1) fidem non violant communemque servant domum. nisi caelebs[*](caeleps ll) aut vidua nidum non relinquit. et imperiosos[*](quisque E2) mares, subinde etiam iniquos ferunt, quippe suspicio[*](suspitio F) est adulterii, quamvis natura non sit: tune plenum querela[*](quaerella F.an querelae?) guttur saevique rostro ictus, mox in satisfactione exosculatio[*](& osculatio F) et circa veneris preces crebris pedum orbibus adulatio.[*](Ar. ib. 34–613 a 5. (Ael. III 45).— (16) Ar. ih. 613a 11–13. Athen. IX 394e) amor utrique subolis aequalis; saepe et ex hac causa castigatio pigrius intrante femina ad pullos. parturienti solatia et ministeria ex mare. pullis primo salsiorem[*](sal- sumorem F1) terram [*](horam F1.-ra F2) collectam gutture in ora inspuunt praeparantes tempestivitatem cibo. proprium generis eius et turturum, cum bibant[*](uiuant F1R) , colla non resupinare largeque bibere iumentorum modo.

[*](Ar. ib. 17–21. (cfr. VI 4 extr.).)[*]((1) Ar. IX 49 B, 633a 6. 8. 9. Athen. l. l.— Nigid. fr. 122 Swob.)Vivere palumbes ad tricensimum annum, aliquas[*](aliquas dS.-quos B. reliquas FR.-quos Ev) et[*](et ll.S. om. v) ad quadragensimum, habemus auctores, uno tantum incommodo [*](in- commodo (-omo- E2) F2E2v. comm- F1d. quomodo r) unguium — eodem et argumento senectae[*](se- nectae v. -ta ll) —, qui citra perniciem reciduntur. cantus omnibus similis atque idem trino conficitur versu praeterque[*](praeterquam in va. (Rh)G) in clausula[*](clausula (E?)u(Rh)G. -lae rv) gemitu,

hieme mutis, a vere[*](a uere H. uere v. habere ll) vocalibus. Nigidius putat, cum ova incubet[*](incubet ll.Brot. -bat uRh. -bant va.G) sub tecto, nominatam[*](nominatam v.-ta ll) palumbem relinquere nidos. pariunt autem post[*](post F2R2zv. cum F1R1Eud) solstitium[*](solstitio EudT.-tia zva.G) .[*](Ar. IX 7, 613a 22. 29–33.) columbae et[*](ut (pro et) F) turtures octonis annis vivunt.

contra passeri minimum vitae, cui salacitas par[*](par v. pars ll) . mares[*](maris FRd1) negantur anno diutius durare argumento, quia nulla veris initio appareat[*](appareat E2v(J).-rent r. -ret d2TS) nigritudo in rostro, quae ab aestate incipit. feminis longiusculum spatium. verum columbis inest quidam et gloriae intellectus: nosse credas suos colores varietatemque dispositam; quin[*](quin (Rh)G. qui ll.u. quae zv)[*](in z) etiam ex volatu quaeritur[*](cre- ditur z.-duntur va.(Rh)G)[*](dist. (Rh)J) : plaudere in caelo varieque sulcare. qua in ostentatione ut vinctae[*](uinctae B. uic- ll. v) praebentur accipitri, inplicatis[*](inplicati FR1) strepitu pinnis, qui non nisi ipsis alarum umeris eliditur, alioquin [*](alioqui HBrot.) soluto volatu multum[*](multum v. in mul- ll.B. illo mul- CFW Müller p. 17) velociores[*](uelociores ll.u(Rh)H. -re G.-rem v. dist. Rh) . speculatur[*](speculator R) occultus fronde latro et gaudentem in ipsa gloria rapit.[*](De- mocr. ap. Col. VIII 8, 7.— § 110: Frontin. strat. III 13, 8.)

ob id cum iis habenda est avis quae tinnungulus[*](tinnungulus v. -lis R. tinung- Ven.(D). -lis (cin- F2) r. tinnunculus C. cfr. Col.) vocatur; defendit enim illas terretque accipitres naturali potentia in tantum, ut visum vocemque eius fugiant. hac de causa praecipuus columbis amor eorum, feruntque, si in quattuor angulis defbdiantur in ollis novis oblitis, non mutare sedem columbas — quod et[*](et om. va.S) auro insectis alarum articulis quaesivere aliqui[*](alioqui F2RH.-uin rv(S)), non aliter innoxiis vulneribus —, multivaga alioqui ave[*](aue F2E2v. abe F1. ab r). est enim ars illis inter se blandiri et corrumpere alias furtoque comitatiores reverti.[*]((5) Varro III 7, 1. 10. Col. VIII 8, 1. 10. 8.) quin et internuntiae in

magnis rebus fuere, epistulas adnexas earum pedibus obsidione Mutinensi[*](mutiniensi FR) in castra consulum Decumo Bruto mittente. quid vallum et vigil obsidio atque etiam retia in[*](in F1. om.rv) amne praetenta profuere[*](profruere R. prae- fu- F) Antonio, per caelum eunte nuntio? et harum amore insaniunt multi. super tecta exaedificant turres iis nobilitatemque singularum et origines narrant, vetere iam exemplo. L. Axius eques Romanus ante bellum civile Pompeianum denariis CCCC singula paria venditavit[*](uendita (-di ita R) VI F1R.-icauit va.C), ut M. Varro tradit. quin et patriam nobilitavere in Campania grandissimae provenire existimatae.

Harum volatus[*](uolatus F2v. uel- R1. rel- ru) in reputationem ceterarum quoque volucrum inpellit[*](nos inpellit va.S. cfr. § 92) . omnibus animalibus reliquis certus et unius modi et in suo cuique genere incessus est; aves solae vario meatu feruntur et[*](et aere RSJ) in terra et in aëre. ambulant aliquae, ut cornices; saliunt aliae, ut passeres, merulae ; currunt, ut perdices, rusticulae; ante se pedes iaciunt, ut ciconiae, grues. expandunt alas pendentesque raro intervallo quatiunt, aliae crebrius, sed et primas dumtaxat pinnas , aliae[*](aliae ego. -ia et FR.-iae et Ev) tota latera plaudunt[*](plau- dunt F2d. pland- F1R. pand- Ev. cfr. n. luc. p. 8) ; quaedam vero maiore ex parte conpressis volant percussoque semel, aliquae et gemino ictu[*](ictu ////referuntur R) , aëre feruntur: velut[*](uelut F2E2v(D). uel F1E1u. ut RS) inclusum eum prementes eiaculantur [*](hę iacu- lantur u. iac- va.G) sese in sublime, in rectum, in pronum[*](pronum F2E2v. probum r) . impingi[*](impingi F2E2v. pingi F1d.-gui RE1) putes[*](putes F2E2v. pot- r) aliquas aut rursus ab alto[*](alto R2E2v. labi r) cadere has, illas salire. anates solae quaeque sunt[*](sint R) eiusdem generis in sublime protinus sese tollunt atque e[*](e R2v. om. r)[*](& F2Rv. //// F1) vestigio caelum petunt, et hoc etiam ex aqua[*](ex qua F1R1). itaque in foveas, quibus feras venamur,

delapsae solae evadunt.[*]((1. 2) cfr. Ar. IX 32, 619b 1. 5.) vultur et fere[*](fere Fv(D). -rae rH) graviores nisi ex procursu aut altiore cumulo[*](tumulo va.G) inmissae non evolant; cauda reguntur. aliae circumspectant, aliae flectunt[*](flectuntq. F2) colla, nec ullae[*](nec ullae FdRE1u(Rh)S. nec nu- E2z. nonnu- v(D). at cfr. § 73) vescuntur ea quae rapuere pedibus. sine voce non volant multae, aut[*](an aliae (alie) pro aut?) e contrario semper[*](sese per F1) in volatu silent. subrectae [*](sub- Rectę F2E2v.-to ru) , pronae, obliquae in latera, in ora, quaedam et resupinae feruntur, ut, si pariter cernantur plura genera[*](genera om.F1R1. (post cernantur add.F2)), non in eadem natura meare videantur.

[*](Ar.I 1,487b 25. IX 30 init.) Plurimum volant[*](n??? uolant R) quae apodes, quia careant[*](carent duva.G) usu pedum, ab aliis cypseli appellantur, hirundinum[*](hirundinū Ev.-inē r) specie. nidificant in scopulis. hae sunt quae toto mari cernuntur, nec umquam tam longo naves tamque continuo cursu recedunt a terra, ut non[*](non om.F1d) circumvolitent eas apodes. cetera genera residunt et[*](et FE2v(D). om.rduS) insistunt; his quies nisi in nido nulla: aut pendent aut iacent.

[*](Ar. IX 30 med.—(21) Cic. ND II 124. Ar. IX 10 extr. Mir. ausc. 14. Antig. Car. 41 (47). Ael. III 20.) Et[*](Et nec F1du) ingenia aeque varia, ad pastum[*](partum R1) maxime. caprimulgi appellantur, grandioris[*](grandiores dTzva.G(P)) merulae[*](merula P ex Ar.) aspectu, fures nocturni; interdiu enim visu carent. intrant pastorum stabula caprarumque uberibus advolant suctum propter lactis, qua iniuria uber emoritur caprisque caecitas, quas ita mulsere , oboritur. platea[*](platalea Cic.) nominatur advolans ad eas, quae se in mari mergunt, et capita illarum morsu corripiens, donec capturam extorqueat. eadem cum devoratis se inplevit conchis, calore ventris coctas[*](coctas R2E2v. concis R1. cunctas r) evomit atque ita ex iis esculenta [*](esculenta eligit RS.-nta legit v. aesculeant (-lent E) legit DFE) eligit testas excernens[*](exernens F1.-rcens F2. excreans va.Bas.) .

[*](Ar. VI 2, 560b 7. 8.— (7) Ar. IX 1, 609b 16. Ael. VI 19 extr.) Villaribus gallinis et religio[*](religio inest F2R2E2d2v.-giones r) inest. Inhorrescunt edito ovo excutiuntque sese et circumactae purificant aut[*](ac (pro aut) G) festuca aliqua sese et ova lustrant.

minimae avium cardueles imperata faciunt, nec voce tantum, sed pedibus et ore pro manibus. est quae boum mugitus imitetur , in Arelatensi agro taurus appellata, alioquin[*](alioqui d2HBrot.) parva[*](parua. Est quae va.S) est. equorum quoque hinnitus[*](innituus F1.-tus F2) anthus nomine herbae pabulo adventu eorum pulsa imitatur, ad hunc modum se ulciscens.

[*](Ctes. Ind. (fr. 57 Mü.) 3. Ar. VIII 12 extr. Ael. XVI 2. 15 init. XIII 18 med. Plut. SA 19, 972f. Sol. 52, 43. 44. 43. Apul. flor. 12 p. 14 Kr. cfr. Pl XI 132.) super omnia humanas voces reddunt, psittaci[*](psitaci F2va.C. psyt- a. sitta- (vel sipta-) F1) quidem etiam sermocinantes[*](sermocinantis FR) . India hanc avem mittit, siptacen[*](siptacen ED. psit- aB. sitta- v(G). septagen rJ) vocat [*](uocant adVerc.) , viridem toto corpore, torque tantum miniato in cervice distinctam. imperatores salutat et quae accipit verba pronuntiat , in vino praecipue lasciva. capiti[*](capit F1. caput ad) eius duritia eadem quae rostro. hoc[*](haec zva.G. hae E2) , cum[*](cum F2R2E2v. in ea (eo E1a)r) loqui discit, ferreo[*](ferro F1R1a) verberatur radio; non sentit aliter ictus. cum devolat, rostro se[*](se om.a. s F1) excipit, illi innititur levioremque ita se pedum infirmitati facit.

[*](cfr. Ael. VI 19. Plut. SA 19, 973d. (Stat. silv. II 4, 7).) Minor nobilitas, quia non ex longinquo venit, sed expressior loquacitas certo[*](certo om.R(?)H) generi picarum est. adamant verba quae loquantur nec discunt[*](dis- cunt tantum R(?)va.D) , sed[*](se DF1) diligunt[*](eligunt D) meditantesque intra semet curam atque[*](curā atque R2. cura atque F2E2v. curuatque (corru- F1) r) cogitationem[*](cogitationem F1dRa.-one F2 (DE?)v)[*](dist. ego. cfr. Müller stil. p. 69, 32) , intentionem non occultant. constat[*](constat - p. 255, 6 annis om.a) emori victas difficultate verbi ac, nisi subinde eadem audiant, memoria falli quaerentesque mirum

in modum hilarari[*](hilarari si F2v.-re si E2.-lare si E1.-laris (-res R2) r) , si interim[*](iterum z) audierint id verbum. nec vulgaris his[*](an his delendum ut e dittogr. natum?) forma, quamvis non spectanda: satis illis decoris in specie[*](specie v. spe ll. D. cfr. XXXIII 95 et XXXVII 87, ubi item specie (spe) restitui rectius erit) sermonis humani est. verum[*](uerbum R2S) addiscere alias negant posse quam[*](quam F2D. quae Ed. que DF1. quam quae R(?)v) ex genere earum[*](earum sunt va.S) quae glande vescantur,[*](cfr. Sol. 52,45. Apul. flor. 12 p. 15 Kr.— Ar. II 2, 504b 1.) et inter eas[*](eas F2v. ea r) facilius quibus quini[*](quini F2E2v. ni (in E1d) r) sint digiti in pedibus, ac ne eas quidem ipsas nisi[*](nisi Bas. om. ll .v.cfr. Sol.) primis duobus vitae annis. latiores[*](latior his (is E2) est lingua F2R2E2va.J(D)) linguae omnibus[*](om- nibus v. -busque (quae FaT) ll.zG) in suo cuique genere, quae[*](quae om.T) sermonem imi- [*](dist.ego) tantur humanum. quamquam id paene in omnibus contigit[*](contingit v) : Agrippina Claudii[*](claudia F1a) Caesaris turdum habuit, quod numquam ante[*](antea F2D)[*](dist. H), imitantem sermones hominum. cum haec proderem, habebant et Caesares iuvenes sturnum[*](sturnum item R(?)L. itē stur- rv) , item luscinias Graeco ac Latino sermone dociles, praeterea meditantes assidue et in diem[*](in diem (die a) et assidue (asiduae F) ll.v. traieci ego) nova loquentes, longiore etiam contextu. docentur[*](uocentur Fa) secreto et ubi nulla alia vox misceatur[*](mi- sceantur R) , adsidente[*](adsistente F1) qui crebro dicat ea, quae condita velit, ac cibis[*](ac cibis R(?) G. ad ciuis (-ues F2) DF. alicui Ea. aliquo (praem. addisci v) sv) blandiente.