Ab urbe condita

Titus Livius (Livy)

Titi Livi ab urbe condita libri editionem priman, Pars I-IV, Libri I-XL. Editio Stereotypica. Weissenborn, Wilhelm; Mueller, Moritz, editors. Leipzig: Teubner, 1884-1911.

qui finis erit discordiarum? ecquando unam urbem habere, ecquando communem hanc esse patriam licebit? victi nos aequiore animo quiescimus quam vos victores.

satisne est nobis vos metuendos esse? adversus nos Aventinum capitur, adversus nos Sacer occupatur mons, Esquiliasque vidimus ab hoste prope captas, et scandentem in aggerem Volscum hostem nemo submovit; in nos viri, in nos armati estis.

agitedum, ubi hic curiam circumsederitis et forum infestum feceritis et carcerem impleveritis principibus,

iisdem istis ferocibus animis egredimini extra portam Esquilinam aut, si ne hoc quidem audetis, ex muris visite agros vestros ferro ignique vastatos, praedam abigi, fumare incensa passim

at enim res per haec loco est peiore: ager uritur, urbs obsidetur, belli gloria penes hostes est. quid tandem? privatae res vestrae quo statu sunt? iam unicuique ex agris sua damna nuntiabuntur. quid est tandem domi, unde ea expleatis?

tribuni vobis amissa reddent ac restituent? vocis verborumque quantum voletis ingerent

210
et criminum in principes et legum aliarum super alias et contionum; sed ex illis contionibus numquam vestrum quisquam re, fortuna domum auctior rediit.

ecquis rettulit aliquid ad coniugem ac liberos praeter odia, offensiones, simultates publicas privatasque? a quibus semper non vestra virtute innocentiaque, sed auxilio alieno tuti sitis.

at hercules cum stipendia nobis consulibus, non tribunis ducibus, et in castris, non in foro faciebatis, et in acie vestrum clamorem hostes, non in contione patres Romani horrebant, praeda parta, agro ex hoste capto, pleni fortunarum gloriaeque simul publicae, simul privatae triumphantes domum ad penates redibatis; nunc oneratum vestris fortunis hostem abire sinitis.