Res Rustica
Columella, Lucius Junius Moderatus
Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.
Quis enim vel mediocris agricola nesciat etiam durissimum tofum vel carbunculum, simulatque sit confractus [*]()et in summo regestus, [*]()tempestatibus et gelu nec minus aestivis putrescere caloribus ac resolvi; eumque [*]()pulcherrime radices vitium per aestatem refrigerare, sucumque retinere; quae res alendo surculo sunt accommodatissimae? Simili quoque de causa probari solutam glaream calculosumque agrum et mobilem lapidem? si tamen haec pingui glebae permixta sunt, nam eadem ieiuna maxime culpantur.Est autem,
ut [*](intelligemus M, et vulgo: intellegimus SA: intelligimus ac. ) [*](totum ad illud SAacM, et vulgo: totum: at illud Schn. ) [*](dicimus SAac, vett. edd. ) [*](simulatque sit confractus scripsi: simulatque situm confractum SA: simul atque si sint confracti ac, vett. edd.: simulatque sunt confracti M, Ald., Gesn., Schn. ) [*](summus regestus SA: summo regesti acM, et vulgo. ) [*]( eumque SAacM, vett. edd.: eosque Ald., Gesn., Schn. )
Cretosa humus utilis habetur viti: nam per se ipsa creta, qua utuntur figuli, quamque nonnulli argillam vocant, inimicissima est; nec minus ieiunus sabulo, et quidquid, ut ait Iulius Atticus, retorridum surculum facit, id autem solum vel uliginosum est vel salsum, amarum [*]()etiam, vel siticulosum et peraridum. Nigrum tamen et rutilum sabulonem, qui sit vividae [*]()terrae permixtus, probaverunt antiqui; nam carbunculosum agrum, nisi stercore adiuves, macres vineas efficere dixerunt.