Eclogues
Virgil
Vergil. The Bucolics, Aeneid, and Georgics Of Virgil. Greenough, J.B., editor. Boston: Ginn and Company, 1881.
- ante Sinistra cava monuisset ab ilice cornix,
- nec tuus hic Moeris, nec viveret ipse Menalcas.
- Heu, cadit in quemquam tantum scelus? Heu, tua nobis
- paene simul tecum solatia rapta, Menalca?
- quis caneret nymphas; quis humum florentibus herbis
- spargeret, aut viridi fontes induceret umbra?
- vel quae sublegi tacitus tibi carmina nuper,
- cum te ad delicias ferres, Amaryllida, nostras?
- Tityre, dum redeo—brevis est via—pasce capellas,
- et potum pastas age, Tityre, et inter agendum
- occursare capro, cornu ferit ille, caveto.
- Immo haec, quae Varo necdum perfecta canebat:
- “Vare, tuum nomen, superet modo Mantua nobis—
- Mantua, vae miserae nimium vicina Cremonae—
- cantantes sublime ferent ad sidera cycni.”
- Sic tua Cyrneas fugiant examina taxos;
- sic cytiso pastae distendant ubera vaccae!
- Incipe, si quid habes: et me fecere poetam
- Pierides; sunt et mihi carmina; me quoque dicunt
- vatem pastores, sed non ego credulus illis.
- Nam neque adhuc Vario videor, nec dicere Cinna
- digna, sed argutos inter strepere anser olores.
- Id quidem ago et tacitus, Lycida, mecum ipse voluto,
- si valeam meminisse; neque est ignobile carmen:
- `huc ades, O Galatea; quis est nam ludus in undis
- hic ver purpureum; varios hic flumina circum
- fundit humus flores; hic candida populus antro
- imminet, et lentae texunt umbracula vites.
- huc ades: insani feriant sine litora fluctus.
- Quid, quae te pura solum sub nocte canentem
- audieram? Numeros memini, si verba tenerem.
- “Daphni, quid antiquos signorum suspicis ortus?
- Ecce Dionaei processit Caesaris astrum,
- astrum, quo segetes gauderent frugibus, et quo
- duceret apricis in collibus uva colorem.
- insere, Daphni, piros: carpent tua poma nepotes.”
- Omnia fert aetas, animum quoque: saepe ego longos
- cantando puerum memini me condere soles:
- nunc oblita mihi tot carmina; vox quoque Moerim
- iam fugit ipsa; lupi Moerim videre priores.
- Sed tamen ista satis referet tibi saepe Menalcas.
- Causando nostros in longum ducis amores:
- et nunc omne tibi stratum silet aequor, et omnes,
- aspice, ventosi ceciderunt murmuris aurae.
- hinc adeo media est nobis via; namque sepulcrum
- incipit adparere Bianoris: hic ubi densas
- agricolae stringunt frondes, hic, Moeri, canamus;
- hic haedos depone: tamen veniemus in urbem.
- aut si, nox pluviam ne colligat ante, veremur,
- cantantes licet usque (minus via laedit) eamus;
- cantantes ut eamus, ego hoc te fasce levabo.
- Desine plura, puer, et quod nunc instat agamus:
- carmina tum melius, cum venerit ipse, canemus.
- Extremum hunc, Arethusa, mihi concede laborem:
- pauca meo Gallo, sed quae legat ipsa Lycoris,
- carmina sunt dicenda. neget quis carmina Gallo?
- sic tibi, cum fluctus subterlabere Sicanos,
- Doris amara suam non intermisceat undam.
- incipe; sollicitos Galli dicamus amores,
- dum tenera attondent simae virgulta capellae.
- non canimus surdis; respondent omnia silvae.
- Quae nemora, aut qui vos saltus habuere, puellae
- Naides, indigno cum Gallus amore peribat?
- nam neque Parnasi vobis iuga, nam neque Pindi
- ulla moram fecere, neque Aoniae Aganippe.
- Illum etiam lauri, etiam flevere myricae.
- Pinifer illum etiam sola sub rupe iacentem
- Maenalus, et gelidi fleverunt saxa Lycaei.
- Stant et oves circum;—nostri nec poenitet illas,
- nec te poeniteat pecoris, divine poeta;—
- et formosus ovis ad flumina pavit Adonis;
- venit et upilio; tardi venere subulci;
- uvidus hiberna venit de glande Menalcas.
- Omnes “Unde amor iste” rogant “tibi?” Venit Apollo:
- “Galle, quid insanis?” inquit; “tua cura Lycoris
- perque nives alium perque horrida castra secuta est.”
- Venit et agresti capitis Silvanus honore,
- florentis ferulas et grandia lilia quassans.
- Pan deus Arcadiae venit, quem vidimus ipsi
- sanguineis ebuli bacis minioque rubentem.
- “Ecquis erit modus?” inquit; “Amor non talia curat;
- nec lacrimis crudelis Amor, nec gramina rivis,
- nec cytiso saturantur apes, nec fronde capellae.”
- Tristis at ille: “Tamen cantabitis, Arcades,” inquit
- “montibus haec vestris: soli cantare periti
- Arcades. O mihi tum quam molliter ossa quiescant,
- vestra meos olim si fistula dicat amores!
- Atque utinam ex vobis unus, vestrique fuissem
- aut custos gregis, aut maturae vinitor uvae!
- Certe, sive mihi Phillis, sive esset Amyntas,
- seu quicumque furor—quid tum, si fuscus Amyntas;
- et nigrae violae sunt et vaccinia nigra—
- mecum inter salices lenta sub vite iaceret;
- serta mihi Phyllis legeret, cantaret Amyntas.
- Hic gelidi fontes, hic mollia prata, Lycori,
- hic nemus; hic ipso tecum consumerer aevo.
- Nunc insanus amor duri me Martis in armis
- tela inter media atque adversos detinet hostes:
- tu procul a patria (nec sit mihi credere tantum!)
- Alpinas, ah dura, nives et frigora Rheni
- me sine sola vides: ah, te ne frigora laedant!
- ah, tibi ne teneras glacies secet aspera plantas!
- Ibo, et, Chalcidico quae sunt mihi condita versu