De Rerum Natura
Lucretius
-
- Thracia Bistoniasque plagas atque Ismara propter
- aureaque Hesperidum servans fulgentia mala,
- asper, acerba tuens, immani corpore serpens
- arboris amplexus stirpes? quid denique obesset
- propter Atlanteum litus pelagique severa,
- quo neque noster adit quisquam nec barbarus audet?
- cetera de genere hoc quae sunt portenta perempta,
- si non victa forent, quid tandem viva nocerent?
- nil, ut opinor: ita ad satiatem terra ferarum
- nunc etiam scatit et trepido terrore repleta est
- per nemora ac montes magnos silvasque profundas;
- quae loca vitandi plerumque est nostra potestas.
- at nisi purgatumst pectus, quae proelia nobis
- atque pericula tumst ingratis insinuandum!
- quantae tum scindunt hominem cuppedinis acres
- sollicitum curae quantique perinde timores!
- quidve superbia spurcitia ac petulantia? quantas
- efficiunt clades! quid luxus desidiaeque?
- haec igitur qui cuncta subegerit ex animoque
- expulerit dictis, non armis, nonne decebit
- hunc hominem numero divom dignarier esse?
- cum bene praesertim multa ac divinitus ipsis
- iam mortalibus e divis dare dicta suerit
- atque omnem rerum naturam pandere dictis.
- Cuius ego ingressus vestigia dum rationes
- persequor ac doceo dictis, quo quaeque creata
- foedere sint, in eo quam sit durare necessum
- nec validas valeant aevi rescindere leges,
- quo genere in primis animi natura reperta est
- nativo primum consistere corpore creta,
- nec posse incolumem magnum durare per aevum,
- sed simulacra solere in somnis fallere mentem,
- cernere cum videamur eum quem vita reliquit,
- quod super est, nunc huc rationis detulit ordo,
- ut mihi mortali consistere corpore mundum
- nativomque simul ratio reddunda sit esse;
- et quibus ille modis congressus materiai
- fundarit terram caelum mare sidera solem
- lunaique globum; tum quae tellure animantes
- extiterint, et quae nullo sint tempore natae;
- quove modo genus humanum variante loquella
- coeperit inter se vesci per nomina rerum;
- et quibus ille modis divom metus insinuarit
- pectora, terrarum qui in orbi sancta tuetur
- fana lacus lucos aras simulacraque divom.
- praeterea solis cursus lunaeque meatus
- expediam qua vi flectat natura gubernans;
- ne forte haec inter caelum terramque reamur
- libera sponte sua cursus lustrare perennis,
- morigera ad fruges augendas atque animantis,
- neve aliqua divom volvi ratione putemus.
- nam bene qui didicere deos securum agere aevom,
- si tamen interea mirantur qua ratione
- quaeque geri possint, praesertim rebus in illis
- quae supera caput aetheriis cernuntur in oris,
- rursus in antiquas referuntur religiones
- et dominos acris adsciscunt, omnia posse
- quos miseri credunt, ignari quid queat esse,
- quid nequeat, finita potestas denique cuique
- qua nam sit ratione atque alte terminus haerens.
- Quod super est, ne te in promissis plura moremur,
- principio maria ac terras caelumque tuere;
- quorum naturam triplicem, tria corpora, Memmi,
- tris species tam dissimilis, tria talia texta,
- una dies dabit exitio, multosque per annos
- sustentata ruet moles et machina mundi.
- nec me animi fallit quam res nova miraque menti
- accidat exitium caeli terraeque futurum,
- et quam difficile id mihi sit pervincere dictis;
- ut fit ubi insolitam rem adportes auribus ante
- nec tamen hanc possis oculorum subdere visu
- nec iacere indu manus, via qua munita fidei
- proxima fert humanum in pectus templaque mentis.
- sed tamen effabor. dictis dabit ipsa fidem res
- forsitan et graviter terrarum motibus ortis
- omnia conquassari in parvo tempore cernes.
- quod procul a nobis flectat fortuna gubernans,
- et ratio potius quam res persuadeat ipsa