De Rerum Natura
Lucretius
-
- advenit id quod eam de rebus saepe futuris
- macerat inque metu male habet curisque fatigat,
- praeteritisque male admissis peccata remordent.
- adde furorem animi proprium atque oblivia rerum,
- adde quod in nigras lethargi mergitur undas.
- Nil igitur mors est ad nos neque pertinet hilum,
- quandoquidem natura animi mortalis habetur.
- et vel ut ante acto nihil tempore sensimus aegri,
- ad confligendum venientibus undique Poenis,
- omnia cum belli trepido concussa tumultu
- horrida contremuere sub altis aetheris auris,
- in dubioque fuere utrorum ad regna cadendum
- omnibus humanis esset terraque marique,
- sic, ubi non erimus, cum corporis atque animai
- discidium fuerit, quibus e sumus uniter apti,
- scilicet haud nobis quicquam, qui non erimus tum,
- accidere omnino poterit sensumque movere,
- non si terra mari miscebitur et mare caelo.
- et si iam nostro sentit de corpore postquam
- distractast animi natura animaeque potestas,
- nil tamen est ad nos, qui comptu coniugioque
- corporis atque animae consistimus uniter apti.
- nec, si materiem nostram collegerit aetas
- post obitum rursumque redegerit ut sita nunc est,
- atque iterum nobis fuerint data lumina vitae,
- pertineat quicquam tamen ad nos id quoque factum,
- interrupta semel cum sit repetentia nostri.
- et nunc nil ad nos de nobis attinet, ante
- qui fuimus, neque iam de illis nos adficit angor.
- nam cum respicias inmensi temporis omne
- praeteritum spatium, tum motus materiai
- multimodi quam sint, facile hoc adcredere possis,
- semina saepe in eodem, ut nunc sunt, ordine posta
- haec eadem, quibus e nunc nos sumus, ante fuisse.
- nec memori tamen id quimus reprehendere mente;
- inter enim iectast vitai pausa vageque
- deerrarunt passim motus ab sensibus omnes.
- debet enim, misere si forte aegreque futurumst;
- ipse quoque esse in eo tum tempore, cui male possit
- accidere. id quoniam mors eximit, esseque prohibet
- illum cui possint incommoda conciliari,
- scire licet nobis nihil esse in morte timendum
- nec miserum fieri qui non est posse, neque hilum
- differre an nullo fuerit iam tempore natus,
- mortalem vitam mors cum inmortalis ademit.
- Proinde ubi se videas hominem indignarier ipsum,
- post mortem fore ut aut putescat corpore posto
- aut flammis interfiat malisve ferarum,
- scire licet non sincerum sonere atque subesse
- caecum aliquem cordi stimulum, quamvis neget ipse
- credere se quemquam sibi sensum in morte futurum;
- non, ut opinor, enim dat quod promittit et unde
- nec radicitus e vita se tollit et eicit,
- sed facit esse sui quiddam super inscius ipse.
- vivus enim sibi cum proponit quisque futurum,
- corpus uti volucres lacerent in morte feraeque,
- ipse sui miseret; neque enim se dividit illim
- nec removet satis a proiecto corpore et illum
- se fingit sensuque suo contaminat astans.
- hinc indignatur se mortalem esse creatum
- nec videt in vera nullum fore morte alium se,
- qui possit vivus sibi se lugere peremptum
- stansque iacentem se lacerari urive dolere.
- nam si in morte malumst malis morsuque ferarum
- tractari, non invenio qui non sit acerbum
- ignibus inpositum calidis torrescere flammis
- aut in melle situm suffocari atque rigere
- frigore, cum summo gelidi cubat aequore saxi,
- urgerive superne obrutum pondere terrae.
- 'Iam iam non domus accipiet te laeta neque uxor
- optima, nec dulces occurrent oscula nati
- praeripere et tacita pectus dulcedine tangent.
- non poteris factis florentibus esse tuisque
- praesidium. misero misere' aiunt 'omnia ademit
- una dies infesta tibi tot praemia vitae.'
- illud in his rebus non addunt 'nec tibi earum
- iam desiderium rerum super insidet una.'
- quod bene si videant animo dictisque sequantur,
- dissoluant animi magno se angore metuque.
- 'tu quidem ut es leto sopitus, sic eris aevi
- quod super est cunctis privatus doloribus aegris;
- at nos horrifico cinefactum te prope busto
- insatiabiliter deflevimus, aeternumque
- nulla dies nobis maerorem e pectore demet.'
- illud ab hoc igitur quaerendum est, quid sit amari
- tanto opere, ad somnum si res redit atque quietem,
- cur quisquam aeterno possit tabescere luctu.
- Hoc etiam faciunt ubi discubuere tenentque
- pocula saepe homines et inumbrant ora coronis,
- ex animo ut dicant: 'brevis hic est fructus homullis;
- iam fuerit neque post umquam revocare licebit.'
- tam quam in morte mali cum primis hoc sit eorum,
- quod sitis exurat miseros atque arida torrat,
- aut aliae cuius desiderium insideat rei.
- nec sibi enim quisquam tum se vitamque requiret,
- cum pariter mens et corpus sopita quiescunt;
- nam licet aeternum per nos sic esse soporem,
- nec desiderium nostri nos adficit ullum,
- et tamen haud quaquam nostros tunc illa per artus
- longe ab sensiferis primordia motibus errant,
- cum correptus homo ex somno se colligit ipse.
- multo igitur mortem minus ad nos esse putandumst,
- si minus esse potest quam quod nihil esse videmus;
- maior enim turbae disiectus materiai
- consequitur leto nec quisquam expergitus extat,
- frigida quem semel est vitai pausa secuta.
- Denique si vocem rerum natura repente.