De Rerum Natura
Lucretius
-
- nec devitari letum pote, quin obeamus.
- praeterea versamur ibidem atque insumus usque
- nec nova vivendo procuditur ulla voluptas;
- sed dum abest quod avemus, id exsuperare videtur
- cetera; post aliud, cum contigit illud, avemus
- et sitis aequa tenet vitai semper hiantis.
- posteraque in dubiost fortunam quam vehat aetas,
- quidve ferat nobis casus quive exitus instet.
- nec prorsum vitam ducendo demimus hilum
- tempore de mortis nec delibare valemus,
- quo minus esse diu possimus forte perempti.
- proinde licet quod vis vivendo condere saecla,
- mors aeterna tamen nihilo minus illa manebit,
- nec minus ille diu iam non erit, ex hodierno
- lumine qui finem vitai fecit, et ille,
- mensibus atque annis qui multis occidit ante.
- Avia Pieridum peragro loca nullius ante
- trita solo. iuvat integros accedere fontis
- atque haurire, iuvatque novos decerpere flores
- insignemque meo capiti petere inde coronam,
- unde prius nulli velarint tempora musae;
- primum quod magnis doceo de rebus et artis
- religionum animum nodis exsolvere pergo,
- deinde quod obscura de re tam lucida pango
- carmina musaeo contingens cuncta lepore.
- id quoque enim non ab nulla ratione videtur;
- nam vel uti pueris absinthia taetra medentes
- cum dare conantur, prius oras pocula circum
- contingunt mellis dulci flavoque liquore,
- ut puerorum aetas inprovida ludificetur
- labrorum tenus, interea perpotet amarum
- absinthi laticem deceptaque non capiatur,
- sed potius tali facto recreata valescat,
- sic ego nunc, quoniam haec ratio plerumque videtur
- tristior esse quibus non est tractata, retroque
- volgus abhorret ab hac, volui tibi suaviloquenti
- carmine Pierio rationem exponere nostram
- et quasi musaeo dulci contingere melle;
- si tibi forte animum tali ratione tenere
- versibus in nostris possem, dum percipis omnem
- naturam rerum ac persentis utilitatem.
- Sed quoniam docui cunctarum exordia rerum
- qualia sint et quam variis distantia formis
- sponte sua volitent aeterno percita motu
- quoque modo possit res ex his quaeque creari,
- nunc agere incipiam tibi quod vehementer ad has res
- attinet esse ea quae rerum simulacra vocamus,
- quae quasi membranae vel cortex nominitandast,
- atque animi quoniam docui natura quid esset
- et quibus e rebus cum corpore compta vigeret
- quove modo distracta rediret in ordia prima,
- nunc agere incipiam tibi, quod vehementer ad has res
- attinet esse ea quae rerum simulacra vocamus,
- quod speciem ac formam similem gerit eius imago,
- cuius cumque cluet de corpore fusa vagari;
- quae quasi membranae summo de corpore rerum
- dereptae volitant ultroque citroque per auras,
- atque eadem nobis vigilantibus obvia mentes
- terrificant atque in somnis, cum saepe figuras
- contuimur miras simulacraque luce carentum,
- quae nos horrifice languentis saepe sopore
- excierunt ne forte animas Acherunte reamur
- effugere aut umbras inter vivos volitare
- neve aliquid nostri post mortem posse relinqui,
- cum corpus simul atque animi natura perempta
- in sua discessum dederint primordia quaeque.
- dico igitur rerum effigias tenuisque figuras
- mittier ab rebus summo de cortice eorum;
- id licet hinc quamvis hebeti cognoscere corde.
- Principio quoniam mittunt in rebus apertis
- corpora res multae, partim diffusa solute,
- robora ceu fumum mittunt ignesque vaporem,
- et partim contexta magis condensaque, ut olim
- cum teretis ponunt tunicas aestate cicadae,
- et vituli cum membranas de corpore summo
- nascentes mittunt, et item cum lubrica serpens
- exuit in spinis vestem; nam saepe videmus
- illorum spoliis vepres volitantibus auctas.
- quae quoniam fiunt, tenuis quoque debet imago
- ab rebus mitti summo de corpore rerum.
- nam cur illa cadant magis ab rebusque recedant
- quam quae tenvia sunt, hiscendist nulla potestas;
- praesertim cum sint in summis corpora rebus
- multa minuta, iaci quae possint ordine eodem
- quo fuerint et formai servare figuram,
- et multo citius, quanto minus indupediri
- pauca queunt et quae sunt prima fronte locata.
- nam certe iacere ac largiri multa videmus,
- non solum ex alto penitusque, ut diximus ante,
- verum de summis ipsum quoque saepe colorem.
- et volgo faciunt id lutea russaque vela
- et ferrugina, cum magnis intenta theatris
- per malos volgata trabesque trementia flutant;
- namque ibi consessum caveai supter et omnem
- scaenai speciem patrum matrumque deorsum
- inficiunt coguntque suo fluitare colore.
- et quanto circum mage sunt inclusa theatri
- moenia, tam magis haec intus perfusa lepore
- omnia conrident correpta luce diei.
- ergo lintea de summo cum corpore fucum
- mittunt, effigias quoque debent mittere tenvis
- res quaeque, ex summo quoniam iaculantur utraque.
- sunt igitur iam formarum vestigia certa,
- quae volgo volitant subtili praedita filo
- nec singillatim possunt secreta videri.
- Praeterea omnis odor fumus vapor atque aliae res
- consimiles ideo diffusae rebus abundant,
- ex alto quia dum veniunt extrinsecus ortae
- scinduntur per iter flexum, nec recta viarum
- ostia sunt, qua contendant exire coortae.
- at contra tenuis summi membrana coloris
- cum iacitur, nihil est quod eam discerpere possit,
- in promptu quoniam est in prima fronte locata.
- Postremo speculis in aqua splendoreque in omni
- quae cumque apparent nobis simulacra, necessest,
- quandoquidem simili specie sunt praedita rerum,
- exin imaginibus missis consistere eorum.
- nam cur illa cadant magis ab rebusque recedant
- quam quae tenuia sunt, hiscendist nulla potestas.
- sunt igitur tenues formarum illis similesque
- effigiae, singillatim quas cernere nemo
- cum possit, tamen adsiduo crebroque repulsu
- reiectae reddunt speculorum ex aequore visum,
- nec ratione alia servari posse videntur,
- tanto opere ut similes reddantur cuique figurae.
- Nunc age, quam tenui natura constet imago
- percipe. et in primis, quoniam primordia tantum
- sunt infra nostros sensus tantoque minora
- quam quae primum oculi coeptant non posse tueri,
- nunc tamen id quoque uti confirmem, exordia rerum
- cunctarum quam sint subtilia percipe paucis.
- primum animalia sunt iam partim tantula, corum
- tertia pars nulla possit ratione videri.
- horum intestinum quodvis quale esse putandumst!
- quid cordis globus aut oculi? quid membra? quid artus?
- quantula sunt! quid praeterea primordia quaeque,