De Rerum Natura
Lucretius
-
- gratius inter dum, neque natura ipsa requirit,
- si non aurea sunt iuvenum simulacra per aedes
- lampadas igniferas manibus retinentia dextris,
- lumina nocturnis epulis ut suppeditentur,
- nec domus argento fulget auroque renidet
- nec citharae reboant laqueata aurataque templa,
- cum tamen inter se prostrati in gramine molli
- propter aquae rivum sub ramis arboris altae
- non magnis opibus iucunde corpora curant,
- praesertim cum tempestas adridet et anni
- tempora conspergunt viridantis floribus herbas.
- nec calidae citius decedunt corpore febres,
- textilibus si in picturis ostroque rubenti
- iacteris, quam si in plebeia veste cubandum est.
- quapropter quoniam nihil nostro in corpore gazae
- proficiunt neque nobilitas nec gloria regni,
- quod super est, animo quoque nil prodesse putandum;
- si non forte tuas legiones per loca campi
- fervere cum videas belli simulacra cientis,
- subsidiis magnis et opum vi constabilitas,
- ornatas armis stlattas pariterque animatas,
- his tibi tum rebus timefactae religiones
- effugiunt animo pavidae mortisque timores
- tum vacuum pectus lincunt curaque solutum.
- quod si ridicula haec ludibriaque esse videmus,
- re veraque metus hominum curaeque sequaces
- nec metuunt sonitus armorum nec fera tela
- audacterque inter reges rerumque potentis
- versantur neque fulgorem reverentur ab auro
- nec clarum vestis splendorem purpureai,
- quid dubitas quin omnis sit haec rationis potestas,
- omnis cum in tenebris praesertim vita laboret?
- nam vel uti pueri trepidant atque omnia caecis
- in tenebris metuunt, sic nos in luce timemus
- inter dum, nihilo quae sunt metuenda magis quam
- quae pueri in tenebris pavitant finguntque futura.
- hunc igitur terrorem animi tenebrasque necessest
- non radii solis neque lucida tela diei
- discutiant, sed naturae species ratioque.
- Nunc age, quo motu genitalia materiai
- corpora res varias gignant genitasque resolvant
- et qua vi facere id cogantur quaeque sit ollis
- reddita mobilitas magnum per inane meandi,
- expediam: tu te dictis praebere memento.
- nam certe non inter se stipata cohaeret
- materies, quoniam minui rem quamque videmus
- et quasi longinquo fluere omnia cernimus aevo
- ex oculisque vetustatem subducere nostris,
- cum tamen incolumis videatur summa manere
- propterea quia, quae decedunt corpora cuique,
- unde abeunt minuunt, quo venere augmine donant.
- illa senescere, at haec contra florescere cogunt,
- nec remorantur ibi. sic rerum summa novatur
- semper, et inter se mortales mutua vivunt.
- augescunt aliae gentes, aliae minuuntur,
- inque brevi spatio mutantur saecla animantum
- et quasi cursores vitai lampada tradunt.
- Si cessare putas rerum primordia posse
- cessandoque novos rerum progignere motus,
- avius a vera longe ratione vagaris.
- nam quoniam per inane vagantur, cuncta necessest
- aut gravitate sua ferri primordia rerum
- aut ictu forte alterius. nam cum cita saepe
- obvia conflixere, fit ut diversa repente
- dissiliant; neque enim mirum, durissima quae sint
- ponderibus solidis neque quicquam a tergibus obstet.
- et quo iactari magis omnia materiai
- corpora pervideas, reminiscere totius imum
- nil esse in summa, neque habere ubi corpora prima
- consistant, quoniam spatium sine fine modoquest
- inmensumque patere in cunctas undique partis
- pluribus ostendi et certa ratione probatumst.
- quod quoniam constat, ni mirum nulla quies est
- reddita corporibus primis per inane profundum,
- sed magis adsiduo varioque exercita motu
- partim intervallis magnis confulta resultant,
- pars etiam brevibus spatiis vexantur ab ictu.
- et quae cumque magis condenso conciliatu
- exiguis intervallis convecta resultant,
- indupedita suis perplexis ipsa figuris,
- haec validas saxi radices et fera ferri
- corpora constituunt et cetera de genere horum.
- paucula quae porro magnum per inane vagantur,
- cetera dissiliunt longe longeque recursant
- in magnis intervallis; haec aera rarum
- sufficiunt nobis et splendida lumina solis.
- multaque praeterea magnum per inane vagantur,
- conciliis rerum quae sunt reiecta nec usquam
- consociare etiam motus potuere recepta.
- Cuius, uti memoro, rei simulacrum et imago
- ante oculos semper nobis versatur et instat.
- contemplator enim, cum solis lumina cumque
- inserti fundunt radii per opaca domorum:
- multa minuta modis multis per inane videbis
- corpora misceri radiorum lumine in ipso