In C. Verrem

Romam ut ex Sicilia redii, cum iste atque istius amici[*](cum comites istius atque amici Nonius), homines lauti et urbani, sermones eius modi[*](eius modi D al. p: huius modi b rell. (Div. §38; ii, §§56, 60)) dissipassent, quo[*](quo pbK: quos DG1Z: per quos G2) animos testium retardarent, me magna pecunia a vera accusatione esse deductum, tametsi probabatur nemini, quod et ex Sicilia testes erant ii qui quaestorem me in provincia cognoverant, et hinc homines maxime inlustres, qui, ut ipsi noti sunt, sic nostrum unum quemque optime norunt, tamen usque eo timui ne quis de mea fide atque integritate dubitaret donec ad reiciundos iudices venimus. sciebam in reiciundis[*](reiciendis p) iudicibus non nullos memoria nostra pactionis suspicionem non vitasse, cum in ipsa[*](ipsa in q) accusatione eorum industria ac diligentia probaretur.

ita reieci iudices ut hoc constet, post hunc statum rei publicae[*](statum p. r. pb) quo nunc utimur simili splendore et dignitate consilium nullum fuisse. quam iste laudem communem sibi ait esse[*](sibi ait esse DYp: sibi esse ait K: ait sibi esse bd) mecum; qui cum P. Galbam iudicem reiecisset, M. Lucretium retinuit, et cum eius patronus ex eo quaereret cur suos familiarissimos, Sex. Peducaeum, Q. Considium, Q. Iunium reici passus esset, respondit 'quod eos in iudicando nimium sui iuris sententiaeque cognosset'[*](cognosset p: cognoscet D al. Schol. Gronov.: cognosceret rell. (i, §97; ii, §33)).

Itaque iudicibus reiectis sperabam iam onus meum vobiscum esse commune; putabam non solum notis sed etiam ignotis probatam meam fidem esse[*](esse meam fidem Zielinski p. 193) et diligentiam. quod me non fefellit; nam comitiis meis, cum iste infinita largitione contra me uteretur, populus Romanus iudicavit istius pecuniam, quae apud me contra fidem meam nihil potuisset, apud se contra honorem meum nihil posse debere. quo quidem die primum, iudices, citati in hunc reum consedistis, quis tam iniquus[*](iniquus DY: inicus p: inimicus bd (ii, §167)) huic ordini fuit, quis tam novarum rerum iudiciorum iudicumque cupidus qui non aspectu[*](conspectu d) consessuque[*](consensuque pqD (sed hic corr. consessuque)) vestro commoveretur?

cum in eo vestra dignitas[*](mihi dignitas d) mihi fructum diligentiae referret, id sum adsecutus, ut una hora qua coepi dicere reo audaci, pecunioso, profuso, perdito spem iudici corrumpendi praeciderem; ut primo die testium tanto numero citato populus Romanus iudicaret isto[*](isto Zumpt edd.: ipso codd.) absoluto rem publicam stare non posse; ut alter dies amicis istius ac defensoribus non modo spem victoriae sed etiam voluntatem defensionis auferret, ut tertius dies sic hominem prosterneret ut morbo simulato non quid responderet, sed quem ad modum non responderet, deliberaret. deinde reliquis diebus his criminibus, his testibus, et urbanis et provincialibus, sic obrutus atque oppressus est ut his ludorum diebus interpositis nemo istum comperendinatum, sed condemnatum iudicaret.

quapropter ego quod ad me attinet, iudices, vici; non enim spolia C. Verris, sed existimationem populi Romani concupivi. meum fuit cum causa accedere ad accusandum: quae causa fuit honestior[*](honestior DYp: iustior d: illustrior b), quam a tam inlustri provincia defensorem constitui et deligi? rei publicae consulere: quid tam e re publica[*](quid tam e re publica coni. Madvig.: quid tamen re .p. honestius DYp (tam q: iam brd: in re pub. Z): Quid tandem coni. Zumpt: an Quid tamen (tandem?) in re publica honestius?) quam in tanta invidia iudiciorum adducere hominem cuius damnatione totus ordo cum populo Romano et in laude et in gratia posset esse? ostendere ac persuadere hominem nocentem adductum esse: quis est in populo Romano qui hoc non ex priore actione abstulerit, omnium ante damnatorum scelera, furta, flagitia, si unum in locum conferantur, vix cum huius parva parte aequari conferrique posse?

vos quod ad vestram famam existimationem salutemque communem pertinet, iudices, prospicite atque consulite: splendor vester facit ut peccare sine summo rei publicae detrimento ac periculo non possitis[*](possitis Kb: possetis DYp). non enim potest sperare[*](potest sperare Dp al.: sperare potest qr) populus Romanus esse alios in senatu qui recte possint iudicare, vos si non potueritis: necesse est, cum de toto ordine desperarit, aliud genus hominum atque aliam rationem iudiciorum requirat[*](requirat iudiciorum q1). hoc si vobis ideo levius videtur quod putatis onus esse grave et incommodum iudicare, intellegere debetis primum interesse utrum id onus vosmet ipsi reieceritis[*](reiceretis p: reiiceretis q: relegeritis DY), an, quod probare populo Romano fidem vestram et religionem non potueritis, eo vobis iudicandi potestas erepta sit; deinde etiam illud cogitare, quanto periculo venturi simus ad eos iudices quos propter odium nostri populus Romanus de nobis voluerit iudicare.

verum vobis[*](Verū euobis p: Verum et vobis qr: verum ut vobis Kayser) dicam id quod intellexi, iudices. homines scitote esse quosdam quos tantum odium nostri ordinis teneat ut hoc palam iam dictitent, se istum, quem sciant esse hominem improbissimum, hoc uno nomine absolvi velle ut ab senatu iudicia per ignominiam turpitudinemque auferantur. haec me[*](Haec me res D p rell.) pluribus verbis, iudices[*](pluribus verbis iudices DYp: plur. iud. verb. b: iud. plur. verb. d), vobiscum agere coegit non timor meus de vestra fide, sed spes illorum nova, quae cum Verrem a porta subito ad iudicium retraxisset, non nulli suspicati sunt non sine causa illius consilium tam repente esse mutatum.

nunc ne novo querimoniae genere uti possit Hortensius et ea dicere, opprimi reum de quo nihil dicat accusator, nihil esse tam periculosum fortunis innocentium quam tacere adversarios; et ne aliter quam ego velim meum laudet ingenium, cum dicat me, si multa dixissem, sublevaturum fuisse eum quem contra dicerem, quia non dixerim, perdidisse: morem illi geram, utar oratione perpetua, non quo iam[*](quo iam Madv. edd.: quoniam codd.) hoc sit necesse, verum ut experiar utrum ille ferat molestius me tunc tacuisse an nunc dicere.