Carmina

Catullus

Catullus, Gaius Valerius. Carmina. Merrill, Elmer Truesdell, editor. Boston: Ginn, 1893.

  1. quercum aut conigeram sudanti cortice pinum
  2. indomitus turbo contorquens flamine robur
  3. eruit (illa procul radicitus exturbata
  4. prona cadit, † lateque cum eius obvia frangens),
  5. sic domito saevum prostravit corpore Theseus
  6. nequiquam vanis iactantem cornua ventis.
  7. inde pedem sospes multa cum laude reflexit
  8. errabunda regens tenui vestigia filo,
  9. ne labyrintheis e flexibus egredientem
  10. tecti frustraretur inobservabilis error.
  11. sed quid ego a primo digressus carmine plura
  12. commemorem, ut linquens genitoris filia vultum,
  13. ut consanguineae complexum, ut denique matris,
  14. quae misera in gnata deperdita laetabatur,
  15. omnibus his Thesei dulcem praeoptarit amorem,
  16. aut ut vecta rati spumosa ad litora Diae
  17. venerit, aut ut eam devinctam lumina somno
  18. liquerit immemori discedens pectore coniunx?
  19. saepe illam perhibent ardenti corde furentem
  20. clarisonas imo fudisse ex pectore voces,
  21. ac tum praeruptos tristem conscendere montes
  22. unde aciem in pelagi vastos protenderet aestus,
  23. tum tremuli salis adversas procurrere in undas
  24. mollia nudatae tollentem tegmina surae,
  25. atque haec extremis maestam dixisse querelis,
  26. frigidulos udo singultus ore cientem:
  27. “sicine me patriis avectam, perfide, ab aris,
  28. perfide, deserto liquisti in litore, Theseu?
  29. sicine discedens neglecto numine divum
  30. immernor ah devota domum periuria portas?
  31. nullane res potuit crudelis flectere mentis
  32. consilium? tibi nulla fuit clementia praesto
  33. immite ut nostri vellet miserescere pectus?
  34. at non haec quondam blanda promissa dedisti
  35. voce mihi, non haec miserae sperare iubebas,
  36. sed conubia laeta, sed optatos hymenaeos:
  37. quae cuncta aerii discerpunt irrita venti.
  38. nunc iam nulla viro iuranti femina credat,
  39. nulla viri speret sermones esse fideles:
  40. quis dum aliquid cupiens animus praegestit apisci,
  41. nil metuunt iurare, nihil promittere parcunt:
  42. sed simul ac cupidae mentis satiata libido est,
  43. dicta nihil meminere, nihil periuria curant.
  44. certe ego te in medio versantem turbine leti
  45. eripui et potius germanum amittere crevi
  46. quam tibi fallaci supremo in tempore deessem:
  47. pro quo dilaceranda feris dabor alitibusque
  48. praeda neque iniecta tumulabor mortua terra.
  49. quaenam te genuit sola sub rupe leaena,
  50. quod mare conceptum spumantibus exspuit undis.
  51. quae Syrtis, quae Scylla rapax, quae vasta Charybdis,
  52. talia qui reddis pro dulci praemia vita?
  53. si tibi non cordi fuerant conubia nostra,
  54. saeva quod horrebas prisci praecepta parentis,
  55. at tamen in vestras potuisti ducere sedes
  56. quae tibi iucundo famularer serva labore
  57. candida permulcens liquidis vestigia lymphis
  58. purpureave tuum constemens veste cubile.
  59. sed quid ego ignaris nequiquam conqueror auris
  60. exsternata malo, quae nullis sensibus auctae
  61. nec missas audire queunt nec reddere voces?
  62. ille autem prope iam mediis versatur in undis,
  63. nec quisquam adparet vacua mortalis in alga.
  64. sic nimis insultans extremo tempore saeva
  65. fors etiam nostris invidit questibus auris.
  66. Iuppiter omnipotens, utinam ne tempore primo
  67. Gnosia Cecropiae tetigissent litora puppes,
  68. indomito nec dira ferens stipendia tauro
  69. perfidus in Creta religasset navita funem,
  70. nec malus hic celans dulci crudelia forma
  71. consilia in nostris requiesset sedibus hospes!
  72. nam quo me referam? quali spe perdita nitor?
  73. Idaeosne petam montes? ah, gurgite lato
  74. discernens ponti truculentum ubi dividit aequor?
  75. an patris auxilium sperem, quemne ipsa reliqui
  76. respersum iuvenem fraterna caede secuta?
  77. coniugis an fido consoler memet amore,
  78. quine fugit lentos incurvans gurgite remos?
  79. praeterea nullo litus, sola insula, tecto,
  80. nec patet egressus pelagi cingentibus undis:
  81. nulla fugae ratio, nulla spes: omnia muta,
  82. omnia sunt deserta, ostentant omnia letum.
  83. non tamen ante mihi languescent lumina morte,
  84. nec prius a fesso secedent corpore sensus
  85. quam iustam a divis exposcam prodita multam
  86. caelestumque fidem postrema comprecer hora.
  87. quare, facta virum multantes vindice poena
  88. Eumenides, quibus anguino redimita capillo
  89. frons exspirantis praeportat pectoris iras,
  90. huc huc adventate, meas audite querelas,
  91. quas ego, vae miserae, extremis proferre medullis
  92. cogor inops, ardens, amenti caeca furore.
  93. quae quoniam verae nascuntur pectore ab imo,
  94. vos nolite pati nostrum vanescere luctum,
  95. sed quali solam Theseus me mente reliquit,
  96. tali mente, deae, funestet seque suosque.”
  97. has postquam maesto profudit pectore voces
  98. supplicium saevis exposcens anxia factis,
  99. adnuit invicto caelestum numine rector,
  100. quo nutu tellus atque horrida contremuerunt
  101. aequora concussitque micantia sidera mundus.
  102. ipse autem caeca mentem caligine Theseus
  103. consitus oblito dimisit pectore cuncta
  104. quae mandata prius constanti mente tenebat,
  105. dulcia nec maesto sustollens signa parenti
  106. sospitem Erechtheum se ostendit visere portum
  107. namque ferunt olim, classi cum moenia divae
  108. linquentem gnatum ventis concrederet Aegeus,
  109. talia complexum iuveni mandata dedisse:
  110. “gnate mihi longe iucundior unice vita,
  111. gnate, ego quem in dubios cogor dimittere casus
  112. reddite in extrema nuper mihi fine senectae,
  113. quandoquidem fortuna mea ac tua fervida virtus
  114. eripit invito mihi te, cui languida nondum
  115. lumina sunt gnati cara saturata figura,
  116. non ego te gaudens laetanti pectore mittam,
  117. nec te ferre sinam fortunae signa secundae,
  118. sed primum multas expromam mente querelas
  119. canitiem terra atque infuso pulvere foedans,
  120. inde infecta vago suspendam lintea malo,
  121. nostros ut luctus nostraeque incendia mentis
  122. carbasus obscurata decet ferrugine Hibera.
  123. quod tibi si sancti concesserit incola Itoni,
  124. quae nostrum genus ac sedes defendere Erechthei
  125. adnuit, ut tauri respergas sanguine dextram,
  126. tum vero facito ut memori tibi condita corde
  127. haec vigeant mandata, nec ulla oblitteret aetas,
  128. ut simul ac nostros invisent lumina collis,
  129. funestam antennae deponant undique vestem
  130. candidaque intorti sustollant vela rudentes,
  131. quam primum cernens ut laeta gaudia mente
  132. agnoscam, cum te reducem aetas prospera sistet.”
  133. haec mandata prius constanti mente tenentem
  134. Thesea ceu pulsae ventorum flamine nubes
  135. aerium nivei montis liquere cacumen.
  136. at pater, ut summa prospectum ex arce petebat
  137. anxia in adsiduos absumens lumina fletus,
  138. cum primum inflati conspexit lintea veli,
  139. praecipitem sese scopulorum e vertice iecit
  140. amissum credens immiti Thesea fato.
  141. sic funesta domus ingressus tecta paterna
  142. morte ferox Theseus, qualem Minoidi luctu
  143. obtulerat mente immemori, talem ipse recepit.
  144. quae tum prospectans cedentem maesta carinam
  145. multiplices animo volvebat saucia curas.
  146. at parte ex alia florens volitabat Iacchus
  147. cum thiaso satyrorum et Nysigenis silenis
  148. te quaerens, Ariadna, tuoque incensus arnore.
  149. ---quae tum alacres passim lymphata mente furebant