In XII Prophetas
Cyril of Alexandria
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Σοφὸν οὖν ἄρα τὸ εὐήνιον, καὶ παντὸς ἡμᾶς ἀπαλλάξει κακοῦ τὸ τοῖς θείοις ἕπεσθαι νόμοις, καὶ τὰς τῶν ἁγίων προαγορεύσεις τιμᾶν, καὶ πίστεως ἀξιοῦν τὰς τοῦ Πνεύματος φωνὰς, ἐννοοῦντάς τε ὅτι πάντη τε καὶ πάντως συμβήσεται τὰ προηγγελμένα, μεταπλάττεσθαι πρὸς τὸ ἄμεινον καὶ μεταχωρεῖν εἰς μετάγνωσιν. ἀποσκευασόμεθα γὰρ οὕτω τὰ ἐξ [*](Rom. iv. 5.) ὀργῆς, καὶ ἠπίῳ περιτευξόμεθα τῷ Δεσπότη· δικαιοῖ γὰρ τὸν ἀσεβῆ, καὶ ἀνίησι δίκης τοὺς ἐξ ἀμαθίας ἤγουν ἀσθενείας πεσόντας εἰς ἁμαρτίαν.
[*](658 A. a)Τῇ τετάρτῃ καὶ εἰκάδι ἐν τῶ̣ ἑνδεκάτῳ μηνί· οὖτός ἕου ὁ μήν Σαβάτ· έν τῶ δευτέρω, ἔτει ἐπὶ Δαρείου ἐγένετο λόγος Κυρίου πρὸς Ζαχααρίαν τὸ τοῦ Βαραχίου υἱὸν ’Aδδὼ τοι Προφήτην λέΓω ῾Εώρακα τὴν νύκτα, καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ἐπιβεβηκὼς ἐφ’ ἵππον πυρρόν, καὶ οὗτος ἱστήκει ἀνὰ μέσον τῶι δύο ὀρέω τῶ κατασκίων, καὶ ὀπίσω αὐτοῦ ἵπποι πυῤῥοὶ καὶ ψαροὶ καὶ ποικὶλοι κὼ λευκοί, καὶ εἶπα Τί οὗτοι, κόρω; κὼ εἶπε πρὸς [*](b) μὲ ὁ ἄγγελος ὁ λαλῶν ἐὺ ἐμοί ’Εγὼ δείξω σοι τί ἐστι ταῦτα. καὶ ἀπεκρίθη ὁ ἀνὴρ ὁ ἐφεστηκὼς ἀνὰ μέσον τῶν ὀρέων καὶ [*](1. αὐτὸς Edd. invitis B.D.b. 2. κατὰ] καὶ κατὰ b. καὶ] + κατὰ b. 4. ποιεῖται ante τὴν transp. D. 6. ὑπεραμέτρως B.D. ὑπερμέτρως b. Edd. –16. Haec ἀποσκευασόμεθα—ἁμαρτίαν ἁμαρ ambigue D.] accesserunt ex D. 17. τετάρτη B.D. τετράδι Edd. ℵ A.V. c.) ἐν assumptum ex D. (23, 233.) cf. infra 708 C. τετάρτῳ pro ἑνδεκάτῳ (sic) D. τοῦ ἑνδεκάτου μηνὸς Β. (42, 240.) 18. σαβάτ] σάββατον B.D. (91, 239.) sed vide iiifra 1. c. ἐπὶ om. F. 19. υἱὸν D. cf. infra l.c. et cf. supra 652 init. υἱοῦ F. Edd. (51.) Statira ἀδὼ Β. 20. ἐφ’ B.D. (Alex.) ἐπὶ Edd. (Vat.) 21. ἱστήκει D. (Alex.) εἱστήκει Edd. 22. ψαῤῥοὶ D. 24. ὁ prius om. Edd.)
Ἀνὰ μέρος καὶ κατὰ καιροὺς τὰς ὁράσεις τοῖς ἁγίοις [*](c) προφήταις ἐξεκάλυπτεν ὁ Θεός. οὐ γάρ που φαμὲν ὡς ἀεί τε καὶ συχνὴ καὶ ἀδιάστατος παντελῶς ἡ τῆς θεοπτίας αὐτοῖς ἐχορηγεῖτο χάρις καὶ τῶν ἐσομένων ἡ ἀποκάλυψις· κατὰ καιροὺς δὲ μᾶλλον, τοὺς ἑκάστῳ πράγματι πρέποντας, καὶ κατὰ τὸ αὐτῶ δοκοῦν τῶ ἀποκαλύπτοντι τὰ κεκρυμμένα. καὶ ποτὲ μὲν τοῦτο, ποτὲ δὲ ἐκεῖνο, κατὰ πολλούς τε καὶ διαφόρους ἐπαιδεύοντο τρόπους. ἔσθ’ ὅτε μὲν γὰρ ἁπλῆν ἐδέχοντο γνῶσιν, ἐνηχοῦντος αὐτοῖς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· ἐσθ’ ὅτε δὲ καὶ πρὸς τούτῳ καὶ ἐν αὐταῖς ταῖς ὁράσεσι τῶν [*](d) δρωμένων ἐγίνοντο, ἄλλοτε ἄλλως αὐτοῖς διαμορφοῦντος Θεοῦ καὶ ἀποκαλύπτοντος αἰνιγματωδῶς μυστήρια. ῾Ησαΐας μὲν γὰρ ὁ μακάριος τεθεᾶσθαί φησι “τὸν κύριον σαβαὼθ [*](Es. vi. 1, 2.) “καθήμενον ἐπὶ θρόνου ὑψηλοῦ καὶ ἐπηρμένου, περιεστηκότων αὐτὸν τῶν Σεραφὶμ καὶ εὐφημούντων ἐξ ἀμοιβῆς. ὁ δέ γε θεσπέσιος Ἰεζεκιὴλ θρόνον τεθεᾶσθαί φησιν ἐπὶ στερεώματος, [*](Ezek. i. 25, 26.) μάτος, ὑποκειμένων τῶν Σεραφίμ. ἔφη δὲ, ὅτι τὸν ἐπὶ τοῦ e θρόνου καθήμενον ἑώρακε διφυᾶ, ὡς τὰ κάτω μὲν ἀπὸ ὀσφύος [*](Ib. 27.) ἐν εἴδει πυρὸς ὁρᾶσθαι σαφῶς, ἐν ὁράσει δὲ ἠλέκτρου τὰ ἄνω. καὶ βαθὺς ἂν γένοιτο καὶ μακρὸς ὁ ἐφ’ ἑκάστῳ λόγος, εἴπερ ἕλοιτό τις πολυπραγμονεῖν τὰς αἰτίας τοῦ πολυειδεῖς γενέσθαι παρὰ Θεοῦ τὰς ὁράσεις αὐτοῖς.
Οὕτω τοιγαροῦν καὶ ὁ μακάριος Ζαχαρίας καιρὸν καὶ ἡμέρας καὶ μῆνα σαφῶς ὁρισάμενος, τεθεᾶσθαί φησι τὸν [*](1. ἐξαπέσταλκε B.D. (Alex. XII.) ἐξαπέστειλε Edd. (Vat. ℵ) τοῦ assumptum ex B.D.F. (Alex. XII.) 3. εἶπαν Περιωδεύκαμεν B.D. (Alex.) εἶπον περιωδεύσαμεν Edd. (Vat. ℵ) 6. ὁ om. D. 7. τε B.D. που Edd. ἡ om. D. 8. ἡ assumptum ex B.D. 10. τὸ] τῷ D. 14. καὶ prius assumptum ex D. τοῖς deest in Edd. 21. τοῦ assumptum ex D. 22. ἑώρακε D. Edd. ἑώρακα Β.)
Ἕστηκε δὲ ανα μεσον τῶν δύο ὀρέων τῶν κατασκίων. ὄρη δὲ οἶμαι κατάσκια φησι τό τε τῆς Ἰουδαίας, τουτέστι, τὴν Σιῶν καὶ μὴν καὶ τὸ Σαμαρείας. ἔφη γάρ που περὶ αὐτῶν [*](Amos vi. 1.) ὁ Θεός “Οὐαὶ τοῖς ἐξουθενοῦσι Σιῶν καὶ τοῖς πεποιθόσιν “ἐπὶ τὸ ὄρος Σαμαρείας.’’ ἄμφω δὲ κατάσκια διά τοι τὸ ἀμετρήτῳ πλήθει τῶν κατῳκηκότων στενοχωρεῖσθαι τάχα που, καὶ ὕλην ἀπομιμεῖσθαι δασεῖάν τε καὶ ἀμφιλαφῆ. κατόπιν γεμὴν τοῦ ἐπιβεβηκότος τὸν ἵππον τὸν πυῤῥὸν, ἵπποι [*](d) πάλιν ᾔεσαν ἕτεροι, καὶ οὐκ ἐν ὄψει μιᾷ, πυρροὶ γὰρ ἦσαν, [*](4. τότε pro τούτῳ D. 5. τι om. D. σημαίνει τὸ pro σημαίνειν D. 11. οἱ om. D. ἔχοντες χώραν inv. 01(1. b. 12. χειροτμήτοις 1). 15. νόμου D.b. νομοθέτου Edd. 16. ἀμελήσαντες b. 17. φίλον] φίλιον καὶ 1). 18. δὲ om. D. 21. φησὶ κατάσκια mverso ordine D. τε assumptum ex b. 22. τὸ] + τῆς Edd. invitis D.b. 23. ἐξουθενῶσι D. 24. τὸ alt. B.D. τῶ b. Eiid. 26. δασεῖάν D.b. βαθειᾶν Edd. 28. ᾔεσαν B.D. ἤεσαν b. ἦσαν Edd.)
Καὶ ἀπεκρίθη ὁ ἄγγελος Κυρίου καὶ Κύριε, ἕως τίνος οὐ μὴ ἐλεήσεις Τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ τὰc πόλεις Τῆς Ἰουδαίας ἃς [*](b) ὐπερεῖδες τοῦτο ἑβδομηκοστὸν ἔτος;
[*](1. ψαῤῥοί D.b. 2. αὐτοὶ] + καὶ Edd. invitis Β. D. βασιλείας b. invitis B.D. καὶ pro ἢ D. 4. ὑφ᾿ ἑαυτοῖς D. 6. Φουλὰ D.b. Φούλας Edd. 9. προσεμπρήσας δὲ] προσέμπρησε D. Statim πολλὸς hoc ordine b. κοὶ πολλὰς D. Edd. 11. αὐτὴν D.b. Edd. αὐτὸς Β. 12. γε D.b. τε Edd. 13. που assumptum ex b. deest in D. τῆς ἐκ. γν. τὸ διάφορον assumpta ex B.D.b. τῆς ἐκ. γνώμης post αἴνιγμα transp. Edd. et καὶ addunt. 14. ἑτερόχρουν D. 15. παραδέξαιτ’ 1). 17. τοῦ περιοδεῦσαι Κύριος inverso ordine D. 18. πᾶσαν τὴν γῆν D.b. τὴν γῆν ἅπασαν Edd. φησιν D. 22. ἀναγκαῖον D. Edd. ἀναγκαίως b. 23. καὶ prius om. D. (95, 185.) ὁ deest in Edd. κύριε] + παντοκράτωρ Edd. (A.V. &c.) invitis B.D. 24. ἐλεήσεις F. Edd. (Alex.) ἐλεήσῃς D. (Vat. cf. infra. τῆς Ἰουδαίας F. Edd. cf. infra. Ἰούδα D. (A.V. &c.))Τῶν ἀπεσταλμένων ἵππων, ἤγουν ἐθνῶν τε καὶ βασιλέων περιοδευσάντων τὴν σύμπασαν γῆν, εἶτα σαφῶς εἰρηκότων, [*](Supra ver. 11.) ὡς κατοικεῖται καὶ ἡσυχάζει καὶ τὸν ἐξ ἀνάγκης ἐπεῤῥιμμένον ὑπομένει ζυγὸν, τρέπεται παραχρῆμα πρὸς λιτὰς τὰς ὑπέρ γε τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ τῆς Ἰουδαίας ὁ μακάριος ἄγγελος, ὃς τάχα που τέτακτο παρὰ Θεοῦ τὸ τῶν Ἰουδαίων ἔθνος παιδαγωγεῖν. εὑρήσομεν δὲ ὅτι καὶ ὅτε τῆς τῶν Αἰγυπτίων [*](c) ἐκδεδραμήκασι γῆς, δεινοῖς μὲν αὐτοὺς κατεπτόει δείμασιν ὁ ἀπόπληκτος Φαραὼ, τὸν πολέμου νόμον ἐξωπλισμένος, εἶτα διώκειν ἐπιχειρῶν, ἔστη, φησὶν, ὁ ἄγγελος Κυρίου ἀνὰ μέσον αὐτῶν, ‘‘καὶ οὐ συνέμιξαν ἀλλήλοις ὅλην τὴν νύκτα.’’ ἀλλὰ [*](Exod. xiv. 20. Heb. ii. 2.) καὶ αὐτὸν τὸν νόμον δι’ ἀγγέλων λελαλῆσθαι ὁ νομομαθὴς ἔφη Παῦλος. ὑπεμφαίνει ’δε τι τοιοῦτον καὶ τῆς εὐαγγελικῆς παραβολῆς ἡ δύναμις. ἔφη γάρ που Χριστὸς περὶ τῆς τῶν Ἰουδαίων Συναγωγῆς, τὸ μέλλον αὐτῇ συμβήσεσθαι [*](S. Luc. xiii. 6.) προαναδεικνὺς αἰνιγματωδῶς “Συκῆν εἶχε τις πεφυτευμένην [*](d) “ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ.’’ ἐπειδὴ δὲ ἄκαρπος ἢν, ἐκκόπτειν αὐτὴν ἤθελε, καὶ δὴ τοῦτο δρᾶν ἐκέλευε λέγων τῷ γηπόνῳ [*](Ib. 7.) “Ἔκκοψον αὐτὴν, ἱνατί καὶ τὴν γῆν καταργεῖ;” ὁ δὲ πρὸς [*](Ib 8, 9.) τοῦτό φησι ‘‘Κύριε, ἄφες αὐτὴν καὶ τοῦτο τὸ ἔτος, ἕως “ἂν σκάψω περὶ αὐτὴν, καὶ βάλω κόπρια· κἂν μὲν ποιήση “ καρπὸν “καρπὸν εἰς τὸ μέλλον· εἰ δὲ μή γε, ἐκκόψεις γὰρ ἕτερον ἡμῖν ἐν τούτοις τὸ τοῦ γηπόνου πρόσωπον ὑπαι- [*](e) νίττεται, πλὴν ὅτι τὸ τοῦ προεστηκότος ἀγγέλου, καὶ παιδαγωγεῖν αὐτὴν, ὡς ἔφην, προστεταγμένου; ὁρίσαντος οὖν τοῦ Θεοῦ τῆς αἰχμαλωσίας τὸν χρόνον εἰς ἔτος τὸ ἑβδομηκοστὸν, οὔπω μὲν εἰς πέρας ἥκοντος τοῦ καιροῦ, σιωπᾶν ἦν ἀναγκαῖον, ὡς ἃν μὴ δοκοίη Δεσποτικοῖς ἀντεξάγειν νεύμασι. πεπερασμένου δὲ ἤδη τοῦ καιροῦ, ποιεῖται τὰς λιτὰς, καὶ τῆς τοῦ [*](4. Haec τρέπεται— Ἱερουσαλὴμ accesserunt ex B.D. 6. τέτακτο B.D. ἐτέτακτο Εdd. 9. πολέμου] πολέμιον D. 12. λελαλῆσθαι δι ἀγγ. inverso ordine D. 15. τῶν om. D. 20. τὸ ἔτος τοῦτο inverso online D. 21. βάλω B.D. βάλλω Edd. 26. τὸ assumptum ex B.D.b.)
Ελπὶς οὖν ἄρα τοῖς σεβομένοις Θεὸν χρηστὴ, καὶ ἀμφίβολος, ὡς εἰ δήπου γένοιτο προσκρούειν ἐξ ἀσθενείας, ἁλλ’ οὖν ἔχουσι παρὰ Θεῷ τοὺς λιπαροῦντας ὑπὲρ ἑαυτῶν, [*](b) οὐκ ἀνθρώπους μόνον, ἀλλὰ καὶ αὐτοὺς τοὺς ἁγίους ἀγγέλους, οἳ προσηνῆ τε καὶ μειλίχιον ἀποτελοῦσι Θεὸν, τῇ ἰδίᾳ καθαρότητι κατευνάζοντες τὰς ὀργὰς, καὶ οἱονείπως ἐκδυσωποῦντες ἀσχάλλοντα τὸν κριτήν. ἀλλὰ τότε μὲν ἄγγελος ὑπὲρ τῆς τῶν Ἰουδαίων Συναγωγῆς ἐποιεῖτο τὰς λιτάς· ἡμεῖς δὲ, οἱ πεπιστευκότες καὶ ἡγιασμένοι λοιπὸν ἐν Πνεύματι, “Παράκλητον ἔχομεν πρὸς τὸν Πατέρα, Ἰησοῦν [*](1 S. Joan. ii. 1, 2.) “Χριστὸν δίκαιον, καὶ αὐτὸς ἱλασμός ἐστι περὶ τῶν ἁμαρ- [*](c) “τιῶν ἡμῶν· οὐ περὶ τῶν ἡμετέρων δὲ μόνον, ἁλλὰ περὶ ‘‘ὅλου τοῦ κόσμου.” καὶ ὡς ὁ θεσπέσιος γράφει Παῦλος, αὐτὸν “ἱλαστήριον ὁ Θεὸς ἔθετο διὰ πίστεως, ἁμαρτιῶν [*](Rom. iii. 25.) ἀπαλλάττοντα τοὺς προσιόντας αὐτῷ.
Καὶ ἀπεκρίθη Κύριος παντοκράτωρ τῷ ἀγγέλῳ τῷ λαλοῦντι ἐν ἐμοὶ ῥήματα καλά καἰ λόγους παρακλητικούς. καὶ εἷπε πρὁς μὲ ὁ ἄγγελος ὁ λαλῶ ἑ ἐμοί Ἀνάκραγε λέΓω Κύριος παντοκράτωρ Ἐζήλωκα τὴν Ἱερουραλὴμ καὶ τὴν Σιὼν [*](d) ζῆλον μέγαν, καὶ ὀργὴν μεγάλην ἐγὼ ὀργίζομαι ἐπἰ τὰ ἔθνη τὰ [*](1, 2. οἷον et ποτε assumpta ex b. desunt in D. 4. δόξον b. δοκοῦν D. Edd. 5. προστιθεμένων b. 7. ἐλεήσῃ Edd. invitis omnibus. 10. ἀμφίλογος D. 16. τῶν om. D. 19. δίκαιον assumptum ex D. 20. μόνον D. Edd. μόνων Β. 24. ἐν om. D. 28. ἐγὼ deest in Edd.)