De materia medica
Dioscurides Pedianus
Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.
186 τηλεφώνιον, οἱ δὲ ἀείζῳον ἄγριον, οἱ δὲ ἀνδράχνην [*](185 RV: ἴσατις ἀγρία, οἱ δὲ ὑσγίνη μικρά, Ῥωμαῖοι ἀλούταμ μινῶρεμ.) [*](5 SIM. Pl. XX 59; D. eup. II 62 (275).) [*](5"EXC. Orib. XI s. v. (ίσάτις — λεπτόν); Gal. XI 890 (═ Paul. Aeg. VII 3 s. v.).) [*](12 SIM. Pl. XXVII 137 S. N. — Crat.), cf. Pl. XXV 162; Gal. XIX 146 (e D. gl. — S. N.), Hes. s. v. τηλέφιλον.) [*](12 EXC. Orib. XII s. v. (τηλεφώνιον — ἔαρος); Gal. XII 140 (═ Paul. Aeg. VII 3 s. v.).) [*](2 καὶ φύματα om. RE κολλᾷ P: κολλᾶν reliqui καὶ (tert.) om. RDi κἱμορραγίας τε EDi 3 στέλλειν EHDi φαγεδαίνας RE ἕλκη addidi post ἕρπητας add τε καὶ σηπεδόνας Di: καὶ σηπεδόνας E 4 θεραπεύειν EHDi: om. R) [*](5 num. cap. τιδ ODi: ρ𝒢δ E ἡ δὲ ἀγρία ἰσάτις E post ἀγρία syn. e R add. Di, deinde ἡ δὲ ἀγρία ἰσάτις iterat, syn. mg add. H2 παραπλησία NDi τῇ πρὸ κὐτῆς pro ἦ οἱ βαφεῖς χρ. NEDiDl οἱ om. PF 6 τὰ φὑλλα E μείζονα ἔχει NE καυλοὺς δὲ λεπτοτέρους πολυσχιδεῖς (πολλούς add E) NEDi. virgas multas et divisas habens Dl 8 θυλάκια ὥσπερ E γλωσσοειδῆ NDi 9 δὲ om. NDi 11 in fine add. Di ἐπιστατέον τὰ περὶ ἰσάτεων ὅτι αἰ ἐκδόσεις αὗται τὸ ἐσφαλμένον ἔχουσι· τό τε γὰρ μήλςνον ἄνθος καὶ τοὺς λεπτοτέρους καὶ πολυσχιδεῖς κλάδους καὶ τὰ ἐξ ἄκρου γλωττοειδῆ θυλάκια, ἐν οἶς τὸ σπέρμα, ἡ ἥμερος φέρει· ἐμπεριέχεται δὲ τοὑτοις σπέρμα μέλεν, ἐοικὸς μελανθίῳ, καὶ τὸν καυλὸν δὲ ὑπὲρ δίπηχυν, ἀλλ᾿ οὐχ ὑπὲρ πῆχυν μόνον φέρει. ἡ δὲ ἀγρία μελάντερα ταὑτης τὰ φἡλλα φέρει καὶ καυλὸν ἐλάττω καὶ παχὑτερον, ἄνθος τε ἐμπόρφυρον ἢ κυανούν καὶ καρπὸν σταυροειδῆ, τραχύν, ἐν ᾧ (οἷς Di) τὸ σπέρμα φυλλαρίοις μικροῖς ἀνὰ πέντε ἵσοις οἱονεὶ διειλημμένον subsequitur cap. τιδ· περὶ ἀραβίδος· ἀραβὶς πόα περὶ πῆχυν τὸ ὕψος, ῥάβδους ἔχουσα λεπτάς. παῤ ἑκάτερα δὲ αὐτῶν φύλλα ὤσπερ λεπιδίου, ἁπαλώτερα δὲ καὶ λευκότερα, ἐπ᾿ ἄκρου δὲ σκιάδιον ὥσπερ (καθάπερ p) ἀκτίς, ἔχον ἄνδη λευκά. ταύτης ἡ πόα συνέψεται πτισάνῃ, μάλιστα ἐν καππαδοκίᾳ. ὁ δὲ καρπὸς αὐτῆς ξηρὸς ἀντί πεπέρεως μίγνυται προσοψήμασιν (i. e. D. II 157).) [*](12 num. cap. τιε ODi: ρ𝒢ε E: ροα Dl τηλεφόνιον P: τηλέφιον (τηλέφειον Orib.) reliqui, cf. Theocr. III 29 cum schol. ἄγριον om. Orib.) [*](14 N fol. 43: om. C ἔγνη libri: correxi ρουταμμινωρεμ N: ῥουταμινωρέμ Di: correxi)
θεραπεύει δὲ καταπλασσόμενα τὰ φύλλα ἐπὶ ὥρας ἔξ λεύκην· δεῖ δὲ μετὰ ταῦτα ὠμῇ λύσει χρῆσθαι. αὄρει δὲ καὶ ἀλφὸν ἐπιχριόμενα σὺν ὄξει ἐν ἡλίῳ· δεῖ μέντοι μετὰ τὸ ἀποξηρανθῆναι αὐτὰ ἀποψᾶν.
[*](186 RV: τηλέφιον· οἱ δὲ τηλεφώνιον, οἱ δὲ ἀείζων ἄγριον, οἱ δὲ καὶ ταύτην ἀνδράχνην ἀγρίαν καλοῦσιν, Ῥωμαῖοι ἠλεκέβραμ, Αἰγύπτιοι ἀνώθ, Ἀφροι ἀτιρτοππουρίς.)[*](6 SIM. Pl. l. s. D. eup. I 118 (151) — Pl. l. s. eup. I 119 (153).)[*](1 τουτοις (om. το καὶ) PF (aberravit libr): τούτου τοῖς H: similis est et caule et foliis Pl. καρπῷ Q 2 μασχάλας] fossa Dl ἔχει E δύο] ἔνδον R γόνυ addidi e RDi 3 φυόμενα C: ἐνφυόμενα N: ἐμφυομένας Di ἐφ᾿ ὧν R ἀπὸ τῆς ῥίζης om. R, cum antec. coni. Pl. (olim ἀπὸ τῆς ῥίζης ἠνωμένα coni.) 4 post φύλλων add κυανοειδῶν RDi παχέων καὶ πλατέων E παχέων καὶ σαρκωδῶν Orib.: καὶ σαρκωδῶν om. P (at cf. Pl. l. s.), post γλίσχρων transpos. QREDi καὶ (pr.)] τε καὶ RDi μήλινα ἢ λευκά RDi 5 δὲ om. Rorib. ἀμπέλοις E 6 τὰ φὑλλα καταπλαττόμενα R: αταπλαττόμενα E Ϛ ἢ πέντε E, accuratius D. eup. l. s. ἐπὶ ἡμέρας λ΄, ἑκάστης ἡμέρας ἐπὶ ὥρας Ϛ΄ ( ═ Pl. l. s) 7 ἀλφοὺς EDi 8 ἐπιχρισθεῖσα RE: ἐπιχρισθέντα Di 9 ξηρανθῆνα αὐτὸ RE ἀποξᾶν P subscr. ΠΕΔΑΝΙΟΥ ΔΙΟϹΚΟΥΡΙΔΟΥ ΑΝΑΖΑΡΒΕωϹ ΠΕΡΙ ΥΑΗϹ ΛΟΓΟϹ Β P: πεδακίου διοσκουρίδου ἀναξαρβέως περὶ ὕλης λόγος δεύτερος F: τέλος τοῦ δευτέρου λόγου H: διοσκουρίδου περὶ ὕλης βιβλίον δεύτερον E)[*](10 C fol. 335v: N 156 effig. h. p. (336r) adscr. C (m. rec) οἱ δὲ οίλφυτον καλοῦσιν τηλεφώνιον scripsi: ωτηλέφιον R (ω superscr. alieno loco in text. irr.), om. Di ἀείζωον Di 11 ἡλεκεβρα C: ἠλεκέβραν Di: inlecebram Pl. XXV 162, cf. D. II 123 12 ἀτιρτόππουρις NDi: ἀτιρτοπουρρις C, cf. Löw l. s. 405)Ἐν μὲν τοῖς πρὸ τούτου βιβλίοις, φίλτατε Ἄρειε, παρεδώκαμεν περὶ ἀρωμάτων καὶ ἐλαίων καὶ μύρων καὶ δένδρων καὶ τῶν ἀπʼ αὐτῶν καρπῶν τε καὶ δακρύων, ἔτι τε ζῴων καὶ σιτηρῶν καὶ λαχάνων καὶ τῶν δριμύτητα κεκτημένων βοτανῶν· ἐν δὲ τούτῳ τρίτῳ ὑπάρχοντι περὶ ῥιζῶν καὶ χυλισμάτων καὶ βοτανῶν καὶ σπερμάτων συμφύλων τε καὶ φαρμακωδῶν ἐπελευσόμεθα.
1 ἀγαρικόν· ῥίζα φέρεται σιλφίῳ ἐμφερής, οὐ πυκνὴ τὴν ἐπιφάνειαν ὥσπερ τὸ σίλφιον, ἀραιὰ δέ ἐστιν ὅλη. ἐστι δὲ αὐτοῦ τὸ μὲν ἄρρεν τὸ δὲ θῆλυ, ὧν διαφέρει τὸ θῆλυ ἔχον κτηδόνας [*](11 SIM: Pl. XVI 33 (unde) XXV 103 (e S. N.)) [*](11 EXC.: Orib. XI s. v. (ἀγαρικόν — δυνάμει) cf. Orib. Syn. II 56 (V 69 Dar.). praeter. Gal. XI 813 (unde Orib. II 606, Aet. I s. v., Paul. Aeg. VII 8 s. v.) XIV 67; Ps. 0rib. de simpl. V 17 e Dl); Isid. XVII 9, 84, Hes. s. v. ἀγαρικόν (e Diosc. gl.).) [*](1 titulum quem dedi habent ODI: ΒΙΒΛΙΟΝ Γ. τάδε ἔνεστιν ἐν τῷ τρίτῳ βιβλίῳ διοσκουρίδου. περὶ ῥιζῶν τε καὶ βοτανῶν καὶ χυλισμάτων οὕτως ἡ ὀνομασία καὶ τούτων προσεὐχερίαν ἑκάστου τῶν ζητουμένων (Sequ. index capp. ρξγ) E πεδακίου FHADi διοσκορίδου HADi: διοσκουρίδους V 2 ἰατρικῆς om. PV 4 post τούτου inser. δυσὶ E: δύο F (ex β insequ. βιβλίοισ iterat) 5 ἐλαίου PV: μύρων καὶ ἐλαίων Di 6 ἔτι δὲ E 7 τῶν τὴν E ἐν — βοτανῶν om. A 8 ῥιζῶν τε E) [*](11 num. cap. τιϚ ODi: ᾱ E tit. περὶ ἀγαρικοῦ in marg. FHADi Diosc. fons (Crat.) dubitat an ag. radix sit. aliter agaricum radix est similis silfi Dl. recte agaricum ut fungus nascitur in arboribus circa Bosporum colore candido Plin. (S. N.) l. s. 12 ἐστιν om. Orib. E 13 ὧν — θῆλυ om. AH (marg. add. H2), del. E2 διαφέρων E ad κτηδόνας schol. Paris. Orib. (II 743 D) κτηδόνες κυρίοις εἰσὶν αἱ εὐθεῖαι τοῦ ξύλου ἐκφύσεις cf. Leuz, Bot. d. a. Gr. 756 adn. 307. Flückiger, Pharmakogn. d. Pflanzenr.3 286.)
2 γεννᾶται δὲ ἐν τῇ Ἀγαρίᾳ τῆς Σαρματικῆς· λέγουσι δὲ οἱ μὲν φυτοῦ ῥίζαν εἶναι, τινὲς δὲ ἐν φηγίνοις δένδρεσι κατὰ σῆψιν γίνεσθαι, καθάπερ καὶ οἱ μύκητες ἐπιφύονται. γεννᾶται δὲ καὶ ἐν τῇ κατὰ Ἀσίαν Γαλατίᾳ καὶ Κιλικίᾳ ἐπὶ τῶν κέδρων, εὔθρυπτον μέντοι καὶ ἀσθενὲς τῇ δυνάμει.
3 ἐστι δὲ στυπτικόν, θερμαντικόν, ποιοῦν πρός τε στρόφους καὶ ὠμότητας, ῥήγματά | τε καὶ πτώματα, ὀβολῶν δυεῖν πλῆθος μετὰ οἰνομέλιτος διδόμενον ἀπυρέτοις, πυρέσσουσι δὲ ἐν μελικράτῳ· καὶ ἡπατικοῖς δὲ καὶ ἀσθματικοῖς καὶ δυσουροῦσι καὶ νεφριτικοῖς καὶ ἰκτεριώδεσι καὶ ὑστερικαῖς πνιξὶ καὶ κακοχροίαις ὡς δραχμὴ μία διδόμενον, φθισικοῖς δὲ μετὰ γλυκέος, σπληνικοῖς δὲ μετʼ ὀξυμέλιτος, στομαχικοῖς δὲ ὡς ἐστι διαμασώμενον [*](8 SIM.: D. eup. II 40 (254) — Pl. XXVI 112 — Pl. XXVI 137 eup. II 34 (246) — eup. II 58 (270) Ruf. (Orib. II 121) — Pl. XXVI 33 Ruf. l. s. — Pl. XXVI 78. 89 eup. II 109 (307) — Pl. XXVI 38 eup. II 102 (303) — Pl. XXVI 123 — Pl. XXVI 155 eup. II 86 (295) Ruf. l. s. — Pl. XXVI 110 eup. II 38 (251) — Pl. XXVI 75 eup. II 60 (272) Ruf. l. s.) [*](1 τε om. O καὶ om. F 2 ὅμοια om. Orib. (superscr. O2) DiDa γλυκίζοντα FHADi (γλυκύζοντα M) 3 γεννἅται — 5 ἐπιφύονται om. Orib. (marg. add. O2) τῇ om. E ἀγαρίᾳ E: ἀγρίᾳ Orib. (O2) PVDiDa: ἐν ἄλλῳ (ἐννάλω F ἐν ἄλω A) ἀγαρίᾳ ἀγρίᾳ FA: ἀγρίᾳ (spatio 10 fere litt. ante ἀγρίᾳ relicto) H cf. Salm. de hom. hyl. iatr. 165 ἀρματικῆς ἀζαπία (varia lectio) E 4 φηγίνοις] σητινοις P. σιτηνοῖς VFA: τοῖς στελέχεσι τῶν δένδρων Orib. (O2) HDiDa: ταῖς στεγνότησιν τῶν δένδρων (in marg. στελέχεσι corr. pr. m.) E: alii vero dicunt, quod putredines arboris in se nascens Dl: correxi coll. Pl. XVI 33 galliarum glandiferae maxime arbores agaricum ferunt. frustra def. Salm. l. s. σητίνοις quasi σητοβρώτοις 5 καθάπερ καὶ οἱ] μύκ. ἐπιφύονται] ὥσπερ οἱ μύκητες Orib. (O2) DiDa: ὥσπερ καὶ οἱ μύκητες DIE (οἷον ante ὥσπερ del. E2) post ἐπιφύονται inser. ἕτεροι στελέχη τῶν δένδρων (varia lectio) A 6 γίνεται Orib. (in marg. corr O2) τὴν Ἀσίαν FHADiDa Gallia (errore) Plin. XXV 103 7 καὶ ἐπὶ E κένδρων H (unde) δένδρων Orib. FA ἀσθενές ἐστιν E τὴν δύναμιν H. τὴν μέντοι δύναμιν (om. δὲ post ῎εστι) H2DiDaDl 8 ἔστι post θερμ. transpos. Da καὶ θερμαντικόν DiDa 9 πτώματα] σπάσματα cod. Marc.: de alto cadentibus utiliter adibetur Dl ὀβολῶν δὲ FHADa δυεῖν scripsi: δυεῖν R: δυιν (═ δυεῖν) P τὸ πλῆθος DiDa 11 δυσουροῦσι] δυσεντερικοῖς FHA: δυσουριῶσιν E: ἰκτεριῶσι καὶ δυσεντερικοῖς καὶ νεφριτικοῖς καὶ δυσουροῦσι καὶ ὑστερ. πν. Di: ἰκτεριῶσι νεφριτικοῖς δὲ καὶ δυσουροῦσι καὶ πνίξεσιν ὑστερικαῖς Da: eraticis et asmaticis et disurie et neufreticis et hictericis prestat effectum Dl 12 ἰκτεριώδεσι] λειεντεριῶσι cod. Marc. ὑστερικακαις P: ὑστερικὰ καὶ V καὶ (tert.) om. O 13 ὡε om. HDi δραχμὴ μία] γέγραπται Da: γέγρ. post διδόμενον add. E 11 δὲ] τε Da: om. Di καὶ στομαχικοῖς Di δὲ (alt.) om. EDiDa ἔστι] ἐσθίειν A)
ἵστησι δὲ καὶ αἵματος ἀναγωγάς ὁλκὴ τριωβόλου 4 μεθ᾿ ὕδατος λαμβανόμενον· ποιεῖ καὶ πρὸς ἰσχίων καὶ ἄρθρων ἀλγήματα καὶ ἐπιληψίας μετʼ ὀξυμέλιτος λαμβανομένου τοῦ ἴσου πλήθους. ἄγει δὲ καὶ ἔμμηνα καὶ ταῖς ἐμπνευματουμέναις ὑστέραν γυναιξὶν ὠφελίμως τὸ ἴσον δίδοται. λύει δὲ καὶ ῥῖγος πρὸ τῆς ἐπισημασίας διδόμενον, καθαίρει δὲ καὶ κοιλίαν δραχμὴ μία ἢ δύο μετά μελικράτου πινόμενον.
ἐστι δὲ 5 καὶ θανασίμων ἀντίδοτος μετά κράματος δραχμῆς μιᾶς ὁλκὴ λαμβανόμενον, καὶ πρὸς ἑρπετῶν δὲ πληγάς καὶ δήγματα ὁλκὴ τριωβόλου μετʼ οἴνου πινόμενον βοηθεῖ· καὶ καθόλου πρὸς τὰ ἐντὸς πάντα πάθη ἁρμόζει πρὸς δύναμιν καὶ ἡλικίαν διδόμενον, οἷς μὲν μεθʼ ὕδατος, οἷς δὲ μετʼ οἴνου ἢ ὀξυμέλιτος ἢ μελικράτου.