Commentarii in Apocalypsin
Victorinus, Saint, Bishop of Poetovio
Victorinus Saint, Bishop of Poetovio. Victorini Episcopi Petavionensis Opera (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 49). Haussleiter, Johann, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1916.
Tertia classis sanctorum ostendit esse uiros, qui fortes sunt in fide et non expauescunt persecutionem. sed quia et in illis sunt qui proni sunt ad inlicitas permissiones, ait: pugnabo [*]( 2, 16 ) cum illis gladio oris mei, (habes ibi tenentes doctri- [*]( 2, 14-16 ) nam Balaam, qui docebat Balac mittere scandalum coram filiis Israel, edere et fornicari: ita habes et tu tenentes doctrinam Nicolaitarum, sed pugnabo cum illis in gladio oris mei.) id est \'quid praeceperim dicam et quid feceritis conferam\'. nam Balaam doctrinam docebat Balac mittere scandalum ante oculos filiorum Israel, esse delibata et fornicari: olim notum est; ille enim hoc consilium dedit regi Moabitarum et scandalizauerunt populum. [*]( 18 cf. Num. 25, 1. 2 et 31, 16 ) [*]( 1 et om. TCB apud se talibus] apud tales IK 2 diuitie TD recondite T, recognite DFM detractionem TDK, detrationem F 3 post Iudeos add. et non sunt S de sinagoga (-ae T) TKIJI, sinagoga DFIS, sinagoga sunt CB 4 esto .. mortem add. X 5 ut perseuerent .. mortem om. <I> 6 perseuerauerit D, perseuerauerint usque in finem TCB (cf. Apoc. 2, 26), uicerit X93 cum Vulg. ledentur CB, leduntur T 7 castigabuntur TCB infernum F 8 esse uiros] seueros CB, se uiros D 10 permi3siones D, promissiones TCB, permixtiones FIKSis, conmixtiones M pugnabo .. mei om. g 11 in gladio IS habes .. I. 15 mei add. S 15 praeceperint IKM 16 fecerint IK baiaham I doctrina FISg docebat.. I. 17 ante om. rIp, praebet S 17 oculis e 18 esse] et se F delibata scripsi, delibatam XS (quorum testium sensus hic est: Balaam doctrinam esse delibatam notum est), delibatum g, deliberatam F, debilitatam lIf, debilitatos IK et fornicari] ut fornicarentur IK notum est olim S, id quod olim accidisse notum est g 19 mohabitarum Fe scandalizauerat III )
Quarta classis nobilitatem fidelium operantium cotidie et maiora facientium opera significat. sed et ibi esse quoque faciles homines ad inlicitas paces dandas et nouas prophetias adtendendas ostendit et arguit et praemonet ceteros, quibus non placet hoc, qui cognoscunt nequitiam aduersarii, quibus malis et dolis inducere quaerit in capite fidelium pericula, et ideo ait: non mitto super uos aliud pondus — id est \'non [*]( 2, 24 ) dedi nobis legis obseruationes et onera\', quod est aliud pondus — ut quod habetis teneatis, donec uenio, inquit. et qui [*]( 2, 25 ) uicerit, dabo illi potestatem super nationes — id est [*](2, 26 ) \'iudicem illum constituam inter ceteros sanctos\' — et dabo illi stellam matutinam; primam resurrectionem scilicet repro- [*]( 2, 28 ) misit. stella (enim) matutina noctem fugat et lucem adnuntiat, id est diei initium. [*]( 1 inter uos habetis S omisso subiecto uos inter uos om. T<I>\\В 2 et] ut FS pretexto TF uiciastis D, uitiaretis TS, uitaretis F 3 de TD, om. eel. absconditum Clg bis et.. album add. FK31Sas (album FKlYIIJ3, candidum S) 5 adoptio] est add. F in filium] filiorum IK, fidelium M in .. scriptum add. X<8 8 faciendum F significat] designat e 9 homines faciles DCB prophetias nouas DCB 10 qt (ante arguit) om. B 11 aduersarii scripsi, aduersam 0 12 dolis scripsi, doloris TFis, dolores DCBMS, doloribus IK capita GB\\В pericula] et pericula DOBS 14 dedi] do IK leges MS obseruationis T quid F 15 ut] uerum IK, sed S, om. F tenete IK 16 nationes] gentes X cum Vulg. 17 constituet CB 18 stellam matutinam quae noctem fugat: scilicet repromisit stellam matutinam quae noctem fugat et lucem adnuntiat id est dei iudicium F promisit DCBg 19 stello, enim matutina scripsi, stellam matutinam T, stellam matutinam quae X, stella matutina DCB et om. DCBM 20 aeterni diei initium 95 )
Quinta classis, id est conlectio uel conuersatio sanctorum, declarat homines neglegentes et aliud quam quod oportet in saeculo agentes, opere inanes, nomine tantummodo Christianos. et ideo hortatur illos. si quo modo reuersi a neglegentia periclitanti possint salui esse: (et ideo ait:) [esto uigilans, inquit, et confirma r-etcra.] stabili, inquit, ea quae moritura erant; [*]( 3,2 ) non enim inuenio opera tua plena coram deo meo. non enim satis est arborem uiuere et uirere et fructum non habere: sic nec satis est Christianum dici et ipsum confiteri et Christum in opere non habere, id est eius praecepta non facere.