Commentarii in Apocalypsin

[Et uisum est aliud signum in caelo: et ecce draco rufus[*]( 12, 3 a )stetit in conspectu mulieris quae incipiebat parere, ut cum[*]( 12, 4 b )peperisset filium deuoraret.] Draco russeus stans et [*]( 1 habens S et clamat HIKM, et clamabat F, clamans S et torni. sust. om. F 2 sustinet IK autem om. X lunam g 3 pedes TFS, pedibus eet. suos TS, suis DCB, eius FHIK coronam] eoronas 71, coronamque in capite gestans g duodecim stellarum DCB 4 suis om. II est ecclesia K 5 patrum] patriarcharum H patrum et prophetarum] prophetarum et patrum F sanctorum] add. et TS I) habuit desiderii sui CB usquequod H fructu T 7 promissum olim I promisso F uidere F 8 corpus] carnem H sumpsisset T solem TDF 9 spem] speciem CBS gloria F 10 casum S, caro M et debito TDF, et debitum CB quod] quo DmlCB et Beatus p. 40G 11 minuitur om. I 12 augitur T 13 lunam TlJ, luna cet. coronam D corona] add. autem X 14 chorus I sanctorum patrum chorus H 15 natiuitatem carnis IK natiuitatis] add. domini F ChristusJ fps (= spiritus) DF 17 Et uisum .. deuoraret add. X et alt. mn. S rufus] rubeus S post uerba draco rubeus auctor mixtae recensionis S intermittit capitis XII uersuum Sb et 4 a expositionem,cf.p.I11,3-11etp.117,1-814incipietFincipit IK 19 filium] add. eius IIIS deuoraret] add. eum HKM Draco .. p. 109,1 eum om. HIKM russeus TD, roseus FCB, rufus S exoptans g )

expectans, ut cum peperisset filium, deuoraret eum: diabolus est, angelus refuga scilicet, qui omnium hominum interitum per mortem aequalem esse posse opinabatur. sed qui de semine natus non erat, nihil morti debebat; propter quod nec deuorare eum potuit, id est in morte retinere; in tertia enim die resurrexit. denique et priusquam pateretur, temptare eum accessit tamquam hominem; sed cum inuenisset non illum esse quem putabat, discessit ab illo, inquit, usque ad tempus.

[FA Jilius eius raptus est ad deum et ad thronum eius.J[*]( 12, 5b ) hunc dicit raptum ad solium dei. et nos legimus in Actibus apostolorum, quemadmodum loquens cum discipulis raptus est in caelis. [et peperit filium, qui incipit pascere [*]( 12, 5 a ) omnes gentes in uirga ferrea.] acturum autem omnes gentes in uirga ferrea: uirga ferrea gladius est: [*]( 8 Luc. 4, 13 11 cf. Act. 1, 9 ) [*]( 2 est S, et cet. qui] quo F 3 aequalitatem D posse om. HIKg opinatur IK 4 erat] est I mortis H 5 nec om. IKMg eum] add. non IKMg mortem TF detinere g in .. die] nam tertia die g 7 inuenisset non] non inueniBset 9 inuenisset illum quem non esse putabat H esse om. IK 8 discessit inquit ab illo CB inquit om. HKS usque om. CB 9 Et filius .... eius add. X 10 hunc dicit T, unde hic dicitur S, hinc dicitur 4>, quae recensio post ista uerba addit l. 9: Et filius .. eius; similiter S, ubi post uerba unde hic dicitur capitis XII primum u. 5 a, deinde u. 5 b interpretatio sequitur ab ordine Victorini diuersa, qui primum u. 5 b, deinde u. 5 a interpretatm est raptus IKM a solio F nos om. I 11 discipulis] add. suis DCBI 12 celum K, caelos eg et... ferrea add. X incipit (= jxsXXet)] incepit K pascere (P, regere S 13 acturum .. ferrea (pr.) om. Xe acturus DCB 14 est om. CB post gladius est propter foliorum in archetypo transpositionem haec uerba sequuntur quae transitum faciunt ad capitis VII u. 1 expositionem (cf. quae p. 95, 3 adnotata sunt): ) [*]( 1) 1\' = TDCBe: persecutionis (-es T) omnes recessisse de suis locis (locis suis CB) id est (quod add. e) boni mouebuntur (mouentur T) persecutionem fugientes. quattuor angelos (angeli CB) per quattuor angulos terrae etc. (= cap. VII u. 1, cf. p. 79, 7) ) [*](2) 3* = FHIKM: in (om. F) persecutione omnes recessisse de suis locis id est (in.. est om. HIKlIf) boni mouebuntur persecutionem fugientes. post haec audiui unum ex quattuor cornibus altaris aurei etc. (= cap. IX 13. 14), quae uerba explicatio uerborum per quattuor angulos terrae subsequitur (= cap. VII u. 1, cf. p. 79, 7) )

omnes gentes, quae certant in signo Antichristi, contra sanctos staturae sunt: gladio alterutrum sunt casurae.

(Vidi et ecce draco magnus rufus.) Quod autem ait illum [*]( 12, 3 b ) coloris esse russei, id est coccinei, operis fructus talem dedit ei colorem; ab initio enim fuit homicida et omne genus humanum non tam debito mortis uerum uariis cladibus obitibusque oppressit.

(Habens capita septem.) Septem capita septem reges [*]( 12, 3 b ) Romanos, ex quibus et Antichristus est, in priori dicemus. cornua decem: decem reges in nouissimo tempore; hos eosdem plenius ibi tractabimus.

[Mulier autem fugit in solitudinem et datae sunt illi duae[*]( 12, 6. 14 )alae illius aquilae magnac.J Mulierem autem uolasse in [*]( 5 cf. Ioh. 8, 44 9 cf. pag. 119, 3-12 11 cf. pag. 119, 16-121, 1 ) [*](1 desunt propter folium deperditum (cf. not. ad p. 89, 15) in D uerba omnes gentes usque ad p. 115, 12: ante tamen de proximis nerbis confer apparatum criticum p. 95, 3 quae] qui FH, quia S certant in signo scripsi, cenant in simman (= in sema?) T, cernunt in summam FH, cernit (ceruis g) insurgere 8, dimicaturae CB Antichristi] add. turbas et S sanctos scripsi, istos TFHS, sitos M 2 statuendae CB sunt (pr.)] add. ct eas gladium TCB, gladiis e alterutrum aduerbialiter = inuicem uel mutuo, cf. Archiv fur lat. Lexikographie VII p. 373 sqq. casuri FH (itidem legendum est in app. crit. p. 95 lill. 7), casuro T 3 Vidi .. rufus add. (II quod autem TX, qui CB ait illum T, illum dicit X 4 russei TS, rosei CBa, rubei g operis] add. illum CB, illius e fructus TX. futurum CB 5 fuit om. CB fuitj add. ut dominus ait S 6 debitum FIK uerum] add. etiam S cladibus scripsi, gladiis 0 obitibusque fJ, obicibusque X, obicibus T, ac uitiis CB 8 Habens .. septem add. (I> 9 Romanorum S et om. IK priore IK dicemus H, dicimus FM, diximus IKS, didicimus T 10 ante cornua add. et X tempore om. H 11 eiusdem CB eosdem] add. dicit ut g tractauimus K, monstrabimus F post tractabimus expositionem uersuum 4 a et 4 b intermittunt Sg, cf. p. 117, 1-8 et p. 107, 18-109, 8 12 Mulier... magnae add. X alae duae II 13 illius om. Fg mulierem . , p. 113, 1 deserto om. X mulier TCB )

deserto auxilio alarum magnae aquilae — duum scilicet prophetarum —: ecclesiam illam catholicam, ex qua in nouissimo tempore creditura sunt centum quadraginta quattuor milia hominum Heliae, sed et ceterum populum uiuum inueniri in aduentum domini hic dicit. sed et dominus in euangelio ait: tunc qui in Iudea sunt fugiant in montibus, id est, quotquot in Iudea fuerint collecti, eant ad illum locum, quem paratum habent, et nutriantur ibi trien- [*]( 12,6.14 ) nium et menses sex a facie diaboli. alae duae magnae: [*]( 12, 14 ) duo sunt prophetae, Helias et qui cum illo fuerit propheta.