Liber Apologeticus
Orosius, Paulus
Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.
nunc uero Pelagine et Caelestius, si in his perseuerauerint uiuentes mortui, ecce aduersus Ecolesiam, quod miserum est, et, quod multo miserius est, in ecclesia palam sibilant impiique serpentes uibrantibus infecta linguis ora lambentes dum sanctam et munitissimam sedem cui subtiliter inrepsere obsident, cunctos fideles, ne ad illud firmissimum quondam in Sion refugium conuolemus, exterrent. fetor siquidem oris eorum longe lateque diffusus omnium, quibus odor uitae in uitam erat, odorem uertit in mortem.
Contra hunc serpentem suffocantemque halitum multa utique [*]( 1 ut cunctis X 3 Necessariae Σa 4 furor|s (sic m. 1 i. e. faroris et in marg. ad hunc u. 3 necess.—4 eorum nota adscr. r ». e. require) X 7 martiresΨ 8 coufessores] X et m mg. b conoordes ΥΦΧΨv || bylarius W || ambrosi∗∗us (aa eras. m. 2) X 11 hieronymus] T hieronimus ΣΦΧ ieronimus Ψ 12 heresim codices || hereticorom codices 14 ab»ominatio (eras. h) X 16 non aola niunt E 17 locuntur ΥΦΧ || celestins ΣΥΦΨ 20 inpiique T 21 suptiliter Ψ 22 irrepsere ΣΧbΨ U ne* (eras. c) Φ 23 syon Ψ || haec fetor—25 in mortem om. v (non b) || fateor ΥΦtΧtΨ 24 diffusus] diffusum uirus Wb 26 alitam Ψ )
sed hoc parum est, incerto propemodum auctore contendere et contraria substituendo contrariis infectum pestifero halitu aerem temperare, nisi ipsi in medium protrahantur proteranturque serpentes.
qui cum tuendi solius capitis causa reliquum conoisioni atque iniuriae corpus exponunt nihil damni arbitrantes ea tantum sui parte a periculo libera, quae multimodas uenenatasque in se obtinet linguas, si etiam membris omnibus amputentur: nobis sufficere uidetur temperando saltem putori satisfacere, ipsos autem a penetralibus non mouere ?
— quasi ullus exhalationis fetidae finis sit nisi auctore finito - et inter haec illud Salomonis testimonium non occurrit? unus aedificans, alius destruens, quis eorum proficiet nisi labor?
stat etiam inmanissimus superbia Goliath carnali potentia tumidus, omnia se per se posse confidens capite manu, ac per totum insuper corpus plurimo aere uestitus, habens post se armigerum suum, qui etsi ipse non dimicat, cuncta tamen aeris ac ferri suffragia [*]( AVCTORES 15 Ecclesiastic. 34, 28 17 Goliath -19 aTmigerum snum (quibus significat Pelagium et Caelestium, cf. 24 § 3) sec. Reg. 1, 17, 4-7 ) [*]( 1 et] ex ΥΧΨ || mnltipharia Ψ multafaria Σ1 || suaneolentia] suauioleutia Σ1Υ sua uiolentia W 3 estuantium . Φ|| fraglantissimum Σ1ΦΧΨ flagrantissimum T || tymiama ΣΥΦΧΨ 5 contendere auctore E 6 alitu Ψ 9 exponnnt* (interpunctio ut uid. erasa) Φ || nichil Ψ || dampni T || arbitrantur T\' b 10 quae] qui Ψ || optinet ΧΨ 11 linguas∗ (interpunctio ut uid. erasa) s || menbris X || anputentur X 12 pudori Σ2 13 quasi uero ullus (lin. deletiles add. m. 1) Φ || eialationis ΣΥΦΧ1Ψ 15 non] ZTXWcf (on ex corr. m. 2; fuisse uid. ch; an cn ? Ψ) nunc Φshgb 16 proficiens Ψ 17 immanissimus ΦΨ || superbia om. Ψ 18 se per se posse] per se posse se X || capite] ΣΥΦΧ caput Ψv || manu] ΣΥΦΧ manus Ψv || ac per totum] ΥΦΧ et per totum 2 actotum Ψ totum v 19 plurimo aere] scripsi plurimo Σ1ΥΦΧ plurimo aere ferroque V (ex coniect. ut uid.; cf. lin. 20) plurimo apparatu Ψv 20 qui] Σ2ΦΨ quem Σ1ΥΧ || ∗ęns (sic m. 2 ex aeris) ac (c m. 2 in ras.) X || ac] et v )
ab Ecclesia siquidem haereseos impugnator expellitur et nutriri in sinu Ecclesiae haereticus inuenitur, et propter hoc per Spiritum Sanctum inde Israel stare pronuntiatur, hinc hostis. et hoc saepe. nam et rex Dauid usque ad impium filium pius pater ab Hierusalem deposito regis habitu fugatur: ubi protinus Absalon tyrannus ingreditur.
stat ergo Goliath - pro dolor! — ex hac parte, id est in Ecclesia, et non solum stat, uerum et prouocat, simulque per dies plurimos sanctum Israel manifesti timoris exprobrat.
Ne, quaeso, beatissimi sacerdotes, quisquam me arbitretur sub praetextu speciei Goliath Dauid nomine gloriari: uos me participem certaminis uestri esse uoluistis, ut auxiliator non auctor accederem.
latebam siquidem in Bethleem, ignotus aduena pauper — quid miser ego sic loquor, iterum forsitan iactantiae notandus? quoniam quidem et ipse Dauid et talis et inde processit — latebam ergo in Bethleem, traditus a patre Augustino, ut timorem Domini discerem sedens ad pedes Hieronymi. inde Hierusalem nobis accersientibus uocatus adueni; dehinc in conuentum uestrum una uobiscum Iohanne episcopo praecipiente conscendi.