Historiae Adversum Paganos

dehinc Caesar pedestribus copiis in Syriam uenit, deinde in Asiam ad hiberna concessit ac post per Graeciam Brundisium peruectus est. [*]( 1 imminente (-nante D) R3D || casare D 2 -quae D et a, r. R || ciuitate] uitatem D || antunius D antonius R1 || sesse D 8 cleopatrem D || in quo D quod L || se] si R1 4 posquam Ra 6 seruari ad triumphum D 6 ömorsu (∙ m. ut uid. 1) D || bracchio] LPR brahio (h ilico in ch) D 7 psyllus L psyllas PR psillos D || ammonente D 8 serpent∗ũ (er. i) B || hausto R1 || adque PR1 9 exugere PRD || alexandriam (m del. P) PR || urbem (m del. P) PRD || opulentissimam (m del. P) PR 10 maximam (m del. P) PR || roma a. r. B 11 habundantiam a. r. R 19 quam usque] quamque L 13 praetia LR. praecia D || statu∗erentur (er. a) B 14 publius PR publius (pnb et inferior 1 in ras. m. 1) D 15 antonio] (sic) P antunio D 16 palmenais] LPBD (p iiico em ps D) ς, Parmensis corr. v |- partis P1R || quintus PR2D quintos R1 || ouinius) PB ouinnius LDGКМHTO 17 ∗eam P || obscenisaime] LPR obscinissime D 18 r̃. L || non om. P1R1 20 greciam RD || brundisium] LR2, brundinsium D brunditlum PR1 || peruentus B ) [*](v. ) [*]( 27 )

Anno ab Vrbe condita DCCXXV ipso imperatore Caesare Augusto quinquies et L. Apuleio consulibus Caesar uictor ab Oriente rediens, VIII idus Ianuarias Vrbem triplici triumpho ingressus est ac tunc primum ipse Iani portas sopitis finitisque omnibus bellis ciuilibus clausit.

hoc die primum Augustus consalutatus est; quod nomen, cunctis antea [inuiolatum] et usque ad nunc ceteris inausum dominis, tantum Orbis licite usurpatum apicem declarat imperii, atque ex eodem die summa rerum ac potestatum penes unum esse coepit et mansit, quod Graeci monarchiam uocant.

Porro autem hunc esse eundem diem, hoc est VIII idus Ianuarias, quo nos Epiphania, hoc est apparitionem siue manifestationem Dominici sacramenti, obseruamus, nemo credentium siue etiam fidei contradicentium nescit.

de quo nostrae istius [*]( AVTORES § 1 ipso—§ 2 consalutatus est fort Liuius 133 (cf. de Iano 1, 19 § 8) adhibitus, sed certe corruptus ad \'occultum illum ge- storum ordinem\' (§ 8) confingendum; inde etiam fort. § 1 Ianuarias pro Suxtilibus dixit (cf. § 3 et 7, 2 § 42); ad § 2 cf. Scaliger ad Euseb. ed. 1668 p. 166 ) [*]( EXPILATORES2 uictor—4 tunc excerpsit Paulus 170 not. lin. 9 sq. 5 primum—6 est alienis insertis exscripsit Paulus 171 8 atque- 9 potestatum et 10 quod—uocant compilauit paulus 171, 16 — not. lin. 4 ) [*]( 1 septingentisimo∙xxu∙ L septingintissimo uicissimo quinto D || ipse R1 || caesare om. L caeaar D 2 agusto D || et om. L || lucio PD latio B lucio et W; immo Sexto || conss̄. L consũl P consuł B cumsolibus D 8 horiente B || octauum idus LD VIII∙ idus PB, m mg. m. 2 aut 1: XIII kł IaN. P || ianuarias (s in ras. m. 1, ex r V) D 4 tunc] LPRDU tum Bv || sopt∗tis (8 pr. m. 2 add., er. hastae duae) B positis D || finitimisque L 6 inuiolatum seclusi; inusitatam G in∗ou∗tam sic (non insolitum) ex inniolatum corr. M 7 cae|teris (i s. s. m. 1) D || inausum om. X2 8 usurpata. D || a∗picem. (er. s) B || adque R1 || ex e. a. m. 1 in L 9 eadem PRD || diem D || paenes L et a. r. R, om. Pa 10 greci B grecim D 11 eodem D || octauum L octauo D || idos D 12 ia〈nuarias quo nos eppiphania hoc est appa〉ricione (ia ilico in ras., inclusa ilico ut uid. in marg. add., ri ilico ut uid. ante uersum add.) D || ep∗iphania (erasa h ut uid.) B || hoc est add. a tn. ut uid. 2 in L || apparitionem (pr. i in ras. ex a m. 3) B 13 credentiam (d in ras.) P 14 quo] co. D || isti∗∗us (er. si an fl ?) D )

Nam cum primum, C. Caesare auunculo suo interfeoto, ex Apollonia rediens Vrbem ingrederetur, hora circiter tertia repente liquido ac puro sereno circulus ad speciem caelestis arcus orbem solis ambiit, quasi eum unum ac potissimum in hoc mundo solumque clarissimum in orbe monstraret, cuius tempore uenturus esset, qui ipsum solem solus mundumque totum et fecisset at regeret.

Deinde cum secundo, in Sicilia receptis a Pompeio et Lepido legionibus, xxx milia seruorum dominis restituisset et quadraginta et quattuor legiones solus imperio suo ad tutamen orbis terrarum distribuisset ouansque Vrbem ingressus omnia superiora populi Romani debita donanda, litterarum etiam monumentis abolitis, censuisset: in diebus ipsis fons olei largissimus, sicut superius expressi, de taberna meritoria per [*]( AVCTORES § 5 Gaio Caesre — ambiit Sueton. Aug. 95, exceptis hora circiter tertia ex Liuio 117 (cf. Periocha et Obseq. 68) sumptis § 6 Deinde—ingressus cf. Oros. 6, 18 § 33 et 34 || ommis—censuisset Liuis 129 || superius expressi 6, 18 § 34 ) [*]( EXPILATORES 8 circulus—9 ambiit compilauit Paulus 171 ) [*]( 1 diceret L || ∗∗nec (n in ras.) P 2 lo|cus (o al. m. add.) B || querentibus R1 || seseruasse D 8 ingressisse D || uideamur om. D 4 commemorasse] commemorasse uidiatur D || xpi∗ P 5 eomprobetnr R3 conprobitur D 6 primo D || gaio PRD ḡ. L 7 increderetur Pa ingreditur D 8 liquido ae] liquidac D 9 urbem PaD n unam D || potentissimum R2G2a edd. Co!onn. fsh 10 urbe PR1 urbem D 11 solem om. L 18 siciliam L 14 -xxx∙ milia L tregenta milia D || et om. D ||quadraginta et quattuor] L u et IIII PR Quatragenta quattuor D 17 pr. L 18 monimentis p. r. R || oblitis R1 obolitis (sic) R2 || ipsis] LPRDς (certe GMTOX2); illis W ante corr. (minus claram) manus eiusd.; ipsius v; haec in diebus ipsius cum \'cod. Materni\' del. Lautius male ) [*]( 27* )