Historiae Adversum Paganos

adeo ut etiam agrorum sterilitatem futuram ante multos annos prospiciens fruges congregasset: tantaque experimenta eius fuerunt, ut non ab homine, sed a Deo responsa uiderentur.

filius Ioseph Moyses fuit, quem praeter paternae scientiae hereditatem etiam formae pulchritudo commendabat. Sed Aegyptii cum scabiem et uitiliginem paterentur, responso moniti eum cum aegris, ne pestis ad plures serperet, terminis Aegypti pellunt.

haec Iustinus.

sed quoniam [*]( AVCTORES Pompeius historicas eiusque breuiator Iustinus] § 2—5 ex Iust. 36, 2 § 6-12 || § 4 prospiciene fr. congr. plura Iustinus ) [*]( 1 |insoletam D || bertatem R 2 adque PaB || intollerabilem PRD (pr. 1 erasa in R) intulerabilem B 3 subuenerint P subuinerit D || istori∗| cus (i et c al. m., c inras.; uid. istor|icus fuisse) R || breuiatur D 4 citera D b etate D || fuit Ioseph B 6 peregrinationis B 7 nendedirunt D 8 magnificae PaR || ibi cm. BD || artis D || solerti PR 9 breui R || carns BD 10 prodigiorum (or in ras.) P 11 condedit D 12 -que] quę D || ei om. PRa 13 sterelitatem RaD || mnltus D 14 congregasset] conges congregasset B || tatan*que (corr. ex tamque P\'Bb) PR 16 responsa] responsa dari cum Iustino v 17 paterna D || haereditatem D 18 set P* 19 scapiS D || patirentur B 20 pestes Bt U gespexet D 21 hae R1 )

dehinc sacerdotum Aegyptiorum fallax malitia confutanda est, qui uel astu, quod manifestius est, euidentem iram misericordiamque ueri Dei memoriae subtrahere conati sunt, particulatim expositione confusa, ne in contumeliam idolorum suorum eum colendum merito ostenderent, cuius consilio adnuntiata haec mala et auxilio euitata docuissent; uel forte, ut indulgentius accipiamus, obliti sunt.

illius enim nostri Ioseph, qui fuit ueri Dei seruus et pro creatura domini sui pie intenteque sollicitus, prouisione ipsi abundabant frugibus quasi sacerdotes; sed, quia falsi sacerdotes erant, cum ceteris esurientibus non dolebant. enimuero cui placet, obliuiscitur: cui dolet, meminit.

quamquam huius temporis argumentum historiis fastisque reticentibus ipsa sibi [*]( AVCTORES 1 Moyses] § 6—9 secundum Genes. 41—47 15 cui placet-meminit Cicero pro Murena 20 § 42 ) [*]( 1 moyses om. B || scientemquae D 2 attestantor (prima t in ras.) R testantnr B || uiriusquae D 3 conscribsit B || adque P\'B 4 iBti om. B || probat f || hic uersus supplenda est - dehinc L egipt. f. malitia om. sed inferius add. m. 1 R || ignorantiam D || supplendam D supplenda est B (uide supra), v 5 egiptiorum R || malicia D || confudanda D || astu] ast B 6 manefestius D N -que] qui R1\' quae D n aeri om. B uiri D 7 particolatim D| || siexposione (corr. m. 1) R expossitione B exposicione D 8 contuniiliam BD || colendo D || merito ex meritũ m. 1R 9 adnunciata D || haee (c ai. m.) R 10 docueasent D || ui** (er. in; ut m. 1) R 11 ueri] uiri D 12 pi.e (a eras.) PR piae D || intent.eque (a eras.) P intentęquae (, et a eras.) R || sollicetus D || culusprouiaione (euius al. m.) R 13 ipee D || habundabant RBD (h eras. in R) || sacerdotis D U caeteris B || enimuiro D énuero |(eiusmodi apex hic et aliquotiens alibi quid gibi uelit non liqvet) B 15 placit D || obliuesoitur B- obliniscetur D || quaqui (n m. 1) R quanquam D 16 hutoriis (ii ex corr. et s fin. in ras. al. m.) R hystoriis B || factisque PaR || retenentibus D ) [*]( 4; )

fuit itaque haec fames magna sub rege Aegyptiorum Diopolita, cui nomen erat Amosis, quo tempore Baleus Assyrios, Argiuos Apis regebat.

fuerunt autem ante annos famis septem praecedentes alii septem ubertatis anni. quorum affluentiam tanto neglegentius perituram quanto uberius natam Ioseph noster sollertia sua collegit et condidit totamque Aegyptum conseruauit.

adquisiuit uniuersam Pharaoni pecuniam et Deo gloriam, reddens dispensatione iustissima cui uectigal, uectigal, cui honorem, honorem, omniumque pecora terras censusque collegit; ipsos autem, qui semet cum terris suis accipiendae stipis taxatione uendiderant, statuta quintae partis pactione laxauit.

hunc Ioseph, quem constituit Deus Aegyptiis conseruatae salutis auctorem, quis credat ita in breui eorum excidisse [*]( AVCTORES § 10 non ex Eus. uel Hier. 290 (sec. quos non factum est sub AmoBi) || § 11.12 Genes. 41 et 47, sed u. 11 cui nectigal—12 honorem ex Pauli Ep. ad Rom. 13, 7 ) [*]( 1 pronuntiant P* pronunciat D || redacta (red in ras., ex retr ut uid.) P 2 restituta* que (m eras.) P II fructo D || ommbu P || *suo (a eras.) P suoaruo (r in ras. ex ?s, io ex no ?; suo 8. 8. al. m.). . R 3 inoenBabile D II ueCtigal R 4 famis BD || diopolita] PB deopolita B diopoleta D, Diapolita h 5 erat om. B || amosis] PR amoses BD, Amasis h II baleus] PRBDh (item edd. apud Augustin. Ciu. d. 18, 4; βαλαιός Sync.) || aayrios B assirius D 6 gebat P || auutem Pa; om. h II fames (e in i corr.) PR || vn B II praecidentes R\'D 7 alii septem] alii B [[ lubertates P || afluentiam PD 8 uberius (i ex c corr.) P 9 solertia R solercia D || colligit B || condedit D || aegyptum om. B II conseruabit PRa 10 adquissiuit B adquesiuit D || faraoni BD || pecuniam] terram Vuig. Genes. 47, 20 11 redens D II dispensacione D 12 pecorum B || colligit P*B 13 qui semet] quis emit D qui semet ipsos B || terris] oaeteris B 14 uindiderant D uendiderunt BA || statutae BD II paccione D 15 ioseph R || conseruate D 16 salitis (corr. m. 2) P II actorem P || qui| D II orum (e ai. m.) R || ita excidisse B )

Quamobrem non est mirandum, si nunc quoque aliqui reperiuntur, qui cum a ceruicibus suis inpendentem gladium praetento Christiano nomine auerterint, ipsum nomen Christi, quo solo salui sunt, aut dissimulent aut infament grauarique se eorum temporibus. adserant, quorum meritis liberantur.

Anno DCCCX ante urbem conditam Amphictyon Athenis tertius a Cecrope regnauit. cuius temporibus aquarum inluuies maiorem partem populorum Thessaliae absumpsit paucis per refugia montium liberatis, maxime in monte Parnaso, in cuius circuitu Deucalion tunc regno potiebatur,

qui tunc ad se [*]( AVCTORES u. 1 ut filios — 8 profligarint aec. Exod. 1, maxime 11.13; 2, 11 4 ceruicibus-gladium Cicero Tuscul. 5, 21 § 62 9 Amph.—10 regnauit Iustin. 2, 6 § 7-9 10 cuius—p. 54, 2 ferunt Iustin. 2, 6 § 10.11 ) [*]( EXPILATORES 9 Amphict.-10 regnauit compilauit Isidorus Orig. 13, 22, 4 et 15, 1, 44 10 cuius—p. 54, 2 ferunt exscripsit Isidorus Orig. 13, 22, 4 ) [*]( 1 adque PaBD 2 affecerint PRD adficerint B; affixerint 0 adflixerint ςh (affligerent . . oneribus Vulg. Exod. 1, 11); item pro addirerint interpolauit K, pro profligarint 0 || uerba internec. proflig. om. B || intercionibus (ne s. 8. 1) P internicionibus P2D internitionibus (-net- al. m.) B 3 profiigarent D 4 aliqui om. D || repperiuntur B || qui cum] q in ras. 2 uel 3 litterar. statim scr. D || impendantem D 6 aut dissimulent] audisse molent D || dissimilent R1 desimulent B || imfament B 7 grauari.que P grauariquae D || asserant (s pr. in ras.) B 9 octengentisimo decimo D DCCC B || amphyction B amphiction D amphytion PR* amphytrion R\' pamphyction A; amfictioni casu gen. lib. 13 R amfixion lib. 15 R 10 creerope B || inluiee B illuuiee (1 pr. in ras.) B 11 tesBaliae PR thesaliae BDR || absumpsit] BDB absumsit Rb adsumpsit RM adsumsit PaRa (in P litterae d pars superior non omnino erasa, sic d) 12 refugia montium] refugiunnontium (sic) D || magimae D || parnaso RBDJ parnasio PR* parnasso A 13 circuito D || deucalion] PRDSVDt deuealio P* deocalion i || qui] q in q mutauit B )

tunc etiam in Aethiopia pestes plurimas dirosque morbos paene usque ad desolationem exaestuauisse Plato testis est.

et ne forte diuisa tempora esse credantur irae Dei furorisque bellici, ea tempestate subactam Indiam Liber pater sanguine madefecit, caedibus oppleuit, libidinibus polluit, gentem utique nulli umquam hominum obnoxiam, uernacula tantum quiete contentam.

Anno autem ante Vrbem conditam DCCCV infanda Aegyptiis mala atque intolerabiles plagas incubuisse Pompeius Corneliusque testantur: qui quidem, cum haec ambo de Iudaeis referenda proponant, aliquantulum me pro sui diuersitate mouerunt.