Historiae Adversum Paganos

Hispania ulterior habet ab oriente Vaccaeos, Celtiberos et Oretanos, a septentrione oceanum, ab occasu oceanum, [*]( AVCTORES § 73 cf. Partsch p. 23 ) [*]( EXPILATORES 6 Hisp. - p. 28, 1 fretum adhibnit Isidorus Orig. 14, 4, 30 ) [*]( 1 circdum om. B || brigancia D uingrantia b 2 g. c. B.] cinitaa siţa est et galliciae B || galleciae PR1 callaeciae A gallicae B galliiae D, R2 || sita sit (sit m. 2 sed erasum) B || altisimam B altissimum u in a statim corr. m. 1D) R2D ad altissimum S || farum PbRBDB fmm Pa || memoradi R1 3 speculum AB || britanniae] R2B britaniae P\' brittaniae P2R1DB || eregitur B || terciua D || a. e.] PD angulus BB eius (angulus m. 1 s. s., ante eius ut uid. inserendum) B e. a. v 4 est om. ® || qua] R2D qui PR* quo BAB|| insilae (i alt. in o corr. m. 1) D || intente P1 (-tę PJ), D || in africam (sic) intentae B | in om. B || affiricum PBIB africam (sic) В ||athlantem] PBB$ athlantae D atlantem A 5 interiectu D || ociani D oceanum. B || pospinnt (ci s. s. m.1) D 6 hyspaniam B Ispania 8 || citerorS (r prior in ri, g in em mutata a m. 2) P caeteriorem B ceterio B || incipientem] incipit ex 8 || pyrenei PR pyriuei BD pirinei ? || saltisus B 7 septemtrionis (i posterior in ras. P) PR septentriones D septemtrionali S || cantabroas Bt cantabras Bm || turresque B ad turres 8 || deduçit] PRBD om. 8 deducunt v 8 adque PIB || inde om. 8 || uacceos (u in b mut. R) RBA uaccheos P uacceus D urceos 8 || oretanus D orrentanos B || quas (uid. quos fuisse) Ps quas B\' 9 positas R1 poseta D post B || nostri. R || chartago B carthaco D tarthago PR || terminatur B 10 hyspania B Spania (S in IS corr.) B || uacceos BD uaccęus A uaccheos (u in b mut. et ccheos in ras. R) PR barceos # || caelteberus. D celtibe|ros (celtihe in ras.) R 11 coretanus D orrentanos S3 || septemtrione PRB I ocianum D || ab occasu bis scripsit 1, corr. 2 D || ociano D )

Et quoniam oceanus habet insulas, quas Britanniam et Hiberniam uocant, quae in auersa Galliarum parte ad prospectum Hispaniae sitae sunt, breuiter explicabuntur.

BRITANNIA oceani insula per longum in boream extenditur; a meridie Gallias habet. cuius proximum litus transmeantibus ciuitas aperit, quae dicitur Rutupi portus; unde haud procul a Morinis in austro positos Menapos Batauosque prospectat.

haec insula habet in longo milia passuum DCCC, in lato milia cc. [*]( EXPILATORES 4 in auersa—5 sitae, 6 Britannia oceani insula compUauit Isidorus Orig. 14, 6, 2 || 4 anersa Gall. p. uidetur adhibuisse Beda hist. eccl. 1, 1 7 a meridie—8 portus exscripsit Beda hist, eccl. 1, 1 10 haec insula—p. 29, 1 insulas habet compilauit Beda hist. ecel. 1, 1 ) [*]( 1 a meridie 8. lin. add. m. 2 P a meridiae D || gadetanum P, JB (sed e tn i corr.) || oceane D || nostrum om. 8 2 tyrrenum PRAD tirrenum D || uocatur (tur m. 2 in ras. duarum triumue lineartm) P uocator D || immittitur B\' emitt- D 8 quas om. B || britaniam P1 brittaniam P2RDB 4 hiuerniam (b pro u m. 2) P hyberiam B hiberiam D iuerniam A || uocant om. B || aduersa DS || galL parte] parte galliam B || gallearum D || a prospectu B 5 hyspaniae B spaniae (s in Is m. 2) B || sitae (si m. 2 in ras.) P || explecabunttur D 6 brittania (britania St sed idem brittaniam § 5) oceani insula (-ola R) ... aduersa galliarum parte ad prospectum hispaniae sita est 3 || brittania PR1DB || o«ceani (c eras.) P || spaniae D1 7 habet a meridie gallias B || meridiae D || galleas D 8 aperit quae] aperitque P apperitque D || rutupi] Be rut-ubi DA ruthubi P ruth. ubi B; cf. Boecking, Not. dign. p. 574∗ || haut PBD$ aut in haud corr. m. 2 B 9 morynis 9 BBA (y minus clara; quare in marg. y scr. in B) marynis P || possitos B positus D || menapos] PBBDB (menapios 6, 8 § 8 ex IuL Caesare) || batauosqu.e (a eras.) P battauosque B batabosque 8 || pruspectat D 10 passum P passuv (v al. m. add.) B pasuum B, om. B || octingenta BD 11 milia] ∗∗milia (eras. oc) P || oc] PBBB docenta D coc Plinius 4 6 102 et Dimens. prou. 30, v. MueUenAoff, Weltkarte p. 22 )

A tergo autem unde oceano infinito patet Orcadas insulas habet quarum xx desertae sunt, XIII coluntur.--

Deinde insula Thyle, quae per infinitum a ceteris separata, circium uersus medio sita oceani, uix paucis nota habetur.