Historiae Adversum Paganos
Orosius, Paulus
Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.
ASIA REGIO uel, ut proprie dicam, Asia minor absque orientali parte qua ad Cappadociam Syriamque progreditur [*]( EXPILATORES 2 hab.—3 Nab. compilauit Isidorus Orig. 14, 3,17 5 in capite — 9 Cyprum compilauit Isidorus Orig. 14, 3, 37 10 Asia minor—p. 16, 2 mari adhibuit Isidorus Orig. 14, 3, 38 ) [*]( 1 mare D || uciano D || syria (s in ras. m. 2 ex S) R siria D, Syria quae sic h Syria quae in ed. priore ego, servato scil. p. 14,11 est 2 habet autem in ge (ipse 1, ipsa 2 M) prouincias 3 || habens] PBA habet BD hinc sunt (sic) 8 (cf. § 58 et 66) et habet G habetque h || prouincias id est 8 || comagenam 1 conmagenam m 3 phoniciam (o in e, an in oe ?, corr. m. 2) P phaeniciam R phyniciam B phiniciam D phoeniam 8 pheniciam I feniciam LM || palestinam PRBDBJ || saracinis DB sarracenos 3 || nabatheis PRB nabatheis h ina m. 2) D nauatheis 9$nabatheos RM nabat eos 2 4 duodecem D numero xn B 5 m. syn.•ae (sy ae ex corr., fort. m ras., m. 1) P siriae D || cappodocia B || cst] sita 1 est sita LM || que D || armoetiam B% arminiam D 6 ab occasu asiam om. B || occosu D || them. -7 cimm.] mare cimericum pt themiscirios (hemiscirios S imiscirios R) eampos 3 themyscerios B themeslcyrios D ethemyscirios $ 7 cym- mericun B cynmericum ab occasu minoremasiam (minoren s. 8. m. 2 8. XIIII- XV) B || meridiae D || tauram om. 1 8 cylicia B ciliciam BR || hisauria LM || asquae ante ras. P || ad] ad* ex acil statim inter scri- bendum corr. P || cilicium] S cilicinum PR cylicum B celicum D cilicum BLM, issicum v; cf. § 96 || specat (t m. 2) P expectat DLM exspectat e expectant R 9 insulS C euanidum) P insolam DLM insola R || ciprum BLM 10 ud B || propie Pa propriae D, R (a eras.) || asia] PRD2AB om. BDl || orientale D 11 qua] PRBD usque 8 quae h || cappodociam B || siriam que D II greditur Bl procreditur D\' protenditur* B || undiqui Pa )
AEGTPTVS inferior ab oriente habet Syriam Palaestinam, ab occasu Libyam, a septentrione mare Nostrum, a meridie montem. qui appellatur Climax. et Aegyptum superiorem fluuium-
que Nilum, qui de litore incipientis maris Rubri uidetur emergere in loco, qui dicitur Mossylon emporium, deinde diu ad occasum profluens, faciens insulam nomine Meroen in medio sui, nouissime ad septentrionem inflexus, tempestiuis auctus incrementis plana Aegypti rigat.
hunc aliqui auctores ferunt haud procul ab Athlante habere fontem et continuo harenis
mergi, inde interiecto breui spatio uastissimo lacu exundare atque hinc oceano tenus orientem uersus per Aethiopica deserta [*]( AVCTORES § 29—33 cf. Partsch p. 11 sq. ) [*]( EXPILATORES 4 Aegyptus — 5 meridie cf. Isidorus Orig. 14, 3, 27 ) [*]( 4 1 septemtrione PR1B || eozina (a in o corr. m. 1) P eoxino Bl euxeno B casippino B 2 propontede D || adque B adquę (d corr. in t m. 1) P om. B hellesponte P* bellisponto D II ad meridiem] PBA a meridie (-ae D) BD || mare D 3 ibi] PBlDA ubi R2B II olimpus BD olimphus PB 4 imferior B || ab oriente habet] qui (sic) habet ab oriente 8 || ab] hab ante ras. P y siriam D p palestinam PRRBDB 5 lybiam PRB libiam B libeam D II septemtrione PRaВ || nostrum] tyrrenum B II meridiae D 6 elimax PBl ẹ́limax (a 8. 8. fort. m. 1) R2 clymax BA || et om. B|| aegyptus B || superior est qui habet fluuium nylum B 7 nylum Bm 8 qui P || morsilonen porium D mons silonporium B || misolon B* moys. |se. Bm || deinde in ras. m. 1 B 9 occasu P II faciens] PBB facit DB faciensque v II insulam D 10 nouisime B || a septemtrione S septemtrionem PB || imflexus Вm infestus B II actum D actus В 11 plagam (punctum fortuitum esse potest) D || regat D || auctoris D II ferunt om. В 12 haut PB aut R1D || athlante] PRBDB atl. A || habere fontem] monte habere fontem dicunt В II arenis BB, terrae В 13 inmergi B II interiecto (ter in ras. m. 1) D II spacio D II uastissimo] latissimo B II luca D II enundare Bt exundans B 14 adque BD adquę P1 || hinc om. B hinc oceano tenus] in oceanum B || tinus B II aethiopia PaR1 aethyopica Bm • ethiopica D )
quod quidem uerum est esse huiusmodi fluuium magnum, qui tali ortu talique cursu sit et re uera omnia Nili monstra gignat; quem utique prope fontem barbari Dara nominant, ceteri uero accolae Nuhul uocant;
sed hic in regione gentium, quae Libyoaegyptiae uocantur, haud procul ab illo fluuio, quem a litore maris Rubri prorumpere diximus, inmenso lacu acceptus absumitur;
nisi forte occulto meatu in alueum eius, qui ab oriente descendit, eructat.\'
AEGVPTVS SVPERIOR in orientem per longum extenditur.
cui est a septentrione sinus Arabicus, a meridie oceanus. nam ab occasu ex inferiore Aegypto incipit, ad orientem Rubro mari terminatur. ibi sunt gentes XXIIII.
Et quoniam meridianam partem uniuersae Asiae descripsimus, superest ut ab oriente ad septentrionem pars quae restat expediatur.
MONS CAVCASVS inter Colchos, qui sunt super Cimmericum [*]( 1 prolabitnr B || rursus inflexns a sinistra B || *quae ante ras. P || egyptum D || diacendere D discendit B 2 est om. B || magnum] manifestum et magnum 8 3 qui - talique] quid aliud tota lique D || et re uera — 4 gignat] ut nilus intellegatnr; nam et monstra et cetera similia gignit 8 4 gygnat B II quem] qui 8 || utique̜ Pa || < barbari dara] barbarida 8 || darA (A ex i statim corr.) B || nom.- 5 uoeant] Dominatur nylns sicut ceteri accolae uocant 8 5 cęteri anteras . B II accnlae BD || nnhnl] PBBDA nuchnl Gh || cogant D H gentium] PRBDB gentis h 6 libyo-] lybio PDAB libio RB libja v; cf. § 88 || aegyptiae) PRBD aegyptia Βυ|| nocantnr] PBBD uocatur Βυ II hant PBD aut R1 7 a litore (it m. 2 in ras.) PB (e ras. ex 5 B) II imm. B* inmensu D 8 adsumitur B || occ. m.l in eius meatu occulto B oculto P\' occultu D || alueo B 9 discendit P1 (eorr. m. 1 aut 2), BDB || eruptat B 11 septemtrione PRB II sinos P\'B\' || miridiae D || ocianus D 12 imferiore B || incepit D II ab Ra || ab oriente B 13 mare D || ibi] PBBD ubi ςν || sunt] morantur diuersarum nationum 8 || uiginti quatuor D XXXIIII. B nnmero xxnu B 14 quoniam] quia B || a meridiana parte oninersam Miam e || dicribsimns P discribsimus R1 dis. cripsimns D describsimus R2B 15 ab oriente et septemtrione partes quae restant experiantur 8 || septemtrionem PB || quae] que R1D 17 cansasus R1 || Inter (ter s. 8. m. 1) P || cymmericum B cim merecum D cyrenicum 8 ) [*]( Y. ) [*]( 2 )
et multi hoc ipsum iugum Tauri montis credi uolunt, quia re uera Parcohatras mons Armeniae inter Taurum et Caucasum medius continuare Taurum cum Caucaso putatur;
sed hoc ita non esse discernit fluuius Euphrates, qui, radice Parcohatrae montis effusus, tendens in meridiem, ipsum ad sinistram, Taurum excludit ad dextram.
itaque ipse Caucasus inter Colchos et Albanos, ubi et portas habet, mons Caucasus dicitur;
a portis Caspiis usque ad Armenias pylas uel usque ad fontem Tigridis fluminis inter Armeniam et Iberiam montes Acroeerauni dicuntur;
a fonte Tigridis usque ad Carras ciuitatem inter Massagetas et Parthos mons Ariobarzanes;
a Carris ciuitate usque ad oppidum Cathippi inter Hyrcanos et Bactrianos mons Memarmali, ubi amomum nascitur; a quo proximum iugum mons Parthau dicitur;
ab oppido Cathippi usque ad uicum Safrim inter Dahas [*]( AVCTOREa § 37 cf. Partsch p. 12 sqq. ) [*]( 1 et inter om. D || albanus D 2 adtollitur B adtolli dicitur D 3 hoc iugum tauri montem B 4 montes D || parcohatras] PRA parco ha trans D parchoatras BBv 5 armoeniae B armaeniae P w arm*eniae (er. a) R arminiae D || cacasum Pa 6 taurus B || causo P || putatur] existimatur B || in marg. i, quae ad quam uocem spectet non liquet, B || ita non] PRB non ita BDv 7 eufrates PRB || radice] a radice S de radice ςh ||parcohatrae] R1 parcohatre PR1DA parchoatrae Bh parchoadrae B || montes D || affusus PR1 8 in meridiem tendens B || meridiag D || sinistram (in m ras. m. 2) P || a dextra B 9 dexteram B || cholchos PR || albanus D 10 caucasas (c altera ex 8 corr.) P om. B || dicetur D || a om. B || caspis B caspi PRl caspitis A || usque ad armenias pylas uel om. $ 11 arminias D || pilas PRD || tygndis B 12 arminiam D armoeniam B || hiberiam DA hyberiam PRBB || acrocerauni] BAB acrocherauni PR acroceraunii Dv 13 tygridis BB || carras] DaB charras PRbBDbA charas Rk; fort. scrib. carrhas || masagitas B 14 ariobarzanem sa charris D || charris PRBA || usque] usque ciuitatem B 15 cathippi] DA cathyppi B catippi PR1B catippii R2 || hircanos PRD hilcados B || memormali B menalius 9$16 ammomum B || parthau] pariao B 17 dicetur D || cathippi] DA cathyppi B catippi PR1B catippii (sed mox i fin. del.) R* || safri B saphrim v; cf. tab. Peut. (Riese, geagr. p. XLvm) I) dassacauracas B || dAhas. (A ex e 2, .2) R dachas B )
a fonte fluminis Gangis usque ad fontes fluminis Ottorogorrae qui sunt a septentrione, ubi sunt montani Paropanisadae, mons Taurus;