In Hieremiam Prophetam Libri Sex

[*]( 13, 16.17a )Date domino deo nostro gloriam, antequam contenebrescat et antequam offendant pedes uestri ad montes caligosos — siue tenebrosos — ! exspectabitis lucem, et ibi umbra mortis et ponentur in tenebris — siue iuxta Hebraicum: et ponet eam in umbra mortis et in caligine -. quodsi non audieritis, in abscondito plorabit anima (mea — siue) uestra — a facie superbiae sine in iniuriae . Eos quibus dixerat sermo diuinus:

audite et auribus percipite et nolite eleuari, nunc prouocat ad paenitentiam, ut, priusquam ducantur Babylonem et offendant pedes eorum in montes tenebrosos sine caligosos, dent gloriam deo. unde et peccatoribus saepe dicitur: date gloriam deo!

quod autem Babylon et omnis regio Chaldaeorum mo-ntes caligosi siue tenebrosi appellentur, in principio Isaiae contra Babylonem legimus, ubi scriptum est: super montem caligosum leuate signum, quod Hebraice dicitur \'neseptha\'. hoc itaque praecipit, ut, antequam ducantur in captiuitatem et sernitutis mala sentiant, agant paenitentiam, cumque [*]( 1 *Hier. 13, 15 8. 9 *Hier. 13, 16 13 *Hier. 13, 17 14 *Hier. 13, 15 18 Ps. 67, 35. *I Par. 16, 28 (29) etc. 21 *Esai. 13, 2 ) [*]( 2 pro om. M 3 haec P 4 dignus Ma.c.mS eleaana sej eleaasae V aduersos Po eum] dm̃ P 6 uestro v cum Yulg. 7 contenebrescant V contebrescat P 8 caligosus (u in ras.) M caliginosoa v cum Vulg. ex- pectabitis codd. (corr. L = lin. 24) 9 ubi Ma.c. 10 pone M ea M 11 umbram Av eum Vvlg. caliginem Av cum Vulg. quodsij hoc add. s. u. m2 A cum Vulg. 12 plorauit P mea sine svppleui roll. Vulg. (cl. p.166, 3. 19. 167, 8) 13 uestra (mea s. u.) M 15 patientiam Aa.c.m2 17 in] ad v caliginosos sine tenebrosos a 18 unde—deo om. P 19 chaldeorum La.c. 20 califinosi v principio] uisionis add. Martianaeus v esaiae MVP,Aa.c. 21 caiiginosum v 22 nesepha v 23 praecepit MAP,La.c.,v )

\'sin autem\'. inquit, \'me nolueritis audir, ab scondite\' — iuxta Aquilam \'in tenebris\' — \'plorabit anima mea\' — siue iuxta LXX \'uestra\' — \'a facie superbiae, ut ne gemitus quidem et ploratus liber sit, ne uictorum offendantur oculi\', possumus autem et sic locum istum interpretari: saluator loquitur: \'operamini, dum dies est; ueniet nox, quando nullus ultra potest operar ? .

de hoc tempore et Isaiae uaticinium est: stellae enim caeli et Orion et omnis ornatus caeli lucem non dabunt et tenebrabuntur orto sole et luna non dabit lucem. Sophonias quoque in eadem uerba consentit dicens: dies tribulationis et angustiae, dies miseriae et perditionis, dies tenebrarum et turbinis, dies nubis et caliginis.

prius ergo, quam iudicii tempus adueniat et offendant pedes nostri ad montes tenebrosos, aduersarias scilicet fortitudines, quae tormentis et cruciatibus praepositae sunt, agamus paenitentiam. ne exspectantes lucem noctis tenebris inuoluamur, sciamusque, nisi hoc fecerimus, ploraturam animam uel dei uel prophetae a facie nostrae superbiae dei uerba audire nolentium. unde et ipse propheta dicit:

[*]( 13, 17 b )Plorans plorabit Hierusalem — siue plorans plorabit — et deducet oculus meus lacrimam [*]( 2 *Hier. 13, 17 3 Hier. 13, 17 \'*Hier. 13, 17 6 *Ioh. 9, 4 8 *Esai. 13, 10 11 *Soph. 1, 15 2\'2 *Hier. 13, 17 ) [*](1 sensuri V 2 uolueritis V audire nolueritis v abscondite] in abscondito v aut add. s. u. m2 A 3 plorauit P mea suppleui: cf. p. 165, 12 sine i. LXX nestra scripsi nestra sine i. LXX codd. v iuxta om. V LXX] mea add. s. u. m2 A a s. u. L 4 ntj & Ma.c. gemitu- A ploratu* A 5 nec V offendant VP et om. V ista locum sic (istũ in ras.; sic s. u.) M 8 operari] laborare (e ex i) M esaiae MVP,Aa.c. stillae La.c. stelle (alt. e ex a) M 14 nubes LAa.c. caligines La.c. 15 uestri MVP,Aa.c. 17 expectantes codL (corr. L) 18 sciamusquae L sciamus quia P 19 pluraturam L 4 20 ipsa P 22 ploraas om. V plorauit MVP,Aa.c. Hierusalem om. Vulg. et LXX 23 plorauit AP,Ma.c. lacrimam1 quia captus est grex domini add. Vulg., (siue post domini add.) v; sed cf. p. 167, 2 )