Epistulae

cuius sub persona alius agit tragoediam, sed magistrorum eius, qui illum magna mercede nihil scire docuerunt. nec reprehendo in quolibet Christiano sermonis inperitiam - atque utinam Socraticum illud haberemus: *s.cio, quod nescio\' et alterius sapientis: \'te ipsum intellege\'! —, uenerationi mihi semper fuit non uerbosa rusticitas, sed sancta simplicitas: qui in sermone imitari se dicit apostolos, prius [*]( 6 Iuuen. 1, 15 cf. Quintil. i. o. IV 1, 61 16 cf. Cicero II Phil. 43 18 cf. Cicero Acad. II 74 19 cf. Cicero Tusc. disp. I 52 ) [*]( 1 timorem ΩDS,ZΣa.c.m2 2 honorem Bp.c.m2 3 abuti] habui W in superbia Q,Z s. I., DS agie Q o columen S o colume u oculum W hoc o lumen Q,Z (hoc del. m2) o culmen B culmen D 4 ari- starce QZD quid S 5 fers S 6 ferolę(e) QD,Za.r. subdiximus Q subtraximus W 7 quia ex qui m2S erras Q,Za.c. 8 pudentis ua.c.m2 9 reprehensores Wa.c.m2 tu me ex tum m2u 10 debuerat ua.c.m2 11 aestimationem Z clerorum u clericorum cet. plautine Q 12 lepor uB lepus QWD,Za.c.m2 13 conpleatur Za.r. 14 boues QDS 15 cuius] cui B aliud D illius B 16 sed] add. rufini et melanię (-nii B) WB,Σs.l.m2 mag. eius s. l. B 17 nec ex ne m22 20 semper mihi W 21 dic. se im. in serm. B in serm. se dic. im. S in serm. se im. dic. D apostolus uDa.c. apis Z )

ceterum ridiculum, si quis e nobis inter Croesi opes et Sardanapalli delicias de sola rusticitąte se iactet, quasi omnes latrones et diuersorum criminum\' rei diserti sint et cruentos gladios philosophorum uoluminibus ac non arborum truncis occulant.

Excessi mensuram epistulae, sed non excessi doloris modum. nam qui falsarius uocor et inter muliercularum radios et textrina dilanior, contentus sum crimen abluere, non referre. unde arbitrio tuo cuncta permitto, ut legas ipsam epistulam, tam Graecam quam Latinam, et ilico intellegas accusatorum meorum nenias et pretiosas querellas.

porro mihi sufficit amicum instruxisse carissimum et in cellula latitantem diem tantum expectare iudicii. optoque, si fieri potest, etsi aduersarii saeuierint, commentarios potius scripturarum quam Demosthenis et Tullii Philippicas scribere. [*]( 1 imitetur u; add. uirtutes cet. eorum 2 alt. in s. l. 2, om. Q in quibus S loquendi ΩDBS,Σa.c.m2 2 si]l(15)ogismos QWZBS sillogysraos D sillogismis u aristothelis W 3 Chrys.] constantinus imperator cripsippi W crysippi Q crysipi u crisippi ZBS crissippi D acumiua in mg. m2B accumina Q uerba u, om. W mortuos W confutebat Q 4 e nobis s. l. 2, om. Q; add. manens QZDS,B in mg. m2 sardanapali S 5 dicilias ex cicilias m2u 6 disserti Q2,Sa.c.m2 deserti Wp.c.Sa.c.m2 disperti D 7 ac] haec Q et WDS oculant 2a.c.m2D occultant uW,Qa.c. occultent B 9 modis ua.c.m2 mulierum rad. uWB mulierculas Q.Za.c. 10 sum s. l. 2, om. Q abluere u abnuere WDBS abolere Q2 et non S 11 unde] unde et S uideor Q 12 grecam add. m2u illico Wa.r.S intelle(iB)ges ZBp.c.m2 acusat. W2 acussat. u 13 pret(c)iosas uWB obprobriosas cet. probrosas S querelas BS porro] porphyrii Q porphirii (add. porro s. I. m2) 2 sufficiat u 14 cellulam W 15 obtoque WD ortoque ua.c.m.2 et si uulgo 16 seuier. tt (siner. m2) siuer. W (seuer. m2) QB desiuer. 2 siuicer. D non uicer. S coment. uS demonsteni D demostenis cet. 17 tollia S philippica S filippiicas (ult. i exp.) tt philosophicas (c eras., in mg. m2 at philippicas) 2; add. tibi S )

Bonus homo de bono cordis thesauro profert ea, quae bona sunt, et ex fructibus arbor agnoscitur. metiris nos uirtutibus tuis et paruos magnus extollis ultimamque partem conuiuii occupas, ut patris familiae iudicio proueharis. quid enim in nobis aut quantulum est, ut doctae uocis mereamur praeconium, ut illo ore, quo religiosissimus princeps defenditur, humiles modicique laudemur?

noli igitur, frater carissime, annorum aestimare nos numero nec sapientiam canis [*]( 3 *Luc. 6, 45 etc. 4 cf. Luc. 6, 44 etc. 5 cf. Luc. 14, 10 ) [*](r = Lugdunensis 600 s. VI (continet p. 527, 9 noli-528, 5 cond.; 528, 16 quanti-IS tep.; 529, 3 uerba-7 glor.; 529, 12 nec put.-poss.; 529, 14 quolUodo-17 laud. est; 530, 9 sing.-l0 pond.; 531, 2 et crucis-8 cael.; 534, 4 episc.-6 merit.; 535, 7 mult.-13 legum.; 535, 15 freq. -18 fuge; 536, 1 humil.-4 coep.; 536, 10 habeto-13 Christ.; 537, 3 tu cons.— 6 pereat; 537, 9 esse—uideri; 538, 14 totum—17 nucem). ) [*](P = Cenottianensis 126 s. IX. ) [*](D = Vaticanus lat. 355 + 356 s. IX-X. ) [*](CP = Guelferbytanus 4156 s. IX-X. ) [*](N = Casinensis 295 a. X. ) [*](k = Vaticanus lat. 650 s. X. ) [*](B = Berolinensis lat. 18 s. XII. ) [*]( 2 ad paul. r ad paul. pr(a)esbiterum ΡΦ ad paul. pbrum de institutione clericorum uel monachorum et diuinae (-ne D) hystoriae (historie D) expositionibus diuersis Dk ad paul. de institutione clericorum et monachorum ex diuersis diuinae hystoriae questionibus B, titulo caret N; Hieronymi nomen exhibent tituli in DΦkB 3 thes. cordis sui Dk 4 cognoscitur DNkB 6 partis Φ conuiui cP conuii k conuiuio N familiae P -lias cet. prouearis N promouearis DkB 8 relegiosissimtl principeps fi 9 noli-p. 528, 5 cond.] hominis sapientia non annorum aestimenda est numero nec aeuo prudentia iudicanda. frequenter inpudicos senes aetas lasciua condemnat l1 10 nos estimare N numerum <P ne Φ canis pcp ad canos k canos cet. )

noli, inquam, fidem pensare temporibus nec me idcirco meliorem putes, quod prior in Christi exercitu coeperim militare. Paulus apostolus in uas electionis de persecutore mutatus nouissimus in ordine, primus in meritis est, quia, extremus licet, plus omnibus laborauit. ludas, qui quondam audierat: tu autem, homo, dux meus et notus meus; in domo dei ambulauimus cum consensu, proditor amici, magistri, saluatoris arguitur et nodum informis leti trabe nectit ab alta.

at e contrario latro crucem mutat paradiso et facit homicidii poena martyrem. quanti hodie diu uiuendo portant funera sua et quasi sepulchra dealbata pleni sunt ossibus mortuorum! subitus calor longum uincit teporem. [*]( 1 *Sap. 4, 8 2 cf. Num. 11, 16 4 cf. Dan. 13 (= Sus.), 42-62 8 cf. Act. 9, 15 9 cf. I Cor. 15, 10 10 *Ps. 54, 14-15 12 cf. Matth. 26, 46 etc. 14 Verg. Aen. XII 603 cf. Matth. 27,.5 etc. 15 cf. Luc. 23,43 16 cf. Cyprian. de lapsis c. 30, p. 259, 24 H. 17 cf. Matth. 23, 27 ) [*]( 1 sapientia P ad (s. I. m2) sapientiam k sapientiam cet. solomone Φ teste P testante cet. 2 eius] est Φ moyse Φ moses k 3 scit <P presb. s. I. m2B, om. DN 4 daniel B et P, om. cet. 6 pensare] seruare k hic circo B 8 in s. l. m2B, om. N; add. pallida D mutatur Φ 9 pr. in om. k primis P et primus N in mer.-quond. om. 0 quia et k 11 homo] add. unanimis N, add. qui simul mecum dulces capiebus cibos g alt. meus] add. primus in meritis est ex (sic) quia extremus licet plus omnibus laborauit iudas qui quondam Φ domini DNB 12 amici] add. et g mag.] add. et s. I. m2B 13 arg.] add. uoce B s. l. m2 S 14 nondum rĮJ,kBa.c. loeti Pk tabe Pa.c. 15 at om. DkB. e om. B latronem cmi DNB paradyso PDN homidii Pa.e. 16 poenam S martyrem P -rum Φ -rium cet. quanti-18 tep.] subitus calor longum uincit tep. (ex temp. m2) quia (del. m2) multi diu uiuendo portant funera sua et quasi sepulchra dealbata plena sunt ossibus mortuorum P quanta 0 17 se- pulcra PNB pleniPplena cet. (etiam F) 18 temporem Fa.c.m2<P,Ba.c. )