Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

unde et ego beatum me in hoc dumtaxat negotio iudico, quod apud eruditas aures inperitae linguae responsurus sum, quae obicit mihi uel ignorantiam uel mendacium, si aut nesciui alienas litteras uere interpretari aut nolui: quorum alterum error, alterum crimen est. ac ne forsitan accusator meus facilitate, qua cuncta loquitur, et inpunitate, qua sibi licere omnia putat, me quoque apud uos argueret, ut papam Epiphanium criminatus est, hanc epistulam misi, quae te et per te alios, qui nos amare dignantur, rei ordinem doceat.

Ante hoc ferme biennium miserat Iohanni episcopo supra dictus papa Epiphanius litteras arguens eum in quibusdam dogmatibus et postea clementer ad paenitentiam prouocans. harum exemplaria certatim Palaestinae rapiebantur uel ob auctoris meritum uel ob elegantiam scriptionis.

erat in monasteriolo nostro uir apud suos haut ignobilis, Eusebius [*]( 1 *Act. 26, 2—3 6 *Eccli. 25, 9 ) [*]( 1 causa Wp.c.m2ZDS. uictori(a)e ua.c.ZDS princ. sibi W 2 accussor u acusor W a sup. litt. eras. m2 W 0 s. I. m2 ZB, om. QDS 3 stimo Wa.c.m2 existimo S 4 in s. I. m2 Z, om. QDS 6 esaiae Q isaiae WB iesu S 7 prouidentia Q2S,D (-am m2) 9 impeditae Q,2a.c. 10 resp. sum] responssulIl D obiciuntur Wp.c.mS 12 ac ne] hac si Q forsitant ua.c.m2 fortesitS W 13 acusator W accussor ua.c. qua—15 arg. in mg. inf. Z qua-14 apud om. Q inportunitate W 14 queque D 15 ut quia Z epyph. D epyf. QZ 16 pr. te s. l. S, om. Q per} pro Q 17 doceant Za.c.D 18 supradictos papas u . 19 epyph. D epyf. QZ 20 et uW,Ba.c.m2 sed cet. 21 horum Q,Za.c.m2 ob ex ab m2 u W 22 auctoris (auc in ras. m2) B monasterio s 23 haut uDB aut WZa.c.m2 haud cet. )

505

Cremonensis, qui, cura haec epistula per multorum ora uolitaret et mirarentur eam pro doctrina et puritate sermonis docti pariter et indocti, coepit a me obnixe petere, ut sibi eam in Latinum uerterem et propter intellegendi facilitatem apertius explicarem; Graeci enim eloquii penitus ignarus erat. feci, quod noluit; accito notario raptim celeriterque dictaui ex latere in pagina breuiter adnotans, quem intrinsecus sensum singula capita continerent — siquidem et hoc, ut sibi soli facerem, oppido flagitarat — postulauique ab eo mutuo, ut domi haberet exemplar nec facile in uulgus proderet.

res ita anno et sex mensibus transiit, donec supra dicta interpretatio de scriniis eius nouo praestrigio Hierosolymam conmigrauit. nam quidam pseudomonachus uel accepta pecunia, ut perspicue intellegi datur, uel gratuita malitia, ut incassum corruptor nititur persuadere, conpilatis chartis eius et sumptibus ludas factus est proditor deditque aduersariis latrandi contra me occasionem, ut inter inperitos contionentur me falsarium, me uerbum non expres sisse de uerbo, pro \'honorabili\' dixisse \'carissimum\' et maligna interpretatione — quod nefas dictu sit — ϰἰδεσιμώτατον noluisse transferre. haec et istius modi nugae crimina mea sunt.

Ac primum, antequam de translatione respondeam, uolo [*]( 1 cf. Ennii epigr. II p. 215 V2 et locos a Vahleno ibi adlatos ) [*]( 1 haec om. W uolutaret Q 3 cepit WBS; add. namque (nam exp. S) DS eam sibi B 5 alloquii Ba.c. eloqui WZa.c. paenitus itZ poenitus QW 6 accito u atque accito Za.c.m2 accitoque (acit. D) cet. paginam WD 7 capita uW,Ba.c.m2 capitula cet. 8 contineret Za.c.i add. uel Z- flagitarat ujYB -tauerat cet. 9 ab eo om. L1 ut om. W 10 ne B prodiret Bp.c.m2 11 transit (2,2a.c. 12 praestrigio u praestigio cet. hierosolim. uQW,Zp.c.m2 hierusoly(iZ)m. Za.c.m2D ihe(ieS)rosolim. BS pseudomonacus Za.c.B seudomonachus Wa.c.m2 13 peccunia Q dat. int. S 14 ut om. D nitatur W 15 chartis uD cartis cet. et] ex Wp.c,m2 16 aduernarius W blatterandi Qa.c. occasa. u 17 peritos QS continentur Za.c.m2 19 dictum ti WD,Za.c. άἰδεσιμώτατον uB, monstra praebent cet.; add. itekav uel πάππαν Marte corruptum codd. praet. uS • uoluisse u 20 hae Z heg B 21 ac] haec Q )

506

interrogare eos, qui malitiam prudentiam uocant: unde apud uos exemplar epistulae? quis dedit? qua fronte profertis, quod scelere redemistis? quid apud homines tutum erit, si nec parietibus quidem et scriniis nostra possumus secreta celare? si ante tribunalia iudicum hoc uobis crimen inpingerem, reos legibus subiugarem, quae etiam pro utilitate fisci delatoribus poenam statuunt et, cum suscipiant proditionem, damnant proditorem.

lucrum uidelicet placet, uoluntas displicet. dudum Hesychium, uirum consularem, contra quem patriarcha Gamalihel grauissimas exercuit inimicitias, Theodosius princeps capite damnauit, quod sollicitato notario chartas illius inuasisset. legimus in ueteribus historiis ludi magistrum, qui Faliscorum liberos prodiderat, uinctum pueris traditum et ad eos, quos prodebat, remissum nec sceleratam populum Romanum suscepisse uictoriam. Pyrrum, Epirotarum regem, cum in castris ex uulnere curaretur, medici sui proditione interfici nefas duxit Fabricius, quin potius uinctum remisit ad dominum, ut scelus nec in aduersario conprobaret.