Epistulae
Jerome, Saint
Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.
audio praeterea quosdam contra rerum hominumque naturam aquam non bibere nec uesci pane, sed sorbitiunculas delicatas et contrita holera betarumque sucum non calice sorbere, sed conca. pro pudor, non erubescimus istiusmodi ineptiis nec taedet superstitionis! insuper etiam [*]( 4 cf. Com. Att. fragm. ed. Kock III p. 613 fr. 1234\': παγει̃α γαστὴρ λεπτὸν οὺ τίϰτει νόον ) [*]( 1 ardeo et ardeo eKH ardeo cet. aduliscentia et eKHP et adu- (oB)lescentiae (-e B) kB et adu(oN)lescentis SDN inflamor Ka.c.PD sang. et] et tenaci sanguine k et tenuato (utrumque. in ras. m2B) sanguine SDNB 2 sucol. e succul. ka.r. que om. N cauebo HDk,2p c. poculum eSDkB 3 sumptio s; add. est (eras.) K uini e,Bp.c.m2 pulchre-res. om. e pulcre B; add. ergo K sed] et P 4 utrum} an S 5 sensumj add. nisi (del.) B 6 ieiun.] add. modum g inferre S potest H 7 sint] add. tibi ieiunia ZDNkB, add. tibi s , pura om. k non eP et non cet. ieiunia om. SDNkB 8 oleum e uesci] uti K molestia e quosdam D 9 que om. SN carricae e carices S caricas DNkB piperem N palm. fr. nuc. N 10 similam Nk similia ea.r.Ba.c. et (s. l.) similia S mella e melle Ba.r. pestatia e pistacia D tot PZDN,Ba.c.m2 ortorum eSB,Pa.c. hortarum H cultus D 11 non om. H uescantur H panel add. et, dum delicias sectamur, a regno celorum detra(hs.i.)imur in mg. m2B audi propterea quosdam HD alius (sic) ferunt e 12 natura e aqua e. panem eHD 13 et om. e holera KHSDk olera cet. 14 sucus e calices N bibere B concas N caeca ka.c.m2 concha S pro,-p. 436, 1 quaer. om. eN pudore Pp.c. 15 istimodi ka.c.m2. superstitiones KH subpersticione Ba.c. ) [*]( 2S* )
Caue, ne hominum rumusculos aucuperis, ne offensam dei populorum laude commutes. si adhuc, inquit apostolus, hominibus placerem, Christi seruus non essem; desiuit placere hominibus et seruus factus est Christi. per bonam et malam famam a. dextris et a sinistris Christi miles graditur, nec laude extollitur nec uituperatione frangitur, non diuitiis tumet, non contrahitur paupertate, et laeta contemnit et tristia. per diem sol non uret eum neque luna per noctem.
nolo te orare in angulis platearum, ne rectum iter precum tuarum frangat aura popularis; nolo te dilatare fimbrias et ostentui habere ϕυλϰτήρια et conscientia repugnante pharisaeica ambitione circumdari. melius est haec in corde portare [*]( 6 Gal. 1, 10 8 cf. II Cor. 6, 8. 7 9 cf. II Tim. 2, 3 12 cf. Ps. 120, 6 13 cf. Matth. 6, 5 14 cf. Matth. 23, 5 ) [*]( 1 famem D formam K 2 gloria e gloriae H omne D de pane e 3 non put.] nuncupatur ep.c.H non om. k 5 pr. ne s. l. K rumuscolos (ex -lis m2) hom. e rumusculis N,kp.c.m2 off.] in offensam (-a DN) 2,\'DNkB 6 laudem SDNk laudem in te B apti H 8 desiit eK desinit Bp.c.m2 hom. \'pl. N et] qui e xpi fact. est 2 9 fam. et mal. S pr. a] ad K alt. a] ad ea.c.m,2Ka.r., om. HP sinertris ea.c.m2 milea Ka.c.m2 11 tomet (s. I.) ea.c.m2 paupertatem ea.c.m2 et om. N laetitiam e contempnit KDNB,ka.r. contempnet ea.c.m2 12 tristitia H,N a.r. tristitiam e urit N nec 2 (ex ne) N nocte H 13 nec KHS et k 14 te s. I. P, om. K fymbrias K (ex fyfymbr.) H 15 haberi D ΦΥΛΑΚΤΕΡΙΑ P filacteria KZDNkB filactyria H farisae(eZ)ica P2 r(phk)arisaica HDk pharisahica N farisaidjca B 16 ambo circ.] ambi (add. tione repugnari s. I.) K melius-corpore P hinc dependit (KHk inde pendet 2DNB) euangeIium, inde crux (crux in ras. 2 lex g) et prophetae (add. siue sacra et apostolica doctrina. melius est enim haec omnia in mente portare quam in corpore S). fidelis mecum lector (lect. om. K) intellegis, quid (quod N) \'taceam et quid (quod N) magis tacendo loquar. tot t theculae (H eculae K tegulae 2DNk regule )
his plagis * caeli includere, haec te quadriga uelut aurigam Christi ad metam concitum ferat. nihil hoc monili pretiosius, nihil hac gemmarum uarietate distinctius. ex omni parte decoraris, cingeris atque protegeIis; et ornamento tibi sunt et tutamini: gemmae uertuntur in scuta.
Caue quoque, ne aut linguam aut aures habeas prurientes, id est, ne aut ipse aliis detrahas aut alios audias detrahentes. sedens, inquit, aduersus fratrem tuum loquebaris et aduersus filium matris tuae ponebas scandalum; haec fecisti. et tacui. existimasti iniquitatem, quo.d ero tibi similis; arguam te et statuam contra faciem tuam. subauditur: \'sermones tuos et cuncta, quae de aliis es locutus, ut tua sententia iudiceris [*]( 11 *Ps. 49, 20-21 ) [*]([add. sunt s. I. m2] B te regulae S, fort. terriculae), quot (quod KH) species (speres B) gloriarum (add. uanarum percuruant B, add. percurrant S). quanto melius erat haec in corde portare, non in corpore (non in corpore, sed in corde gestare Z [gestare in mg. add. m2] DNkB) KHDNkB 1 deum] dominum 2D et (s. I.) dominum B et deum S habe k 2 quaer. dom. DNk requirat K iuat. prud. ZDNkB 3 caeli plag. SDNkB 4 inclaudere P auriga K 5 metam] neta D concitam H. concitium D munili N munile k munere K hac] ac H haec P hoc ZD 7 orn.] hec ornamenta Bp.c.m2 tutamine Kp.c.H munimini ZDk,B (u ex o ml) munimine N munimina Bp.c.m2 9 plurientes G prorientes II 10 est s. l. m2S ne om. H de aliis KH 11 aduersum P tuum loq. s. l. 2 loq.] detrahebus GB; add. detrahendo SDNk 12 aduersum HPDk 13 scandala B haec-15 tuam] et cetera 2DNB aestimasti G 14 iniq. s. l. m2K inique P tibi] tui Pa,c s 15 statuam] add. te G st illam KH subaudito K subaudiu(us.l.)ntur G parce a (a om. 2DB) detractione (-niB) linguae, custodi ZDNB tuis Gp.c. 16 et] add. scito quia ZDNB et scito quia per S quae s. 2. 2 de s. I. m2B, om. P et locutus H loqueris ZDNB ut om. ZDNB iudicaris Z (ar ex auer) DN iudicaberis B; add. et ZDNB )
neque uero illa iusta est excusatio: \'referentibus aliis iniuriam facere non possum\'. nemo inuito auditori libenter refert. sagitta in lapide numquam figitur, interdum resiliens percutit dirigentem. discat detractor, dum te uiderit non libenter audire, non facile detrahere: cum detractoribus, ait Salomon, ne miscearis, quoniam repente ueniet perditio eorum, etruinam utriusque quis nouit? tam uidelicet eius, qui detrahit, quam illius, qui aurem adcommodat detrahenti.
Officii tui est uisitare languentes, nosse domos, matronas ac liberos earum et nobilium uirorum non ignorare secreta. officii ergo tui sit non solum oculos castos seruare, sed et linguam. numquam de formis mulierum disputes nec alia domus, quid agatur in alia, per te nouerit.
Hippocrates adiurat discipulos, antequam doceat,; et in uerba sua iurare conpellit; extorquet sacramento silentium, sermonem, incessum, habitum moresque describit: quanto magis nos, quibus animarum [*]( 6 *Prou. 24, 21-22 14 cf. Hippocrates nol. I, p. 1 Kuehn. ) [*]( 1 depr.\' eris Z deprehendendus eris DNB deprehenderis S quae- s.l.Z alios H uero om: N B reffert B sagitta-9 detr. om. N lapidem HZ,Dar. \' 5 detractator GK uidet KZDkB 6 detractatr GK ait ex aut m2K, om. H salamon HZ solomon K commiscearis ZDk 7 uenit HZDB perd. eorum et s. I. m2 K eorurii] eius H . ruina K 8 utrorumque ZDkB nldel.] uidebis et H eius] illius K 9 aqui aurem s. I. Z 10 off.] add. ergo ZDNkB est-12 tui om. N nosse] non esse K\' domus KH,Za.c. matronarum ZDkB 11 non ign.] custodire ZDIB 12 tui ergo G ergo om. K sit] est Σ; add. km̃e N • et om. H 13 formam mul. G mul. (-lis D) formis HZDNkB ne Z al. dom., quid ag. in al.] al. dom., quid al. ageret H quid ag. in al., dom. al. S quid in cuiusdam (dam in ras. m2B cuiusquam Z) domo ag., al. dom. ZDNB 14 per te ex parte G norit Za.c. Hipp.—p. 439, 1 est om. N ippocr. G hyppocr. KP hypocr. Z (cra s. l.) B ypocr. Dk hypocritis H 15 discipulus H; add. suos s. I. m2B doceat s. I. Z et om. H uerbis suis ZDB conpellitur P 16 incessum GP; add. mansuetudinem cet. 17 describet K discribit H descripsit D praescribit S med.] cura S )
Numquam petentes raro accipiamus rogati. nescio quo enim modo etiam ipse, qui deprecatur, ut tribuat, cum acceperis, uiliorem te indicat et mirum in modum, si rogantem contempseris, plus miratur. praedicator continentiae, nuptias ne conciliet. qui apostolum legit: superest, ut et qui habent uxores, sic sint, quasi non habentes, cur uirginem cogit, ut nubat? qui de monogamia sacerdos est. quare uiduam hortatur, ut δίγαμοςsit?
procuratores et dispensatores domorum alienarum atque uillarum quomodo esse possunt, qui proprias iubentur contemnere facultates? amico quippiam rapere furtum est, ecclesiam fraudare sacrilegium est. accepisse pauperibus erogandum et esurientibus plurimis uel cautum esse uelle uel timidum aut — quod apertissimi sceleris est — aliquid inde subtrahere omnium praedonum [*]( 9 *I Cor. 7, 29 ) [*]( 1 domus -PN,Sa.c. quasi pr. am. deb. ZDkB quasi pr. ama N 2 consol.—nou. o.m. N nos. potius in mexoribus suis K nos in meroribus suis potius 2DJcB,H (om. pot.) 3 nouerint] add. flere cum flentibus ZDB (c/. liom. 12, 15) facilius IDNk 4 uocatur GIDN ad prand.] add. et GZDN, add. ire S ire ad prand. H 5 roganti 2; add. beatius _(enim. add. s) est tnagis (s. 1. N, om. 2) dare quam accipere 2DNkBs (el: Act. 20, 35) 6 enim om. H etiam] add. et H ut], add. et-G 7 in mirum in H si] add. eum (eam B) ZDNkB 8 mir.] te potigs (postea B postejius S) ueneratur ZDNkBS praed.-12 sit om. N 9 ne conc.] reconciliet G ne] non KHZk qui] et quia k leget K; add. dicentem S -. et om. HPDk 10 sic-habentes GZB siç-habeant 11 ,(om. sint) P tamquam (tam D) non habentes sint KDk 12 uidua. 11 δίγαμος scripsi digamus KH digama GP bigama cet. et. GP at(d)que cet. 13 alien. om. H 14 possunt esse K qui GP clerici qui cet. 15 amicorum Ba.r. rap. quipp. ZDNkB quidpiam \'G furtum] turpe H ecclesia Kp.r. 16 pauperes erog. II quod pauperibus erog. est S 17 plurimi N nelle esse KP quo N apertissimis (ex. -mus) cleris. (ex celeris) K apertissime D 18 exinde aliq. ZDNkB inde s. I. K )
ego fame torqueor et tu iudicas, quantum uentri meo satis sit? aut diuide statim, quod acceperis, aut, si timidus dispensator es, dimitte largitorem, ut sua ipse distribuat. nolo sub occasione mea sacculus tuus plenus sit. nemo me melius mea seruare potest. optimus dispensator est, qui sibi nihil reseruat..
Coegisti me, Nepotiane carissime, lapidato iam uirginitatis libello, quem sanctae Eustochiae Romae scripseram, post annos decem rursus Bethlem ora; reserare et confodiendum me linguis omnium prodere. aut enim nihil scribendum fuit, ne hominum iudicium subiremus, quod tu facere prohibuisti, aut scribentes nosse cunctorum aduersum nos maledicorum tela torquenda.
quos obsecro, quiescant et desinant maledicere; non enim ut aduersarii, sed ut amici scripsimus, nėc inuecti sumus in eos, qui peccant, sed, ne peccent, monuimus. neque in illos tantum, sed et in nos ipsos seueri [*]( 7 cf. ep. XXII ) [*]( 1 ergo salter 2DNB torquetur 2DNB dicas H quentam H quando 2 quoniam DNk,B (oniam in ras.) 2 nenter N mens K eius DNB, ras. 2 litt. 2 sit] est G quod s. I. K acciperis H,Ba.c. accipis IDN 3 dispensatores D disp. est H largiorem Kp.c.HD largitiorem 2 largitori N ipse sua B ipsa G 4 nolo-potest. om. N nolo] add. ut s. I. m2B saculus Za.c.m2B 5 me mel. mea GP mel. mea K mea mel: 2k mea meL me DB mel. est mea H optimos K ipse est op(bZB)timus 2DNB est om. 2DNB 6 nihir sibi ZDkB seruat GNk 7 lapid.] distributo k lapid.-9 confod.] talia scribendo N uirg.] uiduitatis (ex -tes) P 8 quam H eusthochiae K eusthocio H eustochio S romanae 2 9 dec. aun. D rursum PZDkB; add. de s. l. B bethlem GK bethlehem D betlehem k bethleem cet. mora (m eras.) G reserarem K 10 omn. me ling. N hominum B proderem K,ka.r. enim om. K nihil] mihi H 11 quod] add. si K prohib.] noluisti ZDNkB 12 scribentem H scribens N nos nosse Bp.e.mS nos G aduertum nos cunctorum ZDNkB aduersus H maledictorum K,Dp.c.m2 13 torq. GP contorq. N esse torq. cet. obs.] add. ut 2DNB 14 adtiersariis HZDNk amicis HZDNk 15 inuenti N at inuenti in mg. m22 monemus 2DN 16 illis 2DN et s. 1. 2, om. HK nosmet H )
Frater Ambrosius tua munuscula perferens detulit et suauissimas litteras, quae in principio amicitiarum fidem probatae iam et ueteris amicitiae praeferebant. uera enim illa [*](r = Lugdunensis 600 s. VI (continet p. 442,5 uera-443, 4 conciliant; 443, 12 malens-13 ingerere; 445, 3 inuenit-4 \' fieret; 446, 1 habet-3 insonat; 447, 14 sancta-16 resistit; 449, 7 magis-8 interrogat; 453, 10 facilitate-11 intellegunt; 454, 10 pnerilia—12 nescias; 456, 16 si historiam-457, 2 narrantur; 463,15 nolo-19 indoctus; 463, 19 non sum—464, 2 sunt; 464, 5 discamus-6 caelo; 464,15 nemo-16 nenderet; 464, 17 auaro-18 alt. habet; 465, 1 si habes-9 moriturum). ) [*](G — Neapolitanus VI. D. 59 s. VII (continet partem epistulae -..a p. 459, 14 monebo usque ad finem). ) [*](X ■ = Petropolitanus I. 15 Quarto s. - VIIi-IX. ) [*](H = Monacensis lat. 6299 s. VIII-IX (continet epistulam usque ad p. 460, 14 cuangelium). ) [*](P = Cenomanensis 126 s. IX. ) [*](Z = Turicensis Augiensis 41 s. IX. ) [*](D = Vaticanus lat. 355 356 s. IX-X. ) [*](S = Vindobonensis lat. 746 s. XIII. ) [*](2 incipit ad paulinum F in nomine dei summi incipit aepistola bironimi ad pulinum (sic) hironimus in opido stridonis hanc aepistolam sub theodosio imperatore scripsit X incipit epistula hieronimi de cano ad paulinum. haec inscriptione hiero de can. sed aliquid auctoribus esse traditura auctorum enim mose quandocumque suam personam demonstrant initis demonstrare librorum et non scriptionibus nt paulum seruus xpi illu et ceter. hieronimum enim hanc epl scripsisse non dubitamus. nunc uerocertum difinimus locum H item ad paulinum presbyterum de studioscripturarum P incipit hieronimi ad paulinum pbr de omnibus dininaehystoriae libris I item epla sancti hieronimi secunda ad paulinum presbyterum de omnibus dinine historie libris. scripsi ego manu D item ierrai efla secunda ad paulinum pbrm de de (sic) omnibus diuinis istorie libris S, titulus cum priore epistulae parte excidit in G 3 tua XH tua mihi cet. adferens H detullit X et] simul X, om. H 4 in XHP a cet. amic.] alloquu(cui/)tionis XH iam probatae S 5 iam om. HDS et net. P fidei et uet. ZDS, om. XH amic.] add. tunc X, add. iam tunc H perferebant X illa eet uera nec. P uere 2T )
legimus in ueteribus historiis quosdam lustrasse prouincias, nouos populos adisse, maria transisse, ut eos, quos ex libris nouerant, coram quoque uiderent. sic Pythagoras Memphiticos uates, sic Plato Aegyptum et (propter) Archytam Tarentinum eam quoque oram Italiae. quae quondam Magna Graecia dicebatur, laboriosissime peragrauit, ut, qui Athenis magister erat et potens cuiusque doctrina Academiae gymnasia - personabant, fieret peregrinus atque discipulus, malens aliena uerecunde discere quam sua aliis inpudenter ingerere.
denique dum litteras quasi toto fugientes orbe per-\' sequitur, captus a piratis et uenundatus etiam tyranno crndelissimo paruit; captiuus, uinctus et seruus, tamen, quia philosophus, maior emente se fuit. ad Titum Liuium lacteo [*]( 16 cf. Plin. epist. II 3t 8 cf. Quintil. inst. orat. X 1, 32 ) [*](1 nequeaitudo H est XH est et cet. gluttino XII cop.] add. est H 2 pr. non] ut non H corp. tanto XH tant. corp. cet. non subd. om. r 3 palpitans X tim. domini XH domini tim. P dei tim.. cet. 4 concilient Z concitant XII leg.] add. enim XII 5 lustrare II nouos] nouas nouosquae H pop. ad. XH ad. pop. eft. marial metre II 7 pith. XP phit. DS phitagora* Z (ph ex p m2) phitacoras H memphitico H propter addidi, om. codd. 8 arcitam PZD archita S taran(ns.l.Σ)tinum 2D tenentium XH eam quoque scripsi eamque ,P eumque H etiamque X eademque ZDS ora DS hora H2 quanqam X (qa ex da) 9 magne graecie Za.c. incognita grecis X grecis. incognita H dicebantur XII ut qui] utque S 10 athenas Z,Da.c.m2 apud athenas Dp.c.m2 fuit H et potens om. XH doctrina XS doctrinarn H doctrinae P doctrinas ZD achadimie X ac(chZ)ademia et Za.c.D 11 ginnasiae S geminassia X 12 mallens XII melius 1\' uer. al. H dicere Z discimus ex discemus m2T sua] nostra iT alis X, om. cet. ing. inprudenter H prudenter). 13 gerere Za.c.. ingerimus r deinde H cum ZDS orbe fugiens X confugientis H 14 etiam om. X crudelissimus II 15 parauit II captius (i eras.) X captiuis S, om. H uictus H uinctis S seruis S quia om. XH,Za.c.m2 16 maiore ZD maiorS S mente XZDS semente II se om. HZD at P, om. XH libium ZI) libdium X lippeum H )
Apollonius — siue ille magus, ut uulgus loquitur, siue philosophus, ut Pythagorici tradunt - intrauit Persas, transiuit Caucasum, Albanos, Scythas, Massagetas, opulentissima Indiae regna penetrauit et ad extremum latissimo Phison amne. transmisso peruenit ad Bragmanas, ut Hiarcam in throno sedentem aureo et de Tantali fonte potantem inter paucos discipulos de natura, de moribus ac de siderum cursu audiret docentem; inde per Elamitas, Babylonios, Chaldaeos, Medos, Assyrios, Parthos, Syros, Phoenices, Arabas [*]( 6 cf. Philostr. uit. Apoll. I c. 18 sqq. 8 cf. ibid. II c. 4 sqq. 10 cf. ibid. III c. 15 11 cf. ibid. III c. 16 cf. ibid. III c. 25 12 cf. ibid. III c. 16-49 13 cf. ibid. III c. 50—V c. 24 ) [*]( 1 manaute H manentem Σ,λΡDa.c. uisendum H aiseenno X, om. cet. -ultimo XH ultimis cet. terrarum orbe scrip$i hispaniae (spaniae H) uel terrarum (terrorum H) orbe XH bispaniae (spaniae 2D) galliarumque finibus PIDS 2 uen. Gad. quend. scripsi uen. ad thaianum quond. H uen. tatianum qaeud. Â. quosdam (quondam S) uen. nobiles, PIDS quem XH quos PZDS 3 uel H, om. cet. 4 perdnxerat 2 5 orbem H urbem cet. totum scripsi totam XH tantum 2 tantam cet. ingressus alium XII ingressi aliud cet. 6 orbem scripsi urbem coda. quereret XH quae(e)rerent cet. appollonius 2 apollonus autem X maius H nulgo H 7 phithagorici X phitacorici H phitbagoraei P pitagorei 2 phitarei D phytagora S 8 pertransinitque S pertransiuit S caucassum Âi cauasum H; add. montem S massagitas À. massagethas 2 massagetes S 9 aepulentissima Â. epolentis ima H india H et s. I. m22, om, DS extr.] add. uero S 10 fison Xp.r.2D finson Xa r. bracmanas D brachmanas P uti arcam 2D 11 hiiarcham H iarcam S 12 motibus S tert. de), de dierum 2, om. cet. syderumque 2p.c.m2 13 curans 2Da.r. edocentem H aelamitas P2 elimitas H ilamitas Dp.c.m2 hilamithos X babilonios X,P (l ex 11) babilloneos H baby(y ex i m £ )lones 2 babilonas D babilonicos S (coa ex as m2) chaldaeos 2p.c.m2 chaldeos DS caldeos cet. 14 moedos PD assirios DS assiros Â. ac sirios P partos D siros XP2 syrios D foenices D fenices 2 phcnicis P phinices Â. fenicas S penices H arabes S )
Quid loquar de saeculi hominibus, cum apostolus Paulus, uas electionis et magister gentium, qui de conscientia tanti hospitis loquitur: an experimentum quaeritis eius, qui in me loquitur Christus?, postDamascum Arabiamque lustratam ascenderit Hierosolymam, ut uideret Petrum, et manserit apud eum diebus quindecim — hoc enim magisterio ebdomadis et ogdoadis futurus gentium praedicator instruendus erat — rursumque post annos quattuordecim adsumpto Barnaba et Tito exposuerit apostolis euangelium, ne forte in [*]( 1 cf. Philostr. uit. Apoll. V c. 43 sqq. cf. ibid. VI c. 6 sqq. 2 cf. Herodotus III c. 17-18 4 cf. Philostr. uit. Apoll. I c. 41 7 cf. Act. 9, 15 cf. II Tim. 1, 11 8 II Cor. 13, 3 9 cf. Gal. 1, 17-18 12 cf. II Tim. 1, 11 13acf. Gal. 2, 1—2 \' ) [*]( 1 pali(aH)stinam XH palestinos eet. andiuit (pr. u eras.) X ad H, om. cet. 2 gimnosoph. 2a.c.m2 gymnoso(iif)phitas Pa.c.H ginnosoph. S geYnlDosoph. Â. gymnososystas D et-uid.] uid. ad famosissimam mensam solis H in sab.] in subul (utrumque u incertum an a) X inuenerit in snblum H 3 inú.-fier.] qui proficere (i ex e mZ) studet (e ex i m2) et (del. m2), etiam si (ex se m2) gradum perfectionis attingat itt ex dt m2), semper tamen inuenit, quo crescat et per dies singulos se ipso melior fiat I7 uir] uisu XH ut XH- et cet. semp.] sem HS 4 proficiens et H se om. XH scrips.-Phil. seclusi, quod lectoris cuiusdam adnotatio esse uidetur scribit P et scripsit; super hoc om. X phil. o. uol. plen. Â. 6 de] die Â.a.r., om. H cum om. H paul. ap. X 7 quid H tanti Â. tanti in se cet. 8 loquitur XH loquebatur cet. eius quae(e)r. DS 9 xiii XD .10 lustratas P ascendere Â. ascenditque H hieru(oP,Zp.c.m2)soli(yD)mam XHPZD iherosolimam 5 ut uid.] uidere DS petro uid. X 11 mansit XID aput HDS illum Â. XV ex X 2 magist. Â. minist. S mist. HP myst. SD 12 hebd. S ogduadis H ogduaths Â. ocdoadis D octoadis 2a.c.m2 praedicatur Â. struendus SD 13 quatt. om. H 14 exposuerat HZ )
habet nescio quid latentis ἐνεργείας uiua uox et in aures discipuli de auctoris ore transfusa fortius insonat. unde et Aeschines, cum Rhodi exularet et legeretur illa Demosthenis oratio, quam aduersus eum habuerat, mirantibus cunctis atque laudantibus suspirans ait: \'quid, si ipsam audissetis bestiam sua uerba resonantem?\'