Epistulae

et ego ignosco errori fratris; intellego, quia. diaboli arte deceptus sit. inter mulierculas [*](4 cf. Terent. Eun. 264 14 cf. Persius I 115 15 Iuuenalis I 15 16 Horat. sat. I 4, 34 17 *Esai. 50, 6 19 *I Petr. 2, 23 21 *Luc. 23,34 ) [*](1 uoco D transmittendum Sp.e. 3 ego s. I. 2 duco Bp.r. ductito ς S et om. DB 4 gnatonici B gnat(hs.l.)o tinici J ginathonici(-ceZ)ZD Phorm. S 6 ac] hac JD sententiam DB 7 pr. iste s. I. m22 deleret D 8 ut] sic et Bp.c.m.2 10 scnrrarunt D est] add. hoc s. l. m2B paraborum J paraTum Za.c. parasitarum (-orum s) Zp.c.s at barbarorum in mg. m22 11 figat] fatigat D 12 acriptura J,Ia.c. 13 dis(ssZ))ertitudinis 2D rem.] respondere DB aX respondere s. I. m2S uellim Sa.r. uel D 14 praepossum D litteras S 17 uol. mag. 2 19 maledixit JZ 20 post s. I. 2 22 quod J2 23 qua <7 est 2 )

dignetur igitur nobis sermonem suum mittere et non reprehendendo, sed docendo garrulitatem nostram corrigere. tunc intelleget aliam uim fori esse, aliam triclinii; non aeque inter fusa et calathos puellarum et inter eruditos uiros de diuinae legis dogmatibus disputari. nunc libere et inpudenter iactat in uulgus et perstrepit: \'damnauit nuptias\' et inter uteros tumentes, infantum uagitus et lectulos maritorum, quid apostolus dixerit, tacet, utmesolum in inuidiam uocet; cum autem ad libros uenerit et pedem pedi contulerit et uel proposuerit aliquid de scripturis uel audierit proponentem, tunc sudabit, tunc haerebit.

procul Epicurus, longe Aristippus, subulci non aderunt, feta scrofa non grunniet.

et nos tela, pater, ferrumque haud debile dextra spargimus, et nostro sequitur de uulnere sanguis. porro, si non uult scribere et tantum maledictis agendum putat, audiat tot interiacentibus terris, fluctibus, populis saltim echo clamoris mei: cnon damno nuptias, non damno coniugium\'. [*]( 20 Verg. Aen. XII 50 sq. ) [*](1 scitulus J 3 in t. esset J2 5 pascit Zp.c.m2 credit (ai cedit in mg. 2) J2 6 ut] et J,2a.c. ueranus J 7 perc. utr. g et] ut D quidq.] quid J2 9 repre(ae)hendo J,2a.c. garr. sed doc. Ba.c.m2 10 intellegit Z 11 fusam D fusos g calatos JB,2a.c.m2 12 legis] legibus J disputare J2 13 damnat S 14 infantium S 16 proposuerat D 18 sndauit D 19 feta om. S scropha DB scofa 2a.c. gruniet Za.c. 20 pater] pariter 2p.c.m2B haut D,Zp.c.m2 aut B,2a.c.m2 debili dextera Z 21 seq. nostro B nostros D 23 interi. in mg. add. B interiacentia J saltem J 24 echo S et hoc codd. laboris J non d. nupt. s. I. B )

Oportebat nos, dilectissime, clericatus honore non abuti in superbiam, sed custodia mandatorum dei et obseruatione diligentissima hoc esse, quod dicimur. si enim sancta scriptura loquitur: cIeri eorum non proderunt eis, quae adrogantia clericatus conducere nobis poterit, qui non solum cogitatione et sensu, uerum et sermone peccamus — audiui quippe, quod tumeas contra nos et irascaris et miniteris scribere in extremos fines terrae, ut loca prouinciasque non nominem —, et ubi est dei timor, qui nos debet illo tremore concutere, qui dictus a domino est: si quis irascitur fratri suo sine causa, reus erit iudicio?

non quo magnopere curem, si scribus, [*](11 *Hier. 12, 13 17 *Matth. 5, 22 ) [*]( 2 forsitan s. I m2S 3 duc.] add. explicit ad domnionem D ) [*](A = Berolinensis lat. 17 s. IX. -) [*](D = Vaticanus lat. 355356 s. IX-X. ) [*](B = Berolinensis lat. 18 s. XII. ) [*](S = Vindobonensis lat. 746 s. XIII. ) [*]( 5 epistola (epta D) epiphanii (-ni D) cyprii (cypri A) missa ad iohannem a sancto hieronimo translata (-tam D) AD ept ieronimi (del.) epyphanii cip1 missa ad iohannem episcopum et a sancto ieronimo translata B epiphanii cipri epta missa ad iohannem episcopum a sancto ieronimo translata S 7 epyph. D ephif. A 8 honorem Aa.c.m2D 9 superbia AS,Ba.c.m2 10 hoc esse in ras. m2B dicimus Ba.c.m2 11 clerici DB,Sp.c.m2 quae] quam B in ras. 11128 arrogantiam Bp.c.m2S 12 potuit S 13. alt. et] etiam S 17 est a dom. S suo om. B 1R quo] quod S )

in monasterio fratrum — et.fratrum peregrinorum, qui prouinciae tuae nihil debuere et propter nostram paruitatem et litteras, quas ad eos crebro direximus, communionis quoque tuae coeperunt habere discordiam -, ne uiderentur quadam duritia et conscientia antiquae fidei ab ecclesia separari, ordinauimus diaconum et, postquam ministrauit, rursum presbyterum, super quo debueras gratulari intellegeųs, quod ob dei timorem hoc sumus facere conpulsi, maxime, cum nulla sit diuersitas in sacerdotio dei et ubi utilitati ecclesiae prouidetur.

nam, etsi singuli ecclesiae episcoporum habent sub se ecclesias, quibus curam uidentur inpendere et nemo super alienam mensuram extenditur, tamen praeponeretur omnibus caritas Christi, in qua nulla simulatio est; nec considerandum, quid factum sit, sed quo tempore et quo modo et in quibus et quare factum sit.

cum enim uidissem, quia multitudo sanctorum fratrum in monasterio consisteret et sancti presbyteri Hieronymus et Uincentius propter uerecundiam et humilitatem nollent debita nomini suo exercere sacrificia et laborare in hac parte monasterium, quae Christianorum praecipua salus est, inuenire autem et conprehendere seruum dei non posses, qui te et, quod graue onus sacerdotii [*]( 1 cf. Esai. 18, 2 16 cf. Rom. 12, 9 ) [*](1 tibi om. S 2 esay. B ysai. S isai. S 3 ne S 4 alt. fratrmu s. l. m2B 5 tuae a nih. AD nih. tuae S debuere Ba.c.m2S debere Aa.c.m2 deberi D deberent ABp.c.m2 7 comunionis BS concordiam S 8 consc. nostra 5 fidei] add. nostrae quam simul habuimus B 10 rursus BS 12 et om. B 13 eccl. ut. B et s. I. m2A si s. l. m2B singulae Ba.c.m2S ecclesiae dcl. m2B ecclesiarum episcopi S (sed singuli ecclesiae episcoporum = £rÇ Ixaato? ziuv \'tij; h- \';t);7jolaç tlttOY.Óltwv) 16 praeponitur BS praeponderetur Engelbrecht; num praepon(i m)eretur? 18 in om. B 20 hieronim. AD iheronim. B ieronim. S 21 nollet Aa.c.m2 22 labore D monasterium B moua- sterii (-ri D) cet. ministerii S 24 possis AD et] eo BS honus DB )

uix ergo conpulimus eum et suadere potuimus testimoniis scripturarum et propositione mandatorum dei. et cum ministrasset in sanctis sacrificiis, rursus cum ingenti difficultate tento ore eius ordinauimus presbyterum et isdem uerbis, quibus antea suaseramus, inpulimus, ut sederet in ordine presbyterii.

post haec scripsimus ad sanctos presbyteros monasterii et ceteris fratribus et increpuimus eos, quare non scripsissent super eo, cum ante annum multos eorum queri. audissem, cur non haberent, qui sibi domini sacramenta conficerent, et illum omnes suo poscerent testimonio et grandem utilitatem in commune monasterii testarentur, quare tunc reperta oportunitate non scripsissent nobis neque super ordinatione eius aliquid poposcissent.

Haec ita acta sunt, ut locutus sum, in caritate Christi, quam te erga paruitatem nostram habere credebam, quamquam [*]( 1 nolle D fug.] confugeret B consugeret S 3 dispositione BS diaconis S 4 ut] quod D 5 aduersus B aduersa Da.c. 8 diacones S hos Aa.c.DB 9 forte] forte se (exp.) A liberari g 11 ualde quippe S obtineb. D obteneb. Aa.c.m2 12 se esse B se esse clamitans et graue onus ultra uires suas esse S persuadere S 13 praepositione S 14 ministraret S 15 presbytcrum in ras. m2B hisdem ADS iisdem S 16 ante S sedet B 18 ceteros fratres S increpauimus Bp.c.m2 non scr.] conscr. A 20 coficeret B 22 comune BS 25 acta] gesta BS ut] uel A uelut Ba.r.S 26 nostra Aa.c.m2D )