Epistulae

quid diuersarum urbium alienigenas commemorem, quos populus Iudaeorum non quiuit expellere de urbibus et sedibus suis, cum ipsa metropolis tua — prius Iebus, postea Salem, tertio Hierosolyma et nunc Aelia — Iebusaeos expellere non ualuerit, sed manserit cum eis in scandalum exemplumque uitiorum in tantum, ut, ubi templum tuum conditum est, area Ornae fuerit Iebusaei et ipsum templum LXXX milium latomorum et LXX milium uectorum, hoc est CL milium exceptis praepositis operum pro multitudine habitantium tecum incircumcisorum ab ethnicis extructum sit ? [*](1 cf. Num. 25, 3 etc. cf. Iudd. 2, 11 etc. cf. IV Reg. 1, 2 etc. cf. III Reg. 11, 7 etc. 3 et mihi-8 intell.] = Eucher. p. 130, 12-17 12 cf. II Par. 3, 1 14 cf. III Reg. 5, 15-16 ) [*]( 1 deo om.B beelph. J behelph. D behetph. B belph. g bahalim DB; add. etI,Bs.l.rn2 b(e s.Z.)elzebub I behelzebub (ex-bul m2)B uehelzebubh D camos JB c(h s.l.)amus I 2 quos om.J quia s.l.l,om.B (prae s.l.)tulisti 1 retulisti J tibi s.l.I,om.J non perderes B 3 promittitur regnum celorum quod (ex quae m2) B 4 pr. non s.l.m22, om. Euch. Esc. si s.l.J perficero Euch. Ese. 5 pr. in s.l.m21,om.JB promittenti J -tis B sed in me] set mei Bp.c.m2 promissa Eueh. Ese. 6 ubi-7 prom. est om. Eucla. Esc. ; seclusi uerba olim margini adscripta, postea grauiter corrupta propon.] add. ad eli(e 2)gendum Is.l.,D si opera praetermittuntur B (fort. ex mera coniectura) qui operare promittuntur J,la.c.m2 quid opera promittuntur lp.c.m2 opera premit- tuntur D qui operari renuis g 7 cupias] culpas Jp.c.m2 librum om. Euch. Esc.\' iosuę 1D 8 et Iudicum om.Euch. Par. possessiones Euch. Par. possessionibus Euch. Esc. possessionum g intellegas D intellegis Euch. Par. intellege Euch. Esc. 11 hierosolyma J hierusolyma D hiero(ex u m2)solima I iherosolima B 12 aelia D helia cet. iiebuseos D ualuerint l\'p.c. ualuerunt D manserintD 13 uicinorum g ibi Ba.c.g 14 est] sit ubi g area s.l.l aree D,Bp.c.m2,om.J orne DB orniae J fuerint D,Bp.c.m2 h(s.i.m2)iebusaei J 15 LXXX scripsi LXX codd. LXX B LXXXID CLXXX J milia JS uictorumJ 16 pro] prae B 17 hęt(h s.l.)nicis I exstructum I )

Nec hoc dico in sugillationem terrae Iudaeae, ut hereticus sycophanta mentitur, aut quo auferam historiae ueritatem, quae fundamentum est intellegentiae spiritalis, sed ut decutiam supercilium Iudaeorum, qui synagogae angustias ecclesiae latitudini praeferunt.

si enim occidentem tantum sequuntur litteram et non spiritum uiuificantem, ostendant terram repromissionis lacte et melle manantem; sin autem per tropologiam dictum putant pro rerum omnium abundantia, et nos confessionis terram terramque uiuentium terrae ueprium praeferimus dicente domino ad Moysen de abiectione Israhelis et adsumptione gentium: dimitte me, ut deleam populum istum et faciam te ingentem magnam, et eodem patre ad filium: postula a me et dabo tibi gentes hereditatem tuam et possessionem tuam terminos terrae et apertius per Esaiam: parum tibi est, ut sis puer meus ad suscitandas tribus Iacob et faeces — uel reliquias — Israhel congregandas. dedite in lucem cunctis gentibus, ut sis saluator uniuersae terr a e.

ex quo perspicue demonstratur omnia illius populi in imagine et umbra et typo praecessisse, scripta autem esse pro nobis, i n quos fines saeculorum decucurrerunt.

Multa, Iudaee, scelera commisisti, cunctis circa seruisti nationibus. ob quod factum? utique propter idolatriam. cumque seruires crebro, misertus tui est deus et misit iudices et saluatores, qui te de famulatu Moabitarum et Ammanitarum, Philistiim [*](5 cf. II Cor. 3, 6 6 cf. Ex. 3, 8 etc. 8 cf. Ps. 26, 13 9 cf. Esai. 7, 24 10 *Ex. 32, 10 12 Ps. 2, 8 15 *Esai. 49, 6 20 *1 Cor. 10, 11 ) [*]( 1 suggill. DB 2 sicoph. B sychoph. D syc(h s.l.)of. I sycophantis (ex -tit m2)J aut] illud D quod B hystoriae (—e B)1B 3 decutiam] disciam (iam in ras.m2)B 4 sinagogae (-e B)JB latitudine J,Ia.c. 5 secuntur B 6 ostenda J2 manantem lac et mel B 7 si 1 trophologiam I 8 habundantia (h eras.I) codd. confess. terram scripsi terram om.J,2Ba.c.m2 terram confess. D,IBp.c.m2 9 praeferemus ID proferimus J moisen B 10 isrl JB et] sed (add. et de s.l.m2)J 14 per isaiam I in isaia B 16 tribus iacob s.l.I 18 ut ex sit D 19 umbra et typo et imagine D 20 processisse J 21 saeculi g decurrerunt I DB 22 iudee B iudaeae Ja.r. iudea Jp.r. circa Ja.c. circa te cet. 23 idololatriam g serui(s s.l.)ses I seruieris B 24 est tui B 25 de fam.] a dominatu B amanit. ex aminat. J Ammonit. g philistim Ja.c.IB )

a Cyro, rege Persarum, est laxata captiuitas - Hesdra hoc et Neemia plenissime referunt —, extructum est templum sub Dario, rege Persarum atque Medorum, a Zorababel, filio Salathiel, et Iesu, filio Iosedech, sacerdote magno. quae passi sitis a Medis, Aegyptiis Macedonibusque, non numero nec tibi adducam in memoriam Antiochum Epiphanen, crudelissimum omnium tyrannorum, nec Gnaeum Pompeium, Gabinium, Scaurum, Uarum, Cassium Sossiumque replicabo, qui tuis urbibus et praecipue insultauere Hierosolymae.