Epistulae

De hoc et ad clerum et ad plebem litteras feci, quas utrasque uobis legi mandaui. sed et illud ad diligentiam uestram redigere et emendare debetis, ut nominatim designetis eos quibus pacem dari desideratis. audio enim quibusdam sic libellos fieri ut dicatur communicet ille cum suis) quod numquam; omnino a martyribus factum est, ut incerta et caeca petitio inuidiam nobis postmodum cumulet. late enim patet quando dicitur ille cum suis et possunt nobis et uiceni et triceni et amplius offerri qui propinqui et adfines et liberti ac domestici esse adseuerentur eius qui accepit libellum. et ideo peto ut eos quos ipsi uidetis, quos nostis, quorum paenitentiam satisfactioni proximam conspicitis, designetis nominatim libello et sic ad nos fidei ac disciplinae congruentes litteras dirigatis. opto nos, fortissimi ac dilectissimi fratres, in Domino semper bene ualere et nostri meminisse. ualete. [*]( 1 hoc et] hoc Q 2 nobis legi nobis T et] ut TQ diligentia Rl uestra Rl, urm C 3 et C 8. 1. m. 2 desinetis Q, desinitos T 4 quibusdam corr. in quosdam C libello C 5 fieri corr. m inseri C 6 ut incerta om. C caeca] certa Q, copta R (fort. corruptum ex cooperta) ; 7 quomulet 01 . 8 nobis T 8. 1. et uigeni Q\' (et ui«*ceni M), ut uiceni T, ut ui*ceni R, uiceni ex ueni C m. 2 trigeni Q1 (triceni M), treceni Cl 9 ac ex ae C, hac Q 10 adseuerarentur TQ, asserentur R, adserantur C acoepit Q, acoipit T 11 ipsi quos uidetis nostis Q noctis C satisfactionis ClT, om. V 12 proximam om. V libellos CR 13 ac ex ad C opto ... ualete om. C 14 dilectissimi] fidelissimi RV semper] saluos V Catque ita alias saepe* liber Gotting. 15 ualete om. RQ (exh. M). — Ad martyres et confessores explicit CR, Epistula Cipriani (om. Q) ad martyres (martyras Q) et confessores qui lapsis petierunt pacem dari (add. T: et corripet ppSb qui pacem dederunt eis qui poenitentiam non egerunt) explicit TQ. — )

Diu patientiam meam tenui, fratres carissimi, quasi uerecundum silentium nostrum proficeret ad quietem. sed cum quorundam inmoderata et abrupta praesumptio temeritate sua et honorem martyrum et confessorum pudorem et plebis uniuersae tranquillitatem turbare conetur, tacere ultra non oportet, ne ad . periculum et plebis pariter et nostrum taciturnitas nimia procedat. quod enim non periculum metuere debemus de offensa Domini, quando aliqui de presbyteris nec euangelii nec loci sui memores, sed neque futurum Domini iudicium neque nunc sibi praepositum episcopum cogitantes, quod numquam omnino sub antecessoribus factum est, cum contumelia et contemptu praepositi totum sibi uindicent?,

Atque utinam non prostrata fratrum nostrorum salute sibi omnia uindicarent? contumelias episcopatus nostri dissimulare et ferre possem, sicut dissimulaui semper et pertuli. sed dissimulandi nunc locus non est, quando decipiatur fraternitas nostra a quibusdam uestrum: qui dum sine ratione restituendae [*]( Epist. XVI. — Incipit ad presbyteros et diaconos 22, Incipit ad clerum (Incipit ad preeb et diacon feliciter incipit ad clerum C) de quibusdam pPbb qui temere pacem lapsis dederunt necdum sedata persec (per se C, •rtM— pars T, persec Q) et (et om. C) citra conc (consilium C, conscientia Q) episcoporum (coepiscoporum C) CTQ. — 2 diaconibus 02Tv 3 diu ex da C quasi ueracundum C i 8. l. 4 perficeret C sed] at ex ad C 5 adrupta TQ temeritate] tamen merita B suae T 6 confessorem C TQ uniuersa et T, uniuersae et 01 7 tranquillitate B conentur TQ oportere ex oportet Q (oportet M) 8 et plebisJ plebis C procedit C1, precedat Q (procedat M) 10 deum T aliqui om. T de om. C presbiteris C 11 memeres B 12 epiacoporum Q orum in rag. (epm At) quod C 8. 1. m. 2 13 est om. C -contemptum T 14 indicent Tl; uindicent... omnia om. CB 15 prostrata] contra Oxon. salutem Q Ozon., salutate T 16 contumeliam OR 17 posaum C Oxon. sed om. C dissimulari ex dissimulacridi C 18 decipi.tur Q (decipiatur M), decipitur v 19 a om. C)

Sed nunc illi rei non sunt qui minus scripturae legem tenuerunt. erunt autem rei qui praesunt et haec fratribus non suggerunt ut instructi a praepositis faciant omnia cum Dei timore et cum data ab eo et praescripta obseruatione. exponunt deinde inuidiae beatos martyras, et gloriosos seruos Dei cum Dei sacerdote committunt, ut, cum illi memores loci nostri ad me litteras direxerint et petierint tunc desideria sua examinari et pacem dari quando ipsa ante mater nostra pacem de misericordia Domini prior sumpserit et nos diuina protectio reduces ad ecclesiam suam fecerit, hi sublato honore quem nobis beati martyres cum confessoribus seruant, contempta Domini lege et obseruatione quam idem martyres et confessores tenendam mandant, ante extinctum persecutionis metum, ante reditum nostrum, ante ipsum paene martyrum excessum, communicent cum lapsis et offerant et eucharistiam tradant, quando etiam si [*]( 5 I Cor. 11, 27. ) [*]( 1 perseuerantem T restitutae R, restituit Q 2 pacem Q ad ex et C offenmtur C untur in ras. nomina C, nomen Qv 3 et om. CB nondum p. acta om. C exbomologisim Q facta] finita CR . 4 manum Q eius C* et] et in T, ut in Q inpositae R 7 sanguinis dei R, sanguinis T 8 tenent Tv, nouerunt CR 9 erunt autem rei om. Q praesunt] reisunt Q . haec fratribus] confratribus C 12 martyres OT 13 loci] longi MQJ, longis Q*, legis cod. Angl. nri corr. in nre Q m. 2 (nri MQ\') 14 direxerit R, dixerint CQ et petierint om. CR tunc] cum tunc debeant CR sua] singulorum CR pax CR 15 dare T nostra] ecclesia add. v dei misericordia CR 16 sumerit R nos ex non C protectiOн T, protectione C, profectio R 18 cum contempta R lege et] lege QR 19 tenenda QT 20 mandat T, manda Rl, mandata QR* redditum T 21 ipsorum CR communient C ent corr. in cant 22 offerunt 02 et om. C\'QR tradunt C* si] nisi Q )

Castigare nos itaque diuina censura nec noctibus desinit nec diebus. praeter nocturnas uisiones per dies quoque impletur apud nos spiritu sancto puerorum innocens aetas, quae in ecstasi uidet oculis et audit et loquitur ea quibus nos Dominus monere et instruere dignatur. et audietis omnia quando me ad uos reducem fecerit Dominus, qui ut secederem iussit. interim temerarii et incauti et tumidi quidam inter uos, qui hominem non cogitant, uel Deum timeant, scientes quoniam si ultra in isdem perseuerauerint, utar ea admonitione qua me uti Dominus iubet, ut interim prohibeantur offerre, acturi et apud nos et apud confessores ipsos et apud plebem uniuersam causam suam, cum Domino permittente in sinum matris ecclesiae recolligi coeperimus. de hoc ad martyras et confessores et ad plebem litteras feci quas utrasque legi uobis mandaui. opto uos, fratres carissimi ac desiderantissimi, in Domino semper bene ualere et nostri meminisse. ualete. [*]( 1 minus gloriae C scripturam minus v, minus scripturam minus Q 2 contra legem domini om. Vv 3 diaconibus T preteritis C 5 cessura O. 6 nocturnas enim v 7 apud nos impletur CB, inplentur apud nos Q quae] quia C in om. C\'B extasi CQBT 8 in oculis Q audiet T (et om.) 9 auditis B, audiet C 10 reduce T, reducet B ad uos reducem me v dominus fecerit CRv iunxit C1 11 morarii M (temerarii Q) quidem CXB 12 dominum TQ (dno M) 13 hisdem CB -perserauerint B utaer C admonitionem T quam CQB me] e C, om. M (exh. Q) uti] ut Q 14 ut om. CB 15 istos C 16 cum om. Q pertimente C in] cum in Q* (in MQl) sinu Q 17 colligi Q, collegio T ad] et ad CQ martyreas C1, martyres CTv et om. C, ipsos et Q ad] apud Q 18 uobis legi v opto ... ualete om. C 20 ualete Otn, B. — Caecili Cypriani (om. B) ad presbyteros ot diaconos explicit CB, Ad clerum de quibusdam presbyteris qui temere pacem lapsis dederunt necdum sedata pres (pars T) et citra (contra T) cone (concupiscentiam Q) episcoporum explicit (explicit om. M, exh. Q) TQ. - )

Ingemescere nos et dolere ruinas fratrum nostrorum ex me scio, fratres carissimi, qui et ipse uobiscum pro singulis ingemesco pariter et doleo et patior ac sentio quod beatus apostolus dicit: quis infirmatur, inquit, et ego non infirmor? quis scandalizatur, et non ego uror? et iterum posuit in epistula sua dicens: si patitur membrum unum, conpatiuntur et cetera membra: et si laetatur membrum unum, conlaetantur cetera membra. conpatior ego, condoleo fratribus nostris, qui lapsi et persecutionis infestatione prostrati partem nostrorum uiscerum secum trahentes parem dolorem nobis suis uulneribus intulerunt: quibus potens est diuina misericordia medellam dare. properandum tamen non puto nec incaute aliquid et festinanter gerendum, ne dum temere pax usurpatur diuinae indignationis offensa grauius prouocetur. fecerunt ad nos de quibusdam beati martyres litteras petentes examinari desideria sua. cum pace nobis [*]( 6 II Cor. 11, 29. 8 I Cor.312, 26. ) [*]( Epist. XVII. — Incipit ad plebem facta significans quid (qui Q) ad emn martyres (martyras Q) de lapsis petierint (petier E, petierunt Q) ETQo, Ad plebem ut non facile aliquis communicet ex eis qui curati sunt nisi pent legiptime egerit fi, om. Cd. — 3 ingemiscere Εμ2, intremiscere p1 dolore T ex me scio] mereor <0 4 fratres ... ingemesco om. Eow 5 sentior fi apostolus beatos Tl 6 dixit μv inquit om. ω 7 qui E ego non μον 8 conpatitur M unum membrum To 9 membra om. p 10 unum membrum 0 et conlaetantur EQ, et collaetantur et o, collaetantur et μων 11 ego Tfi, ergo EQοω condoleor T, et . condoleo Εομων de fratribus μν lapsis Q, om. fi 12 poratrati <0 13 parem] rem E* Q, acrem E\'o 14 properam dum TQ, properamus dum E1ω, dum EP, om. 0 15 puto in putem corr. Q m. 2 (puto M), putS OJ, pute El, putent propere E*; putent propero tamen 0 et E s. I. m. 3, om. a 16 ne dum om. M, nesi dum Q sed nesi 0. 1. m. 2, ne si Eoo usurpetur EQοω 18 nobiscum T )

Audio quosdam tamen de presbyteris nec euangelii memores nec quid ad nos martyres scripserint cogitantes nec episcopo honorem sacerdotii sui et cathedrae reseruantes iam cum lapsis communicare coepisse et offerre pro illis et eucharistiam dare, quando oporteat ad haec per ordinem perueniri. nam cum in minoribus delictis quae non in Deum committuntur paenitentia agatur iusto tempore et exomologesis fiat inspecta uita eius qui agit paenitentiam, nec ad communicationem uenire quis possit nisi prius illi ab episcopo et clero manus fuerit inposita, quo magis in his grauissimis et extremis delictis caute omnia et moderate secundum disciplinam Domini obseruari oportet. quod quidem nostros presbyteri et diaconi monere debuerant, ut commendatas sibi oues fouerent et diuino magisterio ad uiam deprecandae salutis instruerent. ego plebis nostrae et quietem noui pariter et timorem: in satisfactione Dei et deprecatione uigilarent, nisi illos quidam de presbyteris gratificantes decepissent.

Vel uos itaque singulos regite et consilio ac moderatione. uestra secundum diuina praecepta lapsorum animos temperate. nemo inportuno adhuc tempore acerba poma decerpat. nemo nauem suam quassatam et perforatam fluctibus priusquam diligenter eam refecerit in altum denuo committat. nemo tunicam scissam accipere et induere properet, nisi eam et ab artifice [*]( 2 tunc examinabuntur pv 3 tamen quosdam oft, qaosdam T sed dam s. l. 4 epiaoopi Ex QTw; episoopi honorem nec nigorem malim 5 sacerdoti sui E\' Q, saoerdotis sui Cd, sacerdotes.ui T semantes o . 6 coepisse et] coepisset M, coepisse El QoCd 7 peraenire p cum. om. E1 TQ, cο̃ cum fi 8 dno T, dum fi 9 iusto ... paenitentiam om. fi1 inspecta uita] inspectanit QT 12 quo scripsi, quod Ey TQ, quanto E1ον, hoc ω, quο̃ μ sed uo in rae. m. 2 13 disciplina T obseruare fx1 14 quod) uos Latinius nostros}- nostri μ1ν ; nostri eos fort. diacones EQoo 16 ego] ergo <0 17 in] qui in μν depraecationom Q 18 uigilare Eom presbyteris] praepositis fi 20 et] e fi 21 nestra et fi animas Q (aniJDos M) 22 ut nemo Vμ2, ut ne fi1 inportano adhuc TVμ, adbuo inportuno EQomw 23 nauem T tsed n s. l., a nauem Q fructibos Q 24 eam om. μv 25 properet] potest EQota et ab] ab EQou )