De Incarnatione Domini Contra Nestorum

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

o affectum et fidelissimi apostoli et piissimi propinqui, qui inaestimabili caritate mori uult et pro cognatis ut proximus et pro discipulis ut magister. et quae tandem causa ei, ut mori uellet? una utique, ut illi uiuerent. uita autem eorum in quo continebatur? in hoc scilicet, ut ipse ait, ut deum Christum secundum carnem natum ex sua carne cognoscerent. et ideo utique apostolus plus dolebat, quia [*]( 8] Loc. 1, 35. 15] Rom. 9, 3—5. ) [*]( 4 et 5 quicquid Mp 8 tu ideo p 9 intelligere Mp 10 aug. mentare p1 11 separare. Explicit liber secuudus, Incipit liber tertius NMp 14 id est] idem p1 17 mei om. M israèlitae M 18 testatam Mv 19 promissiones Mu 20 et om. Mv 21 et om. M 22 ineitimabili N M 24 u|elit M 25 iUorum M )

262
eum illi ex Israhel natum non intellegerent, qui ex suis editum plus amare deberent.

ex quibus Christus, inquit, secundum carnem, qui est super omnia deus benedictus in saecula: eum scilicet ex illis Christum natum ait secundum carnem, qui sit super omnia deus benedictus in saecula. Christum utique secundum carnem natum ex illis non negas: sed idem, qui ex illis natus est, deus est. quid circumis? quid tergiuersaris? Christum ex Israhel natum secundum carnem deum esse apostolus dicit: tu doce quando non fuerit er quibus Christus, inquit, secundum carnem, qui est super omnia deus. uides, quia hoc apostolus unitate coniunxerit, separari a Christo deus omnino non potest. sicut enim ex illis Christum apostolus praedicat, ita deum in Christo esse confirmat.

aut utrumque hoc neges necesse est aut utrumque fatearis. natus secundum carnem Christus ex illis dicitur, sed idem in Christo deus ab apostolo praedicatur. unde et alibi: deus enim erat in Christo mundum reconcilians sibi. diuidi hoc ab alterutro nequaquam potest. aut Christum ex illis editum denega aut ex uirgine deum in Christo editum confitere, qui est, inquit, super omnia deus benedictus in saecula.

Sufficere quidem fidelibus ad indicandum maiestatem diuinitatis nomen dei abunde potuit: sed addendo super omnia deus benedictus blasphemiam perfidae assertionis exclusit, ne quis scilicet impiorum uocabulum dei interdum etiam hominibus temporarie dono diuinae dispensationis indultum ad iniuriam summae diuinitatis assumeret et contumeliosis deo comparationibus coaptaret, sicut utique illud quod ad Moysen dicit deus: dedi te deum Pharaoni, aut illud: ego dixi: [*]( 2] 1. 0. 5. 10] 1. 0. 17] II Cor. 5,19. 20] Rom. 9, 5. 23] L o. 29] Ex. 7,1. PB. 81, 6. ) [*]( 1 ifrf N israel p non om. M intelligerent Mp 2 quibus enim M 5 benedictuB in saecula om. M 7 circuis M 8 isrl Np israeI M 12 omnino deus a christo Mp omnino non potest deus a Christo e 14 confirmat ne utrumque M 19 nega M 22 indicandam Mv 28 patuit N 24 excludit N 26 temporariae N temporali M 28 quod om. M: ubi v mosen N moisen p )

263
dii estis, eum utique euidentissimam indulti nominis habeat significationem.

nam ubi dicit ego diii, non tam nomen est potestatis quam sermo dicentis. sed et illud ubi dicit dedi te deum Pharaoni, non diuinitatem accipientis, sed potestatem dantis exposuit. nam cum dixerit dedi, in illo utique significata est dei potestas qui dedit, non diuinitatis natura in eo qui accepit. de deo autem ac domino nostro Iesu Christo cum dicitur qui est super omnia deus benedictus in saecula, et res statim probatur in uerbo et uerbi res demonstratur in nomine, quia dei nomen in dei filio non significatio est adoptionis indultae, sed ueritas proprietasque naturae.

Itaque, idem inquit apostolus, nos ex hoc neminem nouimus secundum carnem: et si cognouimus secundum carnem Christum, sed nunc iam non nouimus. bene sibi cuncta sacri sermonis scripta conueniunt et in omni penitus sui parte, etiam ubi uerborum specie non consonant, rerum tamen uirtute concordant, sicut in hoc quod ait: et si cognouimus secundum carnem Christum, sed nunc iam non nouimus: testimonium enim dicti praesentis confirmatio superioris est quod dixit: ex quibus Christus secundum carnem, qui est super omnia deus benedictus in saecula.

illic enim posuit: ex quibus Christus secundum carnem, hic autem: et si cognouimus Christum secundum carnem, illic: qui est super omnia deus, hic autem: Christum secundum carnem nunc iam non nouimus. species uerborum est alia, sed rei uirtus una. eundem- Idem enim, quem illic secundum carnem natum deum super omnia praedicat, eundem hic secundum carnem se iam non nosse confirmat, ideo scilicet, quia eundem, quem natum in carne nouerat, deum in saecula. confitetur, et ideo a se eum ignorari secundum carnem, quia sit super omnia deus [*]( 8] Rom. 0, 5. 12] 11 Cor. 5,16. 20] Rom. 9, 5. ) [*]( 1 cum] cum hoc M 2 dicit] dixit M 4 diuinitate N 6 naturamN 1 accipit NMp 12 inquit idem Mv neminem ex hoc Mv 15 sacris N 16 poeuitus N speciae N 18 Christum secundum carnem Mv 20 quo Mv 22 secundum carnem xps p1 25 secundum carnem xp̃m p1 tunc Ml non om. M 30 ignorari eum M )

264
benedictus in saecula. ac per hoc et illud ibi: qui est super omnia deus, hoc dicit: non nouimus iam Christum secundum carnem, et hic: non nouimus iam Christum secundum carnem, hoc ait: qui est deus benedictus in saecula.

ascendit orgo quodammodo «uasi in altiorem gradum doctrinae apostolicae praedicatio, et licet sensu sibi in utroque conueniat, sacramentum tamen perfectae fidei quasi sententia expressiore confirmat dicens: et si cognouimus secundum carnem Christum, sed nunc iam non nouimus, uidelicet quia prius eum et hominem scimus et deum, nunc tantum deum. cessante enim infirmitate carnis nihil in eo iam nouimus nisi uirtutem diuinitatis, quia totum in eo uirtus est maiestatis diuinae, ubi esse desiit infirmitas imbecillitatis humanae. omne ergo penitus hoc testimonio mysterium et sumptae carnis et perfectae diuinitatis exposuit.