Institutiones

De quo haec erit summa uictoria triumphusque perpetuus, ut, quemadmodum dicitur, ne minuto quidem nummo conscientia monachi polluatur. inpossibile namque est eum, qui uictus in exigua stipe concupiscentiae semel in corde suo radicem susceperit, non maioris desiderii protinus incendio conflagrari. tamdiu namque miles Christi uictor ac securus cunctaque cupiditatis inpugnatione erit externus, donec initia concupiscentiae huius hic nequissimus spiritus in eius corde non seuerit. quapropter cum in cunctis generibus uitiorum generaliter serpentis caput oporteat obseruari, in hoc praecipue diligentius conuenit praecaueri. quod si fuerit intromissum, sua materie conualescens ipsum sibimet uehementiora suscitabit incendia. ideoque non solum pecuniarum cauenda possessio, uerum etiam uoluntas ipsa de animo penitus extrudenda. non enim tam effectus filargyriae uitandus est quam affectus ipsius radicitus amputandus: nihil enim proderit pecunias non haberi, si uoluntas in nobis fuerit possidendi. [*]( 21] cf. Gen. 3, 15. ) [*]( 1 inquid H\' sincletium L sincleti II sincletii T 3 legitime cer tare HT 4 peruitiosum GL perninosissimum et cordibus nostris C 8 uictus L1 9 ai L 10 infirmus IJ 16 suscipmt H1 17 xpimiles G (non S) 18 cupiditatis huius L 19 huius om. L hic tm. H ser- uauerit H1 21 capud H1 obseruare L dilegentius L122 praecauere L\' suae H1 sucL materie AG; materie (-ne) LIV matera H2T0 23 conualiscens Å ipse H ipsi L suscitauit L1 24 pecuniarum ... pag 145,4 paupertatis desunt in Å M extrudenda est H tamen H\' 26 phylargiriae L (passim) 27 etenim L habere Hr 28 possedendi Hl - )

Possibile namque est etiam non habentem eas nequaquam filargyriae morbo carere nihilque ei prodesse beneficium nuditatis, quia cupiditatis uitium resecare non ualuit, paupertatis bono non uirtutis merito delectatus et necessitatis onere non sine cordis languore contentus. quemadmodum etiam corpore non pollutos euangelicus sermo pronuntiat corde moechatos, ita pecuniae quoque pondere minime sarcinatos affectu ac mente cum filargyris condemnari possibile est: occasio enim eis habendi defuit, non uoluntas, quae semper apud deum solet magis quam necessitas coronari. itaque festinandum nobis est, ne in uanum laborum nostrorum emolumenta depereant. miserabile namque est paupertatis ac nuditatis exitus tolerasse, fructus uero earum cassae uoluntatis uitio perdidisse.

Uis nosse quam perniciose, quam noxie fomes iste, nisi fuerit diligenter excisus, ad eius interitum qui eum conceperit fruticet et omnigenis pullulet ramunculis uitiorum? respice Iudam apostolorum numero deputatum, quia noluit serpentis huius caput letale conterere, qualiter eum suo ueneno peremerit et concupiscentiae laqueis inretitum ad quam abrupti praecipitii crimen inpegerit, ut redemptorem mundi et hnmanae salutis auctorem triginta argenteis persuaserit uendere. qui nequaquam esset ad tam scelestum proditionis facinus deuolutus, si non filargyriae morbo fuisset infectus, nec dominicae negationis reus sacrilegus extitisset, nisi prius solitus fuisset creditos sibi loculos conpilare. [*]( 6] cf, Matth 5, 28. 18] cf. Gen. 3, 15. 25] cf. loh. 12, 6. ) [*]( 3 qui L2 refreuari L maluit H 4 et] sed Å 5 corde LI quem- modum L 6 pollutus H1L1 mechatos G1 moechatus H1 8 phylargiriis L possibile] necesse L occassio H1 ocasio Lx 9 aput A 10 est nobis H 11 emolamenta H1 aemulumeuta L1 12 miserabile ... pag. 146, 17 morte uiultAuit desunt in A misserabile H est om. L 13 eorum LI causae G1HT et L tx Corr. 14 pernitiose SL fomis Lx 15 coeperit H 16 fruticet Gr: fructiticet HLTc omne genus L ramumculis H1 ramusculis H2T0 17 in iudaiu H non uoluit H 18 loetale L 19 perimerit G1L1 peremeret H1 quamGL: tam H 20 inpigerit G1 mundi ... 21 auctorem om. G 21 XXX G ob triginta argenteos H 22 ad tam esset H 24 uegationiK GHT et e in textu: necatjonis L et v m margine: cf. 25, 1 reus ac H eitetisset Hl )

Inmane satis et euidens tyrannidis huius exemplum quae semel, ut diximus, animae captiuatae nullam permitti ? honestatis regulam custodire nec ulla quaestus adiectione satiari finis enim rabiei huius non diuitiis, sed nuditate conquiritur ? cum hic ipse ob hoc loculos dispensationi pauperum ? deputatos suae potestati creditos accepisset, ut saltim pecuniarum abundantia satiatus concupiscentiae suae modum inponeret, in tantum copia. earum in abundantiorem fomitem ? cupiditatis exarsit, ut iam non loculos clancule conpilare, sed ipsum dominum uenundare maluerit. uniuersas enim diuitiarum ? moles rabies cupiditatis huius exsuperat.