Institutiones

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

ideoque et absolutio ieinnii post laborem uigiliarum totidem apostolicis uiris in die sabbato statuta non inmerito praesumitur per uniuersas ecclesias Orientis, secundum illam quoque Ecclesiastis sententiam, quae licet habeat et alium mysticum sensum, tamen ah hoc quoque non abhorret, quo utrique diei, id est ebdomadi pariter et ogdoadi eandem partem sollemnitatis inpertire praecipimur, ita dicentis: da partem his septem et quidem his octo.

non enim ad communionem festiuitatis Iudaicae absolutio ista ieiunii reputanda est, his praesertim qui omni Iudaica superstitione [*](23] Eccles. 11, 2 (LXX). ) [*]( 1 reuelet G1H1L1 strantes Gx ante fana H1 antifona L 2 trina G1 trpa Hx antifonas tres H2c concinnuerint Hx insedent«s Hl 3 modolante H1L1 5 hiis Hl residendi G2L2: resedendi Gl resedenti LI residentibus Hv 7 maiori H intentioni Hl 8 XI H VIII L relegio GxLI 10 inluciscente G1H1 12 peruigilias Hl 13 sompnum L post indulgentes in H cap. 12, in L cap. 9 incipit 14 nocte H1 17 itidem r ab apostolicis Lr uiriis LI sabbati p 19 ecclesiastis G1H2L2: ecclesiastes G2L1 ecclesiasticis H1 20 misticum H1 ad H1 aborret H1L 21 utri*que G (s eras.) octoadi G1 ocdoadi G7 et ogdoadi pariter L 22 eamdem LI dicens H 2o hiis septem Lx & admonitione H ad commonitionem L 25 hiis Lx iuditia H )

44
alieni monstrantur, sed ad refectionem quam diximus lassi corporis pertinere, quod per totas anni septimanas iugiter quinis diebus ieiunans, nisi duobus saltim interpositis refocilatum fuerit, facile lassescit ac deficit.

Cuius moderationis causam nonnulli in quibusdam occidentalibus ciuitatibus ignorantes et maxime in urbe idcirco putant absolutionem sabbati minime debere praesumi, quod apostolum Petrum in eodem die contra Simonem conflictaturum adserunt ieiunasse. ex quo magis apparet hoc eum non canonica consuetudine fecisse, sed praesentis potius necessitate conflictus, siquidem et ibi pro hac eadem re non generale, sed speciale uideatur Petrus discipulis suis indixisse ieiunium. quod utique non fecisset, si scisset illud canonica consuetudine solere seruari, idem procul dubio etiam dominico die paratus indicere, si certaminis ipsius in eum conpetisset occasio. nec tamen ex hoc statim canonica fuisset ieiunii regula promulganda, quod non generalis obseruatio statuerat, sed ut semel fieret ratio necessitatis extorserat.

Uerum ne hoc quidem ignorandum die dominica unam tantummodo missam ante prandium celebrari, in qua psalmorum atque orationum seu lectionum pro ipsius collectae uel communionis dominicae reuerentia sollemnius aliquid ac propensius inpendentes in ipsa tertiam sextamque pariter consummatam reputant. itaque fit ut et de obsequiis orationum nihil inminuatur adiectione scilicet lectionum, et nihilominus differentia quaedam uel remissio uideatur fratribus indulgeri pro reuerentia dominicae resurrectionis prae cetero tempore, quae et totius septimanae uideatur obseruantiam relaxare, et pro hac ipsa quae intermiscetur quadam differentia eundem diem [*]( 3 ieiunantes H1 ieiunant L saltem H3 refocilatum ita codd. 4 bissescet ac deficiet H 5 non distinguit G XIII II 0 urbc roma HL et tres codd. Cuyckti 8 nymonem G2L conflicturum 11 9 adserant HLc ex canouica L 15 conpetisset scripsi: conpegisset GLr in eo contigisset H 16 ieiuni L1 19 XI L: X G XIIII H dominica GH: dominico Lv 20 quo II 22 commonionis L1 ac proipsius G: om, 8 25 adiectio G1 deferentia L 27 domicap L 29 defferentia L eum diem Lt eundem (om. diem) L1 )

45
uelut festiuum prouocet rursum sollemnius expectari, minusque faciat, ebdomadis uenturae ieiunia huius expectatione sentiri. semper enim aequanimius quaelibet fatigatio sustinetur et sine fastidio labor inpenditur, si interiecta ei uicissitudo quaedam uel operis inmutatio qualiscumque succedat.