Institutiones

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

Dein procedens Miletum et exinde mittens Ephesum conuocansque ad se presbyteros Ephesiorum ecclesiae et dans eis praecepta, quemadmodum regere ecclesiam dei se absente deberent, ait: argentum et aurum nullius concupiui: ipsi scitis quoniam ad ea quae mihi opus erant et his [*]( 6] 1. c. 14. 11] Eph. 4,28. 18] Aet. 18,1-3. 27] Act. 20,33-35. ) [*]( 1 iudicariae H 3 obedire H 4 contemserit H 5 praecipit Hv cf. ad pag. 157, Ii 6 inquid H1 7 mitis L\' 8 saltpm H1 10 XVI H, m. G epistola G2H2L efesios ex effessios H ita om. G 11 praecipit v 18 exerceri H habes GT: ab pis L, om. H pnulus post haec H 19 inuenit H 20 iudeum codd. 21 adhcsit H 22 raset L: essent GHTt 23 erant G\'STr 24 XVII H, om. G dein G: deinde HLΤυ miletum G7: mileto G1H meleto L milito T effesum Gt eflesaum H 25 prae (pre-) sbiteros G1HL effesiorum G\'R 26 quemammodum L 28 ad om L )

188
qui mecum sunt ministrauerunt manus istae. omnia ostendi uobis, quia sic laborantes oportet suscipere infirmos ac meminisse uerbi domini Iesu, quoniam ipse dixit: beatius est magis dare quam accipere. graue nobis suae conuersationis reliquit exemplum, cum se non solum id operatum esse testatur, quod necessitatem sui tantummodo corporis expediret, sed etiam quod usibus eorum qui secum erant posset sufficere, his uidelicet qui cotidie necessariis ministeriis occupati nequaquam sibi parare similiter uictum suis manibus occurrebant. et sicut ad Thessalonicenses operatum se dixit, ut illis formam daret ad imitandum eum, et hic tale aliquid intulit dicens: omnia ostendi nobis, quia sic laborantes oportet suscipere infirmos, scilicet uel mente uel corpore, id est ut nostro potius labore sumptuque operis sudore quaesito et non de abundantiae cumulo seu reposita pecunia, sed ne de aliena quidem largitate ac substantia eos reficere festinemus.

Et hoc ipsum domini dicit esse mandatum. quoniam ipse, inquit, dixit, id est dominus Iesus: beatius est magis dare quam accipere. haec est inpertientis beatior largitas quam accipientis penuria, quae non de pecunia per infidelitatem uel diffidentiam reseruata nec de reconditis auaritiae thesauris inpenditur, sed quae de fructu operis proprii et pio sudore profertur. et idcirco beatius est magis dare quam accipere, quia, cum illius qui accipit hic qui tribuit habeat paupertatem, nihilominus labore proprio non solum [*]( 10] cf. II Thess. 3. 9. 12] Act. 20, 35. 18] 1. c. 24] L c. ) [*](4 est om. H1 dare magis H 5 reliquid G1 6 testetar L neces- I Bitatem HT: necessitate GILI ueceasitati G2L2υ 7 eipederit H eorum qui ... cap. 30 mil. alicuius propensius laborantis extant in C 8 possit L cottidie G 9 patrare H 10 taesalooic. H 11 daret et ad H talem Ls 12 aliquid] quid Gυ poat dicens in codd. et in r cap. 19 incipit (sed numerum om. GH) 14 sumptoque H sumtoque L 15 de om. L secure posita L 16 ne de) nec L 17 festinemus om. L 18 codd. et r note distinguunt esse mandatum dicit H 19 inquid GIH est post beatius om. L 20 haec codd.: hoc v 21 peouria] pecunia H 22 de om. L 23 thensauris C thesaurus L 24 dare magis H )

189
suae necessitati sufficientiam, uerum etiam quod tribuat indigenti pia sollicitudine parare festinat, duplici gi\'atia decoratus, quod et perfectam nuditatem Christi uniuersarum rerum suarum abiectione possideat et munificentiam diuitis labore suo exhibeat et affectu, hic quidem honorans deum de suis iustis laboribus et delibans ei de fructibus iustitiae suae: ille uero otii torpore et inertia resolutus indignum se etiam cibo panis apostoli probat sententia, contra eius scilicet interdictum otiosus eum non sine reatu peccati contumaciaeque praesumens.

Nouimus fratrem, cuius etiam nomen, si amplius aliquid ei hoc instructionis accederet, proderemus. qui cum in coenobio moraretur eumque necessitas coartaret, ut statutum operis pensum cotidie oeconomo traderet, ne in maiorem operis modum alicuius propensius laborantis tenderetur uel confunderetur exemplo, cum in coenobio quempiam fratrum uidisset ingressum, qui ardore fidei uellet aliquid amplius operis consignare, si clandestinis eum persuasionibus reuocare ab huiusmodi intentione minime potuisset, consiliis prauis ac susurrationibus ad transmigrandum exinde persuadebat: et quo eum facilius asportaret, se quoque iam olim multis ex causis offensum confingebat uelle discedere, si solacium itineris uel comitis repperisset. cumque eum ad consensum occultis obtrectationibus n*onasterii pellexisset, condicens ei horam qua de monasterio deberet. exire uel locum quo se praeueniens expectaret, ipse uelut ilico subsecuturus ibidem subsistebat, illoque iam pro discessus sui uerecundia non audente ad monasterium de quo aufugerat ulterius adgregari, inlex fugae eius in coenobio residebat. hoc unum exemplum de istiusmodi genere hominum [*]( 5J cf. Prou. 3. 9 (LXX). 8] cf. II Thess. 3, 10. ) [*](ecessitatisHc sufficientiae munerum etiam L 2 patrare H pliciter G 4 abiectionem C possedeat Hl 5 affectu GT: affeotum CHL 9 contumat. L 10 XVIII H, om. G nouimas ... nomen cuan. - C 11 institutionis H accederit Hl acciderit H2L proderimus L 12 cohartaret C 13 cottidie G- iuaioris L 14 laborantes L 15 quendam fratremL 16 ardorem L1 17 glandistinis W suassionibus L 19 et om. H 20 iam om. H 21 solatium GHL reperisset H 23 L25 subsequnturus ex subsequitur H 27 infetix L coeno- L resedebat H1 28 hominum genere H ) [*]( XVII Cass. 1. ) [*]( 20 )

190
pro incipientium cautione posuisse sufficiat, quo pateat euidentius, quanta mala otiositas secundum scripturae sententiam in monachi mente parturiat, uel quemadmodum corrumpant mores bonos conloquia mala.

Quod otiositatis uitium etiam sapientissimus Salomon euidentissime notat multis, ita dicens: qui sectatur otium, replebitur paupertate, uel uisibili scilicet uel inuisibili, qua necesse est otiosum quemque et diuersis uitiis inuolutum teneri et alienum semper exsistere a contemplatione dei uel diuitiis spiritalibus, de quibus beatus apostolus: quia in omnibus, inquit, diuites facti estis in illo, in omni uerbo et in omni scientia. de hac autem otiosi paupertate alibi quoque ita describitur: et uestietur conscissa et pannosa omnis somniculosus.

sine dubio enim non merebitur illo incorruptionis uestimento ornari, de quo apostolus praecepit: induite uos dominum Iesum Christum, et iterum: induti lurica iustitiae et caritatis, et de quo etiam dominus ad Hierusalem loquitur per prophetam: exsurge exsurge, Hierusalem, induere uestimentis gloriae tuae, quisque somno otii uel acediae superatus non industriae suae labore, sed inertiae pannis operiri maluerit, quos abscidens de perfecta plenitudine et corpore scripturarum non uestimentum gloriae nec decoris, sed ignominiosum excusationis uelamen suae coaptabit ignauiae.

solent enim hi, qui sunt hac segnitie dissoluti, [*]( 2] cf. Sir. 33, 29. 3] I Cor. 15, 33. 6] Prou. 28,19. 10] I Cor. 1, 5. 13] Prou. 23, 21 (LXX). 16] Rom, 13,14. I Thess. 5, 8. 18] Esai. 52,1. ) [*]( 1 pro incipientium] principium G possuisse H1 posuisset L\' 2 quantu L mali L1 scribturae G in monacho perficiat uel quf in monachi mente parturiat H 3 quemammodum L 5 XVIIII H salomo G1 salamon H1 7 inplebitur H uisibilis L\' 8 quia G2 uitis H1 9 existere G3H a om. H dni G 10 diuitis H1 11 inquid H 13 discribitur T scribitur Gv 15 apostolus om. L praecipit H1 v 16 iterum ... 17 et de quo om. L 17 lorica G2v 19 quisque somno ... pag. 193,1 cumque opere totius extant in C sumno H 20 accidiae Hl acidiae L suae] siue H: om. G laborare L\' 21 malluerit H abscedens H 22 scribturarum CGl uestimento L nec] uel H 23 excussationis H coaptauit HL 24 hii H1 ac H\'L\' segnitiae CH2L1 : segnitia G (a ex corr. m. 2) L1 signitiae HIT desolati H1 )

191
nolentes opere manuum sustentari, quod apostolus indesinenter exercuit uel nobis exercere praecepit, quibusdam uti testimoniis scripturarum, quibus quoddam inertiae suae uelamen inponant, dicentes scriptum esse: operamini non cibum qui perit. sed qui permanet in uitam aeternam, et: meus cibus est ut faciam uoluntatem patris mei. sed haec testimonia panni quidam sunt de solida euangelicae lectionis plenitudine et ad hoc adsuuntur, ut contegant potius ignominiam otiositatis ac uerecundiae nostrae quam ut calefaciant et exornent nos illa pretiosa ueste perfectaque uirtutum, quam in Prouerbiis mulier illa sapiens, quae fortitudine et decore induta est, uel sibi uel uiro suo fecisse describitur: de qua etiam consequenter infertur: fortitudine et decore induta est, et laetata est in diebus nouissimis. de hoc inertiae morbo rursus idem Salomon ita commemorat: uiae nihil operantium stratae sunt spinis, id est illis ac similibus uitiis, quae apostolus in superioribus de otio pullulare praefatus est, et iterum: in desideriis est omnis otiosus, de quibus apostolus commemorat dicens: et nullius aliquid desideretis, et ad extremum: multa enim mala docuit otiositas. quae euidenter apostolus in his quae supra exposuimus enumerauit dicens: nihil operantes sed curiose agentes, huicque uitio subiunxit aliud: et operam detis ut quieti sitis, et deinde ut uestra negotia agatis, et ut honeste ambuletis ad eos qui foris sunt, et nullius aliquid desideretis. quos etiam inordinatos ac rebelles notat, ab his studiosos quosque segregari praecipiens: ut subtrahatis uos, inquit, ab omni fratre ambulante inordinate et non secundum traditionem quam acceperunt a nobis. [*]( 4] loh 6, 27. 5] loh. 4, 34. 13] Prou. 81, 25 (LXX). 15] Prou, 15, 19 (LXX). 18] Prou. 13, 4 (LXX). 19] I Thesa. 4, 11. 20] Sir. 33, 29i 22) H Thess. 3,11. 23] I Thess. 4. 11. 24] 1. c. 27] II Thess. 3, 6 ) [*]( 1 operae C manmun suarum Wv substentmi C 2 praecipit H, poai quod uocabulum in H cap. 20 incipit 3 scribtnramm CG1 4 soribtum CG1 G ut] et C 7 qldam (= quiadam) Gl 8 adsumuntur H 14 laeta B hac G 1 15 rnrsum II salamon H 16 uitisq. H 19 commemorauit LS. 23 subiunexit H 26 is H 27 inquid H 29 acciperunt Glll ) [*]( 20* )
192