Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

Quemadmodum uero uel quibus modis istae ipsae conponctiones de intimis animae conclauibus proferantur, non minoris difficultatis est indagare. frequenter enim per ineffabile gaudium . et alacritatem spiritus saluberrimae conpunctionis [*]( 2 cf. Luc. 5, 16 4 cf. Luc. 22, 44. ) [*]( 3 discrib. DlPX 4 guttas OPX: gutta VIDI guttã V2D2 5 proftldit 0 6 diuirsit. F1 adque VOP 7 origenis V raffitienter V 8 inflamata VO adque VOP 9 feruini V 12 ueniculis D1 15 districtioaem Dx 16 contulliaM feruores V 17 exortatio VP exoratio 0 20 temporis Q 22 adque YOP 23 occassionis V 24 somnulentia Dl0 25 ipsae om. OP 28 alacritate V ) [*]( XIII. Cass. 2. ) [*]( 18 )

274
fructus emergit, ita ut etiam in clamores quosdam intolerabilis gaudii inmensitate prorumpat et cellam uicini iucunditas cordis et exultationis penetret magnitudo. nonnumquam uero tanto silentio mens intra secretum profundae taciturnitatis absconditur, ut omnem penitus sonum uocis stupor subitae inluminationis includat omnesque sensus adtonitus spiritus uel contineat intrinsecus uel amittat ac desideria sua gemitibus inenarrabilibus effundat ad deum. interdum uero tanta conpunctionis abundantia ac dolore suppletur, ut alias eam digerere nisi lacrimarum euaporatione non possit.

GERMANVS: Hunc equidem conpunctionis affectum ex parte aliqua mea quoque exiguitas non ignorat. frequenter enim recordatione delictorum meorum obortis lacrimis ita sum hoc ineffabili ut praefatus es gaudio uisitante domino uegetatus, ut desperare me illorum ueniam non debere laetitiae ipsius magnitudo dictaret. quo statu reor nihil esse sublimius, si reparatio eius nostro subiaceret arbitrio.

nam nonnumquam cupiens ad similem me lacrimarum conpunctionem totis uiribus excitare omnesque errores meos atque peccata ante oculos statuens ubertatem illam fletuum reuocare non possum, et ita oculi mei in modum cuiusdam durissimae silicis praedurantur, ut nulla prorsus ex eis umoris gutta destillet. et ideo quantum mihi in illa lacrimarum profusione congaudeo, tantum doleo quod illam, cum uoluero, recuperare non possum.

ISAAC: Non omnis lacrimarum profusio uno adfectu uel una uirtute depromitur. aliter enim ille emanat fletus, qui peccatorum spina cor nostrum conpungente profertur, de quo dicitur: laboraui in gemitu meolauabo [*]( 28 Ps. 6, 7 ) [*]( 1 in] cum 0 cosdam 0 intolembiles D 2 iocnnd. X 3 exaltationes F1 7 intrinsicus F1 emittat OP 8 effundit 0 9 habnnd. DOP 11 cnnpnnctionis F 13 abortis DlP 14 negitatus F 18 tutis F1 19 adque VOP 22 humoris DOX distillet DP 23 in illa om. Dx congandio D1 gaudeo 0 24 possum YO: naleam D\'EX 26 illi OX 28 qua VX gemito D1 )

275
per singulas noctes lectum meum: lacrimis stratum meum rigabo, et iterum: deduc quasi torrentem lacrimas per diem et per noctem: et non des requiem tibi, neque taceat pupilla oculi tui:

aliter qui de contemplatione aeternorum bonorum et desiderio futurae illius claritatis exoritur, pro qua etiam uberiores lacrimarum fontes de intolerantia gaudii et alacritatis inmensitate prorumpunt, dum sitit anima nostra ad deum fortem uiuum dicens: quando ueniam et apparebo ante conspectum dei? fuerunt mihi lacrimae meae panis die ac nocte, cum heiulatu cotidie et lamentatione proclamans: heu mihi, quod incolatus meus prolongatus est, et: multum Incola fuit anima mea.