Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

et habemus iam contra has residuas septem gentes simili ratione conflictum, prima scilicet quae iam deuicta est minime conputata. cuius etiam terra in possessionem Israheli non datur, sed ut deserat eam perpetuo et egrediatur ab ea domini praeceptione sancitur. et idcirco ita sunt moderanda ieiunia, ut non necesse sit per inmoderationem continentiae, quae defectione carnis uel infirmitate contracta est, reuerti rursus ad Aegyptiam terram, id est pristinam gulae et carnis concupiscentiam, quam cum mundo huic abrennntiaremas abiecimus, quod figuraliter illi perpessi sunt, qui egressi in solitudinem uirtutum. rursus desiderauerunt ollas carnium super quas sedebant in Aegypto.

Quod autem illa gens, in qua nati sunt filii Israhel, non penitus extingui, sed tantummodo deseri eius terra praecipitur, hae uero septem usque ad internicionem iubentur extingui, haec ratio est, quod quantolibet spiritus ardore succensi heremum uirtutum fuerimus ingressi, uicinitate ac ministerio gastrimargiae et quodammodo cotidiano eius conmercio nequaquam. carere poterimus. semper enim in nobis edulii et escarum ut ingenitus ac naturalis uiuet adfectus, licet amputare superfluos eius adpetitus ac desideria festinemus: [*]( 4 cf. Dent. 7, 1 ) [*]( 1 gentilium V nocabolo D\'W 2 punnntur Vi 3 ualedissima D1W1 moses V moses W1O moises W1 4 loquaebabotur W1 6 uitium D\'W 7 iam om. V 8 post conflictum in DW cap. XVIJII incipit 10 posseesione W 11 senciatur W1 15 pistinam D cum] ut cum 0. I. m. 1 D 17 ingressi W 18 aegyptum DW(P\') 19 DW non distinguunt 21 haec D\'P hec 0 internitionem VDW 24 cottid. D conmertio V(D)O 26 uiuit VD2 27 adpetitos Dl )

145
quae sicut per omnia deleri non possunt, ita debent quadam declinatione uitari.

de hac enim dicitur: et carnis curam ne feceritis in desideriis. dum huius ergo curae quam praecipimur non per omnia abscidere, sed absque desideriis exhibere, retinemus affectum, euidenter Aegyptiam nationem non ertinguimus, sed ab ipsa quadam discretione separamur, non de superfluis seu lautioribus epulis cogitantes, sed secundum apostolum uictu cotidiano indumentoque contenti.

quod ita figuraliter etiam in lege mandatur: non abominaberis . Aegyptium, quia fuisti incola in terra eius. necessarius enim uictus corpori non sine uel ipsius pernicie uel animae scelere denegatur. illarum uero septem perturbationum uelut omnimodis noxiarum de recessibus animae nostrae penitus exterminandi sunt motus. de his enim ita dicitur: omnis amaritudo et ira et indignatio et clamor et blasphemia tollatur a uobis cum omni malitia, et iterum: fornicatio autem et omnis inmunditia et auaritia nec nominetur in uobis, aut turpitudo aut stultiloquium aut scurrilitas.

possumus ergo horum quae naturae superinducta sunt radices abscidere uitiorum, usum uero gastrimargiae nequaquam ualebimus amputare. non enim possumus, quantumlibet profecerimus, id non esse quod nascimur. quod ita esse tam nostra qui sumus exigui quam omnium perfectorum uita et conuersatione monstratur. qui cum reliquarum passionum reciderint stimulos atque heremum toto mentis feruore et corporis expetant nuditate, nihilominus cotidiani uictus prouidentia et annui panis praeparatione nequeunt liberari. [*]( 2 Rom. 13, 14 8 cf. I Tim. 6, 8 9 Dent. 23, 7 (LXX) H Eph. 4, 31 17 Eph. 5, 3-4 ) [*]( 1 delere D1 debeant 0 quodam V1 2 hac] ac WO 9 abominaueris V abhominaberis WP 14 ita om. 0 16 blasf. V 0 17 oms (t. e. omnes) W 18 nominitor V 19 scnrilitas VD\'P 20 Datura ex naturA D 22 quantumlicet D* proficerimus VD1WP 25 reciderent D recidant ex recident W stimulus V1 adque VOP 26 expe«tant D expectant WlO nuditatem D1W 27 cottid. WX prouidentiae W1 28 liberare V ) [*]( XIII. Cass, I. ) [*]( 10 )

146

Huius passionis figura, qua necesse est quamuis spiritalem summumque monachum coartari, proprie satis aquilae similitudine designatur. quae cum excelsissimo uolatu ultra nubium fuerit altitudines sublimata seseque ab oculis cunctorum mortalium 10 facie terrae totius absconderit, rursus ad uallium ima submitti et ad terrena descendere ac morticinis cadaueribus inplicari uentris necessitate conpellitur. quibus manifestissime conprobatur gastrimargiae spiritum nequaquam posse ut cetera uitia resecari uel per omnia similiter extingui, sed aculeos eius ac superfluos adpetitus uirtute animi retundi tantum atque cohiberi.

Nam huius uitii naturam quidam senum eum philosophis disputans, qui eum pro simplicitate Christiana uelut rusticum crederent fatigandum, sub hoc. problematis figurans colore eleganter expressit: multis, inquit, creditoribus pater meus me dereliquit obnoxium. ceteris ad integrum soluens ab omni conuentionis eorum molestia liberatus sum, uni satisfacere cotidie soluendo non possum.

cumque illi ignorantes uim propositae quaestionis absolutionem eius precario postularent, multis, ait, uitiis fai naturali condicione constrictus. sed inspirante domino desiderium libertatis cunctis illis tamquam molestissimis creditoribus renuntians huic mundo et omnem substantiam quae mihi successione patris obuenerat a me pariter abiciens satisfeci atque ab eis sum omnimodis absolutus: gastrimargiae uero stimulis nullo modo carere praeualui.

nec enim quamuis eam in paruum modum uilissimamque redegerim quantitatem, uim cotidianae conpulsionis euado, sed necesse est me perpetuis eius conuentionibus perurgueri et interminabilem quandam solutionem iugi functione dependere [*]( 2 choartari W qaoartari 0 \' 6 sũmitti D ] discendere WP 7 necissitate Y 9 resectari Wl 10 superflaas F* 11 adque VP 12 fllosofis 0 (passim) |15 expraesit V iaqaid VDW OP 16 dereliquid VWP snlueas F1 ;17 conuntionis] commo«datione (o in ras. » Utt.) W molesta W\' 18 cottidiae W cottidie OX 20 conditione DWX 23 obaenerit F* 24 adqae VOP 25 stomulis D1 : ; 26 redigerim DIOW\'Xi redigerem W\' 27 cottid. WX )

147
atque inexplebile indictionibus eius inferre uectigal. tum illi hunc, quem uelut idiotam ac rusticum ante despexerant, pro- Quntiauerunt primas philosophiae partes, id est ethicam disciplinam adprime conprehendisse, mirati admodum potuisse eum naturaliter adsequi quod nulla ei saecularis eruditio contulisset, cum ipsi sudore multo longaque doctrina ita haec adtingere nequiuissent. haec specialiter de gastrimargia dixisse sufficiat. nunc reuertamur ad disputationem quam de generali uitiorum cognatione coeperamus exponere.

Cum ad Abraham de futuris dominus loqueretur, quod uos minime requisistis, non septem gentes legitur dinumerasse, sed decem, quarum terra semini eius danda promittitur. qui numerus adiecta idololatria atque blasphemia euidenter inpletur, quibus ante notitiam dei et gratiam baptismi uel inpia gentilium uel blasphema Iudaeorum multitudo subiecta est, donec in intellectuali Aegypto conmoratur. si autem abrenuntians quis et egressus exinde per dei gratiam deuicta pariter gastrimargia ad heremum peruenerit spiritalem, de inpugnatione trium gentium liberatus contra septem tantum, quae per Moysen dinumerantur, bella suscipiet.

Quod uero istarum perniciosarum gentium regiones salubriter possidere praecipimur, ita intellegitur. habet unumquodque uitium in corde nostro propriam stationem, quam sibi uindicans in animae nostrae recessu exterminat Israhelem, id est contemplationem rerum summarum atque sanctarum, eisque semper aduersari non desinit. non enim possunt uirtutes cum uitiis pariter conmorari. quae enim participatio iustitiae cum iniquitate ? aut quae societas luci [*]( 10 cf. Gen. 15, 18-21 27 II Cor. 6, 14 ) [*]( 1 adqae VP inexplicabile W inferri Dl ille Dl 2 dispexerant DWP dexpez. 0 4 irati D 10 abraam W 12 decim V 13 idolatria codd. cf. XII, 2, 6 adque VOP blasf. VDO 14 babt. OP 15 impii W blasfema V blasphemia D 16 Qgipto D 17 inde OX 20 moBen VD mosen W 21 starum 0 pernit. DX regione D 25 adque YOP 26 eiusque W1 27 cum] C D\' 28 loce Dl ) [*]( 10* )

148
cum tenebris?